Тұрғын үйі қалай да қолайлы және жайлы болуы үшін адамдар орынжайларды қайта жоспарлауды ойлайды. Бірақ, қайта жоспарлауды бастар алдында бірнеше ережені сақтау қажет.
Біріншіден, ол үйдің аса маңызды конструкцияларына зақым келтіріп, Сізге пәтер қабырғаларының, сондай-ақ бүкіл үйдің құлау қауіпін тудыруы мүмкін. Екіншіден, рұқсатсыз жүргізілген және ресми түрде тіркелмеген қайта жоспарлау пәтерді сатуға теріс әсер етеді, сондай-ақ сатумен байланысты барлық нотариалдық мәмілені жүзеге асыруды қиындатады.
Қайта құру мүмкіндігі туралы қорытындылар алу үшін, сондай-ақ техникалық жобаны, жобалық құжаттаманы әзірлеу үшін нарықта оңай табуға болатын мамандандырылған жобалық ұйымдарға жүгіну қажет.
Жобалық құжаттаманы әзірлеу қызметтері әр компанияда әр түрлі бағалануы мүмкін, бірақ бірінші кезекте осы компаниялардың тиісті жұмыс түрлеріне лицензиялардың бар-жоғын және өзектілігін тексеруді ұсынамыз.
Лицензиялардың өзектілігін электрондық лицензиялау порталының арнайы сервисі арқылы тексеруге болады.
Аяқталған реконструкцияны (қайта жоспарлауды, қайта жабдықтауды) пайдалануға қабылдау заңның 73-75-баптарына сәйкес жүзеге асырылады.
Тіреу және қоршау (сыртқы) конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды өзгертуге байланысты қолданыстағы ғимараттар мен құрылыстардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) реконструкциялауды (қайта жоспарлауды, қайта жабдықтауды) Тапсырыс беруші бекітілген жобаға сәйкес толық дайын болған және сәйкестік туралы декларация, құрылыс-монтаждау жұмыстарының сапасы және орындалған жұмыстардың бекітілгенге сәйкестігі туралы қорытындылар болған кезде жүргізеді жобаға.
Мердігерден (бас мердігерден) объектіні қабылдауды Тапсырыс беруші техникалық және авторлық қадағалаулармен бірлесіп жүзеге асырады. Қабылдау актісінің нысаны Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2017 жылғы 24 сәуірдегі № 234 бұйрығымен бекітілген.
Тіреу және қоршау (сыртқы) конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды (бір функционалдық мақсат шеңберінде) өзгертуге байланысты емес қолданыстағы ғимараттар мен құрылыстардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) реконструкциялауды (қайта жоспарлауды, қайта жабдықтауды) меншік иесі дербес жүзеге асырады, қабылдау актісінің нысаны меншік иесінің өзі салған объектіні пайдалануға қабылдау қағидаларының 2-қосымшасында келтірілген (бұйрық Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2017 жылғы 13 желтоқсандағы № 867 бұйрығымен бекітілген).
Актіге меншік иесі, яғни сіз, мердігер (егер мердігерлік тәсілмен жүзеге асырылса) және жобалау ұйымы қол қояды.
Объектіні қабылдау актілерін жүргізу және есепке алу тәртібі Заңның 75-1-бабымен және Қағидалардың 81-тармағымен регламенттеледі.
Объектіні қабылдау актісін есепке алуды "жылжымайтын мүлікке құқықтарды (құқықтар ауыртпалықтарын) мемлекеттік тіркеу" мемлекеттік көрсетілетін қызмет шеңберінде сәулет және қала құрылысы саласындағы функцияларды жүзеге асыратын ЖАО құрылымдық бөлімшесі жүзеге асырады (Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2020 жылғы 4 мамырдағы № 27 Бұйрығы).
Рұқсат алуға өтініш әкімдікке электрондық үкімет порталы арқылы онлайн-қызмет арқылы беріледі:
Электрондық өтінішке қоса тіркелу қажет:
Рұқсат 15 жұмыс күні ішінде тегін беріледі.
Нәтижесінде сіз тіреу және қоршау (сыртқы) конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды өзгертуге байланысты қолданыстағы ғимараттар мен құрылыстардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) қайта құру (қайта құру, қайта жабдықтау) үшін бастапқы материалдарды аласыз:
Осы құжаттарды алғаннан кейін сіз жобаны әзірлеуге кірісе аласыз, сараптама қорытындысын ала аласыз, мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылауын және қадағалауды жүзеге асыратын органдарды құрылыс-монтаждау жұмыстарын жүргізудің басталуы, құрылыс жұмыстарын жүргізу туралы хабардар ете аласыз.
Естеріңізге сала кетейік, егер қолданыстағы ғимараттар мен құрылыстардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) тірек конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды өзгертумен байланысты болмаса, онда сізге әкімдіктен рұқсат талап етілмейді.
Құрылыс салуды ұйымдастыру, құрылыс саласындағы рұқсат беру рәсімдерінен өту тәртібі Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 30 қарашадағы № 750 бұйрығымен бекітілген құрылыс салуды ұйымдастыру және құрылыс саласындағы рұқсат беру рәсімдерінен өту қағидаларында айқындалады.
Қағидалардың 23-тармағына сәйкес тіреу және қоршау (сыртқы) конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды өзгертуге байланысты қолданыстағы ғимараттар мен құрылыстардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) жөніндегі жобаларды іске асыру мынадай кезеңдермен жүзеге асырылады:
Тіреу және қоршау (сыртқы) конструкцияларын, инженерлік жүйелер мен жабдықтарды (бір функционалдық мақсат шеңберінде) өзгертуге байланысты емес қолданыстағы ғимараттар мен құрылыстардың үй-жайларын (жекелеген бөліктерін) реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау) лицензиясы бар адамдар орындаған техникалық жоба негізінде жүзеге асырылады. ЖАО шешімін алу, жобаны жобалау және сараптау талап етілмейді.
Қайта жоспарлау-осы үй-жайдың (осы үй-жайлардың) шекараларын өзгертумен ұштасатын үй-жайдың (үй-жайлардың) орналасуын өзгерту.
Егер ол тірек және қоршау (сыртқы) конструкцияларының, Инженерлік жүйелер мен жабдықтардың өзгеруімен байланысты болса, онда жоғарыда аталған кезеңдерді орындау қажет.
Егер қайта жоспарлау тірек және қоршау (сыртқы) конструкцияларының, Инженерлік жүйелер мен жабдықтардың өзгеруімен байланысты болмаса және бір функционалдық мақсат шеңберінде жүзеге асырылса, онда ЖАО шешімін алу, жобаны жобалау және сараптау талап етілмейді.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексте өз еркімен заңсыз қайта құру үшін жауапкершілік қарастырылған.
Кодекстің 322-бабына сәйкес, техникалық регламенттерде белгіленген талаптарды қоспағанда, сәулет - құрылыс жобасынсыз және сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы функцияларды жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелерінің тиісті шешімінсіз қолданыстағы ғимараттардағы тұрғын және тұрғын емес үй-жайларды заңсыз қайта жабдықтау және қайта жоспарлау - жеке тұлғаларға 30 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады, лауазымды тұлғаларға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – 90 АЕК мөлшерінде, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – 150 АЕК мөлшерінде, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне – 300 АЕК мөлшерінде.
Ғимараттың беріктігі мен орнықтылығын (бұзылуын) толық жоғалтуға әкеп соққан немесе әкеп соқтыруы мүмкін сол әрекеттер-жеке тұлғаларға – 80 АЕК, лауазымды адамдарға, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне немесе коммерциялық емес ұйымдарға – 180 АЕК, орта кәсіпкерлік субъектілеріне - 250 АЕК, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне айыппұл салуға әкеп соғады - 500 АЕК мөлшерінде.