Көктайғақ кезіндегі іс-қимыл

• Ауа райына сәйкес өкшесі жоқ немесе кең аласа өкшелі аяқ киім кию керек. Сырғанамайтын аяқ киімді дайындаңыз, өкшеге металл өкшелерді немесе поролонды бекітіңіз, ал құрғақ табанға жабысқақ сылақ немесе оқшаулағыш таспаны жабыстырыңыз, табанды құммен (зімпара қағазымен) сүртуге болады.
• Табанды барынша басып, асықпай ақырын қозғалыңыз. Бұл жағдайда аяқтар сәл босаңсып, қолдар еркін болуы керек. Егде жастағы туыстарыңызды жолдар өңделгенше аязда жүргізбеуге тырысыңыз. Көктайғақ – жасы мен физикалық жағдайына байланысты тепе-теңдікті сақтау қиынға соғатын адам үшін күрделі мәселе.  Егде жастағы адамдарға резеңке ұшты таяқшаны немесе тікенектері бар арнайы таяқшаны пайдалану ұсынылады.
• Мұз бен қардың аз болуы үшін дұрыс бағытты таңдаңыз (мұздағы қардың кішкене қабаты өте қауіпті). Мұзбен жабылған жерлерді айналып өтіңіз. Егер мүмкін болмаса, аяғыңызды жерден көтермей, кішкене қадамдармен жүріңіз. Қозғалыс кезінде асықпаңыз (мысалы, кетіп бара жатқан автобусты қуып жету). Ғимараттардың қабырғаларына жақын жүру қауіпті, өйткені құлаған кезде қабырғаға соғылуыңыз мүмкін. Шатырлардан қар мен мұз, әдетте, ғимараттардың қабырғаларына түседі. Жаяу жүргіншілер өткелінен өтіп бара жатқанда, мұқият және абай болыңыз, автокөліктің тоқтағанына көз жеткізіңіз, содан кейін ғана жолды кесіп өтіңіз.
• Жаттығусыз дұрыс құлауды үйрену мүмкін емес, бірақ егер бұл орын алса, иегіңізді кеудеге қарай тартып, қолдарыңызбен құламауға тырысыңыз. Ауыр жарақаттануды болдырмау үшін құлаған кезде айналып түсуді үйрену керек, құлау биіктігін төмендету үшін еңкейіңіз. Басыңызды жерге тигізбеу үшін мойын бұлшық еттерін қатайтыңыз.
• Құлағаннан кейін, жатып, өз жағдайыңызды бағалаңыз. Бастапқы күйге оралуға тырыспаңыз. Бұл куәгерлерге де қатысты: адамды бірден аяғына тұрғызудың қажеті жоқ. Егер сіз өзіңізді жақсы сезінсеңіз, онда өзіңіз немесе өтіп бара жатқан адамдардың көмегімен абайлап тұрыңыз.
• Көктайғақ көбінесе мұзданумен бірге жүреді. Бұл жағдайда электрберіліс желілерінің, электр көлігінің байланыс желілерінің сымдарына ерекше назар аударыңыз. Сынған сымдар мен тербелетін заттарға (ағаштарға) жақындауға болмайды. Егер сіз сынған сымдарды көрсеңіз, елді мекеннің әкімшілігіне сынықтың орны туралы хабарлаңыз.

Көктайғақ дегеніміз - жер бетінде, тротуарларда, жолда және заттарда (ағаштарда, сымдарда және т.б.) пайда болған тығыз мұз қабаты. Әдетте көктайғақ ауа температурасы 0 C-ден минус 3 C-ге дейін байқалады. Мұз қалындығы бірнеше сантиметрге жетуі мүмкін.

Көктайғақтың екінші түрі - жер бетіндегі суықтың күрт жылынуы немесе жаңбырдан, сондай-ақ дымқыл қар мен жаңбыр тамшыларының нәтижесінде пайда болатын жұқа мұз қабаты.

Егер қандай да бір жарақатқа күдік болса – отырыңыз, кенеттен тұрмаңыз, өз түйсігіңізді тыңдаңыз, соққы орнын сипап қараңыз. Егер ауырсыну күшейсе немесе аяқ-қолдың деформациясы байқалса (жарақат алған қолды немесе аяқты сау жағыңызбен салыстырыңыз), онда жедел жәрдем шақыру керек.

Есіңізде болсын, көгеруді сынудан өз бетіңізше ажырату әрдайым мүмкін емес.

Ауыр жарақат алған зардап шеккен адамға сол нақты жерде оның өміріне тікелей қауіп төнген жағдайларды қоспағанда, қозғаудың қажеті жоқ.

Зардап шеккен адамға және аяқ-қолыңыз аз қозғалысын қамтамасыз етіңіз.

Мүмкіндігінше орнында жылытуды ұйымдастырыңыз. Егер адам құлаған кезде басын ұрса, оның есінен танған - танбағанын түсіну керек. Егер есінен танса кез келген уақытта медициналық көмекке жүгіну керек. Егер бас терісіне анық зақым келген (демек, соққы жеткілікті күшті болды), мұрыннан немесе құлақтан қан ағу байқалса, көздің астында көгерулер пайда болса; жүрек айну, құсу, бас айналу, кез-келген көз проблемалары бар жағдайда да жасау керек (жәбірленушінің көзқарасы «жүгіреді», көз қарашығының мөлшері әртүрлі).

Жедел жәрдем келгенге дейін мұндай зардап шеккен адамға ештеңе істеудің қажеті жоқ – жай ғана тыныштықты ұйымдастырып, оның тоңып қалмауын қадағалаңыз. Сонымен қатар сіз жедел жәрдем шақырып, нақты мекен-жайға қоңырау шалып және қажет болған жағдайда жедел жәрдемді күтіп ала аласыз.

Уақытша еңбекке жарамсыздық парағын немесе жарақат туралы анықтаманы ресімдеңіз, оны сіз тұрғылықты жеріңіз бойынша немесе жарақат алған жеріңіз бойынша залалды өтеу туралы талап арызбен сотқа жүгінген кезде пайдалануыңызға болады.