Үйде арнайы әлеуметтік қызметтерді кім алады?

Жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөліміне немесе тұрғылықты жері бойынша халыққа қызмет көрсету орталығына:

• қызмет алушының өтінішін (кәмелетке толмағандар мен мүгедектер үшін - заңды өкілінің өтініші); 
• жеке куәлік (сәйкестендіру үшін); 
• медициналық карта; 
• балалар үшін - психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация қорытындысының көшірмелері. 

Өтінішті қабылдау кезінде жұмыспен қамту бөлімі «электрондық үкімет» шлюзі арқылы келесі ақпаратты алу үшін сұраныстар жасайды:

1. жеке басын куәландыратын құжат туралы; 
2. тұрақты тұрғылықты жерге тіркеу туралы; 
3. мүгедектікті белгілеу туралы (мүгедектігі бар қарттар үшін); 
4. мүгедектігі бар адамды абилитациялау мен оңалтудың жеке бағдарламасында (ОЖБ) әзірленген іс-шаралар туралы сұрау салулар қалыптастырады (қарттар үшін ОЖБ болған кезде);
5. зейнеткерлік жастағы адамдар үшін зейнетақы жасы туралы; 
6. Екінші дүниежүзілік соғысқа қатысушысы және мүгедектігі бар адам және оларға теңестірілген адам мәртебесінің болуы туралы. 

Ақпараттық жүйелерден мәліметтер болмаған кезде өтінішке Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектері және оларға теңестірілген адамдар үшін  – Ұлы Отан соғысының қатысушысы мен мүгедек адамның және оларға теңестірілген адамның мәртебесін растайтын куәліктің көшірмесі қоса беріледі.

Құжаттардың көшірмелері түпнұсқаларымен бірге ұсынылады, олар тексерілгеннен кейін медициналық карточканы қоспағанда, өтініш берушіге қайтарылады. 

Жазбаша өтініш пен құжаттарды қабылдағаннан кейін уәкілетті органның маманы 5 жұмыс күні ішінде мүгедектігі бар адамның, қарт адамның тұрғылықты жеріне барады және тұрғын үй мен материалдық-тұрмыстық жағдайларды тексеру актісін жасайды. 

Тұрғын үй және материалдық-тұрмыстық жағдайларын тексеру актісін алған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету туралы шешім қабылданады.

Жергілікті атқарушы орган арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету туралы шешім шығарған күннен бастап бір жұмыс күні ішінде қызмет алушының тұрғылықты жері бойынша уәкілетті орган қызмет алушыға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге арналған құжаттарды ресімдеу туралы және әлеуметтік қызметтер порталында үйде қызмет көрсету ұйымын авторизациялау және таңдау қажеттігі туралы хабарлама жібереді. http://aleumet.egov.kz арқылы жүзеге асырылады. Хабарламаны алғаннан кейін қызметтерді алушы бес жұмыс күні ішінде порталда ЭЦҚ арқылы авторизацияланады және үйде қызмет көрсетуді ұйымдастыруды таңдайды.

Қызмет алушыда интернет-ресурсқа қолжетімділік болмаған жағдайда, қызмет алушы жұмыспен қамту бөлімінің өзіне-өзі қызмет көрсету секторына жүгінеді.

Таңдалған стационарлық үлгідегі ұйымда бос орын болмаған жағдайда, қызметті алушы ЭЦҚ арқылы порталда авторландыру жолымен өз бетінше кезекке тұрады.

Арнаулы әлеуметтік қызмет көрсету кезінде қызмет алушылардың жасы мен денсаулық жағдайы, ОЖБ-ның мазмұны, қозғалыс белсенділігінің төмендеу дәрежесі, тұру жағдайлары ескеріледі.

Әлеуметтік қызметкерлердің қызмет алушыларға келуі үйге қызмет көрсету ұйымының басшысы бекіткен келу кестесі бойынша жүзеге асырылады. 

Сапар күні әлеуметтік қызметкерлер көрсетілген арнайы әлеуметтік қызметтердің тізіліміне тиісті жазба жасайды. Тізілім көрсетілетін қызметті алушыда (заңды өкілде) сақталады және ай соңында әлеуметтік көмек қызметкеріне тапсырылады. 

Сонымен қатар, үйге қызмет көрсету ұйымының басшысы арнайы әлеуметтік қызметтерді көрсету үшін жағдай жасауы керек, оның ішінде:

1. оңалту шараларын жүргізу үшін қажетті жабдықтармен және байланыс, диагностикалық, дидактикалық, дамытушылық және басқа материалдармен жабдықталған үй-жайлар; 
2. персоналды қызмет алушыға қамқорлық жасаудың білім, білік және дағдыларын қалыптастыруға ықпал ететін әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету; 
3. персоналды қажет болған жағдайда көлік құралымен, жол жүру билеттерімен немесе жол жүру билетінің құны мөлшерінде ақшалай өтемақымен қамтамасыз ету; 
4. қарттар мен мүгедектерге күтім жасау үшін әлеуметтік қызметкерлерді формамен, жеке қорғану құралдарымен (бір рет қолданылатын маскалар мен қолғаптар)

Үйде арнайы әлеуметтік қызметтерді көрсету тоқтатылады:

• Егер қызмет алушының өзі олардан бас тартса және оны өтінішке жазса (кәмелетке толмағандар мен мүгедектер үшін - заңды өкілдер). 
• Егер қамқоршы I немесе II топтағы мүгедек адам ретінде көмек алса және оны алып тастаса немесе III топ құрса.
• Егер арнайы әлеуметтік қызметтер үйден емес, ауруханадан немесе жартылай стационардан алынады. 
• Егер палата басқа елді мекенге ауысса (ол әлеуметтік көмекке жаңа тұрғылықты жерге жүгіне алады). 
• Егер көрсетілетін қызметті алушы (немесе оның отбасы мүшелері) әлеуметтік қызметкердің адамдық абыройын негізсіз қорласа, айыптаса, қорласа және мұны куәгерлер жазбаша түрде растай алса. Жаңарту арнайы әлеуметтік қызметтер көрсету тоқтатылғаннан кейін 1 күнтізбелік жылдан ерте емес мүмкін. 
• Ақылы арнайы әлеуметтік қызметтер көрсетуге арналған келісімшарт бұзылған кезде. 
• Көрсетілетін қызметті алушы қайтыс болған жағдайда. 
• Егер арнайы әлеуметтік қызметтер үйден емес, оңалту орталықтарынан, қызметтерінен, білім беру жүйесінің күндізгі бөлімінен алынады.

Әлеуметтік қызметкерлер үйде арнайы әлеуметтік қызметтер көрсету стандартына сәйкес 8 қызмет түрін көрсетеді. 

1. Әлеуметтік қызметтер: төсектен тұруға көмектесу, төсекке кіру, киіну және шешіну, жуу, тамақтану, дәретхананы немесе қайықты пайдалану, айналада тұру, тістерге немесе протездерге қарау, көзілдірік немесе есту аппараттарын тағу, тырнақ алу, ер адамдар сақал және мұрт. Қарттар мен мүгедектер - қажет болса, хат жазыңыз және оқыңыз. Әлеуметтік қызметкерлер қамқоршыларына маңызды тамақ сатып алуға және тамақ дайындауға көмектесуі керек. Жеке үйлерде тұратындар үшін стандарт - пешті жылытуға, отын, көмір мен су жеткізуге көмектесу. Норма белгіленді: 1 рет келу үшін 30 келіге дейін отын мен көмір, 30 литрге дейін су жеткізіледі. Стандартқа сәйкес әлеуметтік қызметкер палатаға тұрғын үй-жайларды жөндеу мен жинауды ұйымдастыруға, коммуналдық қызметтерге ақы төлеуге көмектеседі. Сонымен қатар, егер жууға, химиялық тазалауға немесе жөндеуге арналған заттарды тапсыру қажет болса, онда әлеуметтік қызметкер мұны істеуі керек, содан кейін заттарды қайтарып алу керек. Стандарт сонымен қатар үйден тыс жерде сол елді мекенде: денсаулық сақтау және әлеуметтік қорғау мекемелеріне дейін алып жүруді қарастырады. 
2. Әлеуметтік және медициналық қызметтер: алғашқы медициналық көмек, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуде көмек, курорттық емдеу, протездік-ортопедиялық және есту аппараттары, дәрігерді үйге шақыру және денсаулық сақтау ұйымында палатаны ертіп жүру, тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларды патронаттық қадағалау. Сонымен қатар, әлеуметтік қызметкер мүгедектер мен қарттарға санитарлық-гигиеналық қызмет көрсетеді: сүрту, жуу, гигиеналық ванналар. 
3. Әлеуметтік-психологиялық қызметтер осындай көмек көрсетеді: әңгімелесу, қарым-қатынас, тыңдау, мадақтау, белсенді болуға ынталандыру, отбасы мүшелеріне психологиялық көмек көрсету. 
4. Әлеуметтік-педагогикалық қызметтер: мүмкіндігі шектеулі балаларға арнайы білім беру бағдарламалары бойынша білім алуға көмектесу, балаларға және 18 жастан асқан адамдарға үйге бағдар, өзіне-өзі қызмет көрсету дағдылары, жеке гигиена, күнделікті өмірде және қоғамдық орындарда өзін-өзі ұстау негіздерін үйрету; өзін-өзі бақылау. 
5. Әлеуметтік-еңбек қызметтері: тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларды, мүгедек адамдарды кәсіптік бағдарлау, қызмет алушыларға және олардың отбасы мүшелеріне үй еңбегін ұйымдастыруда кеңес беру, мүгедек адамдарды жұмысқа орналастыруға жәрдемдесу. 
6. Әлеуметтік-мәдени қызметтер: мерекелер мен бос уақытты ұйымдастыру, экскурсиялар, театрларға, кинотеатрларға бару, көрмелер, концерттер. Бұл іс-шаралар тоқсандық жоспар бойынша жүзеге асырылады, оны үйде қызмет көрсету ұйымының басшысы бекітеді. Сонымен қатар, стандарт үйірме және үйірме жұмыстарын ұйымдастыру мен өткізуді қарастырады.
7. Әлеуметтік-экономикалық қызметтер: жеңілдіктер, жәрдемақылар, өтемақылар, алименттер және басқа да төлемдер алуға, материалдық жағдайды жақсартуға жәрдемдесу.
8. Әлеуметтік-құқықтық қызметтер: іс қағаздарын жүргізуге көмек, сенімхат (қажет болған жағдайда) жәрдемақы, әлеуметтік төлемдер алуға. Сонымен қатар, әлеуметтік қызметкерлер арнайы әлеуметтік қызметтер көрсететін және қамқоршыларының заңды құқықтарын бұзатын немесе бұзатын ұйымдардың әрекеттері немесе әрекетсіздігі туралы шағым жазуға көмектесуі керек.Стандартта қызмет алушыларға заң көмегін көрсетуде және адвокаттың тегін заң көмегін алуда жәрдем көрсету көзделген.Сонымен қатар, қамқорлыққа алынған адамға қатысты отбасында физикалық және психикалық зорлық-зомбылық жасалған жағдайда әлеуметтік қызметкер кінәлі адамдарды қылмыстық жауапкершілікке тартуға жәрдем көрсетеді.
   
   

8 түрге енетін қызметтер тізімі туралы толығырақ мына жерден таба аласыз. 

Мемлекет әлеуметтік қызметкердің қызметі үшін ақы төлейді. 

1) бір жарым жастан он сегіз жасқа дейінгі балаларға арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету жағдайларында:

ақыл-ой кемістігі, жеңіл және орташа дәрежедегі, оның ішінде арнаулы түзеу білім беру ұйымдарының (мектеп-интернаттардың) арнаулы (қосалқы) сыныптарында (бөгде көмегінсіз қозғалмайтын, қозғалыс бұзылыстарының ауырлығына байланысты өзіне қызмет көрсетпейтін, жеке күтімді талап ететін) оқуды қиындататын қозғалыс функцияларының өрескел бұзылыстары болған кезде айқындалған есту, көру, сөйлеу бұзылыстары, ұстамалар, мінез-құлық бұзылыстары;

ауыр және терең дәрежелі ақыл-ой кемістігі;

әр түрлі этиологиядағы деменциялар;

2) екінші және үшінші дәрежелі өз бетінше жүріп-тұруды және өзіне-өзі қызмет көрсетуді шектеуге әкеп соққан ОДА-ның айқын немесе айтарлықтай (өрескел) айқын көрінген бұзылулары бар мүгедектігі бар балаларға.

3) үйде қызмет көрсету жағдайында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге мұқтаж он сегіз жастан асқан адамдарға:

ақыл-ой кемістігі, жеңіл және орташа дәрежедегі, оның ішінде қозғалыс функцияларының өрескел бұзылыстары болған кезде (бөгде адамның көмегінсіз қозғалмайтын, қозғалыс бұзылыстарының ауырлығына байланысты өзіне қызмет көрсетпейтін, жеке күтімді талап ететін адамдар);

ауыр және терең дәрежелі ақыл-ой кемістігі;

психикалық және мінез-құлық бұзылыстары, тұрақты ақау немесе деменция болған кезде;

әр түрлі этиологиядағы деменциялар;

деменция болған кезде эпилепсия (оның ішінде симптоматикалық).

4) Өз бетінше қызмет көрсетуге қабілетсіз және денсаулық жағдайы бойынша үйде күтім жасау жағдайында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге мұқтаж, еңбекке қабілетті кәмелетке толған балалары жоқ мүгедек адамдарға, Кодекске сәйкес өзінің еңбекке жарамсыз көмекке мұқтаж ата-анасын, жұбайын(зайыбын) ұстауға және оларға қамқорлық жасауға міндетті жұбайы(ММ), немесе объективті себептер бойынша оларға тұрақты көмек пен күтімді қамтамасыз етпейтін(бірінші, екінші топтағы мүгедектігі, онкологиялық, психикалық аурулары бар) кәмелетке толған еңбекке қабілетті балалары, жұбайы (ММ) бар, бас бостандығынан айыру орындарында болады, психикалық денсаулық орталығында есепте тұрады немесе елден тыс тұрақты тұруға кеткен немесе басқа елді мекенде тұрады, жұбайы(зайыбы) үшін қосымша-жасы ұлғайған);

5) әлеуметтік Кодексте белгіленген зейнеткерлік жасқа толған, өзіне өзі қызмет көрсетуге қабілетсіз және денсаулық жағдайы бойынша үйде күтім жасау жағдайларында арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсетуге мұқтаж, еңбекке қабілетті кәмелетке толған балалары жоқ қарт адамдарға (жұбайы(зайыбы), кодекске сәйкес өзінің еңбекке жарамсыз көмекке мұқтаж ата-аналарын, жұбайын ұстауға міндетті(ММ) және оларға немесе еңбекке қабілетті кәмелетке толған балалары бар жұбайына (ММ)қамқорлық жасау, оларға объективті себептер бойынша тұрақты көмек пен күтімді қамтамасыз етпейтін (бірінші, екінші топтағы мүгедектігі, онкологиялық, психикалық аурулары бар, бас бостандығынан айыру орындарында болады, психикалық денсаулық орталығында есепте тұрады немесе елден тыс тұрақты тұруға кеткен немесе жұбайы(зайыбы) үшін қосымша басқа елді мекенде тұрады – жасы ұлғайған кезде), сондай-ақ отбасылық жанжал болған жағдайда.