Мемлекеттік-жекешелік әріптестік туралы не білу керек

МЖӘ жобалары бола алады:

-білім беру объектілерін (балабақшаларды, мектептерді, студенттік жатақханаларды) салу (реконструкциялау)және пайдалану;

-мектеп асханаларын жаңғырту;

-спорт ғимараттарын салу және пайдалану;

-медициналық ұйымдарды салу және пайдалану;

-коммуналдық шаруашылық объектілерін сенімгерлік басқару (сыртқы жарықтандыру желілері);

- т.б.

Қазақстанда жоспарланып отырған және іске асырылып жатқан МЖӘ жобаларының тізбесі тізілімде сайтта келтірілген www.kzppp.kz.

Серіктестік жобаны іске асыру процесінде қатысушылар арасында міндеттерді, кепілдіктерді, тәуекелдер мен кірістерді өзара тиімді бөлуді көздейді.

МЖӘ шарттары МЖӘ шартымен бекітіледі.

МЖӘ жүзеге асыру тәсілі бойынша екі негізгі нысанға бөлінеді:

• институционалдық;
• келісім-шарт.

Өз кезегінде, келісімшарттық МЖӘ-нің мынадай түрлері бар:

• концессия;
• Меммүлікті сенімді басқару;
• мүлік жалдау;
• лизинг;
• технологияларды әзірлеуге, сынауға және шағын сериялы өндіріске арналған шарттар;
• өмірлік цикл келісімшарты;
• сервистік келісімшарт;
• МЖӘ белгілеріне сәйкес келетін шарттардың өзге де түрлері.

Қазақстанда келісімшарттық МЖӘ қолданылды.

Мемлекеттік-жекешелік әріптестік:

Мынадай белгілерге сәйкес келетін мемлекеттік әріптес пен жекеше әріптес арасындағы ынтымақтастық нысаны:

• мемлекеттік-жекешелік әріптестік шартын жасасу арқылы мемлекеттік әріптес пен жекеше әріптес қатынастарын құру;
• мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобасын іске асырудың орта мерзімді немесе ұзақ мерзімді мерзімі (мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобасының ерекшеліктеріне қарай бес жылдан отыз жылға дейін);
• мемлекеттік әріптес пен жекеше әріптестің мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобасын іске асыруға бірлесіп қатысуы;
• мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобасын іске асыру үшін мемлекеттік әріптес пен жекеше әріптестің ресурстарын біріктіру;
• мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобасын іске асыру үшін жекеше әріптестің инвестицияларды жүзеге асыруы.

МЖӘ-нің негізгі міндеттері:

• Қазақстан Республикасының орнықты әлеуметтік-экономикалық дамуын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттік әріптес пен жекеше әріптестің тиімді өзара іс-қимылы үшін жағдайлар жасау;
• халықтың тыныс-тіршілігін қамтамасыз ету инфрақұрылымы мен жүйелерін дамыту үшін мемлекеттік әріптес пен жекеше әріптестің ресурстарын біріктіру арқылы мемлекет экономикасына инвестициялар тарту;
• халықтың, сондай-ақ өзге де мүдделі тұлғалардың мүдделері мен қажеттіліктерін ескере отырып, тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің қолжетімділігі мен сапасының деңгейін арттыру;
• Қазақстан Республикасында жалпы инновациялық белсенділікті арттыру, оның ішінде жоғары технологиялық және ғылымды қажетсінетін өндірістерді дамытуға жәрдемдесу.

Мемлекет кәсіпкер-жеке әріптеске мынадай түрде қолдау көрсетеді:

• Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес заттай гранттар беру;
• МЖӘ жобаларын бірлесіп қаржыландыру;
• МЖӘ жобасын іске асыру барысында өндірілетін тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің белгілі бір көлемін мемлекеттің тұтыну кепілдіктері;

Келесі формаларға қатысады:

• ҚР жер заңнамасына сәйкес жер учаскелерін беру;
• мемлекеттік меншік объектілерін пайдалану құқығын беру;
• МЖӘ объектісін инженерлік және көліктік коммуникациялармен қамтамасыз ету;

Сондай-ақ МЖӘ жобасы бойынша инвестициялық және операциялық шығындардың өтемақысын, МЖӘ туралы заңнамаға сәйкес мемлекеттік меншіктегі МЖӘ объектісін басқаруды жүзеге асырғаны үшін сыйақыны және т.б. ұсынады.

Кәсіпкер өз тарапынан мынадай нысандарға қатысады:

-МЖӘ жобаларын қаржыландыру;
-МЖӘ объектілерін құру және пайдалану;
-МЖӘ жобаларын басқару.

жасалған МЖӘ шарты шеңберінде тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қолжетімділігін қамтамасыз етеді.

Өз қаражатынан басқа, МЖӘ жобаларын қаржыландыру көздері болуы мүмкін:

-қарыз қаражаты;
-шарт талаптарында көзделген көлемде мемлекеттік бюджет қаражаты;
-квазимемлекеттік сектор субъектілерінің қаражаты;
-заңдарда тыйым салынбаған өзге де құралдар.
МЖӘ заңмен реттеледі.

МЖӘ-ні іске асыру үшін берілмейтін объектілердің тізбесі бекітілді.

Мұндай объектілерге мыналар жатады:

-жер, су( уақытша өтеусіз жер пайдалану құқығынан басқа), өсімдіктер мен жануарлар дүниесі;

-ерекше қорғалатын табиғи аумақтар (қорықтар, қаумалдар және т. б.);

-Мәдени мұра объектілері;

-магистральдық теміржол желісі;

-ерекше стратегиялық маңызы бар су шаруашылығы құрылыстары (бөгеттер, су тораптары);

-АИТВ-ның алдын алу саласында жұмыс істейтін медициналық ұйымдар;

-аса қауіпті инфекциялар қоздырғыштарының депозитарийі;

-т.б.

"Қазақстандық мемлекеттік-жекеменшік әріптестік орталығы" АҚ МЖӘ дамыту орталығы болып табылады.

Орталықтың қызметімен толығырақ мына жерден танысуға болады.

МЖӘ Орталығы қызметінің түрлері:

• МЖӘ мәселелері бойынша зерттеулер жүргізу және ұсынымдар әзірлеу;
• МЖӘ республикалық жобаларына конкурстық құжаттама мен бизнес-жоспарларды сараптау;
• МЖӘ жобаларын іске асыруды бағалау;
• МЖӘ саласындағы мамандарды оқыту;
• іске асыруға жоспарланған МЖӘ жобаларының тізбесін жүргізу.

Әріптестік туралы кеңесті "Атамекен"Ұлттық Кәсіпкерлер палатасынан алуға болады.

"Мемлекеттік-жекешелік әріптестік туралы" ҚР Заңының 28-бабына сәйкес "Атамекен" ҚР ҰКП мынадай функцияларды жүзеге асырады:

1. жекеше әріптесті айқындау жөніндегі конкурстық комиссияға;
2. мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобаларының іске асырылуын мониторингілеуге қатысу.

МЖӘ жобаларын іске асыру мониторингіне "Атамекен" ҚР ҰКП қатысуы МЖӘ жобаларын мониторингілеу жөніндегі кеңес шеңберінде мынадай ұсынымдар әзірлеумен жүзеге асырылады:

-МЖӘ жобаларын іске асыру практикасы мен проблемаларын қарау нәтижелері;

-МЖӘ жобаларын іске асырудың табысты практикасын тарату;

-МЖӘ тетіктерін қолдану салалары мен салаларын кеңейту;

-Қазақстан Республикасының МЖӘ саласындағы заңнамасын жетілдіру;

-МЖӘ жобаларын сүйемелдеу;

-МЖӘ жобаларын іске асыруды ақпараттық және әдіснамалық қолдау мәселелері.

Сондай-ақ, "Атамекен" ҚР ҰКП кеңес береді, МЖӘ мәселелері бойынша семинарлар өткізеді, ҚР мемлекеттік органдарында кәсіпкерлік субъектілерінің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау және құқықтық қолдау көрсетеді.