Бала тууды қалай есептеу керек

Бала туылғаннан кейін әйел, оған дейін жұмыс істегеніне немесе істемегеніне қарамастан, баланың қай санында туылғанына байланысты мемлекеттен біржолғы жәрдемақы алуы керек.

Барлық босанған әйелдер үшін тіркелген табыс:

• 1, 2, 3 бала үшін 38 АЕК;
• 4 және одан да көп бала үшін 63 АЕК.

"Балалы отбасыларға берілетін мемлекеттік жәрдемақылар туралы" Қазақстан Республикасының 2005 жылғы 28 маусымдағы Заңының 10-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына сәйкес жұмыс істемейтін әйелдер үшін бала 1,5 жасқа толғанға дейін оның күтіміне байланысты ай сайынғы мемлекеттік жәрдемақының мөлшері мынадай мөлшерлерде белгіленген:

• 1 балаға – 5,76 айлық есептік көрсеткіш;
• 2 балаға – 6,81 айлық есептік көрсеткіш;
• 3 балаға – 7,85 айлық есептік көрсеткіш;
• 4 және одан да көп балаға-8,90 айлық есептік көрсеткіш.

Жұмыс істейтін әйелдер үшін 1,5 жасқа дейінгі бала күтіміне байланысты декреттік және әлеуметтік төлемдерді қалай есептеу керек.

Жүктіліктің 30-шы аптасы (немесе көп ұрықты жүктілік кезіндегі 28-ші апта) басталған сәттен бастап әйел Қазақстанда декреттік демалысқа батыл шыға алады.

Бұрын оған әлеуметтік көмек керек.

Декретке шыққан кезде жұмыс істейтін қазақстандықтар 4 және одан да көп айға еңбекке жарамсыздық парағын алады, оған сәйкес оларға жүктілігі және босануы бойынша біржолғы әлеуметтік төлем есептеледі.

Бала туылғаннан кейінгі 1,5 жыл ішінде ай сайын бала күтімі бойынша ресми демалыста жүрген аналар 1,5 жасқа дейінгі бала күтімі бойынша әлеуметтік төлемдер алуы керек.

Босанғанға дейін ресми жұмыс істеген әйелдер де әлеуметтік төлем алады, бірақ жалақыға байланысты әр түрлі болуы мүмкін.

Бұл ретте, жұмыс істейтін қазақстандық әйелдің ең төменгі ай сайынғы әлеуметтік төлемі баланың отбасында туылуына байланысты ай сайынғы мемлекеттік жәрдемақыдан кем болмауы тиіс.

Бала күтімі бойынша әлеуметтік төлем негізіне 2 жылдағы орташа айлық жалақы алынады.

Ол келесідей есептеледі: соңғы 24 айдағы барлық ресми кірістер қосылып, 24-ке бөлінеді.

Яғни, егер әйел соңғы екі жылда ресми түрде жұмыс істесе, мысалы, тек 6 ай. Онда жалақы сомасы әлі де 24-ке бөлінеді.

Енді бұл орташа айлық жалақыны 0,4 коэффициентіне көбейту керек, яғни орташа көрсеткіштің 40% табу керек. Бұдан әрі міндетті зейнетақы жарналарының (МЗЖ) есебіне алынған соманың 10% - ын шегеру қажет.

Оның негізінде әлеуметтік төлем есептелуі мүмкін ең жоғары жалақы 7 ЕТЖ-дан аспауы тиіс.

Естеріңізге сала кетейік, қазіргі уақытта ЕТЖ мөлшері 85 000 теңгені құрайды.

Демек, әлеуметтік есептеу үшін соңғы 2 жылдағы ең жоғары орташа айлық жалақы төлемдер 595 000 теңгеге тең.

Ал ең жоғарғы төлем – 238 000 теңге. Яғни, 595 000 теңгеден артық табыс табатын барлық әйелдер қолына 214 200 (238 000 теңге – МЗЖ 10%) теңгеден аспайтын мөлшерде әлеуметтік төлем алады.

Жүктілікке және босануға байланысты табысынан айырылған жағдайда төленетін әлеуметтік төлемді тағайындауға өтінішті Электрондық Үкімет порталы арқылы беруге болады.