Шетелдік дипломды қалай тануға болады

Басқа мемлекеттерде және халықаралық немесе шетелдік оқу орындарында (олардың филиалдарында) білім алған жеке тұлғалардың негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі туралы құжаттар танылуға жатады.

Сондай-ақ тану рәсіміне білімі туралы құжаттарды ғылыми дәрежелері мен ғылыми атақтары (шетелдік оқу) туралы құжаттары бар адамдар ұсынуы тиіс. Сонымен қатар, оқуды жалғастырғысы келетін адамдар құжаттарды тану рәсімінен өтуге міндетті.

Тану рәсіміне жатпайды: белгілі бір салада біліктілігі бар кәсіптік қайта даярлау және біліктілікті арттыру туралы, сондай-ақ қосымша білім туралы дипломдар;

Білім туралы құжаттарды тану рәсімінен мынадай адамдар өтпейді:

•       "Болашақ" халықаралық стипендиясының иегерлері;
•       танудан босататын мынадай халықаралық шарттарға (келісімдерге) қол қойған елдердің білім беру ұйымдарының білімі туралы құжаттардың иегерлері:

  - 1992 жылғы 15 мамырдағы Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының "Білім беру саласындағы ынтымақтастық туралы" келісімі;

  - 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарты;

  - 2017 жылғы 9 қарашадағы Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы М.В. Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінің Қазақстандық филиалының жұмыс істеуі туралы келісімі.

Білім туралы құжатты мойындау үшін "Азаматтарға арналған үкімет" МК КЕАҚ филиалына (ХҚКО) өзімен бірге келесі құжаттарды алып келу керек:

• жеке куәлік
• мемлекеттік бажды төлегені туралы түбіртек;
• білім туралы құжаттың және оған қосымшаның заңдастырылған немесе апостильденген көшірмесі (түпнұсқа салыстыру үшін, қайтаруға жатады) және білім туралы құжаттың және мөрдің аудармасын қоса алғанда, оның қосымшасының нотариалды куәландырылған аудармасы (егер құжат толығымен шет тілінде болса).

Дипломды тану үшін санатты анықтау қажет: олар білім туралы құжаттарды тану ережелерінің 23-тармағында көрсетілген және құжаттар тізімі оларға байланысты өзгереді.

Сондай-ақ құжаттарды үйден шықпай-ақ "электрондық үкімет" веб-порталы арқылы беруге болады. Мұндай жағдайда Мемлекеттік қызмет көрсетудің нәтижесі электрондық құжат болады.

Мемлекеттік баждың құны (қызметке ақы төлеу үшін деректемелер):

• білім туралы құжатты тану туралы куәліктің телнұсқасын алу үшін - 3 АЕК;
• негізгі және жалпы орта білім туралы құжаттар үшін - 6 АЕК;
• техникалық және кәсіптік білім туралы құжаттар үшін - 8 АЕК;
• жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім туралы құжаттар үшін - 10 АЕК;
• ғылыми дәрежелердің дипломдары үшін - 10 АЕК.

Білім туралы заңдастырылған немесе апостиль қойылған құжаттарды тану туралы өтінішті қарау мерзімі портал арқылы жүгінген кезде 15 жұмыс күнін құрайды;

Білім туралы заңдастырылмаған және жарияланбаған құжаттарды тану туралы өтінішті қарау мерзімі портал арқылы жүгінген кезде 35 жұмыс күнін құрайды;

Мемлекеттік корпорация арқылы келіп түскен білім туралы заңдастырылған және апостиль қойылған құжаттарды тану туралы өтінішті қарау мерзімі 25 жұмыс күнін құрайды;

Мемлекеттік корпорация арқылы келіп түскен білім туралы заңдастырылмаған және жарияланбаған құжаттарды тану туралы өтінішті қарау мерзімі 45 жұмыс күнін құрайды;

Білім туралы құжаттарды тану қағидаларының 24-тармағында көрсетілген ғылыми дәреже беру туралы заңдастырылған немесе апостиль қойылған құжаттарды тану туралы өтінішті қарау мерзімі:

- портал арқылы жүгінген кезде-10 жұмыс күні;

- Мемлекеттік корпорация бөлімшелеріне жүгінген кезде-15 жұмыс күні.

Қағидалардың 25-тармағында көрсетілген жария етілмеген немесе апостильденбеген ғылыми дәреже беру туралы құжаттарды тану туралы өтінішті қарау мерзімі:

- портал арқылы жүгінген кезде-35 жұмыс күні;

- Мемлекеттік корпорация бөлімшелеріне жүгінген кезде-40 жұмыс күні.

Қағидалардың 26-тармағында көрсетілген ғылыми дәреже беру туралы заңдастырылған немесе апостиль қойылған құжаттарды тану туралы өтінішті қарау мерзімі:

- портал арқылы жүгінген кезде-60 жұмыс күні;

- Мемлекеттік корпорация бөлімшелеріне жүгінген кезде-65 жұмыс күні.

Қағидалардың 27-тармағында көрсетілген жария етілмеген немесе апостильденбеген ғылыми дәреже беру туралы құжаттарды тану туралы өтінішті қарау мерзімі:

- портал арқылы жүгінген кезде-77 жұмыс күні;

- Мемлекеттік корпорация бөлімшелеріне жүгінген кезде-82 жұмыс күні.

Ыңғайлы болу үшін ХҚКО-ға кезекті онлайн брондауды ұсынамыз.

Білім туралы құжаттарды тану - бұл шетелдік білім беру ұйымдары, оның ішінде олардың филиалдары, сондай-ақ ғылыми орталықтар мен зертханалар берген білім туралы құжаттарды ресми растау. 

Білім туралы құжаттарды тану Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес жүргізіледі және білім туралы құжаттың түпнұсқалығын анықтау, білім туралы құжатты берген білім беру ұйымында (ғылыми орталықта, зертханада) оны беру кезінде тиісті білім беру қызметін жүзеге асыру құқығының болуын анықтау, қажет болған жағдайда сараптамалық бағалау жүргізу арқылы жүзеге асырылады.

Сараптамалық бағалау - бұл ұлттық заңнаманы ескере отырып, шетелдік білім туралы құжаттың баламалығын ресми түрде белгілеу және оқуды жалғастыруға және/немесе жұмысқа орналасуға қол жеткізу мақсатында оның иесіне академиялық және (немесе) кәсіби құқықтар беру.

Аттестаттау - Қазақстан Республикасының азаматтары, шетелдіктер және азаматтығы жоқ адамдар шетелде алған ғылыми дәреже беру туралы құжатты тану үшін жіберілетін құжаттар топтамасы.

Өзара тану туралы халықаралық шарттарға (келісімдерге) қол қойған елдердің білімі туралы құжаттар мынадай тәртіппен танылады:

•       Егер білім туралы құжат заңдастырылмаған немесе апостиль қойылмаған болса, білім туралы құжаттың түпнұсқалығын белгілеу;
•       білім туралы құжат берген білім беру ұйымында (ғылыми орталықта, зертханада) оны беру сәтінде тиісті білім беру қызметін жүзеге асыру құқығының болуын белгілеу.

Өзара тану туралы халықаралық шарттар (келісімдер) болмаған кезде білім туралы құжаттар мынадай тәртіппен сараптамалық бағалау жүргізе отырып танылады:

      1) Егер білім туралы құжат заңдастырылмаған немесе апостиль қойылмаған болса, білім туралы құжаттың түпнұсқалығын белгілеу;

      2) білім туралы құжат берген білім беру ұйымында (ғылыми орталықта, зертханада) оны беру сәтінде тиісті білім беру қызметін жүзеге асыру құқығының болуын белгілеу;

      3) Білім және (немесе) біліктілік деңгейін бағалау;

      4) оқу кезеңдерін бағалау;

      5) оқыту мерзімдері мен нысанын бағалау;

      6) осы құжат берілген мемлекетте білім туралы құжатты иеленушіге берілетін академиялық және (немесе) кәсіптік құқықтардың Қазақстан Республикасында белгіленген үлгідегі білім туралы тиісті құжаттарға берілетін құқықтарға тең екендігін айқындау;

      7) қосымша білімнің болуын айқындау (білім беру деңгейінде, оқу кезеңдерінде, оқыту мерзімдері мен нысанындағы айырмашылықтар анықталған жағдайда);

      8) мамандық немесе білім беру бағдарламасы бойынша практикалық дағдылар мен жұмыс тәжірибесінің болуын айқындау (білім беру деңгейінде, оқу кезеңдерінде, оқыту мерзімдері мен нысанында айырмашылықтар анықталған жағдайда).

Сараптамалық бағалау жүргізу кезінде білім беру деңгейінде, оқу кезеңдерінде, оқыту мерзімдері мен нысанындағы айырмашылықтар анықталған жағдайда, білім туралы құжатты тану қосымша білім алуды және оқуды, мәлімделген мамандық немесе білім беру бағдарламасы бойынша 5 жылдан астам практикалық дағдылар мен жұмыс тәжірибесінің болуын растайтын құжаттарды ескере отырып жүргізіледі.