Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция вице-министрі Айдар Әбілдабеков жұмыс сапарымен Түркістан облысына барып, «Turan» АЭА аумағында орналасқан өнеркәсіптік кәсіпорындардың, өңірдің индустриалды аймақтарының жұмысымен танысты. Сондай-ақ бизнес өкілдері мен экспорттаушылармен кездесу өткізді.

Сапар барысында вице-министр ірі өндірістік жобаларды іске асырып жатқан бірқатар кәсіпорындарға барды. «Turan» АЭА аумағында Айдар Әбілдабеков толық циклді тоқыма кластерін, яғни мақта өсіруден бастап дайын өнім шығаруға дейінгі процесті дамытып отырған «Kazakhstan Lihua» ЖШС-нің жұмысымен танысты. Жоба мемлекет басшысының ауыл шаруашылығын дамыту және озық агротехнологияларды енгізу жөніндегі тапсырмаларын орындауға бағытталған. Жоба аясында Отырар және Арыс аудандарында 60 мың гектар суармалы алқапта Орталық Азиядағы ең ірі мақта кешенін құру, 1,4 мыңнан астам тұрақты және 300-ден астам уақытша жұмыс орнын ашу жоспарланған. Сонымен қатар экспортқа бағытталған өнім өндіру де көзделіп отыр.

Бұдан бөлек, вице-министр полиэтилен қаптары және бір реттік пластик ыдыстарды шығаратын «ER-QAN GROUP» ЖШС-не барды. Сауран ауданының өндіріс алаңында Әбілдабеков «UBC Group» ЖШС-нің өнеркәсіптік тоңазытқыштар өндірісімен және пластмасса өнімдерін шығаратын «Сауран Пласт» ЖШС-нің жұмысымен танысты. Аталған кәсіпорындар өз өнімдерін экспорттап үлгерген. Сонымен қатар вице-министр жаңа көпфункционалды «Turan mall» кешенін аралап, оның жұмысымен танысты.

Ордабасы ауданының индустриалды аймағында вице-министр құрылыс материалдарын өндіретін «Altyn bricks» ЖШС және алюминий өнімдерін, оның ішінде экспортқа бағытталған тауарларды шығаратын «Central Asia aluminum» ЖШС жобаларымен танысты.

Сапар қорытындысы бойынша өңірдің экспорттаушылары және кәсіпкерлерімен кеңейтілген кездесу өтті. «Ұлы дала елі» орталығында өткен кездесуге 100-ден астам кәсіпкер қатысты. Жиында балаларға арналған гигиеналық құралдарды экспортқа шығару үшін CE (Conformite Europeenne) және FDA (Food and Drug Administration) сертификаттарын алу, мемлекеттік сатып алуға қатысу, Өзбекстанға жиһаз экспорттау, Қытаймен шекарада экспорттаушыларға арналған бөлек электронды кезек құру, шот-фактура нөмірлерін дұрыс көрсету, Ресей Федерациясына өнім шығару кезіндегі кедергілер сияқты мәселелер қаралды. Көтерілген мәселелердің бәрі вице-министрдің бақылауына алынды.

Жалпы Түркістан облысында кәсіпкерлік белсенділік жоғары, қажетті өндірістерді іске қосу өңір үшін маңызды екені атап өтілді.

Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігінің ресми интернет-ресурсында
Министрліктің сыбайлас жемқорлыққа қарсы стандартының жобасы орналастырылды.
Құжатпен танысып, қоғамдық талқылауға қатысу үшін келесі сілтемеге өтіңіз: https://www.gov.kz/memleket/entities/mti/documents/details/936209?lang=kk .
Өз ұсыныстарыңыз бен ескертулеріңізді 2025 жылғы 17 желтоқсанға дейін b.abylkasymov@mti.gov.kz поштасына жолдай аласыз.
Белсенді қатысқандарыңыз үшін алғыс білдіреміз!

ҚР "Қоғамдық кеңестер туралы" Заңына және қоғамдық Кеңес туралы 28 наурыздағы Үлгілік ережеге сәйкес көзделген жұмыс тобына кандидаттардан толық құжаттар топтамасының болмауына байланысты 2025 жылғы №112-НҚ, Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі Сауда және интеграция саласындағы қоғамдық кеңестің жаңа құрамын қалыптастыру жөніндегі жұмыс тобының мүшелерін іріктеу бойынша конкурс өткізілетіні туралы хабарлайды.

Конкурс Қазақстан Республикасының азаматтары мен коммерциялық емес ұйымдарының өкілдері арасында өткізіледі.

Құжаттар 2025 жылдың 11 желтоқсан – 18 желтоқсан аралығында қабылданады.

Жұмыс тобының сандық құрамы 3 адам, оның ішінде 1 – мемлекеттік органның өкілдері, 2 – коммерциялық емес ұйымдардың өкілдері (Қазақстан Республикасының азаматтары).

Конкурсқа қатысу үшін келесі құжаттар ұсынылады:

• Үлгілік ережеге 1-қосымшағасәйкес нысан бойынша кандидатураны жұмыс тобының құрамына ұсыну туралы коммерциялық емес ұйымның жазбаша ұсынысын және (немесе) азаматтың өтінішін;
• өмірбаян деректері көрсетіле отырып, кандидаттың кәсіптік және (немесе) қоғамдық қызметі туралы мәліметтер;
• сотталғандығының болуы не болмауы туралы анықтама;
• психикалық, мінез-құлықтық, оның ішінде психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтынуға байланысты бұзылушылықтардың (аурулардың) болуы не болмауы туралы анықтама;
• кандидаттың дербес деректерін жинауға, өңдеуге, таратуға және жариялауға келісімді жібереді.

Жұмыс тобының отырыстарына қатысуға үкіметтік емес ұйымдардың, бұқаралық ақпарат құралымдарың, мемлекеттік органдардың, халықаралық ұйымдардың өкілдері болып табылатын дауыс беру құқығы жоқ байқаушылар жіберіледі.

Жұмыс тобының отырысына байқаушы ретінде қатысу үшін байқаушы болуға ниет білдірген адам осы Үлгілік ережеге 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша Қоғамдық кеңесті қалыптастыру жөніндегі жұмыс тобының мүшелерін іріктеу бойынша конкурсқа байқаушы ретінде қатысуға өтінішті мемлекеттік органға, республикалық деңгейдегі квазимемлекеттік сектор субъектісіне немесе жергілікті деңгейдегі жергілікті өкілді органға береді не электрондық поштасына жібереді.

Құжаттар mti.rk02@gmail.com, erkema_90@mail.ru электрондық поштасына жіберіледі.  

Анықтама телефоны: 8 7172 74 91 19, 8 7172 74 94 02.

Қосымша 1

Қосымша 2

Қарағанды облысы Қытайда өзінің «жеке кабинетін» ашты. Үрімші қаласындағы QazTrade кеңсесі мен шоурумында өңірдің ресми өкілдігі іске қосылды. Облыс әкімі Ермағанбет Бөлекпаевтың Қытайға сапары кезінде әкімдік, «Сарыарқа» ӘКК және QazTrade арасында үшжақты меморандумға қол қойылды.

QazTrade бас директоры Айтмұхаммед Алдажаров бұл қадамның маңызын былай түсіндіреді:
«Өңірлік кәсіпорындарды біріктіру, олардың тауарларын Қытай нарығына жүйелі түрде шығаруға ең қажетті құрал - ӘКК. Енді «Сарыарқа» Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы біз арқылы Қытайдың сатып алу орталықтарына тікелей шығып, жергілікті нарықта тұрақталады».

2025 жылғы қаңтар–қазан айларында Қазақстан мен Қытай арасындағы сауда көлемі 39,8 млрд долларға жетіп, былтырғы кезеңмен салыстырғанда 8,8% өсті. Экспорт 18%-ға, импорт 3,6%-ға артты.

Соған қарамастан, елімізде өңірлік экспорт көп жыл бойы жүйесіз дамыды. Компаниялардың көбі Қытайға тек бір реттік партиялармен шығып, тұрақтылықтың болмауы салдарынан Қытай нарығының ең тиімді бөліктерін басқа елдің ірі компаниялар иеленіп келді.

Үрімшіде Қарағанды өкілдігінің ашылуы өңірлер арасындағы жағдайды да айтарлықтай өзгертеді деп күтілуде. Қытай нарығындағы бос орындарға алғашқылардың бірі болып кірген өңір басымдыққа ие болатыны белгілі. Инвесторлар да Қатайда нақты локациясы бар облыстарды таңдайды. Нәтижесінде әр өңір өздерінің жеке экспорттық бағытын қалыптастыру мүмкіндігіне ие болады.

QazTrade-тің Қытайдағы өкілі Ерхан Еркін басқа өңірлерді де өз өкілдігін ашуға шақырып, бұл жұмысқа қажетті негізгі қадамдарды атап өтті: QazTrade инфрақұрылымын тиімді пайдалану, экспортқа шығатын негізгі 20 тауарды нақтылау, сапалы инвестициялық ұсыныстар дайындау және формалды делегациядан нақты нәтижеге бағытталған B2B-кездесулерге көшу.

Бұл модель алдағы уақытта басқа өңірлерге де таратылады. «Сарыарқа» ӘКК-сының өкілдігі – Қытаймен өңірлік деңгейде нақты және ұзақ мерзімді жұмыс бастаудың жаңа форматын ашып отыр.

Қытай қазір сатып алу жүйесін орталықтан аймақтарға бөліп, әр провинция өз жоспарын өзі жасап жатыр. Сондықтан өңірлер Қытайда өз өкілдігін ашып, жергілікті серіктестермен жылдам байланысып, сатып алу орталықтарына тікелей шығуы қажет.

Қарағанды облысы осы жаңа бағытқа алғашқылардың бірі болып бет бұрды. Келесі болып қай өңір қадам жасайды?

2025 жылдың 18 қарашасынан бастап Солтүстік Қазақстан облысы бойынша Сауда және тұтынушылардың құқығын қорғау департаментіне 25 қазанда Қостанай қаласында өтуі тиіс болған әнші Акмальдың концертінің өтпей қалуына байланысты азаматтардан 100-ден астам өтініш түсті.

Тұтынушылар билеттерді eventticket.kz электрондық сервисі арқылы сатып алған, бұл электронды түрде ақылы қызмет көрсету шартының жасалғанын растайды. Алайда концерт белгіленген күні өткізілмей, ұйымдастырушы тұтынушыларға билет қаражатын қайтармаған.

Өтініштерді қарау қорытындысы бойынша Департамент тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы заңнама талаптарының бұзылғанын анықтады. Осыған байланысты ұйымдастырушы – жеке кәсіпкерге барлық зардап шеккен тұтынушыларға билет құнын толық көлемде қайтару туралы ресми хабарлама жолданды. Ұйымдастырушы тұтынушыларға 6 миллион теңгеден астам қаражат қайтаруы тиіс.

«Егер қаражатты қайтару туралы талап орындалмаған жағдайда, Департамент Қазақстан Республикасының "Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы" Заңының 5-бабы 8-тармағына сәйкес, сатып алынған билеттердің ақшасын қайтару мәселесі бойынша сотқа жүгінеді», - деді Солтүстік Қазақстан облысы бойынша Сауда және тұтынушылардың құқығын қорғау департаментінің басшысы Қанат Жеңісбекұлы.

Департамент жағдайды бақылауда ұстайды және тұтынушыларды өз құқықтары бұзылған жағдайда жедел түрде хабарласуға шақырады.

Ақмола облысында тұтынушылардың құқығын қорғау бағытындағы жұмыс қарқынды жүргізіліп келеді. 2025 жылдың басынан бері Ақмола облысы бойынша Сауда және тұтынушылардың құқығын қорғау департаменті 983 азаматтық өтінішті қарады. Оның 80 пайыздан астамы тұтынушылардың пайдасына шешіліп, тұрғындарға жалпы сомасы 82 миллион теңгеден астам қаржы қайтарылды. Бұл - Департаменттің жүйелі жұмысының айқын нәтижесі.

Департамент мамандары дауларды сотқа дейінгі тәртіпте шешуге ерекше назар аударады. Мұндай тәсіл азаматтарға құқықтарын жылдам қалпына келтіруге және қаржылық шығындарын дер кезінде өтетуге мүмкіндік береді. Мәселен, облыс тұрғынына құны 8,1 миллион теңге болатын қолданылған автокөлікке қатысты шағымды дұрыс рәсімдеу арқылы ақшасын толық қайтаруға қолдау көрсетілді. Тағы бір тұрғын жаңа автокөліктен ақаулар анықталған соң сатып алудан бас тартып, 28,3 миллион теңгені толық көлемде қайтарып алды.

Департаменттің араласуы тұрмыстық тауарлар мен электроника саласында да шешуші рөл атқарды. Құны 1 000 200 теңге болатын жиһаздың кешіктірілуі мен сапасыз жеткізілуінен зардап шеккен облыс тұрғынына мамандар толық түсіндіру жұмыстарын жүргізіп, нәтижесінде кәсіпкер кемшіліктерді толығымен жойды.

Ең назар аударарлық жағдайлардың бірі – 70 жастағы облыс тұрғынының Wildberries платформасынан сатып алған телефонына қатысты мәселе. Зейнеткер қызына сыйламақ болып, сипаттамада Redmi 14 моделі деп көрсетілген телефонға тапсырыс берген. Бірақ келген тауар мүлдем басқа болып шықты. Сонымен қатар телефон IMEI-растаудан өтпей, Қазақстан аумағында қолдануға жарамсыз екені белгілі болды. Сатушыдан ақшаны тікелей қайтару мүмкін болмағандықтан, азамат Департаментке жүгінген. Нәтижесінде 34 840 теңге тұтынушыға толық қайтарылды.

Сонымен бірге, демалыс базасына алдын ала төлем жасағаннан кейін қаражатты қайтарудан бас тартылған жағдайда да Департамент көмегі маңызды болды. Тараптардың арасында бітімгершілікке қол жеткізіліп, тұтынушыға ақшасы толық қайтарылды, сондай-ақ оған қосымша бір күндік демалыс жеңілдікпен ұсынылды. Көкшетау тұрғынына кепілдік мерзімі ішінде анықталған ақаудан кейін сапасыз телефон жөндеуі үшін төленген 22 500 теңге де қайтарылды.

Тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы тиімділік сот тәжірибесінде де көрініс табуда. 2025 жылдың 11 айында Департамент үшінші тұлға ретінде 15 сот ісіне қатысып, нәтижесінде азаматтар пайдасына 9,9 миллион теңгеден астам қаражат өндіріліп берілді. Бұл – өңірде тұтынушы құқықтарының жүйелі әрі нәтижелі қорғалып жатқанын дәлелдейді.

Ақмола облысында азық-түлік нарығын тұрақты тексеру барысында әлеуметтік маңызы бар өнімдерге рұқсат етілген сауда үстемесін асыру фактілері анықталды. Мемлекеттік бақылауды Ақмола облысы бойынша ҚР Сауда және интеграция министрлігінің Сауда және тұтынушылар құқығын қорғау департаменті жүргізеді.

Мысалы, жеке кәсіпкер Юлдашев сәбізді 33,3% сауда үстемесімен сатқан, бұл заңда белгіленген рұқсат етілген деңгейден айтарлықтай жоғары. Сол сияқты, ИП «Гуляева Т.М.» «Хуторок» дүкенінде қарақұмық жармасын 27% үстемемен, ИП «Жаналинова» «Продукты» дүкенінде қырыққабатты 72,7% үстемемен, ал ИП «Мирмахмуд» пиязды 60% үстемемен сатқан.

Әр жағдай бойынша кәсіпкерлер ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 204-4-бабына сәйкес әкімшілік жауапкершілікке тартылып, айыппұл салынды. Бұл шаралар әділетсіз тәжірибелердің алдын алуға, саудадағы ашықтықты қамтамасыз етуге және азаматтардың мүдделерін қорғауға бағытталған.

Сонымен қатар, Шортанды ауданындағы дүкенде шұжық бағасы шетел валютасы рубльмен белгіленген. Заң бойынша сауда сөресіндегі баға тек қана теңгеде көрсетілуі шарт. Бұл құқық бұзушылық үшін кәсіпкер айыппұлға тартылды.

2025 жылы Ақмола облысында әкімшілік жауапкершілікке 216 кәсіпкер тартылды, олардың 99-ы ескерту алды, ал 117-сі жалпы сомасы 2,2 миллион теңгеден астам айыппұл төледі. Анықталған құқық бұзушылықтар қатарында әлеуметтік маңызы бар өнімдерге сауда үстемесінің асып кетуі, шетел валютасында тауарларды сату, тұтынушы бұрыштарының жоқтығы және тұтынушылардың шағымдарына заңда белгіленген мерзімде жауап бермеу бар.

«Сонымен қатар, біз күмәнді 21 өнімді сатып алып, тексеріс жүргіздік. 17 жағдайда таңбалау талаптарының бұзылғаны анықталды. Кәсіпкерлерге 1 миллион теңгеден астам айыппұл салынды. Жұмысты әлі де жалғастырамыз. Облыс бойынша сауда нүктелерін бақылап, заңсыздықтың алдын алып жатырмыз», - деді Ақмола облысы бойынша Сауда және тұтынушылар құқығын қорғау департаментінің басшысы Ерлан Әубәкіров.

Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрінің 2025 жылғы 17 қарашадағы № 325-НҚ, Қазақстан Республикасы Өнеркәсіп және құрылыс министрінің 2025 жылғы 20 қарашадағы № 494, Қазақстан Республикасы Жасанды интеллект және цифрлық даму министрінің 2025 жылғы 20 қарашадағы № 586/НҚ, Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің м.а. 2025 жылғы 20 қарашадағы № 717 және Қазақстан Республикасы Көлік министрінің 2025 жылғы 20 қарашадағы № 391 «Тауарлардың жекелеген түрлерін әкетуді реттеудің кейбір мәселелері туралы» пилоттық жобаны іске асыру туралы» бірлескен бұйрығының қабылданғанын хабарлайды. Осы бұйрық 2025 жылғы 5 желтоқсанда күшіне енеді.

Аталған бірлескен бұйрықпен тауарлардың жекелеген түрлерін әкетуге рұқсат беру тәртібі енгізіледі, және ол тек ТМД - ға қатысушы мемлекеттерге әкетілетін тауарларға ғана қолданылады. Рұқсат беру тәртібі өнеркәсіптік тауарлардың жекелеген түрлеріне, телекоммуникациялық, компьютерлік жабдықтың, оның бөлшектері мен материалдарының жекелеген түрлеріне, сондай-ақ авиациялық өнеркәсіп тауарларының жекелеген түрлеріне ғана қатысты қолданылады.

Рұқсат беру тәртібі қолданылатын тауарлардың тізбелері бірлескен бұйрықтың 1, 2 және 3-қосымшаларында бекітілген. Рұқсат беру қағидалары және қажетті құжаттар тізбесі бірлескен бұйрықтың 4-қосымшасында бекітілген.

Кеңес алу үшін байланыс деректері
1. Телекоммуникациялық, компьютерлік жабдықтың, оның бөлшектері мен материалдарын әкету мәселелері бойынша:
Қазақстан Республикасының Жасанды интеллект және цифрлық даму министрлігі:
Тел.: 64-95-13, 64-95-19.
2. Авиациялық өнеркәсіп тауарларын әкету мәселелері бойынша:
Қазақстан Республикасының Көлік министрлігінің Цифрландыру және мемлекеттік қызметтер департаменті
Тел.: 98-33-34;
Қазақстан Республикасының Көлік министрлігінің Азаматтық авиация комитеті
Тел.: 57-23-06.
3. Өнеркәсіптік тауарларды әкету мәселелері бойынша:
Қазақстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің Өнеркәсіп комитеті
Тел.: 57-23-53.
4. Кедендік операцияларды жүзеге асыруға қатысты мәселелер бойынша:
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті
Тел.: 71-84-16, 71-79-51.