Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрі генерал-майор Шыңғыс Әрінов Петропавл қаласында еліміздегі алғашқы модульдік құтқару станциясын ашты. Жаңа нысан Есіл өзенінің жағасында салынған және Солтүстік Қазақстан облысындағы судағы оқиғаларға ден қою жүйесіндегі негізгі буын болады.
Ашылу рәсіміне облыстық әкімдік өкілдері, ТЖД ардагерлері мен қызметкерлері қатысты.
«Біз құтқару бөлімшелерінің қажетті жерлерде салынуын қамтамасыз ету арқылы оларды күшейтіп жатырмыз. Мұнда құтқарушылардың жылдам әрекет етуіне барлық жағдай жасалған», — деп министр атап өтті.
Станция қысқа мерзімде салынды. Модульдік ғимарат тәулік бойы кезекшілікке қажетті барлық заттармен жабдықталған: жұмыс аймағы, ас үй, техникалық бөлме және демалыс аймағы. Энергияны үнемдейтін материалдар пайдаланылды, электр жылыту жүйесі орнатылды. Сонымен қатар суға тез түсуге арналған пирстер мен баспалдақтар жабдықталған.
Жаңа станция жағалау аймағын және маңызды объектілерді — автомобиль көпірі мен Петропавл су торабының бөгетін бақылауды қамтамасыз етеді. Бұл нысан еліміздің басқа өңірлерінде осындай инфрақұрылымды енгізу үшін пилоттық болады.
Жыл басынан бері Солтүстік Қазақстан облысының құтқарушылары 1200-ден астам шығу жасады, 135 адамды құтқарып, 240-тан астам жергілікті тұрғынды эвакуациялады. Жаңа станцияны іске қосу өңірлік ТЖД жедел мүмкіндіктерін едәуір күшейтеді.
Петропавл қаласының орталық алаңында Солтүстік Қазақстан облысының құтқарушыларына салтанатты түрде жаңа техника табыс етілді. Машиналардың кілттерін Төтенше жағдайлар министрі генерал-майор Шыңғыс Әрінов табыстады.
Жаңа жарақ өңірдегі өрттерді сөндіру, су тасқынын және басқа да төтенше жағдайларды жою мүмкіндіктерін едәуір күшейтеді. Техниканың ішінде жедел ден қою және қарда- батпақта жүре алатын машиналар бар, олар жетуі қиын аудандарға да бара алады. Бұл әсіресе СҚО үшін өте маңызды, мұнда жылда көктем айында су тасқыны, ал қыста — қатты боран болуы мүмкін.
«Жақсы техника біздің мүмкіндіктерімізді кеңейтеді, бірақ оны дұрыс басқара білетіндіктен шешуші рөлді адам атқарады. Қиындықтарға дайын болып қана қоймай, адам өмірін құтқаруға көмектесетін барлық нәрсені сақтау да маңызды», — деп Шыңғыс Әрінов атап өтті.
Рәсімге ТЖД қызметкерлері, Ұлттық ұланның әскери қызметшілері, әкімдіктер мен коммуналдық қызметтердің өкілдері қатысты. Олардың барлығы биылғы су тасқынына қарсы жұмыстарды атқарып, жергілікті жерлерде қауіпсіздікті қамтамасыз етті. Министр құтқарушылармен қатар, Әзербайжанның Габала қаласында өткен «Жас құтқарушы» халықаралық жарысына қатысушыларға да алғыс хаттар табыс етті. Солтүстік Қазақстан облысының құрамасы Қазақстан атынан халықаралық аренада лайықты өнер көрсетіп, екінші орынға ие болды.
Абылай хан алаңында Қазақстанның түкпір-түкпірінен келген командаларды біріктірген «Жас құтқарушы» республикалық слетінің жабылу салтанаты өтті. Төрт күн ішінде қатысушылар құтқарушының дене шынықтыру дағдыларымен қатар, шығармашылық қабілеттерін де көрсетті.
Жарыстың бас төрешісі, «Қазақстандық өрт сөндірушілер мен құтқарушылар спорт федерациясы» ҚБ атқарушы директоры Дәурен Данаев әр команда өзін лайықты көрсетіп, ал жеңімпазды анықтау оңай болмағанын атап өтті.
Жас қатысушылар жоғары мотивацияны, тамаша дене шынықтыруды және командалық рухты көрсетті. Бұл жарыстарда олар эстафеталар мен өткелдерді жеңіп қана қоймай, судағы «зардап шеккендерді» құтқарды, сурет салды, сахнада өнер көрсетті. Қатысқандардың барлығы - жеңімпаздар.
Слет қорытындысы бойынша: III орынды Қарағанды облысының командасы, II орынды — Жетісу облысының жас құтқарушылары, I орынды Ақтөбе облысының командасы жеңіп алды.
Жеңімпаздар кубоктармен, медальдармен және естелік сыйлықтармен марапатталды. Сонымен қатар балаларды слетке қатысуға дайындаған командалардың тәлімгерлеріне грамоталар мен алғыс хаттар табыс етілді.
Жауынгерлік қанат жаю, су өткелі, шығармашылық конкурстар және т.б. сияқты арнайы номинациялар мен конкурстарда жеңімпаздарды марапаттауға ерекше назар аударылды.
«Жас құтқарушы» слеті тек жарысқа ғана емес, тәжірибе алмасуға, қауіпсіздік мәдениетін дамытуға және жастар арасында құтқарушы мамандығына құрмет қалыптастыруға арналған алаңға айналды. Барлық қатысушылар алдын ала өңірлік деңгейде іріктеу кезеңдерінен өтіп, өз құрдастарына үлгі болды.
Слет ұйымдастырушылары іс-шараның барлық қатысушыларына, тәлімгерлері мен серіктестеріне жас құтқарушылар қозғалысының дамуына қосқан үлесі үшін алғыс білдіреді.
Жазғы маусым – бұл демалыс уақыты, бірақ өкінішке орай дәл осы кезеңде судағы жазатайым оқиғалар көбейеді.
Қазақстан ТЖМ азаматтарды судың жанында өте сақ болуға шақырады.
Естеріңізде болсын: трагедиялардың көпшілігі рұқсат етілмеген, жабдықталмаған және шомылуға тыйым салынған жерлерде болады.
Соңғы күндері еліміздің әртүрлі өңірлерінде суда қайғылы жағдайлар орын алды. Бірнеше отбасы туыстарынан айырылды. Мұның бәрі бір сәтте, абайсызда немесе өз күшін асыра бағалағандықтан болды.
Мысалы Алматыда орнатылған тыйым салу белгілеріне қарамастан, Сайран көлінде жасөспірім мен ер адам суға батып кетті. Әдеттегі жаздың күні трагедия болды. Қарағандыда да карьерлердің бірінде жасөспірім қайтыс болды. Мұндай су объектілері шомылуға жабдықталмағандықтан, тереңдік деңгейі әртүрлі, суы салқын және құтқарушылар болмағандықтан үлкен қауіп төндіреді.
Азаматтар барлықтарыңызды судағы қарапайым, бірақ өмірлік маңызды қауіпсіздік ережелерін сақтауға шақырамыз:
Тек рұқсат етілген, жабдықталған жерлерде шомылыңыздар;
Тыйым салынған аймақтарда суға түспеңіздер;
Су маңында демалған кезде алкоголь ішпеңіздер;
Буйкалардан асып жүзбеңіздер;
Жартастар мен көпірлерден секірмеңіздер;
Су көліктеріне жақын жүзбеңіздер;
Ең бастысы балаларды қараусыз қалдырмаңыздар.
Барлық азаматтарды өздеріңіздің және жақындарыңыздың өміріне барынша жауапкершілікпен қарауға шақырамыз. Қауіпсіздік - әрқайсымыздан басталады.
Слет қатысушылары жарыстың үшінші күні соңғы екі байқаудан өтуі тиіс. Техникалық тұрғыдан бұл байқауларды қиын деп санауға болады.
Біріншісі - «Табиғи ортадағы іздеу-құтқару жұмыстары» су кедергісінен өтуді қамтиды. Садовое ауылының ауданында жас құтқарушылар альпинистік жабдықты қолдана білуден сайысты. Олар өздері ғана өтіп қоймай, шартты түрде зардап шеккен адамдарды да жөнелткенін атап өткен жөн.
Екінші байқау Қопа көлінде өтті, екі түрге бөлінді. Балалар жүзу құралымен зардап шеккен адамға Александров соңын лақтыруға болатын қашыққа жетіп, лақтыруы керек болды. Бұл жерде акваторияда қозғалыс жылдамдығы ғана емес, дәлдігі де маңызды.
Олар адамды жағадан құтқаруда да сайысты. Қатысушылар шартты түрде суға батып бара жатқан адамға құтқару шеңберін лақтыруы керек еді. Жарыстар өткізілген жағдайлар шындыққа барынша жақын болды.
Егер екінші күнінің қорытындысы бойынша жарыс иесі көш бастаса, соңғы екі байқауға қатысқаннан кейін көшбасшылар тізімі өзгеруі мүмкін. Қорытындысы слеттің келесі, соңғы күні айтылады.
2025 жылғы 3 шілдеде ҚР Президенті жанындағы Орталық коммуникациялар қызметінде «Өрт қауіпті кезеңде қабылданып жатқан шаралар туралы» тақырыбында баспасөз конференциясы өтті. Спикер ретінде ҚР ТЖМ Өртке қарсы қызмет комитетінің төрағасы Ерлан Аблайұлы Төрегелдиев сөз сөйледі.
Спикер Төтенше жағдайлар министрлігі табиғи өрттердің алдын алу және халықты қорғау бойынша жұмысты жалғастырып жатқанын атап өтті.
Өрттің алдын алып, ерте анықтауға басты назар аударылуда. «Орман» және «Табиғат» ақпараттық жүйелері, орман шаруашылықтарының бейнебақылау деректері, космомониторинг және геоақпараттық жүйе арқылы тәулік бойы мониторинг жүргізіледі.
Орман алқаптарында су төгу құрылғылары бар әуе кемелері кезекшілік атқарады.
26 орманшылықта министрліктің күштері 36 механикаландырылған күзет бекетін құрды.
Табиғи өрттердің алдын алудың жаңа моделі өрт санын барынша азайтуға мүмкіндік берді.
Еліміздің орман-дала алқаптарында алдын алу шараларын жүргізу үшін Төтенше жағдайлар министрлігі, полиция және орман шаруашылығы мекемелерінің қызметкерлері қатарынан мобильдік топтар құрылды. Өрт қауіпсіздігі ережелерінің бұзушылықтары үшін 3397 астам адам әкімшілік жауапкершілікке тартылды.
Шаруа қожалықтарында нұсқамалар өткізілуде.
Трансшекаралық ынтымақтастық шеңберінде Ресей, Қырғызстан және Өзбекстанмен бірлескен оқу-жаттығулар өткізілді.
Орман шаруашылығы мекемелерімен 300 астам өрт-тактикалық оқу-жаттығулар өткізілді.
Ауылдық аудандарды қорғау деңгейін арттыру мақсатында «Ауыл құтқарушылары» ведомстволық бағдарламасы іске асырылуда. Жаңа форматта қажетті техникамен, жабдықтармен және киім-кешекпен қамтамасыз етілген, 11 өрт сөндіру бекеті ашылды. Төтенше жағдайлар министрлігі әкімдіктер құратын өрт сөндіру бекеттері үшін өрт техникасын беруді жүзеге асыруда.
Өрт қауіпті кезең басталғаннан бері барлығы 261 орман өрті болды. Сондай-ақ 16 дала өрті және 1357 жану оқиғасы тіркелген.
Қазіргі уақытта өрт қауіпті кезеңі қызу жүріп жатыр. Елдің бірқатар өңірінде өрт қаупі дәрежесі сақталуда. Осыған байланысты өрт қауіпсіздігі шараларын қатаң сақтауға шақырамыз.
Өрт қаупі жоғары кезеңде елді мекендерде, ормандарда, егін жанында от жағуға тыйым салынады. Сіріңке мен темекіні сөндірмей тастамаңыздар шыны заттарды лақтырмаңыздар. Балаларды қараусыз қалдырмаңыз және олардың отпен ойнауына жол бермеңіздер. Өрт болған жағдайда дереу 101 немесе 112 нөміріне хабарлаңыздар.
«Ауыл құтқарушылары» бағдарламасын іске асыру аясында Қарағанды облысы ТЖД жаңадан құрылып жатқан ерікті өрт сөндіру бекеттерін жабдықтау мақсатында ауылдық округтердің әкімдеріне салтанатты түрде 9 бірлік өрт сөндіру техникасын табыстады.
Қосымша 11 бірлік техника әзірлеу сатысында – бояу және қосымша жабдықтау жұмыстары жүргізілуде.
2024–2027 жылдарға арналған өрт сөндіру бекеттерін кезең-кезеңімен құру жоспарына сәйкес, тек биылдың өзінде Қарағанды облысында ауылдық елді мекендерде 9 жаңа өрт сөндіру бекетін ашу жоспарланған. Бұл шаралар өрт қауіпсіздігі деңгейін айтарлықтай арттыруға, төтенше жағдайларға әрекет ету уақытын қысқартуға және шалғай елді мекендер тұрғындарының өмірі мен мүлкін қорғауды жақсартуға мүмкіндік береді.
«Ауыл құтқарушылары» бағдарламасы ауылдық жерлерде өртке қарсы инфрақұрылымды дамытуға бағытталған және халықтың қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы мемлекеттік саясаттың маңызды бөлігі болып табылады.
Көкшетауда Қазақстан қалаларының командалары арасында ең үздік құтқарушылар жасағы атағы үшін сайыс жалғасуда.
Жарыстың бірінші күні қатысушылар «Визит карточкасы» байқауына қатысып, өздерінің шығармашылық таланттарын қоса отырып, өздері туралы айтты. Сонымен қатар «Өрт эстафетасы» - кедергілері бар командалық жарыс өтті, онда эстафеталық таяқшаның рөлін өрт оқпанының элементі атқарады.
Слеттің екінші күні «Газет-билборд» байқауынан басталды, онда балалар өздерінің көркемдік дағдыларын суреттерді орындау арқылы көрсету қажет болды, онда басты мотив – өрт сөндіруші мамандығы.
Жас құтқарушылар «Алғашқы көмек көрсету» байқауында зардап шеккендерге көрсетілген алғашқы көмекті паш етті.
Республикалық слеттің екінші күнінің соңында төрт байқаудан кейін көшбасшылар үштігіне мына командалар кірді: слет иелері-ақмолалық балалар ең көп балл жинады, одан кейін Жетісу облысының жас құтқарушылары, қарағандылықтар мен Астана өкілдері үшінші орынды иеленді.
Алайда алда ең қиын конкурстардың бірі – «Техногендік авария аймағындағы авариялық-құтқару жұмыстары» (жауынгерлік қанат жаю), су кедергісінен өту және «су айдынындағы құтқару жұмыстары» бар.
Әрбір команданы қабылдаушы тарап өкілдерімен бірге балалардың тұрмысы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ересек тәлімгерлер алып жүретінін еске салған жөн.
2025 жылғы 30 маусым мен 2 шілде аралығында Алматыда Беларусь, Қазақстан және Ресей ТЖМ мемлекеттік бақылау (қадағалау) сарапшыларының халықаралық отырысы өтті.
Бұл 2022 жылдан бастап өрт қауіпсіздігі саласындағы техникалық регламент талаптарының сақталуын мемлекеттік бақылаудың (қадағалаудың) проблемалық мәселелерін талқылау жөніндегі мемлекетаралық жұмыс тобының төртінші отырысы. Алдыңғы кездесулер Минск пен Мәскеуде өтті. Бұл жолы мамандар Қазақстан аумағында екінші рет жиналды.
Отырыс барысында ТЖМ бөлімшелерін жоғары сапалы және сертификатталған өрт сөндіру құрылғыларымен жарақтандыруға мүмкіндік беретін өнім тізбесін кеңейтуді және ұшқышсыз ұшу аппараттарына қойылатын талаптарды енгізуді қоса алғанда, «Өрт қауіпсіздігін және өрт сөндіруді қамтамасыз ету құралдарына қойылатын талаптар туралы» 043/2017 ЕАЭО техникалық регламентіне түзетулер жобасын жария талқылаудың түйінді өзгерістері мен қорытындылары талқыланды. Бұл өзгерістер ЕАЭО кеңістігінде өрт қауіпсіздігінің бірыңғай жүйесін дамыту үшін маңызды.
Талқылаудың өзекті тақырыбы қауіпті өнімді анықтау кезінде ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің мемлекеттік бақылау органдарының өзара іс-қимыл тетігі, сондай-ақ оны цифрландыру және оңтайландыру болды.
Отырыс шеңберінде төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою саласында тиімді шешімдер іздеу үшін ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің ғылыми әлеуетін біріктірудің маңыздылығы атап өтілді.
Алматыда өткен отырыс қорытындысы бойынша тараптар елдердің ЕАЭО шеңберіндегі ынтымақтастықты одан әрі нығайтуға бейілділігін растап, өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы үйлестірілген іс-қимылдардың маңыздылығын атап өтті. Нормативтік базаны жетілдіруге, бақылаудың ашықтығы мен тиімділігін арттыруға, сондай-ақ заманауи цифрлық шешімдерді енгізуге бағытталған бірлескен күш-жігер азаматтар үшін неғұрлым қауіпсіз ортаны және одақтың бүкіл кеңістігінде өрттердің алдын алу мен оларға қарсы ден қоюдың орнықты жүйесін құруға мүмкіндік береді.
Жаз – өрт қаупі жоғары уақыт. Осы кезеңдегі өрттің негізгі себептері - от жағу, сөндірілмеген темекі тұқылдары мен сіріңкелер, отты абайсыз пайдалану, шөптер мен қоқысты рұқсатсыз жағу, балалардың отпен ойнауы.
Шағын алау, қоқысты немесе құрғақ шөпті жағу үлкен өртке әкеп соғуы мүмкін. Өршіген өртті тоқтату қиын, ол ғимараттарға, көліктерге таралуы, адамның жарақаттануына және өліміне әкелуі мүмкін.
Қазіргі уақытта елдің бірнеше өңірінде ыстық және құрғақ ауа райы туралы дауылды ескертулер жарияланды және сақталады. Бірнеше күн бойы жоғары өрт қаупі болады деп күтілуде.
ТЖМ тәулік бойы өрт жағдайының мониторингі бойынша іс-шаралар жүргізуде. Орман алқаптары бар өңірлерде әуе кемелерінің кезекшілігі ұйымдастырылды, ұшқышсыз ұшу аппараттары жұмылдырылды, өрт күзеттері қойылды.
Орманды дала алқаптарында рейдтер мен патрульдеу жүргізілуде. Ол үшін азаматтық қорғау, ішкі істер, табиғатты қорғау және орман мекемелері мен жергілікті атқарушы органдардың қызметкерлері қатарынан мобильді топтар құрылды. Орманды-дала алқаптары мен демалыс орындарында 8 мыңнан астам бірлескен рейд жүргізілді. Нәтижесінде рұқсат етілмеген күйдіру, ауыл шаруашылығы алқаптарында құрғақ шөптің бақылаусыз құлауы, сабанды өртеу және өрт қауіпсіздігі ережелерін басқа да бұзушылықтар үшін 3 мыңнан астам адам әкімшілік жауапкершілікке тартылды.
Жергілікті атқарушы органдардың табиғатты қорғау және орман мекемелерімен 301 өрт-тактикалық оқу-жаттығу өткізілді.
ТЖМ азаматтарды дала және орман алқаптарында болған кезде өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтауға шақырады. Сергек болыңыз және қарапайым қауіпсіздік ережелерін сақтаңыз, от жақпаңыз, қоқыс пен құрғақ шөпті өртемеңіз. Балаларға от пен сіріңке ойындарының қауіптілігі туралы түсіндіріңіз. Есіңізде болсын: өрт қауіпсіздігі талаптарын бұзғаны үшін әкімшілік жауапкершілік қарастырылған. Өрт анықталған жағдайда дереу 101 немесе 112 нөміріне хабарлаңыз.