ҰҚК-нің отставкадағы генерал-майоры шахмат чемпиондарын тәрбиелеуде
Көпшілік үшін зейнетке шығу тыныш әрі қалыпты өмірді, немере тәрбиелеуді, саяжайда демалуды, саяхат құруды елестететіні белгілі. Алайда үнемі дамып, жетілуге ұмтылған, өз тәжірибесін жас ұрпаққа беруге әзір адамдар бар. Солардың бірі – ҰҚК-нің отставкадағы генерал-майоры Абылай Тастамбеков. Бүгінде ол Қазақстан шахмат федерациясының вице-президенті, Нұр-Сұлтан қаласының шахмат федерациясының президенті және «Орталық шахмат клубының» бас директоры болып табылады, басқаша айтқанда, елімізге болашақ шахмат чемпиондарын өсіруге көмектеседі.
Өмірбаянынан
Абылай Тастамбеков 1944 жылы Қостанай облысы Пресногорьковка кентінде дүниеге келген. Орта мектепті бітіргеннен кейін өзін педагогикаға арнады – мұғалім болып жұмыс істеді. 1967 жылы Челябинск политехникалық институтын бітіріп, инженер-металлург, Қырғызстандағы сауда машина жасау зауытында құю цехының бастығы, Кентау қаласындағы экскаватор зауытында цех бастығының орынбасары болып қызмет етті.
1974 жылы Абылай Есенғалиұлы Ұлттық қауіпсіздік органдарына қызметке тұрды, онда жедел уәкілден Целиноград облысы бойынша МҚК басқармасының бастығына дейінгі жолдан өтті. Жедел-қызметтік әрекеттегі еңбегі үшін МҚК-ҰҚК медальдарымен, төсбелгілерімен және грамоталарымен марапатталған. Айтпақшы, Абылай Тастамбеков – майор кезінде КСРО МҚК құрметті қызметкері атағына ие болған Қазақстандағы жалғыз адам. Ұлттық қауіпсіздік органдарында 29 жыл адал және табысты қызмет еткеннен кейін ол зейнетке шықты. Сол кезде оның өмірінде корольдер ойынымен байланысты кезең басталды.
Шахматқа деген сүйіспеншіліктен
Шахматқа деген махаббат біздің кейіпкерімізде бала жасынан пайда болды, 4-сыныпта ол осы ойынды өз бетінше зерделей бастады. Ал 7-сыныпта ересектер турнирінде Қостанай облысының чемпионы атағын жеңіп алды. Студенттік жылдары Абылай Тастамбеков шахматтан спорт шеберіне кандидат атағын қорғады.
Алайда біздің кейіпкеріміздің ғұмыры басты өмірлік ісіне – ел мен халықтың ұлттық мүдделерін қамтамасыз етуге арналды. Мұндай жауапты жұмыс адамнан жан-тәнімен берілуді талап етеді. Қарсы барлаудың жедел қызметкерінің әрекеті әрдайым стратегиядан, барлық қадамдарды алдын ала есептеуден тұрады, бұл шахматтағы сияқты жүздеген ықтимал комбинациялар. Айырмашылығы тек мынада: қарсы барлауда тәуекелде мемлекеттік құпиялар мен мүдделер тұрады.
«Салқынқандылық, жоспарлау қабілеті, талдау, дедукция, индукция. Қарсы барлауда осы қасиеттердің барлығы қажет, ал оларды шахмат ойнау арқылы ғана толықтай алуға болады» - деп атап өтті Абылай Есенғалиұлы.
Абылай Тастамбеков адам интеллектісін жаттықтыратын шахматтың 1500 жылдық тарихы туралы қызығушылықпен айтады. Гарри Каспаров, Бобби Фишер, Анатолий Карпов, Владимир Крамник сияқты көптеген атақты адамдардың есімдері көпшіліктің құлағында. Жансая Әбдімәлік, Дәрмен Сәдуақасов, Ринат Жұмабаев, Динара Сәдуақасова, Денис Махнев, Әнуар Исмағамбетов және басқа қазақстандық спортшылардың да шахмат әлемінде лайықты орын алатыны қуантады.
Шахмат клубының жұмысы туралы
Бүгінгі күні Абылай Тастамбеков жетекшілік ететін «Орталық шахмат клубының» құрамында 12 жоғары білікті жаттықтырушы үйрететін 300-ге жуық шахматшы бар. Тәрбиеленушілер арасында Қазақстан чемпионаттарының жеңімпаздары, әлемдік және Азия біріншіліктерінің жүлдегерлері, 10 спорт шебері, 20-дан астам спорт шеберіне кандидат болса, 100-ге жуық адам I разрядқа ие. Ал жас шахматшылар Қазақстан Республикасының балалар және ересектер құрамаларының құрамына кіреді. Қыздар арасында әлем чемпионы атанған Меруерт Камалиденова мен Әмина Қайырбекованың жетістіктерін клуб ерекше мақтан тұтады.
Генерал-майор Тастамбековтің тағы бір туындысы бар, ол – турнир. «Astana Open» танымал шахмат турнирінің негізін қалаған да сол еді, онда чемпион атағы үшін Қазақстанның ғана емес, жақын шетелдің де спортшылары күреседі. Соңғы 5 жылда жалпы сомасы 35 миллион теңгеге жуық жүлде қоры бар 10-ға жуық турнир, сондай-ақ 5 халықаралық жарыс өткізілді. Одан басқа, Абылай Есенғалиұлының командасы қатарында Ұлттық қауіпсіздік комитеті, «Қазақстан Теміржолы» АҚ, «Қазатомөнеркәсібі» АҚ, «Теңіз Шевройл» АҚ және басқалары бар мемлекеттік мекемелер, ұлттық компаниялар үшін турнирлер ұйымдастырумен айналысады.
Абылай Тастамбековтің пікірінше, шахмат мемлекет тарапынан назар мен қолдауға мұқтаж, себебі қазір бұл спорт елімізде демеушілер мен меценаттардың арқасында дамып келеді. Бірақ мұндай жағдай тек Қазақстанда ғана емес, басқа елдерде де бар. Сонымен қатар, ол мектеп бағдарламасына «Шахмат» пәнін енгізуді қолдайды, себебі бұл ойын есте сақтауды, логиканы шынықтырып, аналитикалық ойлауды дамытады, жастардың бойында ұтымды көзқарас қалыптастырады.
«Ведомстволық фельдшерлердің» кәсібіне адалдығы
«ҚР ҰҚК Шекара қызметі Техника мен қару-жарақ жөндеу» басқармасының ғимаратында кездейсоқ өтіп бара жатқан адамдардың назарын аударатын дабыра маңдайшаларды көрмейсіз. Бәрі де қызметтің құрылымдық бөлімшесіне тән қалыпты да қарапайым.
«Ведомстволық фельдшерлердің» шығармашылық үдерісі мен олардың өз туындылары туралы қандай ынтамен айтқанын көріп, олардың өз ісіне жан-тәнімен берілгенін, оған орасан зор күш-қуат жұмсағанын түсінесің.
КСРО МҚК Шекара әскерлерінің бірінші аймақаралық жөндеу зауыты 1983 жылы құрылып, «2468 әскери бөлімі» шартты атауына ие болды. 2020 жылдан бастап әскери бөлім «ҚР ҰҚК Шекара қызметінің Техника мен қару-жарақ жөндеу басқармасы» болып қайта аталды.
Жөндеу зауытының қалыптасуы мен дамуы қайта құру дәуірі мен ел тәуелсіздігінің қалыптасуын басынан өткерген басқа да кәсіпорындардағыдай жеңіл болған жоқ. Жұмыскерлердің кәсібіне адалдығының арқасында аяққа тұрып, жұмысты жалғастырып қана қоймай, жаңа әскери техника өндірісін реттеуге де қол жеткізілді.
Автомашиналарды, қару-жарақты қайта құрастыру, инженерлік құралдар жасау, радиолокациялық станцияларды жөндеу, техниканы монтаждау және іске қосу, Күн электр станцияларын орнату және баптау – зауытшылардың ойлап тауып, іске асырған істерінің аз ғана бөлігі. Іс жүзінде шекараның әрбір бірлік техникасы мен инженерлік құрылысы зауытшылардың шебер қолдарынан өтеді.
Жасалғанның бәрін тізіп шығу мүмкін емес
Басқарманың әр бөлімшесінің өз міндеті бар. Автоброньды танк пен инженерлік техниканы жөндеумен, жылжымалы далалық моншалар мен қару сақтауға арналған бөлмелерді жасаумен автомобиль және броньды танк техникасын жөндеу бөлімшесінің қызметкерлері айналысады.
Әлемдегі және елдегі қазіргі эпидемиологиялық ахуал жағдайында кәсіпорында 2020 жылы модельденген контейнер түріндегі медициналық сүзгі пункттері ерекше сұранысқа ие болып отыр. Ал, қызметкерлер түрлендірген «жол талғамайтын көліктер» - ГАЗ «ЕГЕРЬ» және УАЗ «ФЕРМЕР» автомашиналары өтуі қиын жерлерде шекаралық нарядтарды қызмет өткеру орындарына апаруды, тауар-материалдық құндылықтарды жеткізуді едәуір жеңілдетті.
Шекарашылардың дала жағдайында өмір сүру жағдайларын жақсарту үшін зауытшылар заманауи талаптарға сәйкес келетін модульдік үлгідегі тұрғын үй модульдері мен монша-кір жуу құрылыстарын әзірледі. Оған орнатылған «УТЕС» ірі калибрлі пулеметіне арналған мұнара, АГС-17 автоматты станоктық гранататқышы, түрлі оқ-дәрілер мен десант отырғызуға арналған арнайы орындар оны сұсты көрсетіп, керемет техникалық күш береді.
Есептік-конструкторлық топтың жаңалығы
Жаңа өнім өндіру бойынша кестелерді, сызбаларды және есептерді жобалап, әзірлейді, сондай-ақ есептеу-құрастыру тобындағы жас жігіттер жүріп өту мүмкіндігі жоғары машиналар үшін техниканы қайта құрастырады. Техниктер А. Кудеринов, М. Агментаев, Д. Ажетов, Ж. Тәженов, автоэлектрик Ж. Оңғарбаев, дәнекерлеуші Е. Атаханов, бояушы Е. Сейдалин мен темір ұстасы В. Ворошихинді зауытта «отандық Кулибиндер» деп атайды.
Бұл жерде тек «техниктер» немесе құрастырушы инженерлер жұмыс істейді деп ойламаңыздар. Топтың аға технигі Айқынбаев Ардақ білімі бойынша қаржыгер, бұрын ол өз өмірін техникамен байланыстырамын деп мүлдем ойлаған емес. Шекара қызметінің Орталық аппаратында келісімшарт бойынша қызмет өткеру кезінде қызметтен бос уақытында «Багги» квадроциклін қайта жаңартқан болатын. Қызмет басшылығы оның өнертабысы туралы біліп, жас шекарашыны тәжірибе алмасу үшін ТҚЖ басқармасына жіберген еді, онда ол бүгінгі күнге дейін еңбек етеді.
Топ құраған «Амфибия» шынжыр табанды жол талғамайтын көлігі туралы Ардақ ерекше мақтанышпен айтады: «Амфибия» – бұл алпауыт машина, ол жол жоқ жерлерде пайдалану үшін арналған, біз шынжыр табандарды қолмен, тартқыштар таспасынан жасадық. Қажетті құжаттарды дайындау аяқталғаннан кейін жол талғамайтын көлік Арал немесе Каспий теңізіне жөнелтіледі».
Сержант Айқынбаев 2020 жылдың жаңалығы – УАЗ Hunter базасында жаңартылған батпақта жүретін көлік туралы да айтып берді. Бүгінгі таңда мұндай техниканың 4 бірлігін өтуге қиын жерлерде қызмет ететін шекарашылар сәтті қолдануда. Осындай батпақта жүретін көлікті көргенде оны жүргізіп, самал желдей ескің келіп тұрады, былайша айтқанда, сенімді әрі төзгіш техниканың жүрісі мен қуатын сезінгің келеді.
Ең қызығы, кәсіпорындағы барлық өнертабыстар шекара бөлімшелерінің есептен шығарылған техникасынан жасалған. Зауыт жұмысшылары ведомствоға арналған техниканы іс жүзінде жоқтан бар жасай отырып, бюджет қаражатын қашалықты үнемдейтінін білесіз бе? Басқармада құрылған батпақта жүргіштердің, «амфибиялардың» өзіндік құны өте төмен, ал ресейлік сайттардағы ұқсас техниканың құны 5 млн. ресейлік рубльге жетеді, бұл шамамен 27 млн. теңгені құрайды.
Мысалы, инженерлік-техникалық құралдарды жөндеу және монтаждау бойынша бөлімшенің өнімді жұмысының арқасында өткен жылдың өзінде 265 млн. теңге бюджет қаражаты үнемделді. Ал зауытта мұндай бөлімшелердің саны – 4.
Бүгінгі таңда зауыт жұмысшылары жаңа жобаларды қаржыландырудың жақсаруын, жасалған техниканы шығаруды ағынға қоюдың мүмкіндігін армандайды, басқаша айтқанда, жігіттер ұшқыр қиялдарының самғауын мәселенің қаржылық жағымен шектемей, кең көлемде құлаштағылары келеді.
Жаңа белестерге қарыштай ұмтылып, өз ведомствосы мен еліне пайда әкелгісі келетіндіктен, зауыт қызметкерлерінің арманы жүзеге асады деп сенеміз. Адал еңбектеріңіз бен ортақ іске жанашырлықтарыңыз үшін алғыс айтамыз. Сіздер жасаған техника сенімді әрі қауіпсіз болып, шекарашыларымыз оны тек бейбіт мақсатта қолдансын!
Ұсынылған қаулы жобасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының инфрақұрылымын одан әрі дамыту мақсатында, «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне экономикалық өсуді қалпына келтіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2021 жылғы2 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңын іске асыру жөніндегі шаралар туралы» Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің өкіміне сәйкес құрастырылған.
Қаулы жобасы мемлекеттік-жекешелік әріптестік (МЖӘ) механизмін қолдану аясын кеңейтуге және МЖӘ шарттарын, оның ішінде концессия шарттарын іске асыру мақсатында, қару-жаракты, әскери техниканы және арнайы кұралдарды қоспағанда, әскери мүліктерді уақытша иеленуге және пайдалануға беру мүмкіндігіне бағытталған.
Қаулы жобасын жүзеге асыру республикалық бюджеттен қосымша қаражат бөлуді қажет етпейді, жоба ҚР ҰҚК тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджетте қарастырылған қаражат есебінен кезең-кезеңмен жүзеге асырылады.
Қаулы жобасын қабылдау кезінде ешқандай әулеметтік-экономикалық
және құқықтық салдары болмайды.
Әзірленген жоба Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің қолданыстағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкестендіруге негіздемелер жоқ.
Қаулы жобасы ҰҚК құрылымдық мүдделі бөлімшелерімен келісілді, 2021 жылы 19 қаңтардан бастап қоғамдық талқылауға, ашық нормативтік құқықтық актілердің интернет-порталының «Әскери тіркеу және қауіпсіздік» бөлімінде орналастырылған.
Мемлекет Басшысының тапсырмасына сәйкес (11.02.2020жылғы № 027-142қ) Ұлттық қауіпсіздік Комитетімен «Қазақстан Республикасының шекара саясаты Тұжырымдамасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығының жобасы туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметі қауылысының жобасы әзірленді.
Жоба шекара саясатының мақсаттарын, принциптерін, бағыттары мен жүзеге асыру шараларын қарастырады.
Қазақстан Республикасы Үкіметі Регламентінің 50 т. сәйкес, жоба ашық нормативтік құқықтық актілердің интернет-порталында орналастырылды.
1. До улучшения санитарно-эпидемиологической ситуации временно ограничить пересечение Государственной границы Республики Казахстан иностранцами и лицами без гражданства, за исключением:
1) персонала дипломатической службы иностранных государств, аккредитованных в Республике Казахстан, и членов их семей (супруги, их родители и дети), а также владельцев дипломатических и служебных паспортов иностранных государств - при условии соблюдения визовых требований, если иной порядок не предусмотрен международными соглашениями Республики Казахстан;
2) членов официальных делегаций иностранных государств и международных организаций, направляющихся в Казахстан по приглашению Министерства иностранных дел Республики Казахстан;
3) сотрудников международных организаций, аккредитованных в Республике Казахстан и членов их семей (супруги, их родители и дети);
4) этнических казахов, при наличии действующей визы Республики Казахстан категории «С1», «С10» или документов, удостоверяющих личность, с отметкой о принадлежности к казахской национальности (паспорт, удостоверение личности, свидетельство о рождении и др. с нотариально заверенным переводом) и члены их семей (супруги, родители и дети);
5) членов поездных и локомотивных бригад, экипажей воздушных и морских судов и лиц, участвующих в железнодорожных перевозочных процессах, операциях по приему, сдаче и сопровождению грузов, поездов, осуществляющих перевозку грузов в международном сообщении;
6) сотрудников казахстанских авиакомпаний, при подтверждении статуса и членов их семей (супруги, родители и дети);
7) обслуживающего персонала иностранных трансграничных сооружений на территории Республики Казахстан и обслуживающего персонала казахстанских трансграничных сооружений на территории сопредельных государств для выполнения служебных обязанностей - при наличии заверенного именного списка работников;
8) сотрудников Межправительственной фельдъегерской связи иностранных государств, при подтверждении статуса;
9) лиц без гражданства, документированных Республикой Казахстан удостоверением лица без гражданства, ранее выехавших на территорию иностранного государства, при их возвращении в Республику Казахстан;
10) имеющих письменные приглашения от научных организаций в области здравоохранения Республики Казахстан (согласно списку, утвержденному Министерством здравоохранения Республики Казахстан), исключительно на оперативные методы лечения (в сопровождении не более двух взрослых человек);
11) следующих на похороны членов семьи и близких родственников (супруги, родители, дети, усыновители (удочерители), усыновленные (удочеренные), полнородные и не полнородные братья и сестры, дедушка, бабушка, внуки) при наличии подтверждающих документов, а также следующих совместно с ними их супругов и несовершеннолетних детей, и лиц, сопровождающих к месту захоронения тела (прах) умерших членов семьи и близких родственников;
12) следующих для ухода за тяжелобольными членами семьи и близкими родственниками (супруги, родители, дети, усыновители (удочерители), усыновленные (удочеренные), полнородные и не полнородные братья и сестры, дедушка, бабушка, внуки), а также следующих совместно с ними их супругов и несовершеннолетних детей, при наличии подтверждающих документов лечебного заведения о тяжелом заболевании;
13) имеющих виды на жительство на территории Республики Казахстан и члены их семей (супруги, родители и дети);
14) являющихся членами семей и родственниками граждан Республики Казахстан - при условии подтверждения факта родственных связей (супруги, родители и дети, усыновители (удочерители), усыновленные (удочеренные), полнородные и не полнородные братья и сестры, дедушка, бабушка, внуки) а также следующих совместно с ними их супругов и несовершеннолетних детей;
15) проходящих обучение в учебных заведениях на территории Республики Казахстан (учащиеся, студенты, слушатели, курсанты), а также в случае их въезда в Республику Казахстан для продления учебных виз, оформления студенческих ID-карт, сдачи экзаменов (тестов) при наличии приглашений казахстанских учебных заведений. В случае если въезжающий по указанным в настоящем подпункте целям иностранный гражданин является несовершеннолетним, разрешается его сопровождение родителями (опекунами или попечителями);
16) водителей, осуществляющих перевозку лиц, которым в соответствии с настоящим порядком разрешено пересечение Государственной границы Республики Казахстан и эвакуационные рейсы;
17) сотрудников (специалистов) компаний, имеющих социальную значимость, согласно списку, утверждаемому специально созданной Межведомственной комиссией под председательством заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан для каждого отдельного случая;
18) водителей, осуществляющих международные грузовые перевозки (не более 2-х водителей на одно грузовое транспортное средство), поставку автомобильного и специального транспорта в рамках заключенных контрактов, в том числе транзитом через территорию Республики Казахстан, при наличии водительских удостоверений соответствующей категории и владельцев грузов, осуществляющих сельскохозяйственную деятельность - при представлении документов, подтверждающих осуществление сельскохозяйственной деятельности (согласно перечню и образцов документов, утверждённых Министерством сельского хозяйства Республики Казахстан);
19) разыскиваемых и осужденных из числа иностранцев и лиц без гражданства, передаваемых (выдаваемых) в порядке экстрадиции, а также осуществляющих их прием-передачу сотрудников конвойных служб - на основании решения Генеральной прокуратуры Республики Казахстан и соответствующего письма Комитета уголовно-исполнительной системы Министерства внутренних дел Республики Казахстан;
20) экипажей морских судов, следующих в Республику Казахстан вне экипажей для смены – при наличии документов, подтверждающих статус и принадлежность к составу экипажей морских (речных) судов;
21) медицинского персонала, направляющегося в Казахстан для оказания медицинской помощи по приглашению государственных и местных исполнительных органов Республики Казахстан, а также в рамках гуманитарной помощи зарубежных государств или международных организаций;
22) лиц, въезжающих через сухопутные пункты пропуска через границу с Российской Федерацией, Кыргызской Республикой и Республикой Узбекистан.
2. Разрешить въезд/транзитный проезд в/через территорию Республики Казахстан через международные аэропорты иностранным гражданам - при условии соблюдения визовых требований, если иной порядок не предусмотрен международными соглашениями Республики Казахстан.
3. Разрешить перевозку пассажиров в морских портах Актау и Курык.
4. Разрешить Министерству иностранных дел Республики Казахстан по согласованию (в том числе в рабочем порядке) с Пограничной службой Комитета национальной безопасности Республики Казахстан, Министерством внутренних дел Республики Казахстан, Министерством здравоохранения Республики Казахстан, Министерством индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан при официальном обращении дипломатических служб иностранных государств и международных организаций определять возможность транзитного следования через Республику Казахстан.
5. Разрешить Министерству иностранных дел по согласованию (в том числе в рабочем порядке) с Министерством здравоохранения Республики Казахстан и с Пограничной службой Комитета национальной безопасности Республики Казахстан при официальном обращении дипломатических представительств иностранных государств и международных организаций, аккредитованных в Казахстане, определять возможность въезда / выезда на / с территории Республики Казахстан персонала зарубежных дипломатических, консульских представительств, международных организаций и членов их семей, а также лиц, приглашаемых зарубежными дипломатическими, консульскими представительствами и международными организациями.
6. Разрешить безвизовый 24-х часовой въезд-выезд водителям – гражданам Китайской Народной Республики, осуществляющим международные грузовые перевозки, до транспортно-логистических центров, расположенных на территории пунктов пропуска на казахстанской стороне.
Ветеранское Объединение органов КНБ вносит посильный вклад в укрепление нашего государства, поддерживает политический курс Президента страны, активно участвует в реализации президентской программы «Рухани жангыру».
Ветераны органов национальной безопасности, занимая твердую гражданскую позицию, обладая большим жизненным и профессиональным опытом, являются уникальным ресурсом в сфере нравственного и патриотического воспитания наших граждан.
13 июля 1992 года Указом Президента независимого Казахстана Нурсултана Назарбаева образован Комитет национальной безопасности Республики Казахстан. Именно с этой даты начинается современная история отечественной спецслужбы, а также ветеранского движения органов КНБ. Становление и развитие органов национальной безопасности страны проходило в условиях постоянной поддержки и внимания Главы государства.
Предтечей ветеранских организаций КНБ Республики Казахстан является Советы ветеранов органов государственной и национальной безопасности советского периода и независимости Республики Казахстан.
История ветеранского движения КНБ продемонстрировала важную общественно-политическую и социальную роль ветеранов КНБ Республики Казахстан, рост их авторитета в структурах Комитета и других правоохранительных органов страны. Достаточно подчеркнуть, что ветераны принимали активное участие в реализации контрразведывательной деятельности, в подготовке многочисленных нормативно- правовых документов, пособий и рекомендаций для практических подразделений КНБ. Участники Великой Отечественной войны 1941-1945 г.г. и воины -интернационалисты, умудренные боевым и жизненным опытом внесли неоценимый вклад в становление и развитие ветеранского движения КНБ Республики Казахстан.
В 2005 году ветеранская организация КНБ официально прошла регистрацию в Министерстве юстиции Республики Казахстан и стала Республиканским общественным объединением «Ветераны органов Комитета национальной безопасности Республики Казахстан» (далее РОО-Объединение).
Деятельность Объединения осуществляется в соответствии с Конституцией, Гражданским кодексом, Законом «Об общественных объединениях», а также другими законодательными актами Республики Казахстан и Уставом РОО.
Всесторонняя поддержка руководства КНБ, руководителей органов национальной безопасности всех уровней позволила создать единую систему ветеранских организаций КНБ Республики Казахстан.
За сравнительно небольшой срок становления и развития ветеранская организация объединила в своих рядах когорту опытных контрразведчиков – профессионалов, вписавших немало ярких страниц в историю органов государственной и национальной безопасности нашего государства. Многие ветераны продолжают достойно трудиться на благо Отечества, вносят посильный вклад в укрепление нашего государства, поддерживают политический курс Президента страны, среди них есть известные в стране государственные и общественные деятели, есть и ученые, писатели и поэты, представители бизнес-структур.
В настоящее время Республиканское общественное объединение «Ветераны органов КНБ РК», объединяет 17 Филиалов РОО, насчитывающих в своих рядах более пяти тысяч пенсионеров и ветеранов. В их числе 64 участника Великой Отечественной войны (фронтовики и труженики тыла 5/59 соответственно), 67 воина-интернационалиста, 97 почетных сотрудников КНБ РК..
Повсеместно при поддержке КНБ осуществляется работа ветеранских организаций по патриотическому, морально-нравственному и профессиональному воспитанию работников органов национальной безопасности. Важное место в этой работе занимает обеспечение преемственности поколений, поддержание служебных и боевых традиций, помощь в формировании профессионального кадрового ядра подразделений и служб органов национальной б
На современном этапе значительно повысился уровень социальной, медицинской, материальной и психологической поддержки ветеранов, прежде всего инвалидов и участников Великой Отечественной войны, одиноких и больных пенсионеров органов КНБ.
Ежегодно в канун знаменательных дат в жизни страны и КНБ проводятся торжественные мероприятия по чествованию заслуженных ветеранов, всех тех, кто стоял у истоков становления и развития ветеранского движения и в целом отечественной спецслужбы. Первым председателем Совета ветеранов органов государственной безопасности был полковник Абузаров Ахмет Закирович (1965-1981). В последующем ветеранскую организацию возглавляли, заслуженные и известные в системе органов государственной безопасности ветераны: полковник Сотников Юрий Васильевич (1981 – 1986 гг.), генералы: Разживин Николай Григорьевич (1986 – 1989 гг.) и Сейтказиев Жакия Габбасович (1989 – 1999 гг.), полковник Хасенбаев Уап Хасенбаевич (1999 – 2004 гг.), генералы: Жакипбеков Сабет Малгаждарович (2004 – 2009 гг.), Баймуханов Амангельды Алимжанович (2009 – 2010 гг.), Айжулов Турсын Габиденович (2010-2015гг.). С ноября 2015 года Центральный Совет РОО возглавляет почетный сотрудник КНБ РК, полковник в отставке Бекназаров Кенжебулат Кокышевич.
На встрече с ветеранами председатель КНБ Карим Масимов подчеркнул, что одним из важных аспектов в современной деятельности ветеранской организации является содействие органам КНБ в деле обеспечения безопасности личности, общества и государства, а также воспитания молодых сотрудников в духе казахстанского патриотизма, верности своему служебному долгу и лучшим традициям отечественной спецслужбы.
В рамках укрепления мемориальной памяти и сохранения преемственности поколений, практически во всех регионах страны установлены мемориальные доски и памятники в честь ветеранов Великой Отечественной войны-Героев Советского Союза: полковника Садыка Абдужаббарова, генерала Матвея Меркулова, лейтенантов: Григория Кравцова и Федора Озмитель; кавалеров многих орденов, генералов-фронтовиков: Жакия Сейтказиева, Кыдыргали Нурмаганбетова, Балгабая Байжигитова, полковника Шаймухана Муханова; заслуженных ветеранов, генералов органов безопасности:Аубакира Арстанбекова,Аскара Мустафина, Анатолия Дружинина, Юрия Брязгалова. В городах Берлине и Кокшетау установлена мемориальная доска в честь сотрудника «СМЕРШ» - лейтенанта Шегебая Узакбаева, геройски погибшего в 1945 году у стен Рейхстага.
В г. Шымкенте в центральном парке установлен мемориал Памяти казахстанским пограничникам. В г. Талдыкоргане на территории Департамента КНБ установлен мемориальный комплекс, с именами высеченных на мраморе 213 участников Великой Отечественной войны и ветеранов органов безопасности. Многие улицы ряда сел и городов страны носят имена ветеранов войны и органов национальной безопасности.
В год 25-летия Комитета национальной безопасности Республики Казахстан одним из значимых событий в укреплении мемориальной памяти о защитниках нашей Родины, стало открытие в Департаментах КНБ по Актюбинской, Южно-Казахстанской областях мемориалов «Данк» и 13 июля Стеллы памяти в фойе центрального здания КНБ.
В целом, за последние годы в деятельности ветеранских организаций органов КНБ происходят позитивные перемены, благодаря вниманию и поддержке лично председателя КНБ РК генерал-лейтенанта Масимова К.К., руководства Комитета и структурных подразделений, ведомств и территориальных органов. Укрепляется материально-техническая база Совета ветеранов, расширяются направления их взаимодействия, в том числе в международном формате. Ветераны более активно участвуют в патриотическом воспитании молодого поколения, в реализации задач
Для молодого поколения органов КНБ, ветераны были и остаются примером преданности профессии, мужества и безупречного служения своей Родине - Республике Казахстан.
За основу эмблемы Совета ветеранов КНБ Республики Казахстан взята эмблема КНБ Республики Казахстан (далее — КНБ РК).
Центральная часть эмблемы КНБ РК размещена в круглом щите серебристого цвета с полем лазоревого (голубого) цвета. По краю щита расположены золотистого цвета клепки.
За изображением эмблемы КНБ РК размещено стилизованное изображение лучей солнца (символизирует мудрость и процветание). Данная композиция помещена в круг василькового (синего) цвета с кантом золотистого цвета и надписью на государственном языке «ҰЛТТЫҚ ҚАУІПСІЗДІК КОМИТЕТТІАРДАГЕРЛЕР КЕҢЕСІ». Верхняя и нижняя части надписи разделены группами граненых пятиконечных звезд (в каждой по три звезды).
Буквы и звезды выполнены золотистым (желтым) цветом.
Эмблема Совета ветеранов КНБ РК может также выполняться и в одноцветном варианте.
Председатель
Бекназаров Кенжебулат Кокышевич
сл. 8 (7172) 248-969;
сот. 8701-724-75-40
Родился 10 июля 1954 года в с.Даниловка Акмолинской области, казах, образование высшее Целиноградский педагогический институт им. С. Сейфуллина
1972-1974 г.г. - служба в армии.
1975-1978 г.г. - рабочий, секретарь комитета комсомола совхоза «Капитоновский» Целиноградской области, резчик завода «Целиноградсельмаш».
1983- 2013г.г. в органах КГБ СССР - КНБ РК.
Окончил годичные Высшие курсы КГБ СССР в г.Горьком (Нижний Новгород).
За период службы в органах безопасности занимал различные оперативные и руководящие должности в территориальных органах (Целиноградское УКГБ Казахской ССР) и центральном аппарате КНБ (Алматы, Астана ).
Занимаемые должности в системе госбезопасности и органов КНБ РК:
оперуполномоченный, старший оперуполномоченный, начальник отделения, ОДР (офицер действующего резерва), пресс-секретарь председателя КНБ, старший инспектор, главный инспектор Инспекции КНБ, пресс-секретарь председателя КНБ – руководитель пресс-службы КНБ, советник председателя КНБ, старший советник председателя КНБ.
За достигнутые конкретные результаты в оперативно-служебной деятельности неоднократно поощрялся руководством Комитета.
Имеет государственные награды: орден «Курмет» и ряд ведомственных и юбилейных медалей.
Награжден знаком «Почетный сотрудник КНБ Республики Казахстан».
Ответственный секретарь
Жумагельдин Капез Бейсенович
сл. 8(7172)248968;
сот. 8701-411-0256; 8705-757-1056
Бухгалтер
Абишев Асхат Саятович
сл. 8(7172)248979
сот. 8702-158-1858; 8707-158-1858
Юрист
Абдугулов Альжан Муратханович
сот. 87022156790
РЕКВИЗИТЫ
Республиканского общественного объединения «Ветераны органов КНБ РК».
Свидетельство о государственной перерегистрации юридического лица № 4883-1900-ОО
Бизнес-идентификационный номер № БИН 050640012727 от 4 февраля 2011 года.
e-mail: ardagerknb@mail.ru
Председатель: Кайсарин Нурлан Рахымович
сл. 8 (7172) 248-980
факс: 8 (727) 267-92-79, E-mail: sovetveteranov05@mail.ru
Председатель:
Ответсекретарь: Енсебаева Куралай Зейнуллаевна
сл. 8(727)267-92-79, сот.8-701-744-77-69
Председатель: Адаев Уалихан Жолдасбекович
сот. 8-701-744-87-99, сл. 8 (7252) 95-11-84,
e-mail: ardagerdknbuko@mail.ru
Председатель Ибраев Сайлаубай Сафиуллинович
сл. 8 (7162) 29-60-77, сот. 8-701-539-23-75,
e-mail: kokshetau_ns@mail.ru
Ответсекретарь: Есимов Муратхан Нургазинович
сл.8(7162) 29-61-02
сл. 8(7132) 93-40-07,
Председатель: Есмаханов Асан Бималиевич
сот. 8 -701-707-797-5877;
e-mail: assan-yes@mail.ru
Заместитель: Волик Владимир Федорович
сот. 8-707-136-88449;
e-mail: volik.1951@mail.ru
факс 21-06-29,
Председатель: Бабаев Кенес Адильжанович
сот. 8-701-553-42-87.
факс 8 (7122) 27-12-76,
Председатель: Акботин Адилхан Мугалимович
сот. 8-701-566-83-09, e-mail: adilhan1958@mail.ru
Председатель: Булембаев Сейткамза Калиевич
сл. 8 (7232) 28-22-40, сот. 8-705-176-23-16
e-mail: delezhans@mail.ru
Председатель: Касенгазин Гарифолла
сл. 8(7222) 55-02-96
Председатель: Сейдазимов Жылкыбай Сейдазимович
сот. 8-701-710-92-83; 8-777-231-02-85, раб. 8 (7262) 940-122
e-mail: ardagertrz@mail.ru
Председатель: Бисембаев Марат Рахметкалиевич
сл. 8 (7112) 51-83-02, сот. 8-701-533-0243, 8-705-790-7684, 8-777-340-9141
e-mail: oralbis54@mail.ru
Председатель: Олейников Александр Иванович
сл. 8-(7212) 49-86-51,сот:8-7015330626,
e-mail: ardagerknbkg@mail.ru
факс 8 (7142) 500-827, сл. 8(7142)520116, сот. 87772250924,
Ответсекретарь: Аетов Марат Хасенгалиевич
e-mail: department.knb@rambler.ru, yaroserg53@mail.ru
Председатель: Алиаскаров Саруар Алимбаевич
Сот. 8-777-456-04-79
E-mail: amirkhan.bakirov@mail.ru
тел/факс 8 (7182) 391-795
Председатель: Жантемиров Мухаметкали Кинаятович
сл. 8 (7182) 391-795, моб: 8-701-447-21-71,
e-mail: mzhantemirov@bk.ru
Ответсекретарь-директор музея: Баяндин Еркин Габдунасирович
сл. 8 (7182) 391-792, cот. 8-701-296-99-64
сл. 8 (7292) 33-01-67, факс: 8 (7292) 50-10-82;
Председатель: Байжанов Дингуат Шегемович
cот. 8-777-233-11-50, 8-775-480-20-70,
e-mail: dake55@bk.ru
Председатель: Смагулов Болат Серикович
сл. 8 (7152) 390-247, сот. 8-777-921-42-54,
e-mail: bulat-smagulov1954@mail.ru
Председатель: Рамашов Курманбек Рамашулы
сот. 8-771-887-55-96
Журнал «Ардагер» - это периодическое издание, выпускаемое РОО «Совет ветеранов органов национальной безопасности Республики Казахстан», в котором размещаются статьи и фотоматериалы, подготавливаемые членами данной общественной организации.
В печатном издании освещаются материалы по актуальным вопросам обеспечения национальной безопасности, сведения об истории органов КНБ, проведенных отечественной спецслужбой резонансных спецоперациях, а также проведении имиджевых мероприятий c участием ветеранов (юбилейные даты, праздничные, культурно-массовые, спортивные мероприятия и т.д.).
Скачать электронную версию журнала:
Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарына қызметке/оқуға қабылдау
Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарына (бұдан әрі - ҰҚО) келісімшарт бойынша қызметке/оқуға қабылдау «Қазақстан Республикасының Арнаулы мемлекеттік органдары туралы» Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі - Заң) 7, 8, 9, 10-баптарымен реттеледі.
ҰҚО қызметіне келісімшарт бойынша жасы он сегiзге толған, бірақ осы Заңда белгіленген атақтар бойынша шекті жастан аспаған, қажетті жеке, моральдық және кәсiби қасиеттерi, бiлiм деңгейi, денсаулық жағдайы мен дене бiтiмiнiң даму жағдайы бар Қазақстан Республикасының азаматтары ерiктi негiзде қабылданады.
Жедел бөлімшелерге қызметке жасы 23-тен кіші емес азаматтар (курсанттарды, тыңдаушыларды қоспағанда) қабылданады.
ҚР ҰҚК Шекара академиясы мен ҚР ҰҚК Академиясына оқуға қабылдау «Арнаулы мемлекеттік органдары туралы» ҚР Заңының 10-бабымен және «Жоғары білімнің білім беру бағдарламаларын іске асырып жатқан Қазақстан Республикасы ұлттық қауіпсіздік органдарының әскери, арнаулы оқу орындарына оқуға қабылдау қағидаларын бекіту туралы» ҰҚК Төрағасының 2016 жылғы 13 қаңтардағы № 2 бұйрығымен реттеледі.
ҚР ҰҚК Академиясы қабылдауды мынадай білім беру бағдарламалары бойынша жүргізеді:
1) жоғары білімнің білім беру бағдарламасы бойынша (оқу мерзімі – 4 жыл), мамандығы – ұлттық қауіпсіздікті қарсы барлаумен қамтамасыз ету;
2) жоғары білімнің оқыту мерзімі қысқартылған білім беру немесе қосымша білім беру бағдарламасы бойынша.
Жоғары білімнің оқыту мерзімі қысқартылған білім беру немесе қосымша білім беру бағдарламалары бойынша оқуға әскери, арнаулы атақтары, офицерлік құрамның сыныптық шендері бар адамдарды қоспағанда, оқуға түсетін жылы кемінде жиырма екі жасқа толған жоғары білімі бар Қазақстан Республикасының азаматтары қабылданады.
ҰҚО ЖОО-ға оқуға кандидаттар оқуға түсетін жылдың алдындағы жылдың 1 қарашасына дейін тұрғылықты, оқу немесе жұмыс (қызмет) орны бойынша ҰҚК органдарына, емтиханды қай тілде тапсыратындығын және қай тілде білім алатынын көрсете отырып, өтініш (баянат) береді.
Жедел бөлімшелерге теңестірілген бөлімшелерге қызметке қабылдануға тілек білдірген кандидаттар өтінішті тұрғылықты немесе жұмыс орындары бойынша ҰҚК органдарына береді.
Қызметке/оқуға кандидаттар міндетті түрде қызметке жарамдылығын айқындау үшін әскери-дәрігерлік комиссияларда психофизиологиялық және медициналық куәландырудан, сондай-ақ полиграфологиялық зерттеуден өтеді. Сондай-ақ кандидат пен оның жақын туыстарына арнайы тексеру жүргізіледі.
Арнаулы мемлекеттік орган кандидатқа қызметке қабылдаудан бас тартудың анықталған себебін түсіндірмеуге құқылы.
1. Зейнетақымен қамтамасыз етуді реттейтін негізгі нормативтік-құқықтық актілері:
1) Қазақстан Республикасының 2013 жылғы 21 маусымдағы «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» № 105-V Заңы.
2) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 31 желтоқсандағы «Әскери қызметшiлерге, арнаулы мемлекеттік және құқық қорғау органдарының, мемлекеттік фельдъегерлік қызмет қызметкерлеріне, сондай-ақ әскери немесе арнаулы атақтар, сыныптық шендер алу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары 2012 жылғы 1 қаңтардан бастап жойылған адамдарға зейнетақы төлемдерiн тағайындау және оларды жүзеге асыру қағидаларын бекiту туралы» № 1500 қаулысы.
2. Байланыс телефондары:
- Сапаров Руслан Сабитович - 76-26-42.
Әскери қызметшiлерге, арнаулы мемлекеттік
және құқық қорєау органдарының, мемлекеттік
фельдъегерлік қызмет қызметкерлеріне,
сондай-ақ арнаулы атақтар, сыныптық шендер
алу және нысанды киiм киiп жүру құқықтары
2012 жылєы 1 қаңтардан бастап жойылған
адамдарға зейнетақы төлемдерiн тағайындау
және оларды жүзеге асыру қағидаларына
1-қосымша
______________________________________
(еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындайтын мемлекеттік органның атауы)
Еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тағайындау (қайта бастау) туралы өтініш индексі ____________ _________________________________ облысы/қаласы _______________ қаласы (ауданы) ______________________________ ауылы
___________ көшесі (шағын ауданы) ______ үй ____ пәтер тел. ____________ мекенжайы бойынша тұратын _____________________________
(өтініш берушінің әскери (арнаулы) атағы, сыныптық шені, біліктілік сыныбы, тегі, аты, әкесінің аты (бар болса)
Банктің атауы ________________ Банктегі (карт) шоты ________________
Байланыс бөлімшесi _________________________________________________
Менің жеке сәйкестендіру нөмірім (ЖСН) _____________________________
Жеке басын куәландыратын құжат: № __________________________________
Қашан және кім бердi ______ жылғы «____» _________ _________________
Маған еңбек сіңірген жылдарым үшін зейнетақы төлемдерін тағайындауды (қайта бастауды) сұраймын.
Бұдан бұрын еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы алдым
_______________ (қазіргі уақытта аламын немесе енді тағайындалды)
(иә, жоқ)
____________________________________________________________________
(қай мемлекеттік органнан және еңбек сіңірген жылдары үшін қандай зейнетақы мөлшері, ал егер төлеу тоқтатылған болса, онда қай уақыттан)
Өтінішке қоса беремін: _____________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
Өтініш берушінің қолы ______________ 20___ жылғы «_____» ___________
Өтініш 20___ жылғы «____» ______________ қабылданды.
Құжаттарды қабылдаған адамның тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), лауазымы және қолы: ___________
____________________________________________________________________
Мемлекеттік қызметке әскери (арнаулы) атақ, сыныптық шен, біліктілік сынып бере отырып қабылданған кезде, сондай-ақ тіркелген мекенжайым өзгерген кезде ол туралы зейнетақы төлемдерін тағайындаған мемлекеттік органға бес күн мерзімде, ал Қазақстан Республикасының басқа әзірлеріне және Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге тұрақты тұруға кеткен кезде дереу хабарлауға міндетті екендігім туралы хабардармын.
Төлем тағайындау үшін қажетті дербес деректерімді жинауға және іздеуге келісім беремін.
Өтініш берушінің қолы __________ 20__ жылғы «____» _________________
Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік органдарында медициналық қамтамасыз ету:
- 2020 жылғы 7 шілдедегі «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының Кодексіне;
- 2012 жылғы 13 ақпандағы «Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары туралы» ЖаңартылғанҚазақстан Республикасы Заңының 75, 78, 79 баптарына;
- 2012 жылғы 16 ақпандағы «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» Жаңартылған Қазақстан Республикасы Заңының 44, 50, 52 баптарына;
- 2015 жылғы 16 қарашадағы № 405-V «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасы Заңына сәйкес жүзеге асырылады.
Әскери-дәрігерлік куәландыру мәселелері бойынша 76-53-01 телефоны бойынша – әскери-медициналық орталық бастығының бірінші орынбасары – ОӘДК төрағасы ұ.қ. полковнигі Ерғали Қабылұлы Аманбеков хабарласуға болады.
Медициналық қамтамасыз ету мәселелері бойынша 76-53-03 телефоны бойынша – ӘМО 1-басқармасының бастығы м.қ. полковнигі Қанат Болатбекұлы Жақиянов хабарласуға болады.
Санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылық мәселелері бойынша 76-53-05 телефоны бойынша – ӘМО 3-басқармасының бастығы ұ.қ.полковнигі Ержан Тоқанұлы Сұлтаналиев хабарласуға болады
2013 жылдың 1 қаңтарынан бастап ұлттық қауіпсіздік органдарының (бұдан әрі – ҰҚО) қызметкерлері мен әскери қызметшілерін тұрғын үймен қамтамасыз ету тәртібі екі модельге бөлінді.
Бұл тұрғын үй төлемдері арқылы қызметкерлерді тұрғын үймен қамтамасыз ету моделі және тиісінше тұрғын үй жалдағаны үшін қаржылай өтемақы арқылы әскери қызметшілерді тұрғын үймен қамтамасыз ету моделі.
Қызметкерлерді тұрғын үймен қамтамасыз ету моделі «Тұрғын үй қатынастары туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен (бұдан әрі – Заң) және ҚР Үкіметінің 2012 жылғы 28 желтоқсандағы № 1727 Қаулысымен бекітілген және тұрғын үй төлемдері туралы қағидаларымен реттеледі.
Аталған модель тиісті тұрғын үйді сатып алу үшін және арендаға алу үшін екінші деңгейлі банктерде ашқан жинақтаушы шот көмегімен ақшалай қаражат түріндегі қызметкерлерге берілетін тұрғын үй төлемдерін қарастырады.
Аталған төлемдер мемлекеттік бюджет есебінен тұрғын үйге мұқтаж қызметкерге берілетін тұрғын үйдің орнына беріледі. Тұрғын үй төлемінің көлемі тұрғын үйдің бір шаршы метрін Қазақстан Республикасының тиісті өңіріндегі тұрғын үйдің алаңына көбейту жолымен анықталады. Отбасының әрбір мүшесіне пайдалы алаңның он сегіз шаршы метрін есептеу арқылы тұрғын үйдің алаңы есептеледі.
Тұрғын үй төлемдері ағымдағы және біржолғы болып екіге бөлінеді.
Ағымдағы тұрғын үй төлемдері дегеніміз – тұрғын үйге мұқтаж деп танылған қызметкерге ай сайын төленетін тұрғын үй төлемі;
біржолғы тұрғын үй төлемдері – Заңның 101-1-бабының 5, 6 және 7-тармақтарында көрсетілгендей есептелетін біржолғы сипаттағы төлемдер;
Оның ішінде, тұрғын үйге мұқтаж 2013 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша тұрғын үймен қамтамасыз етілмеген, осы кезеңге дейін 10 және одан да көп жыл әскери қызмет өтілі бар қызметкерлерге, егер оларды тұрғын үйге мұқтаж деп танылған күннен бастап біржолғы тұрғын үй төлемдерін алу құқы беріледі.
Қызметкер өз кезегінде 2013 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша әскери қызмет өтілі 10 жылдан аз болса, қызметтен шығарылған кездегі мерзімінің айырмашылығы шегеріле отырып, барлық өткерген қызмет жылдары үшін мұқтаж деп танылған күннен бастап біржолғы тұрғын үй төлемдерін алу құқы беріледі.
Қызметкерлер өзінің арнайы шотындағы қаржысын, яғни, ағымдағы және біржолғы тұрғын үй төлемдерін белгіленген заңдылық тәртіппен тіркелген тиісті келісімшарттардың негізінде, мынадай мақсатта қолдануларына болады (Заңның 101-4 бабы):
1) тұрғынжайды және ипотекалық несиені (қарыз) қолдана отырып тұрғын жайларды жекеменшігіне ала алады;
2) тұрғын үйді жалға алу немесе тұрғын үйді соңынан сатып алуымен жалға алу ақысын төлеу үшін қаражатты қолдану;
3) бұрын алынған ипотекалық несиені (қарызды) өтеу үшін қаржыны қолдану;
4) тұрғын үй құрылысына үлескерлікпен қатысқан жағдайда жарнаны төлеу үшін қаржыны қолдану;
5) жекеменшік тұрғын үй кооперативіне қатысқан жағдайда жарнаны төлеу үшін қаржы-қаражатты қолдану;
6) қаражатты тұрғын үй құрылысының жинақтаушысы ретінде жинақтаушы қорды толтыру үшін қолдану;
7) қаражатты тұрғын үй жағдайын жақсарту үшін қолдану.
Бұдан бөлек, тұрғын үй төлемақысын алуға құқылы қызметкерлер мынаған құқылы (Заңның 101-5 бабы):
1) жыл сайын оның жеке шотына аударылған қаражат туралы мәліметті өзі қызмет атқаратын арнаулы мемлекеттік органнан талап ету;
2) жеке арнайы шотта пайдаланылмаған тұрғын үй төлемдерінің сомаларын жинақтауға;
3) тұрғын үй төлемдерін олардың мақсаты бойынша қайда қызмет өткеріп жатқанына қарамастан, Қазақстан Республикасының кез келген өңірінде пайдалануға;
4) мекеме мен банктің келісімімен тұрғын үй төлемдерінің пайдаланылмаған сомаларын осы шартқа қосымша келісім жасау арқылы екінші деңгейлі бір банктен басқасына аударуға құқылы.
Тұрғын үй төлемақыларын алу мақсатында қызметкердің отбасы мүшелері үш санатқа бөлінеді, атап айтқанда (Заңның 101-9 бабы):
1) жұбайы немесе әйелі;
2) кәмелеттік жасқа толмаған балалары;
3) он сегіз жасқа толғанға дейін мүгедек болған он сегізден асқан балалары жатады.
Тұрғын үй төлемдерін алушылар болып табылатын арнаулы мемлекеттік органдар қызметкерлерінің міндеттері (Заңның 101-6 бабы):
1) отбасы құрамы өзгерген кезде бұл туралы азаматтық хал актілерінде тіркелген және әділет органдарынан тиісті куәлік алған күннен бастап 10 күннен аспайтын мерзімде қызмет өткеріп жатқан арнаулы мемлекеттік органды хабардар етуге;
2) тұрғын үйге мұқтаж мәртебесінен айырылған, сондай-ақ осы Заңның 101-4-бабының 1), 3), 4), 5) және 7) тармақшаларында көзделген мақсаттарда, сондай-ақ кейіннен сатып алатын тұрғын үйді жалдау ақысын төлеу үшін жасалған шарт бойынша міндеттемелерді орындаған кезде бұл туралы қызмет өткеріп жатқан арнаулы мемлекеттік органды тұрғын үйге мұқтаж мәртебесінен айырылған және осы міндеттемелер орындалған күннен бастап он күннен аспайтын мерзімде хабардар етуге;
3) оларды арнаулы мемлекеттік орган, арнаулы мемлекеттік органның қызметкері мен арнаулы мемлекеттік орган қызметкерінің жеке арнайы шоты ашылған екінші деңгейдегі банк арасында жасалған шартқа сәйкес осы Заңның 101-4-бабында көзделген мақсаттарға бағыттауға міндетті.
Тұрғын үй төлемдерін тағайындау және тұрғын үйге мұқтаж деп тану үшін қызметкер қызмет өткеретін орны бойынша мекеменің тұрғын үй комиссиясына баянат және оны растайтын құжаттарды ұсынады, Қағиданың 21-тармағында көрсетілген:
Қызметкердің жазбаша өтініші (баянат) тіркелгеннен кейін мекеменің кадрлық бөлімшесі он жұмыс күні ішінде қарап және материалдарды тұрғын үй комиссиясының кезекті мәжілісіне дайындайды, мәжіліс тоқсанына жоқ дегенде бір рет өткізіледі, қажеттілік туындаған жағдайда айына бір рет өткізіледі.
Мекеменің тұрғын үй комиссиясы қызметкердің тұрғын үйге мұқтаж екендігі туралы, оған тұрғын үй төлемін төлеу туралы немесе тұрғын үйге мұқтаж деп танудың негізі жоқ екендігі туралы шешім шығарады, шешім мекеменің тұрғын үй комиссиясының хаттамасымен ресімделеді.
Қызметкер Заңның 69 және 70-баптарының талаптарына сәйкес келмеген, Заңның 72-бабында белгіленген негіздемелер болған және (немесе) олар Қағидалардың 21-тармағында айқындалған қажетті құжаттарды ұсынбаған жағдайда тұрғын үй комиссиясы қызметкерді тұрғын үйге мұқтаж деп танудан бас тарту туралы шешім шығарады және оған берілген құжаттары қайтарылады.
Жекешелендіруге өтініш берген кезге дейін соңғы бес жыл ішінде өздеріне меншік құқығында тиесілі болған тұрғынжайды иеліктен шығарса, олар мемлекеттік тұрғын үй қорынан берілген тұрғынжайды жекешелендіре алмайды.
Яғни, қызмет орны бойынша қызметкердің жекеменшік құқығындағы тұрғын үйінің болмауы немесе тұрғын үйдің иеліктен шығарылғандығына бес жылдың өткендігі, сондай-ақ берілу нормасына сәйкес мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйдің болмауы қызметкерді тұрғын үй төлемін алушы деп тану үшін негізгі критерий болып табылады.
Тұрғын үй комиссиясының оңды шешімінің негізінде мекеменің кадрлық бөлімшесі тұрғын үй төлемін алатындардың тізімін құрастырады, ал мекеменің қаржы бөлімшесі өз кезегінде тұрғын үй төлемін алатындардың сомасының есебін дайындайды.
Тұрғын үй төлемін алатындардың тізімі мен сомасының есебі мекеменің бірінші басшысының бұйрығымен бекітіледі.
Бұйрық шыққаннан кейін, мекеменің кадр бөлімшесі әрбір қызметкердің банкке тапсыратын анықтамасын және жеке ісін дайындайды, мекеменің қаржы бөлімшесі тиісті төлемдерді беруді жүзеге асырады.
Ағымдағы тұрғын үй төлемін қайта есептеу былайша жүргізіледі:
1) отбасы құрамы өзгергенде;
2) басқа өңірге көшіп баруына байланысты қызмет орны өзгерген кезде;
3) қызметкердің мемлекеттік тұрғын үй қорынан алған тұрғын үйін немесе жергілікті атқарушы органның жеке тұрғын үй қорынан жалға алынған, бірақ пайдалы алаңы Заңның 101-4 бабының 1-тармағына сәйкес алаң нормаларына сай келмеген тұрғынжайы (ұсынылған) қайтарылғанда.
Тұрғын үй төлемдері тұрғын үй комиссиясының қорытындысы және қызметкердің жазбаша өтінішінің (баянат) негізінде шығарылған мекеме басшысы бұйрығының негізінде қайта есептеледі.
Қызметкер қызметін одан әрі өткеру үшін басқа өңірге ауысқан жағдайда, егер Заңның 101-4-бабының 1), 3), 4) және 5) тармақшаларында көзделген мақсаттарда, сондай-ақ кейіннен сатып алынатын тұрғын үйдің жалға алу төлемдері үшін онымен тиісті шарт жасалса, ағымдағы тұрғын үй төлемдерінің көлемі қызмет атқарған бастапқы өңір бойынша сақталады.
Тұрғын үй төлемдері мекеменің бірінші басшысының бұйрығына сәйкес мынадай мерзімдерде:
жеке құрам тізімдерінен шығарылған күннен бастап;
қызметкерлер Заңның 101-4-бабының 1), 3), 4), 5) немесе 7) тармақшаларында көзделген мақсаттарда, сондай-ақ кейіннен сатып алынатын тұрғын үйдің жалға алу төлемдері үшін жасалған шарт бойынша міндеттемені орындамаған жағдайларды қоспағанда, арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері тұрғын үйге мұқтаж мәртебесінен айырылған күннен бастап;
қаза табуына немесе қайтыс болуына, заңда белгіленген тәртіппен хабар-ошарсыз кеткен деп танылуына немесе қайтыс болған деп жариялануына байланысты қызметкерді жеке құрам тізімдерінен шығарылған күннен бастап тоқтатылады.
ҰҚО әскери қызметшілерін тұрғын үймен қамтамасыз ету мәселесі бойынша.
Ұлттық қауіпсіздік органдарының (ҰҚО) әскери қызметшілері, атап айтқанда, Шекара қызметінің, әскери қарсы барлау және әскери полицияның әскери қызметшілері 2013 жылдың 1 қаңтарынан бастап «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Заңының және Әскери қызметшілерді тұрғын үймен қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 28 тамыздағы № 1091 Қаулысына сәйкес тұрғын үйсмен қамтамасыз етіледі.
Аталған Қағидаларға сәйкес әскери қызметшілер екі санатқа бөлінген:
1-санат 2013 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 10 және одан да көп жыл әскери қызмет өтілі бар әскери қызметкерлер. Аталған санаттағы әскери қызметшілер ҚР заңдылықтарына сәйкес қызметтік тұрғын үй алуға және оны жекешелендіруге құқылы.
Атап айтқанда, 2013 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша күнтізбелік есептеумен он бес және одан да көп жыл әскери қызметте тұрған әскери қызметшілер қызметтік тұрғын үйді алуына және оны күнтізбелік есептеумен жиырма жыл әскери қызмет атқарғаннан кейін тегін жекешелендіруге құқылы. Сондай-ақ, 2013 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша күнтізбелік есептеумен әскери қызметте он бес жылдан кем қызмет атқарған әскери қызметшілер тұрғын үйді алуына және оны қызмет мерзіміне қарамастан қалдық құны бойынша жекешелендіруге құқысы бар.
2-санат 2013 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 10 жылдан кем қызмет өтілі бар әскери қызметшілерге тұрғын үй жекешелендіру құқығынсыз немесе тұрғын үйді жалдағаны (аренда) үшін берілетін мақсатты өтемақымен қамтамасыз етілгенге дейін беріледі.
Тұрғын жайды жалдағаны (аренда) үшін мақсатты өтемақы – қызметтік тұрғын жаймен қамтамасыз етілгенге дейін тұрғынжайға мұқтаждар тізімінде тұрған әскери қызметшіге төленетін ақшалай қаражат.
Өтемақының шекті мөлшері әскери қызметші әскери қызмет өткеретін жері бойынша елді мекенде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әскери қызметші отбасы мүшелерінің санын тиесілі пайдалы алаңының (18 шаршы метр) және жайлы тұрғын үйдің бір шаршы метрін жалға алу (жалдау) орташа құнының нормаларына көбейту жолымен, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес (облыстық статистика уәкілетті органдарының деректерімен бағамдалады), елді мекен бойынша әскери қызметшінің жалға алу (аренда) орны арқылы айқындалады.
Ақшалай мақсатты өтемақы алуға қатысты әскери қызметшінің отбасы мүшелері:
әскери қызметшімен тұрақты бірге тұратын, зайыбы (жұбайы, ерлі-зайыптылардың ортақ немесе олардың біреуінің кәмелетке толмаған (асырап алған, асырауындағы немесе қамқорлығындағы) балалары, жиырма үш жасқа толмаған, күндізгі оқу нысаны бойынша білім беру ұйымдарында оқитын (асырап алған, асырауындағы немесе қамқорлығындағы) балалары және жұбайының (зайыбының) балалары; он сегіз жасқа дейін мүгедек болған балалары (асырап алған, асырауындағы немесе қамқорлығындағы) және жұбайының (зайыбының) мүгедек балалары; әскери қызметшінің асырауындағы ата-аналары.
Атап өту қажет, аталған санаттағы әскери қызметшілер қызметтен шығарылған кезде жиырма айлық көлеміндегі ақшалай үлеспен қамтамасыз етіледі, егер олар әскери қызметте күнтізбелік 20 жылдан 30 жылға дейін, ал күнтізбелік 30 жылдан жоғары әскери өтілі болса отыз айлық көлеміндегі ақшалай үлеспен қамтамасыз етіледі.
Мемлекеттік тұрғын үй қорынан берілген тұрғын үйлерді жекешелендіруге қатысты.
Атап өту керек, аталған тәртіп Заңның 13, 101 және 109 баптарымен және ҚР Үкіметінің 2013 жылғы 5 маусымдағы №673 қаулысымен бекітілген мемлекеттiк тұрғын үй қорынан берілетін тұрғын үйлерді жекешелендiру қағидаларымен реттеледі.
Заңның 101 бабының 4-тармағына сәйкес әскери қызметшілер, арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері қызмет өткерген кезеңде сол елді мекенде қызметтік тұрғын үйге теңестірілген тұрғынжай берілген әскери қызметтегі он жыл қызмет өтілінен кейін, ал еңбек сіңірген жылдары, сырқаты немесе штаттың қысқаруы бойынша қызметтен шығарылған кезде – қызмет мерзіміне қарамастан оны жекешелендіруге (әскери қалашықтардағы, шекаралық заставалардағы және өзге де жабық объектілердегі тұрғынжайларды қоспағанда) құқылы.
Мұндай тұрғынжайларды оның жабық және оқшауланған әскери қалашықтарда, шекаралық заставаларда орналасуының салдарынан жекешелендіру мүмкін болмаған жағдайларда, жекешелендіру құқығы басқа жерлерден сатып алу (салу) үшін тиісті тұрғынжайдың құнымен өтеледі.
Күнтізбемен есептегенде жиырма және одан да көп жыл еңбек сіңірген әскери қызметшілер, арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері тұрғын үй-жайды өтеусіз жекешелендіруге құқылы.
Бұдан басқа, Заңның 13-бабы, 9-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының азаматтары Қазақстан Республикасының аумағында мемлекеттік тұрғын үй қорынан бір тұрғынжайды ғана жекешелендіруге құқылы.
ҰҚК қызметкерінің мемлекеттік тұрғын үй қорынан пәтерді жекешелендірген жағдайда жекешелендіру құқы жүзеге асырылды деп есептеледі. Қазақстан Республикасының заңдылықтары жекешелендіруді қайталауға құқық бермейді.
Атап өту керек, ағымдағы жылдың 11 қаңтарында «Тұрғын үй қатынастары туралы» Заңына бірқатар өзгерістер енгізіліп, тұрғын жайды жекешелендіру құқығын іске асырудан бас тартуы үшін негіз болған тізімнен тұрғынжайды купондық тетік арқылы жекешелендіру алынып тасталды.
Сонымен бірге, жекешелендіруге рұқсат беруге қатысты қосымша шектеулер қойылды, атап айтқанда, Қазақстан Республикасы аумағында тұрғын үй жоқ болуы міндетті, соның ішінде ипотекалық несие, сондай-ақ соңғы бес жыл ішінде өздеріне меншік құқығында тиесілі болған тұрғынжайды иеліктен шығарған жағдайда. Бұл ретте тұрғынжайда елу пайыздан кем үлесінің болуы есепке алынбайды.
Бұған қоса, аталған модельдерді енгізуде жекелеген құқықтық қайшылықтар анықталды.
Арнаулы мемлекеттік органдар жүйесінде біржолғы тұрғын үй төлемдерін алуға құқық беретін арнаулы қызмет органдарының 10 ай мерзімді еңбек сіңірген жылдарына есептеу, сондай-ақ біржолғы тұрғын үй төлемдерін есептеу алғашқы баянат берген уақыттан бері тұрғын үй заңдылықтарына тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізу арқылы бірқатар мәселелер шешілді.
Дегенмен, Қазақстан Республикасының «Тұрғын үй қатынастары туралы» Заңына және қосымша заңдылық актілерге түзетулер енгізу арқылы реттеуді қажет ететін сұрақтар бар. Соның ішінде, тұрғын үйге мұқтаж деп танылған қызметкерлер бойынша, қызмет өткерген тұрғылықты жерінен ипотекалық несиемен 2013 жылға дейін пәтер алған қызметкерлерді; алғаш рет 2013 жылғы 1 қаңтардан кейін келісімшартқа отырған сержант шеніндегі, соңғы бес жыл ішінде өздеріне меншік құқығында тиесілі болған тұрғынжайды иеліктен шығарған қызметкерлер және т.б. Бұдан басқа, әскери қызметшілерді тұрғын үймен қамтамасыз ету моделін пайдалануға қатысты мәселелер бар.
Қазіргі уақытта тұрғынжаймен қамтамасыз ету саласында қолданыстағы құқықтық жүйені жетілдіру бойынша ҰҚК басшылығы қосымша шаралар қабылдауда.
Негізгі нормативті-құқықтық актілер
- «Тұрғын үй қатынастары туралы» Қазақстан Республикасының 1997 жылғы 16 сәуiрдегi № 94 Заңы;
- «Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары туралы» Қазақстан Республикасының 2012 жылғы 13 ақпандағы № 552-IV Заңы;
- «Мемлекеттiк тұрғын үй қорынан берілетін тұрғын үйлерді жекешелендiру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 2 шілдедегі № 673 қаулысы;
- «Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдарының қызметтік тұрғын жайларын құру және беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 14 желтоқсандағы № 1602 Қаулысы;
- «Әскери қызметшілерді тұрғын үймен қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 28 тамыздағы №1091 Қаулысы;
- «Жекешелендіруге жатпайтын, оның ішінде оның жабық және оқшауланған әскери қалашықтарда, шекара заставалары мен комендатураларда орналасуы салдарынан қызметтік тұрғын үйді өтеусіз жекешелендіру құқығын өтеу қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 28 тамыздағы № 1092 Қаулысы;
«Әскери қызметшілерді тұрғын үймен қамтамасыз ету қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 28 тамыздағы №1091 қаулысының 4-тармағына сәйкес әскери қызметші есепке қою туралы баянатты тұрғын үй комиссиясы төрағасының атына береді және ол қызмет өткеріп жүрген құрылымдық бөлімшеде тіркеледі.
Баянатқа қосымша:
1) отбасы құрамы туралы анықтама;
2) қызмет орнынан анықтама;
3) баянат берген күнге дейін күнтізбелік 10 күн бұрын алынған әскери қызметші мен оның отбасы мүшелерінің осы елді мекенде меншік құқығында тұрғын үйінің болмауы (болуы) туралы анықтама (анықтама әскери қызметшілерге жыл сайын беріледі);
4) қызметтік тізім;
5) бұрынғы қызмет орны бойынша қызметтік тұрғын үйді тапсыру туралы анықтама;
6) әскери қызметші мен оның отбасы мүшелерінің жеке басын куәландыратын құжаттардың, балаларының туу туралы куәліктерінің және неке (некені бұзу) туралы куәліктің нотариалды расталған көшірмелері, әскери қызметшінің отбасы мүшелері бар болған кезде (баянат берген күнге дейін 10 күн бұрын);
7) отбасында Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін науқастанулар тізімінде аталған кейбір созылмалы сырқаттардың ауыр түрлерімен ауыратын мүшелердің бар болуы туралы мемлекеттік денсаулық сақтау мекемесінің анықтамасы қоса беріледі;
8) жиырма үш жасқа дейінгі күндізгі оқу түрінде оқитын білім ұйымынан анықтама;
9) мүгедек тобы бойынша он сегіз жасқа толмаған отбасында мүгедек бала бар болса халықты әлеуметтік қорғау мемлекеттік мекемесінен мүгедек туралы анықтама;
10) балалардың құқығын қорғау саласындағы уәкілетті органнан кәмелетке толмаған қамқорлығында және қамқорлық ету туралы анықтама;
11) әскери қызметшінің отбасы мүшесінде оларды тану туралы соттың шешімі.
«Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдарының қызметтік тұрғын жайларын құру және беру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 14 желтоқсандағы № 1602 қаулысының 11-тармағына сәйкес есепке қою үшін қызметкерлер және жұмыскерлер АрМО мемлекеттік мекемесінің тұрғын үй комиссиясы төрағасының атына есепке қою туралы баянат ұсынады.
Баянатқа қосымша:
1) АрМО кадр бөлімшесінен отбасы құрамы, жеке деректері және олардың отбасы мүшелері, нақты тұрғылықты мекенжайы туралы мәліметтері бар анықтама және қызмет (жұмыс) өтілі туралы анықтама;
2) мекенжай бюросының анықтамасы;
3) аумақтық әділет органының анықтамасын (өтініш берушінің және онымен бірге тұрақты тұратын отбасы мүшелерінің сол өңірде оларға меншік құқығында тиесілі тұрғын жайының болмауы туралы);
4) жергілікті атқарушы органның анықтамасын (өтініш берушінің және онымен бірге тұрақты тұратын отбасы мүшелерінің коммуналдық тұрғын үй қорынан сол өңірде тұрақты пайдаланатын тұрғын жайының болмауы туралы) ұсынады.
Қажет болған жағдайда өтініш беруші денсаулық сақтау мемлекеттік мекемесінен қосымша:
- қосымша тұрғын бөлмеге құқық беретін Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен аурулар тізімінде көрсетілген кейбір созылмалы аурулардың ауыр түрлерімен сырқаттанатын отбасы мүшелерінің болуы туралы анықтама;
- отбасында жиырма екі аптадан артық жүктілігі бар әйелдің болуы туралы анықтама ұсынады.
«Мемлекеттiк тұрғын үй қорынан берілетін тұрғын үйлерді жекешелендiру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 2 шілдедегі № 673 қаулысының 14-тармағына сәйкес қызметкер (әскери қызметкер, зейнеткер) ҰҚК Төрағасының атына баянат (өтініш) жолдайды.
Баянатқа қосымша:
1) өздері тұратын үй-жайларын жекешелендіруге жалдаушының кәмелетке толған барлық отбасы мүшелерi қол қойған өтініш;
2) өтініш беруші мен оның отбасы мүшелерінің жеке куәліктерінің не паспорттарының көшірмелері;
3) некеге тұру (бұзу), отбасы мүшелерінің қайтыс болуы, балалардың тууы туралы (қажеттілігіне қарай) куәліктердің көшірмелері;
4) жалдау (жалға алу) шартын не тұрғын үй ордерінің көшірмелері;
5) аумақтық әділет органының анықтамасы (өтініш берушіде және онымен тұрақты тұратын отбасы мүшелерінде Қазақстан Республикасы бойынша меншік құқығында оларға тиесілі тұрғын үйдің жоқ немесе бар екендігі туралы);
6) анықтама бюросының немесе ауылдық округ әкімінің тиісті елді мекенде тұратынын растайтын анықтамасы;
7) өтініш берушінің отбасы мүшелері деп басқа адамдар танылған жағдайда алғашқысы оларды өтініш берушінің отбасы мүшелері деп тану туралы сот шешімін ұсынады;
8) халықтың әлеуметтiк осал топтарына жататын азаматтар қосымша өтініш берушінің (отбасының) халықтың әлеуметтiк осал топтарына жататынын растайтын құжат;
9) мемлекеттік қызметшілер, бюджеттік ұйымдардың қызметкерлері, әскери қызметшілер, арнаулы мемлекеттік органдардың қызметкерлері, судьялар және мемлекеттік сайланбалы қызмет атқаратын адамдар жұмыс орнынан (қызметтен) анықтаманы не қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесін қосымша ұсынады. Ғарышкерлікке кандидаттар, ғарышкерлер Қазақстан Республикасының Үкіметі беретін мәртебесін растайтын құжаттарды ұсынады;
10) тұрғын үйді жалдау шарты бойынша берешегі жоқтығын растайтын құжат;
11) осы Қағидалардың 7-тармағына сәйкес жекешелендірген жағдайда – мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үйді жеке меншікке өтеусіз алуға құқығы бар азаматтардың санатына жататындығын растайтын құжат.
Қызметкерлердің байланыс телефондары:
О.А. Керімқұлова – 76-16-45;
Г.Х. Шанина – 76-16-45.
Барлау қызметі
Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті сыртқы барлау саласындағы уәкілетті орган болып табылады.
Бұл барлау ақпаратына қол жеткізу, өңдеу және пайдалану, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету мүддесінде мемлекет жүзеге асыратын шараларды іске асыруға жәрдемдесу жолымен Қазақстан Республикасының аумағында және одан тысқары жерлерде заңнамаға сәйкес жүзеге асырылатын жария және жасырын барлау, ұйымдастыру және басқару шараларының жүйесі.
1) Қазақстан Республикасының Президентін, Қазақстан Республикасының Үкіметін және мемлекеттік органдарын саяси, қаржы-экономикалық, әскери-саяси, ғылыми-техникалық, гуманитарлық, экологиялық және Қазақстан Республикасының ұлттық мүдделерін қозғайтын өзге де салаларда шешімдер қабылдау үшін қажетті барлау ақпаратымен және талдамалық бағалаумен қамтамасыз ету;
2) Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздігі саласындағы мемлекеттік саясатты әзірлеуге және іске асыруға қатысу;
3) елдің экономикалық дамуы мен ғылыми-техникалық прогресіне және Қазақстан Республикасының қауіпсіздігін әскери-техникалық қамтамасыз етуге жәрдемдесу;
4) барлау ақпаратына қол жеткізу және шетел мемлекеттерінің арнаулы қызметтері мен ұйымдары, террористік және экстремистік ұйымдар, қылмыстық қоғамдастықтар (қылмыстық ұйымдар), сондай-ақ жекелеген адамдар тарапынан Қазақстан Республикасының ұлттық мүдделері мен қауіпсіздігіне нақты және ықтимал нұқсан келтіруге жол бермеуге бағытталған шараларды іске асыру;
5) заңдарда және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде айқындалатын өзге де міндеттер.
Қарсы барлау қызметі
Бұл Қазақстан Республикасының ұлттық мүдделерін барлау-нұқсан келтіру қызметінен қорғау жөніндегі Қазақстан Республикасының арнаулы мемлекеттік органдары жүзеге асыратын қарсы барлау және ұйымдастыру іс-шараларының жүйесі.
1) барлау-нұқсан келтіру қызметінен мыналарды:
Қазақстан Республикасының конституциялық құрылысының негіздерін, мемлекеттік егемендігін, аумақтық тұтастығын, экономикалық, ғылыми-техникалық және қорғаныс әлеуетін;
Қазақстан Республикасының Президентін және басқа да күзетілетін адамдарды;
Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерін қорғау;
2) барлау және (немесе) нұқсан келтіру, оның ішінде мыналарға:
терроризм мен экстремизмді жүзеге асыруға;
қылмыстық топтарды құруға және олардың әрекетіне;
қарудың, оқ-дәрілердің, жарылғыш заттардың, радиоактивті заттардың және ядролық материалдардың заңсыз айналымына;
есірткі құралдарының, психотроптық заттардың, сол тектестер мен прекурсорлардың заңсыз айналымына байланысты акциялардың алдын алу, оларды ашу және жолын кесу;
3) мемлекеттік органдарды, мемлекеттік заңды тұлғаларды, квазимемлекеттік сектор субъектілерін, Қазақстан Республикасының маңызды мемлекеттік мәні бар стратегиялық және өзге де.
4) Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігіне төнетін қатерлердің алдын алуда, оларды бейтараптандыруда және ұлттық мүдделерін ілгерілетуде мемлекеттік органдарға жәрдемдесу.
Қарсы барлау қызметінің міндеттері заңдармен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен толықтырылуы мүмкін.