2023 жылы автомобиль жолдарын салу және жөндеу кезіндегі заңдылықтың сақталуы мәселесі бойынша Қарағанды облысы Бұқар-Жырау ауданы прокуратурасы жүргізген талдау нәтижесінде, «Центргеоланалит» ЖШС аккредиттелген сынақ зертханасының қызметіне байланысты заң бұзушылықтар анықталды. Аталған зертхана керндерді сынау кезінде белгіленген нормалардан ауытқыған.
Сынақ жүргізу барысында зертхана аккредиттеу саласына кірмейтін нормативтік құжатқа сілтеме жасаған, бұл сынақ хаттамаларымен расталады.
Прокурорлық ден қою актісінің негізінде, ҚР СИМ Техникалық реттеу және метрология комитетінің Қарағанды облысы бойынша департаменті Қазақстан Республикасы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 415-1-бабы 1-бөлігінің 1-тармағына сәйкес әкімшілік құқық бұзушылық белгілері бойынша істер қозғап, жауапкершілікке тартты.
Кәсіпорынға 3 656 760 теңге көлемінде айыппұл салынды, сондай-ақ аккредиттеу аттестатының қолданылуы 6 ай мерзімге тоқтатылды.
ЕАЭО елдері халықаралық автомобиль жүк тасымалдауларында электронды халықаралық жүкқұжаттарды (e-CMR) пайдалану бойынша пилоттық жобаны дайындауды бастады.
Пилоттық жобаны өткізу туралы шешім 2024 ж. 29 қарашада өткізілген Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің (әрі қарай – ЕЭК) отырысында қабылданды.
Жобаның мақсаты – электрондық цифрлық қолтаңбаны және сенімді үшінші тарапты пайдалана отырып, заңды маңызы бар электрондық құжаттарды трансшекаралық алмасуды тестілеу болып табылады. Бұл логистиканы цифрландыру және халықаралық тасымалдау рәсімдерін жеңілдету жолындағы маңызды қадам.
Сарапшылардың пікірінше, e-CMR-ді қолдану жүкқұжаттарды өңдеу уақытын айтарлықтай: қағаз бойынша 20 минуттан астам уақыттың орнына 1 минуттан аз уақытқа қысқартады. Бұл тауардың өтуін жылдамдатып, бизнеске түсетін әкімшілік жүктемені азайтып, процестердің ашықтығын арттырады.
Жобаға уәкілетті мемлекеттік органдар, электрондық құжат айналымы операторлары, тасымалдаушылар, жүк жөнелтушілер мен алушылар қатысады.
Жобаны іске асыру үшін ЕЭК Алқасы 2025 ж. 11 наурызда арнайы жұмыс тобын құрды. А.ж. 12 мамырында өткен жұмыс тобының бірінші отырысында жобаның мерзімі, құрылымы, сондай-ақ заңдық және техникалық талаптары талқыланды. e-CMR көмегімен пилоттық тасымалдауларды бастау 2026 ж. бірінші жартыжылдығына жоспарланған.
Бүгінгі таңда жұмыс тобы келесі негізгі міндеттерді жүзеге асыруда:
- бірыңғай e-CMR форматын әзірлеу;
- трансшекаралық өткізу кезінде құжаттардың құқықтық маңыздылығын қамтамасыз ету;
- ЭҚА операторлары мен сенімді үшінші тарап арасындағы өзара әрекеттесу тәртібін анықтау.
Жұмыс тобының келесі отырысы 2025 ж. қыркүйек айында өтеді.
Жалпы, жобаны жүзеге асыру ЕАЭО аясында логистика жылдам, ашық және барынша автоматтандырылған бірыңғай көлік кеңістігін қалыптастыру жолындағы маңызды қадам болмақ.
Пилоттық нәтижелер ЕЭК Кеңесіне ұсынылады және Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде электрондық ілеспе құжаттарды ауқымды енгізу бойынша кейінгі шешімдер үшін негіз болады.
Ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеуді дамыту қосылған құнның тікелей тізбектерін қалыптастыру, өндірілетін ауыл шаруашылығы өнімдеріне тұрақты сұранысты қамтамасыз ету және азық-түлік түрлерін кеңейту үшін маңызды рөл атқарады.
Осыған байланысты Қазақстан тарапының бастамасымен Еуразиялық экономикалық комиссия (ЕЭК) тараптардың сарапшыларымен бірлесіп ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеуді дамытуға мемлекеттік қолдауға талдау жүргізілді. Осы талдау негізінде шолу жобасы әзірленді.
Құжат ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің, байқаушы елдердің және бірқатар шет мемлекеттердің агроөңдеуді ынталандыру тәжірибесін қамтиды.
Шолуда халықаралық тәжірибеге ерекше назар аударылған, ол ЕАЭО елдерінде ұлттық аграрлық саясат аясында тиімді қолдау шараларын қалыптастыруда пайдалы болуы мүмкін. Атап айтқанда:
Сонымен қатар, шолуда ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеу саласындағы Қазақстан Республикасының тәжірибесі ұсынылған.
Атап айтқанда, ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеуді дамыту мақсатында 2024 жылы 2024–2028 жылдарға арналған АӨК өнімдерін өңдеуді дамыту жөніндегі кешенді жоспар бекітілді. Жоспарда келесі шаралар көзделген:
- өңдеуге тапсырылған ауыл шаруашылығы өнімдеріне субсидия беру және шикізат экспортын шектеу арқылы қолжетімді шикізатты қамтамасыз ету;
- негізгі және айналым қаражатын толықтыруға арналған несиелер бойынша сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау және жеңілдетілген несиелер беру арқылы өндірістің рентабельдігін арттыру;
- өңделген өнімнің экспорттық әлеуетін жаңа нарықтарды ашу арқылы арттыру.
Қабылданған шаралардың нәтижесінде елдегі ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеу үлесін 70%-ға дейін жеткізу жоспарлануда.
Қазақстан Республикасы экономикасы үшін агроазық-түлік секторының маңыздылығын ескере отырып, шолу жобасы тараптармен тұтастай мақұлданып, оның негізінде мүдделі мүше мемлекеттер үшін ЕЭК Коллегиясының ұсынысы жобасы әзірленді.
Құжат ЕЭК-тің агроөнеркәсіптік кешен жөніндегі консультативтік комитетінің отырысында мақұлданғаның ескере отырып, а. ж. екінші жартыжылдығында ЕЭК Коллегиясының отырысында белгіленген тәртіппен қабылдануы жоспарланғанын атап өтеміз.
Қазақстан мен Қытай сәйкестікті бағалау саласындағы өзара түсіністік туралы Меморандумды іске асыру жөніндегі бірлескеніс-қимыл жоспарына қол қойды
2025 ж шілденің 8-і күні Циндао қаласында Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше мемлекеттердің стандарттау мәселелері жөніндегі кеңесі аясында Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы арасында сәйкестікті бағалау саласындағы өзара түсіністік туралы Меморандумды іске асыру жөніндегі Бірлескен іс-қимыл жоспарына қол қою рәсімі өтті.
Құжатқа ҚР Сауда және интеграция министрлігінің Техникалық реттеу және метрология комитетінің төрағасы Жанна Есенбекова мен ҚХР Мемлекеттік нарықты реттеу басқармасы (SAMR) басшысының орынбасары Дэн Чжиюн мырза қол қойды.
Аталған жоспар бұрын қол қойылған сәйкестікті бағалау саласындағы өзара түсіністік туралы Меморандум аясында тараптардың өзара іс-қимылының басым бағыттары мен нақты формаларын айқындайды.
Кездесу барысында тараптар екіжақты өзара іс-қимылдың негізгі бағыттарының бірі ретінде электрондық сауданы дамыту мәселесіне ерекше назар аударды. Трансшекаралық электрондық платформалар арқылы сатылатын тауарлардың сәйкестігін растау тетіктерін әзірлеу, сондай-ақ екі елдің тұтынушылары үшін тауарлардың сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында бірлескенЖұмыс тобын құру бойынша нақты қадамдар талқыланды.
Кездесу конструктивті және серіктестік мақсатында өтті. Бұл тараптардың тәжірибелік ынтымақтастықты тереңдетуге және нақты нәтижелерге қол жеткізуге деген ұмтылысын көрсетеді.
8 шілдеде онлайн-форматта өткен Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің (ЕЭК) кезекті отырысында бірқатар маңызды шешімдер қабылданды. Қазақстан делегациясын вице-премьер – ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин басқарды.
Отырыста қызыл және қара уылдырық, мотор майлары, антисептиктер мен велосипедтерге таңбалауды енгізу туралы бірқатар шешім қабылданды. Бұл ретте ЕАЭО елдері өнімнің әрбір түрін таңбалауды енгізу мерзімі мен тәртібін жеке белгілейді.
Айта кету керек, Қазақстанда мотор майларын таңбалауды енгізу биылғы жылдың қыркүйегіне жоспарланған.
ЕЭК Кеңесінің шешімімен ЕАЭО-ның бірыңғай карантиндік фитосанитариялық талаптарына өзгерістер енгізілді. Өзгеріс құлпынай антракнозының қоздырғышынан (Colletotrichum acutatum) бос аймақтардан жеткізілетін алма ағашының көшеттеріне, тамыр сабақтарының, шламдарының және жемістердің (Malus spp.) және алмұртқа (pyrus spp.) қатысты .
Сондай-ақ медициналық бұйымдардың қауіпсіздігін, сапасы мен тиімділігін тіркеу және сараптау ережелері жаңартылды. Өзгерістер 2024 жылы Клиникалық және зертханалық сынақтарды жүргізу ережелерінің жаңа редакциясын қабылдауға байланысты болып отыр. Олар өнімді тіркеу мен сараптауға кететін уақыт пен еңбек шығындарын қысқартуға мүмкіндік береді.
Өнеркәсіп робототехникасын дамыту бойынша жаңа Еуразиялық технологиялық платформа құру туралы шешім қабылданды. Оның мақсаты – ЕАЭО елдері арасындағы өнеркәсіп роботтарын әзірлеу және енгізу, сондай-ақ перспектив коммерциялық технологияларды қалыптастыру саласындағы инновациялық ынтымақтастықты ынталандыру. Платформа шеңберінде робототехниканы дамытудың мемлекетаралық бағдарламасы әзірленеді. Қазақстаннан бұл жұмысқа «Қазақстандық автоматтандыру және робототехника қауымдастығы» ЗТБ қатысады.
Сондай-ақ энергетика, көлік, сыртқы сауда, бәсекелестік және техникалық реттеу саласындағы мәселелер де қаралды.
Дереккөз: https://primeminister.kz/news/eaeo-tanbalau-ayasyn-keneytedi-30248
2025 жылдың 7 шілдесінде АҚШ Президентінен биылғы жылдың 1 тамыздан бастап бірқатар елдерге, оның ішінде Қазақстанға қатысты жаңа импорттық баждар енгізілетіні туралы ресми хабарлама келіп түсті. Қазақстаннан АҚШ-қа экспортталатын өнімдер үшін жеткізілімдердің барлық көлеміне 25 пайыздық бірыңғай мөлшерлеме белгіленген.
Алайда, қазақстандық экспорттың басым бөлігі — мұнай, уран, күміс, ферроқорытпа, тантал және титан сияқты негізгі шикізат пен стратегиялық тауарлар — жаңа тарифтердің қолданыстан алынуына байланысты жаңа бажсыз жеткізілуін жалғастыра береді. Қабылданған шаралар Қазақстан экспортының шамамен 95 пайызына әсер етпейді деп күтілуде.
Қазақстандық тауарларға болжамды сауда режимін сақтау мақсатында ҚР Үкіметі АҚШ әкімшілігіне өзара сауда шарттарын жақсарту жөніндегі нақты шаралар мен бастамаларды жолдады. Қазақстан мақсаты — нарыққа қол жеткізу және сауда шарттары мәселелері бойынша келісілген шешімдер қабылдау.
Қазіргі уақытта Америка тарабы Қазақстан ұсыныстарын қарастыруда және келіссөздерді өткізу күні туралы хабарлайды.
Қазақстан ұлттық мүдделерін қорғау және тұрақты сауда-экономикалық әріптестікті дамыту мақсатында Америка тарапымен одан әрі келіссөздер жүргізуге дайын.
Анықтама: Қазақстан мен АҚШ арасындағы тауар айналымы 2024 жылы 4,2 млрд. АҚШ долларын құрады, бұл оның алдыңғы жылмен салыстырғанда 4% - ға жоғары (4,1 млрд. АҚШ). Қазақстаннан АҚШ-қа экспорттың негізгі тауарлары: шикі мұнай - 1,1 млрд. АҚШ долл. (үлесі 56,2%), уран - 322,9 млн. АҚШ доллары (16,4%), күміс - 239,9 млн. АҚШ доллары (12,2%), ферроқорытпалар - 188,2 млн. АҚШ доллары (9,5%), тантал және одан жасалған бұйымдар - 17,6 млн. АҚШ (0,89%) және басқалар.
Қазақстан мен АҚШ арасындағы тауар айналымы 2025 жылғы қаңтар-мамырда 1 265,8 млн. АҚШ. 2025 жылғы қаңтар–мамырда Қазақстаннан АҚШ-қа Экспорт 418,2 млн. АҚШ.
ҚР Сауда және интеграция министрлігінде Арман Шаққалиевтің төрағалығымен сауда базарларын жаңғырту жөніндегі Жол картасын іске асыру барысына арналған жиын өтті. Жиын барысында Сауда комитетінің төрағасы Айдар Әбілдабеков баяндама жасады.
Комитет төрағасының айтуынша, 2024 жылдың наурыз–маусым айлары аралығында еліміздің барлық өңірлерінде көшпелі іс-шаралар өтті. Сапар барысында комитет басшылығы әкімдіктермен, мүдделі мемлекеттік органдармен және бизнес-қоғамдастықпен бірлесе отырып, Жол картасына енгізілген базарларды аралап, өзекті мәселелер мен оларды шешу жолдарын талқылады.
«Қазіргі таңда еліміз бойынша 46 сауда базарында жаңғырту жұмыстары белсенді жүріп жатыр. Мысалы, Шымкент қаласында - "Авто Нұр" және "Жоғарғы базар", Ақмола облысында - "Шығыс базар", Атырау қаласында - "Көктем", ал ШҚО-да - "Заря" және "Заречный" базарлары. Кейбір базарлардағы жұмыстар биыл аяқталса, кейбірінің құрылысы келесі жылдың басына дейін жалғасады. Алайда кейбір базарларда құрылыс жұмыстары әлі басталмаған. Кестеден кешігу немесе жұмыстардың дер кезінде басталмауы, негізінен, жобалық-сметалық құжаттаманы ұзақ уақыт келісу мен инженерлік желілерге қосылу мәселелеріне байланысты болып отыр. Жұмыс жалғасуда, дегенмен біз жергілікті атқарушы органдар тарапынан жедел әрі тиімді қолдау күтудеміз», – деді Айдар Әбілдабеков.
Сондай-ақ, комитет төрағасы кәсіпкерлерден техникалық құжаттамаларды ұзақ мерзімде келісу мәселесіне қатысты көптеген шағымдар келіп жатқанын жеткізді.
Өңірлерге жасалған сапарлардың нәтижесі бойынша әкімдіктерге техникалық шарттар мен рұқсат құжаттарын алу рәсімдерін жеделдету, сондай-ақ базар иелеріне түсіндіру жұмыстарын күшейту жөнінде ұсыным хаттар жолданған.
Министр Арман Шаққалиев кеңес барысында жаңғырту жұмыстары бойынша артта қалған өңірлер - Астана қаласы, Алматы, Жамбыл және Жетісу облыстарының жағдайын жеке қарады. Аталған өңірлерде жұмыстар талапқа сай жүргізілмей отырғаны алаңдаушылық тудыратынын және процесті жеделдету үшін шұғыл шаралар қабылдау қажеттігін атап өтті.
«Мен баршаңызға ескерту жасаймын, 2026 жылдан бастап жаңғыртылмаған базарлар жұмыс істей алмайды. Жергілікті атқарушы органдар мен базар иелері арасындағы үйлесімді іс-қимылсыз нысандарды заң талаптарына сай келтіру мүмкін емес. Сауда және интеграция министрлігі жаңғырту жұмыстарын жүзеге асыру үшін барлық құқықтық тетіктер мен құралдарды әзірледі. Алайда бұл жұмыстар жергілікті жерлерде әкімдіктердің белсенділігін және бизнестің жауапкершілігін талап етеді. Заңмен белгіленген мерзімге небәрі алты ай қалды. Енді уақытын ұзарту қарастырылмайды. Кез келген әрекетсіздік, мерзімді кейінге шегеру немесе формализм – бұл заң бұзушылық әрі ондаған мың кәсіпкердің құқығына қауіп төндіру. Әр өңір үшін жауапкершілік жеке қарастыралады. Біз барлық нысандағы кешігулерді тіркеп отырмыз», - деді Арман Шаққалиев.
Министр, сондай-ақ, базарларды жаңғырту уақыт талабы екенін, әрі бұл үрдіс көлеңкелі экономиканы азайтуға ықпал ететінін атап өтті. Оның айтуынша, жүргізілген хронометраж нәтижелері мұны дәлелдеп отыр - 2024 жылы бюджетке қосымша 1,3 млрд теңге түскен.
ҚР Сауда және интеграция министрлігі «Саудақызметі саласында мемлекеттік қызметтеркөрсету қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция Министрінің 2020 жылғы 16 наурыздағы № 51-НҚ бұйрығына өзгерістермен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрінің бұйрығының жобасын ресмиинтернет-ресурста және «Ашық НҚА» интернет-порталында орналастыру туралы хабарлайды
Бұйрықтың жобасы Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2023 жылғы 24 қарашадағы № 125 шешімімен бекітілген (2024 жылғы 25 маусымда күшіне енген) Үшінші елдермен саудада тарифтік емес реттеу шаралары қолданылатын тауарлардың бірыңғай тізбесіне енгізілген тауарлардың экспортына және (немесе) импортына лицензиялар мен рұқсаттар беру қағидаларына сәйкес келтіру мақсатында әзірленді.
Бұйрық жобасының негізгі мақсаты – нормативтік құқықтық актіні Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2023 жылғы 24 қарашадағы № 125 шешімімен рұқсат беру құжаттарының нысандарын өзгерту, сондай-ақ мемлекеттік қызметтер көрсету тәртібі бойынша нақтылау шарттарын енгізу бөлігінде қабылданған талаптарға сәйкес келтіру.
Жоба «Ашық НҚА» интернет-порталында 03.07.2025 мен 18.07.2025 аралығында талқыланады. (сілтеме: https://legalacts.egov.kz/npa/view?id=15549416).
2025 жылғы 1 шілдеде Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының отырысында мемлекеттік сатып алулар мақсатында тауарлардың шыққан елін анықтау қағидаларына 11-қосымшасын алты жаңа тауар позициясымен — медициналық және химиялық бұйымдармен толықтыру туралы шешім мақұлданды. Бұл тауарлар шыққан елін растайтын СТ-1 сертификаты болған жағдайда ЕАЭО елдерінің мемлекеттік сатып алуларына қатыса алады.
Бұл шешім ЕАЭО тауарлары ретінде танылатын өнімдер тізбесін кеңейтуге және тиісінше, Одақтың барлық мүше мемлекеттерінің аумағында мемлекеттік сатып алуларға қатысу кезінде оларға ұлттық режим беру мақсатында қабылданды.
Маңыздысы, бұған дейін Ресей тарапы мемлекеттік сатып алуларға қатысу үшін тауарлардың шығарылған елін анықтау өлшемшарттарына сәйкес келетін жекелеген өнеркәсіптік тауарларға рұқсат беретін қаулы қабылдаған болатын. Атап айтқанда, тауарларды Ресей Федерациясы аумағында қайта өңдеудің жекелеген операцияларын жүргізу, өндірілетін тауарлардың ресейлік тізілімде болуы және т.б.
Осылайша, СТ-1 сертификаты бар қазақстандық өндірушілер тендерлерге жергілікті жеткізушілермен тең жағдайда қатыса алады, бұл өнімдерді өткізуге және нарықты кеңейтуге толық қолжетімділік береді.
Бұл шешім Қазақстанның ЕАЭО аясындағы белсенді ұстанымы мен жұмысының нәтижесі болып табылады және еліміздің Одақтағы экономикалық мүдделерін ілгерілетуге бағытталған.
Бүгінгі таңда шығарылған елі СТ-1 сертификатымен расталатын тауарлар тізбесі 309 атауды қамтиды (тауарлардың толық тізбюесімен Комиссияның ресми сайтында танысуға болады: eec.eaeunion.org).
Жақын арада бұл шешім түпкілікті бекіту үшін ЕЭК Кеңесінің қарауына ұсынылатын болады.
26–27 маусым күндері Беларусияның Минск қаласында өткен Еуразиялық экономикалық одақтың (ЕАЭО) Жоғары экономикалық кеңесінің отырысында Одаққа мүше мемлекеттер басшыларына 2025 жылға дейінгі Еуразиялық экономикалық интеграцияны дамытудың Стратегиялық бағыттарының орындалу барысы туралы баяндама ұсынылды.
Еуразиялық экономикалық комиссия (ЕЭК) ЕАЭО-ға мүше мемлекеттермен бірлесіп дайындаған бұл құжатта Стратегия-2025 және оған сәйкес іс-шаралар жоспарын іске асырудың төртінші жылының нәтижелері қамтылған.
Стратегия-2025 аясында көзделген іс-шаралардың орындалуы ЕАЭО жұмысына елеулі ықпал етіп, ЕАЭО туралы шарт аясындағы басым бағыттар бойынша экономикалық интеграциялық үдерістерді дамытуға серпін беруде.
Өткен жылдың қорытындысы бойынша ЕАЭО туралы шарт аясында өнеркәсіп саласында бірлескен жобаларды қаржыландыру тетігі құрылды,
ЕАЭО-дан экспортты жеңілдету мақсатында тауарлардың шығу тегін анықтаудың үйлестірілген жүйесі туралы келісімге қол қойылды.
Одақ мемлекеттерінің басшыларына бесжылдық жұмыстың қорытынды талдамалық есебін 2026 жылдың бірінші жарты жылдығында ұсыну жоспарлануда.