Страницы

Статья

Практические задания (I ЧАСТЬ. 1-урок. СЕМЬЯ)

I бөлім. Отбасы. 1-сабақ

1. Өткен грамматиканы еске түсіріңіз. Тиісті есімдікті қойыңыз. Вспомните изученную грамматику. Вместо точек вставьте нужное местоимение. Практические задания (I ЧАСТЬ. 1-урок. СЕМЬЯ)

менің

сенің

сіздің

оның

1) Менің үйім Абай көшесінде.

2) _____ атың кім?

3) _____ көйлегім қызыл.

4) _____ жұмысыңыз қандай?

5) _____ отбасы үлкен бе?

6) _____ ұялы телефоным жоқ.

7) _____ мекенжайың қандай?

8) ______ әкем қырық екі жаста.

9) ______ інісі футбол ойнауды ұнатады.

10) _____ фирмаңыз екінші үйде ме?

11) _____ әйелі есепші ме?

12) Мына фотосуреттегі _____ досым.

2. Мағыналас сөзге тиісті жалғауды жалғап, сөйлем жазыңыз. Напишите предложения, заменяя слова синонимами и добавляя нужные окончания к ним.

Іні; кенже ұл; есім; отау иесі; бауыр; ата-ана.

1) Менің бауырым бар. Менің інім бар___________________

2) Сіздің әке-шешеңіз неше жаста? ______________________

3) Менің атым - Ақбота.__________________________________

4) Оның ең кіші баласы - мұнайшы.______________________

5) Ол ағасын, қарындасын жақсы көреді.______________________

6) Темірлан - Асқардың үлкен ұлы. ____________________________

3. Тәуелдік жалғауының көпше түріндегі 10 сөз/сөз тіркесін табыңыз. Найдите 10 слов/словосочетаний, множественного числа. употребленных в притяжательной форме

1) менің отбасым 1) қазақ тілі

2) Алматы қаласында 2) емханада жұмыс істеймін

3) сіздің әкеңіз 3) телефондарың

4) сіздердің әкелеріңіз 4) оның ұлы

5) жел соғады 5) суретің

6) сендердің есімдерің 6) олардың бауыры

7) сенің атың 7) кімді атайды?

8) дүйсенбіде барамын 8) біздің сынып

9) олардың үйлері 9) оқуларың

10) біздің пәтеріміз 10) сен оқисың

11) тауға шығасың 11) достарыңыз

12) біздің ата-анамыз 12) тату достар

4. Тәуелдік жалғаудың жекеше түрін көпше түрге ауыстырыңыз. Замените окончания единственного числа притяжательной формы на окончания множественного числа.

менің►біздің

сенің►сендердің

сіздің►сіздердің

оның►олардың

1) Менің әке-шешем алпыс жаста. Біздің әке-шешеміз алпыс жаста

2) Сенің есімің кім?

3) Сіздің қай ұлыңыз отау иесі?

4) Оның ауылы үлкен бе?

5) Сенің дәрігерің не айтты?

6) Сіздің сіңліңіз ертең келеді.

7) Менің атам сондай бауырмал кісі!

8) Ол бұрын менің ауылымда тұрды

5. Сөйлем құраңыз. Составьте предложения.

Біздің	автобустары	Түркістан қаласында тұрады.
Сендердің	есімдері	жасы нешеде?
Сіздердің	мұғаліміміз	қалай?
Олардың	ағаларыңыздың	кім?
Автопарктердің	жұмыстарың	қалай жүреді?
Біздің	бағасы	мектепте оқиды.
Дәптерлердің	кенжеміз	жүз-екі жүз теңге.

6. Шығыс септіктің тиісті жалғауын қойыңыз. Вставьте вместо точек соответствующие окончания исходного падежа.

1) Дүкеннен сатып алдым.

2) Базар.... сатып аласың ба?

3) Үй..... шықты.

4) Досым...... алған жоқпын.

5) Бауырым........ білдім.

6) Әкімдік........ келген жоқ.

7. Сөздерді тиісті қатарға жазыңыз. Напишите слова в соответствующий ряд.

Қажетті сөздер: отбасынан, ұйымдарынан, кинотеатрлардан, кітаптардан, сөздіктерінен, кітаптарымыздан, отбасыларынан, досыңыздан, кітапханасынан, спортзалдардан, әніңнен, ағаштан, қаймақтан, асханасынан, ауруханадан, автотұрақтардан.

шығыс септік жалғауы (ш.с.): 1) отбасынан, 2) ............................., 3) ...............................

4)......................................

көптік жалғау (к.ж.) +(ш.с.): 1) кинотеатрлардан, 2) ................................, 3) ................................... 4) ................................................

Тәуелдік жалғау (т.ж.) + (ш.с.): 1) досыңыздан, 2) ..........................................

3) ...................................................., 4) .................................................................

(к.ж.)+(т.ж) + (ш.с.) : 1) ұйымдарынан, 2) ............................., 3) ............................... 4)......................................

8. Суреттерді пайдаланып, тиісті сөздерді жазыңыз. Напишите нужные слова, используя картинки.

Менің ұлым мектепте____________________ .

Спортшылар рингте_____________________ .

Сен креслода________________________ ба?

Менің ағам диванда________________.

9. Сөздерге қажетті септік жалғауын жалғаңыз. В каждом столбце вместо точек напишите слова, поставив их в нужном падеже.

Барыс септік. Жатыс септік.

Дательно-направительный падеж. Местный падеж.

Оқылым.Чтение

Оқыңыз. Мәтіндегі көп нүкте орнына тиісті сөздерді жазыңыз. Прочитайте. Вместо точек в тексте напишите нужные слова.

жалқаулау , тәжірибелі, зерек, талантты, тұрмыс, үлгілі, аудармашы, қабілетті , үйленген, қонақжай, күйеу.

Менің атым – Самат. Мен университетте бірінші курста оқимын. Менің болашақ мамандығым – заңгер. Мен сіздерге өз отбасым туралы айтып берейін.

Менің отбасым үлкен және ........................ отбасы. Әкем мен анам Ұзынағаш ауылында тұрады. Әкем Асқар .................................. және өте жақсы дәрігер. Ал анам Ұлжан мұғалім болып жұмыс істейді. Ол өте ..................................... адам. Сол үшін оларды ауыл адамдары өте қатты сыйлайды.

Менің екі ағам және бір әпкем бар. Ағаларым ........................, олардың өз отбасылары бар. Үлкен ағамның екі баласы бар. Үлкен ұлы үшінші сыныпта оқиды. Оның аты – Сержан. Ол өте ............................. бала, ал кіші ұлы керісінше ............................. Әйелі Самал .................................... болып жұмыс істейді. Ол қазақ, орыс, ағылшын және француз тілдерін жақсы меңгерген. Екінші ағам Алматыда жеке фирмада жұмыс істейді. Оның бір қызы бар. Ол төрт жаста. Өзі сондай .................................... Жүзге дейін еркін санайды. Ағамның әйелі Жанар емханада медбике. Жасы жиырма үште. Әпкем Айжан ................................ құрған. Ол Атырау қаласында тұрады. Менің ата-анам ................................. баласын қатты жақсы көреді және сыйлайды. Ол өте ................................ музыкант. Оның есімі – Қайрат.

Біз үнемі бір-бірімізге көмектесеміз және барлық мейрамдарда бір-бірімізді құттықтап тұрамыз. Ата-анамның туған күнінде, каникул кезінде бәріміз ата-анамның үйінде жиналамыз. Сол кезде үлкен отбасы болған қандай жақсы екенін түсінемін.

1. Жауап беріңіз. Ответьте.