Сұрақ: Қазір «қатаң 90 м² шегі» бар ма?
Жауап: Қазір шекті ауданды заң тікелей бекітпейді. Есептеу үшін негіз ретінде әр отбасы мүшесіне 18 м² норма қолданылады. Қажет болған жағдайда шекті ауданды ведомстволық қағидалар айқындайды. Яғни отбасы құрамы ұлғайса, есептік аудан да соған сай өседі. Мысал: 6 адам → 6×18 = 108 м².

Сұрақ: Пәтер иесі келісімшартқа тұрғысы келмесе, жалдау шартын қалай жасасып, тіркеуге болады?
Жауап: Алғашқыдан-ақ ресми келісімге дайын меншік иесін іздеген дұрыс. Шартты тіркеу — міндетті талап. Мұны алдын ала талқылап, әділет органдары немесе ХҚКО (ЦОН) арқылы тіркеуге көмектесуді ұсыныңыз. Тіркелмеген шартты банк те, әскери бөлімдегі тұрғын үй комиссиясы да мақсатты жұмсау дәлелі ретінде қабылдамауы мүмкін.

Сұрақ: ХҚКО (ЦОН) мен нотариус жоқ шалғай гарнизонда жалдау шартын қалай тіркеуге болады?
Жауап: Мына баламалар бар: • елді мекенге келетін жылжымалы (мобильді) ХҚКО-ға жүгіну; • өкілге сенімхат рәсімдеп, ең жақын ауданда тіркеу; • мүмкін болса, жақын орналасқан ХҚКО (ЦОН) барып рәсімдеу. Көп жағдайда нотариаттық куәландыру талап етілмейді: жазбаша шарт және оның мемлекеттік тіркеуі жеткілікті.

Сұрақ: Жаңа тәртіп бәріне ме, әлде 2025 жылғы 1 шілдеден кейін шақырылғандарға ғана қатысты ма?
Жауап: Барлық әскери қызметшілерге қолданылады, бірақ өтпелі ережелермен. Мысалы, кей нормалар 2025 жылғы 1 шілдеден бастап күшіне енеді және бұрын рәсімделген ипотекаларға қатысты БТТ (ЕЖВ) бойынша ерекшеліктер сақталған. Сұрақ: АТТ (ТЖВ)-ның «қалдығын» шешіп алуға бола ма? Жауап: Қазіргі таңда тәртіп нақтыланды: өзге мақсаттарға шешіп алуға болмайды. Егер ипотекаңыз болса, артық сома жылына бір рет негізгі қарызды мерзімінен бұрын өтеуге жіберіледі. Ипотека жоқ болса — қаражатты тұрғын үй сатып алуға жинақтауға немесе жалдауға (белгіленген мерзім шегінде) пайдаланасыз.

Сұрақ: Төлемдерді үйді жөндеуге жұмсауға бола ма?
Жауап: Жоқ. Жаңа заңда ашықтық үшін үш-ақ мақсат қалдырылды:
— тұрғын үй сатып алу (соның ішінде бөліп төлеу/ипотекамен);
— тұрғын үй құрылысы жинақтарын толықтыру;
— тұрғын үйді жалдау ақысын төлеу.

Сұрақ: Неліктен жалдау мерзімі 8 жылмен шектелді?
Жауап: Бұл — отбасының түсінікті траекториясы үшін жасалған нақтылану: алдымен жалдау, кейін жинақ және сатып алу. Бұрыннан АТТ (ТЖВ)алып жүргендер үшін 8 жылдық мерзім 2025 жылғы 1 шілдеден бастап есептеледі.

Сұрақ: Отбасымыз үш адам болғанда 43 м² ипотека үй алдық, қазір жеті адам болдық. Неліктен «кеңейту» нормасы жоқ? Жауап: АТТ (ТЖВ)пайдаланып үй сатып алу құқығы — бір рет беріледі. Сатып алу кезінде ауданды шектеу жоқ, бірақ АТТ (ТЖВ)есебінен қайтадан сатып алу қарастырылмаған. Отбасы үлкейсе, есептік норма (әр адамға 18 м²) өседі — бұл төлем/жалдау нормасының көлеміне әсер етеді, алайда «екінші рет» сатып алуға құқық бермейді. Мүмкін шешімдер: өз қаражатыңыз немесе әдеттегі ипотекалық құралдар.

Сұрақ: Қалған ақшаны ала алмаймыз. Енді қалай өмір сүреміз?
Жауап: АТТ (ТЖВ)— мақсатты қаражат (тек үй сатып алуға немесе жалдауға беріледі). Ипотекаңыз болса, артық сома жыл сайын негізгі қарызды азайтады (пайыздан үнем). Ипотека жоқ болса — 8 жылға дейін жалдауға немесе жинақтауға пайдалануға болады. Қаржылық қиындық туындаса, бөлімнің тұрғын үй комиссиясына жүгінген жөн: қызметтік тұрғын үй алу мүмкіндіктерін түсіндіреді.

Сұрақ: Бұрын тұрғын үй құқығын жүзеге асырған (жекешелендірген, өтемақы алған, БТТ (ЕЖВ) алған, АТТ (ТЖВ) есебінен ипотекасын жапқан) және басқа гарнизонға ауысқан әскери қызметші неге үміттене алады?
Жауап: Әскери қызмет орны ауысқанда қызметтік тұрғын үй беріледі. Егер ол жоқ болса — қызметтік тұрғын үй берілгенге дейін жалдауға ғана АТТ (ТЖВ)-ның 50%-ы төленеді. Ұсынылған қызметтік тұрғын үйден бас тартса, төлемдер тағайындалмайды/тоқтатылады.

Сұрақ: Отбасында екі жұбайы да әскери қызметші болса, тұрғын үй төлемдері қалай төленеді?
Жауап: Отбасыға бір ғана арнайы жеке шот ашылады — қайсысының атына ашылатынын жұбайлар өздері шешеді. Жұбайлар арасындағы ресми ақша аударуға болады (шоттан, шотқа), артық шот жабылады.

Сұрақ: БТТ (ЕЖВ) енді тек ипотеканың негізгі қарызын жабуға жұмсалады. Оны кім және қалай ала алады?
Жауап: БТТ (ЕЖВ) — 2018 жылғы 1 қаңтарға дейін шақырылғандарға беріледі. Жаңа заңда оның негіздері нақтыланды: шекті жасқа толу, денсаулық жағдайы, штат қысқаруы және отбасылық мән-жайлар (жұбайының қызмет орнын ауыстырудан басқа) бойынша әскерден шығу. Келісімшарт мерзімі бітіп әскерден кеткен кезде — БТТ (ЕЖВ) төленбейді. Төленетін сома ипотеканың негізгі қарызы қалдығынан аспайды. Бұрын рәсімделген ипотекалар өтпелі нормалармен қорғалады.

Сұрақ: Кімдер «жақын туыс» болып саналады (олардан сатып алуға/жалға алуға болмайды)?
Жауап: Ата-ана, балалар, асырап алушы және асыранды, туған және бір әке/бір ана арқылы туыс аға-әпкелер, ата-әже, немерелер сондай-ақ жұбайыңыздың да осындай туыстары.

Сұрақ: АТТ (ТЖВ) -ны мақсатсыз пайдалану қалай анықталады?
Жауап: Жыл сайын арнайы шоттағы ақша айналымы туралы анықтама (выписка) тапсырасыз. Төлемдердің рұқсат етілген мақсаттарға жұмсалғаны тексеріледі. Бұзушылық анықталса, соманы қайтару және жауапкершілік көзделген.

Сұрақ: АТТ (ТЖВ) қалай есептеледі?
Жауап: Өңір бойынша 1 м² жалдау құны (ағымдағы жылдың қаңтарындағы статоргандар деректері) алынады да, ол сіздің есептік ауданыңызға (18 м² × отбасы мүшелерінің саны) көбейтіледі. Төлем отбасы құрамы өзгергенде, қызмет бойынша қоныс аударғанда немесе қаңтар бағамы жаңарғанда қайта есептеледі. Мысал: өңірлік ставка 5 453 тг/м², отбасы 4 адам → 72 м² × 5 453 = 392 616 тг/ай (иллюстрация үшін).

Сұрақ: АТТ (ТЖВ) есебінен баспананы қанша уақыт жалдауға болады?
Жауап: Тәртіп нақтыланды: ағымдағы төлемдер есебінен жалдау 8 жылға дейін мүмкін; одан кейін төлемдер жинақтауға/сатып алуға бағытталады. Егер жалдау 2025 ж. 1 шілдеге дейін тағайындалса, осы 8 жыл 2025 ж. 1 шілдеден бастап есептеледі. Жалдау шарты мемлекеттік тіркеуге жатады (тіркеуді меншік иесі жүргізеді). Қызмет өтейтін жерде ипотека бар болса, осы төлемдерден жалдау ақысы төленбейді.

Сұрақ: Туыстардан (жұбайдың туыстарын қоса) баспана сатып алуға немесе жалдауға бола ма?
Жауап: Қазір нақты шектеу бар: тұрғын үй төлемдерін жақын туыстардан сатып алуға не жалдауға пайдалануға болмайды. Бұл — мүдделер қайшылығын және «қағаз жүзіндегі» жалдауды болдырмау үшін.

Сұрақ: Егер менде ипотека болып, арнайы есепшотта «артық» қаражат жиналса, не істеледі?
Жауап: Ыңғайлы болсын деп тәртіп нақтыланды: мұндай артық сома жылына бір рет ипотекалық қарыздың мерзімінен бұрын өтелуіне жіберіледі. Өзге мақсаттарға жұмсауға болмайды; мақсатсыз пайдаланылса, қаражатты мемлекетке қайтару керек.

Сұрақ: Өткен кезеңдердегі қамтамасыз етілмеу үшін біржолғы тұрғын үй төлемі (ЕЖВ) кімдерге беріледі?
Жауап: БТТ (ЕЖВ) әскери қызметке 2018 ж. 1 қаңтарға дейін шақырылғандарға және белгіленген негіздермен босатылғанда тағайындалады. Есептеуде әр отбасы мүшесіне 18 м² және өңірдің қаңтар айындағы статистикалық деректері ескеріледі; бұрын төленген «ағымдағы» сомалар шегеріледі.

Сұрақ: Әскери қызметтен босату кезінде БТТ (ЕЖВ) қандай негіздер бойынша төленеді?
Жауап: Тәжірибені реттеу үшін төрт негіз сақталды: шекті жас, денсаулық жағдайы, қысқарту, отбасылық жағдайлар (жұбайының қызмет орнына ілесіп көшу — тыс). Контракт мерзімі аяқталуына байланысты босатылғанда ЕЖВ көзделмейді (2025 ж. 1 шілдеден бастап).

Сұрақ: БТТ (ЕЖВ) мөлшері ипотекалық қарыз қалдығымен шектеле ме?
Жауап: Иә, ашықтық үшін тәртіп сәйкестендірілді: есептелген БТТ (ЕЖВ) сомасы ипотеканың негізгі қарызынан артық болса, төлем негізгі қарыз мөлшерінен аспайды. 2025 ж. 1 шілдеге дейін ипотека ресімделгендер үшін өтпелі ереже қолданылады.

Сұрақ: Егер мен (немесе жұбайым) бұған дейін тұрғын үй құқығын іске асырған болсам, әскери қызмет орнын ауыстыру кезінде не беріледі? Жауап: Қызмет ету орны ауыстырылғанда алдымен қызметтік тұрғын үй ұсынылады. Ол жоқ болса, қызметтік тұрғын үй берілгенге дейін әдеттегі мөлшердің 50% көлемінде тек жалдауға арналған ағымдағы төлем тағайындалады. Тұрғын үйді сатып алу құқығы тұрғын үй төлемдері есебінен бір рет жүзеге асырылады. Ұсынылған қызметтік тұрғын үйден бас тартылса, төлемдер тоқтатылады. Сұрақ: Екі жұбай да әскери қызметші болса қалай болады?
Жауап: Отбасы бір ғана арнайы есепшот ашады; төлем кімнің атына түсетініне жұбайлар өздері шешім қабылдайды, қаражатты олардың есепшоттары арасында ресми аударуға болады, екінші арнайы/жинақ шоты жабылады.

1. Бастамас бұрын — үш қысқаша тексеру:
1) жақын туыстардан жалға алмайсыз;
2) тұрғын үйді жалға алуға ағымдағы тұрғын үй төлемдерін (ТЖВ) 8 жылға дейін пайдалануға болады, одан әрі ТЖВ тек тұрғын үй жинақтау мақсаттарына (бастапқы жарнаны жинақтау) қолданылады;
3) жалға алу шарты міндетті түрде мемлекеттік тіркеуден өтеді (ХҚКО (ЦОН) арқылы немесе нотариус арқылы). Бұл сіздің қорғалуыңыз және төлемдердің ашықтығы үшін енгізілген.

2. Тұрғын үйді таңдау және шарттарды келісу
1) үй иесімен негізгі параметрлерді келісіңіз: нақты мекенжай, мерзім, жалдау ақысының мөлшері мен төлеу тәртібі және т.б.;
2) шартты қалай тіркейтініңізді алдын ала талқылаңыз: ХҚКО (ЦОН) арқылы (жеке өзіңіз/сенімхат бойынша өкіл арқылы) немесе нотариус арқылы (куәландыру және тіркеуге жолдау). Әдетте бастамашы — меншік иесі, алайда қатысуы немесе әрекет етуі екі тараптан да (немесе олардың өкілдерінен) талап етіледі;
3) егер меншік иесі мемлекеттік тіркеуге қарсы болса: сабырмен түсіндіріңіз — тіркеусіз банк ТЖВ-нің мақсатты пайдаланылуын растау үшін шартты қабылдамайды және төлем жүргізілмейді. Бұл — тәртіп орнату және сізді қорғау үшін енгізілген міндетті талап. Меншік иесі талабының үстінде қалса, құқықтық өрісте әрекет етуге дайын басқа пәтерді іздейміз.

3. Көрсетуді/дайындауды қажет ететін құжаттар:
— меншік иесінің жеке куәлігі;
— тұрғын үйге меншік құқығын растайтын құжаттар (сатып алу-сату шарты, сыйға тарту шарты және т.б.);
— меншік иесі некеде болса, жұбайының келісімі;
— пәтер кепілде (ипотека/кепіл) болған жағдайда банктың (ипотека ұстаушының) келісімі. Егер тараптардың бірі жеке өзі қатыса алмаса, сенімхат бойынша өкілдің қатысуына жол беріледі.

Егер тараптардың бірі (Меншік иесі немесе Жалға алушы) жалға алу шартын жасасу немесе тіркеу кезінде жеке қатыса алмаса (мысалы, іссапарда/сапарда немесе басқа қалада тұрады), нотариатта куәландырылған сенімхат бойынша өкіл қатыса алады. Мұндай сенімхатты қазір қашықтан рәсімдеуге болады: eGov Mobile мобильді қосымшасы арқылы өтінім беріліп, нотариуспен бейне-құжаттандыру жүргізіледі, содан кейін цифрлық сенімхат «Цифрлық құжаттар» бөлімінде пайда болады және ол қағаз нұсқамен бірдей заңды күшке ие.

4. Шарт мәтінін дайындау (2 дана).
Әр тарапқа бір-бірден екі дана шарт дайындаңыз. Шартта мына мәліметтер болуы тиіс: жасасу күні мен орны, жылжымайтын мүліктің нақты мекенжайы, тараптардың деректері, қолданылу мерзімі, жалдау ақысын енгізу мөлшері мен тәртібі, бұзу және залалды өтеу шарттары.

Жалға алу шарттарының базалық үлгілері, жадынамалар және құжаттар бойынша чек-парақтар ашық қолжетімді, мысалы krisha.kz сайтында бар. Үлгіні өз жағдайыңызға бейімдеген дұрыс: арнайы шоттан қолма-қолсыз төлеу және міндетті мемлекеттік тіркеу туралы блоктарды нақтылап енгізіңіз.

5. Жалға алу шартын мемлекеттік тіркеу.

Екі тәсіл бар — өзіңізге ыңғайлысын таңдаңыз:

Бірінші тәсіл: ХҚКО (ЦОН) арқылы (ұсынылады).
Екі тарап немесе олардың өкілдері (сенімхат бойынша) құжаттар топтамасымен және шарттың 2 данасымен келеді. Жалға алу шартын мемлекеттік тіркеуге өтінім бересіз. Мемлекеттік бажды 1 516 теңге төлейсіз (квитанцияны сақтаңыз). ХҚКО қызметкері толықтығын тексереді. Қажет болғанда келісімдерді/техпаспортты/сенімхаттарды сұрауы мүмкін. Орындау мерзімі — 3 жұмыс күніне дейін. Шарттың даналарында немесе жеке үзінді көшірме түрінде мемлекеттік тіркеу туралы белгі беріліп, қолыңызға тапсырылады.

Екінші тәсіл: Нотариус арқылы.
Нотариусқа жазылып, толық құжаттар топтамасын апарасыз. Нотариус шартты куәландырады (тұлғаларды, құқықтарды, келісімдерді, ауыртпалықтарды тексереді). Нотариус шартты әділет органына мемлекеттік тіркеуге өзі жолдайды(сіздің атыңыздан). Төленеді: нотариаттық тариф (тарифтік кесте бойынша 47 184 теңге (12 АЕК) және тіркеу үшін 1 516 теңге мемлекеттік баж. Нәтижесінде нотариустан тіркелген шартты (немесе тіркеу туралы үзінді көшірмені) аласыз.

Маңызды!
Егер жалға алу шарты тек тараптармен жасалып, қол қойылғанымен, тіркелмеген болса, банк оны ТЖВ-нің мақсатты пайдаланылуын растау үшін қабылдамайды. Тіпті шарт 2025 жылғы 1 шілдеге дейін жасалған болса да, ол бәрібір тіркеуге жатады. Шарттарды тіркеу әскери қызметшілер мен меншік иелері арасындағы қатынастарды құқықтық өріске шығарады және адал емес жалға берушілерден қорғайды. Тіркелген тұрғын үйді жалға алу шарттары банкке әскери қызметшінің арнайы шотындағы ағымдағы тұрғын үй төлемдерінің мақсатты пайдаланылуын растау ретінде банк талап еткен жағдайда ұсынылады.

6. Банкке ұсыну (банк талабы бойынша):
— тіркелген жалға алу шартының көшірмесі;
— кейіннен — арнайы шоттан жасалған қолма-қолсыз төлемдер бойынша үзінді көшірмелер (мақсатты пайдалануды растау үшін).

7. Ай сайынғы төлемдер және төлем тәртібі.
Төлемді қатаң түрде қолма-қолсыз, әскери қызметшінің арнайы шотынан жалға берушінің шотына, шарттағы мерзімдерге сай жүргіземіз.

8. Қосымша ақпарат.
2025 жылы жалға беруші-жеке тұлға табысы ең төменгі жалақының 12 еселенген мөлшерінен аспайтын болса (2025 жылы — 1 020 000 теңге), жеке кәсіпкер (ИП) тіркемей-ақ тұрғын үйді жалға бере алады. Мысалы, 2025 жылдың соңына дейін 4 айға (қыркүйек–желтоқсан) айына 250 мың теңгеден шарт жасасуға болады.

2026 жылғы 1 қаңтардан бастап жаңа Салық кодексі күшіне енеді, онда өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін арнайы режим енгізіледі: ЖК (ИП) ашпай-ақ, ресми түрде және ең төмен шығындармен жалға беруге болады — айына 300 АЕК-ке дейін (шамамен 1,2 млн теңге) табысқа ЖТС 0%, ал әлеуметтік төлемдер 4% (зейнетақы жарналары, МӘМС, әлеуметтік сақтандыру). Есеп-қисап мобильді қосымша арқылы жүргізіледі (чектер, есеп, төлем — телефонда).

Бұл режим әсіресе 1–2 пәтер иелеріне, жалдамалы қызметкерлері жоқ және мүлікті мейлінше аз бюрократиямен заңды түрде жалға беруді қалайтын тұлғаларға қолайлы.

Әскери қызметшілер үшін де жағдай жақсарады: мұндай жалға берушілермен шарттар ресми түрде жасалады, төлемдердің ашықтығы артады және тіркеуден бас тарту немесе салықтан жалтару тәуекелі айтарлықтай төмендейді.

Әскери қызметшілер. Тұрғын үйге мұқтаж деп тану үшін әскери қызметшілер мен оның отбасы мүшелерінің Қазақстан Республикасының аумағында қызмет өткеріп жатқан елді мекенде немесе мемлекеттік тұрғын үй қорынан меншік құқығында тұрғын үйі болмауы қажет. Әскери қызметшілер, егер олар не жұбайлары алған болса, осы елді мекенде тұрғын үйге мұқтаж деп танудан бас тартады: - осы елді мекенде өтеусіз жекешелендіру құқығының орнына ақшалай өтемақы; - осы елді мекенде тұрғын үймен қамтамасыз етілмеген кезең үшін біржолғы тұрғын үй төлемдері; - әскери қызмет өткеру кезеңінде әскери-дәрігерлік комиссия әскери қызметшіні әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамсыз деп таныған мертігу (жаралану, жарақат алу, контузия алу) немесе ауру себебінен жұмыстан босату кезінде алынған біржолғы ақшалай өтемақы; - алынған ипотекалық несиені төледік; - аталған елді мекенде жекешелендіру құқығын іске асырды; - осы елді мекенде соңғы бес жыл ішінде тұруға жарамды тұрғын үй иеліктен шығарылды. Егер әскери қызметшінің жұбайы осы елді мекенде некеге тұрғанға дейін тұрғын үйі болған жағдайда, онда әскери қызметші жұбайының есебінсіз тұрғын үйге мұқтаж деп танылады. Егер ерлі-зайыптылардың екеуі де әскери қызметшілер немесе олардың қызметкерлері тұрғын үй төлемдері көзделген болса, онда тұрғын үй төлемдері олардың таңдауы бойынша ерлі-зайыптылардың біріне жүзеге асырылады. Қазіргі уақытта тұрғын үйге мұқтаж деп тану Мемлекеттік қызмет болып табылады және "электрондық үкіметтің" веб-порталы арқылы электрондық форматта жүзеге асырылады, яғни әскери қызметшілер кезекке тұру үшін тұрғын үйге мұқтаж адамдарға компьютер арқылы немесе Egov және eGov mobile арқылы мобильді қосымша арқылы баянат беру жеткілікті. Тұрғын үймен қамтамасыз ету қағидаларында көрсетілген 15 анықтаманың орнына 4 анықтама (ҚР ПК 12.02.2018 ж. № 49) (1) қызмет орнынан анықтама, 2) мемлекеттік тұрғын үй қорынан жалдаушы бойынша ақпарат, 3) бұрынғы қызмет орны бойынша қызметтік тұрғын үйді тапсыру туралы анықтама 4) қызметтік тізім, яғни анықтама 8-лд). Әскери қызметшілерді тұрғын үймен қамтамасыз ету қағидаларына енгізілген өзгерістерге сәйкес (ҚР ПК 12.02.2018 ж. № 49 11.10.2024 ж. бастап күшіне енді) тану немесе бас тарту туралы шешімді гарнизонның аудандық пайдалану бөлімінің бастығы күнтізбелік отыз күн ішінде қабылдайды. Жауап электрондық үкіметтің веб-порталы арқылы әскери қызметшінің жеке кабинетіне жіберіледі.

Тұрғын үйге мұқтаж деп тану үшін азаматтық персонал мен оның отбасы мүшелерінің осы елді мекенде меншік құқығында тұрғын үйі болмауы, олардың Қазақстан Республикасының аумағында сатып алу құқығынсыз немесе мемлекеттік тұрғын үй қорынан берілген жалға берілетін тұрғын үйі болмауы қажет. Азаматтық персонал әскери қызметшілермен ұқсастығы бойынша тұрғын үйге мұқтаж деп тануға құжаттарды электрондық үкіметтің веб-порталы арқылы береді.

Кезектілік тізімдерінде тұрғын үй комиссиясының оң шешімін алған әскери қызметшілер мен азаматтық персонал, ал ережеге енгізілген түзетулерден кейін гарнизонның аудандық пайдалану бөлімі бастығының шешімі бар. Кезектілік бірыңғай гарнизондық болып табылады, бірақ әскери қызметшілер әскери қызмет өткеретін немесе азаматтық персонал жұмыс істейтін елді мекендер бойынша. Кезектілік тізімінен бұрын тұрғын үйге өз құқығын іске асырған (өтеусіз жекешелендіру құқығының орнына ақшалай өтемақы алған, қызметтік тұрғын үйді жекешелендірген немесе тұрғын үй төлемдерін пайдалана отырып ипотека үшін төлеген) және тұрғын үйді жалға алу үшін тұрғын үй төлемін алатын әскери қызметшілерді, сондай-ақ қызметтік тұрғын үймен қамтамасыз етілген әскери қызметшілерді немесе азаматтық персоналды қоспағанда, ағымдағы тұрғын үй төлемдерін алатын әскери қызметшілер алынады.

Қарулы Күштердегі қызметтік тұрғын үй "тұрғын үй қатынастары туралы" ҚР Заңында айқындалған нормалар бойынша кезектілік тізіміне сәйкес, яғни отбасының бір мүшесіне 15-тен 18 шаршы метрге дейін, бірақ кемінде 1 бөлмелі пәтер немесе жатақханадағы бөлме беріледі. Қазіргі уақытта осы қызметті электрондық форматқа көшіру бойынша жұмыс жүргізілуде, онда адамның бөлу процесіне қатысуы алынып тасталады. Бүгінгі күні жалдау шартын жасасу немесе ұзарту электрондық үкіметтің веб-порталы арқылы жүзеге асырылады, яғни бұл қызметті телефон арқылы алуға болады. Әскери қызметшілердің қызметтік тұрғын үйді қалдық құны бойынша күнтізбелік есептеуде 10 жыл әскери қызметтен кейін және күнтізбелік есептеуде 20 жыл әскери қызметтен кейін өтеусіз жекешелендіруге құқығы бар, сондай-ақ күнтізбелік есептеуде 10 жыл әскери қызмет өтілі бар мүгедек балалары бар әскери қызметшілерді жекешелендіруге құқығы бар. 2013 жылғы 1 қаңтарға 10 жыл және одан да көп еңбек сіңірген әскери қызметшілер, егер олар жекешелендіруге жатпайтын тұрғын үйде тұрса, күнтізбелік есептеуде 20 жыл әскери қызметтен кейін өтеусіз жекешелендіру құқығының орнына ақшалай өтемақы алуға құқылы. Әскери қызметшілердің осы санатынан барлығы дерлік алды, бірақ белгілі бір себептермен өз құқығын жүзеге асырмаған бөлігі қалды. Бұл құқықты 2028 жылға дейін сақтау және одан кейін пайдаланылмаған ретінде алып тастау жоспарлануда. Жекешелендіруге жатпайтын қызметтік тұрғын үймен қамтамасыз етілген әскери қызметшілер (жабық және оқшауланған әскери қалашықтардың аумағындағы жатақханадағы пәтер немесе бөлме немесе әскери қалашықтан тыс орналасқан жатақханадағы бөлме) қызметтік тұрғын үйден басқа 50% мөлшерінде тұрғын үй төлемдерін алады.

Ағымдағы тұрғын үй төлемдері-бұл әскери қызметшілерді тұрғын үймен қамтамасыз етудің орнына берілетін ақша. Олар аймақтар мен отбасы құрамы бойынша сараланған. Әр аймақта тұрғын үй төлемдерінің мөлшері әр түрлі, бұл әр елді мекеннің статистикалық мәліметтеріне байланысты. Қорғаныс министрлігі тұрғын үй төлемдерінің мөлшерін орташалау бойынша жұмыс жүргізді, алайда басқа мемлекеттік органдармен уағдаластыққа қол жеткізбегендіктен ол бойынша оң шешім қабылданған жоқ. Бұл, ең алдымен, әрбір елді мекеннің тұрғын үйге деген нақты қажеттілігіне байланысты. Мысалы, Алматыда тұрғын үй төлемдерінің ең жоғары мөлшері тұрғын үйді жалға алу немесе тіпті сатып алу өте қымбат. Ал басқа өңірлерде тұрғын үй құны айтарлықтай арзанырақ болса, осыған байланысты мемлекеттік органдар тұрғын үй төлемдерінің теңдеуі жағдайында жоғары құны бар мөлшерді азайту және төмен мөлшері кейбіреулердің құқықтарына нұқсан келтіретін және басқаларға үлкен жеңілдіктер беретін өңірлердің көлемін ұлғайту пайдасына баса назар аударады. Мәселен, ағымдағы тұрғын үй төлемдерін алу үшін әскери қызметшіге ол қызмет өткеріп жатқан әскери бөлімге тек бір құжатты қоса бере отырып баянат беру қажет бұл әскери қызметшіні және оның отбасы мүшелерін тұрғын үйге мұқтаж жандарға кезекке қою туралы анықтама. Тұрғын үй төлемдері қатаң нысаналы болып табылады және Заңда көзделгендерден басқа мақсаттарға пайдалануға болмайды. Бұл тұрғын үйді жалға алу, Тұрғын үй меншігіне сатып алу, Тұрғын үй-құрылыс депозитінде жинақтау (қазіргі уақытта тұрғын үй-құрылыс депозиттері тек "Отбасы банк" АҚ-да ғана бар), сондай-ақ бұл үлестік қатысу немесе тұрғын үй-құрылыс кооперативіне қатысу сирек пайдаланылады. Әскери қызметшілер тұрғын үй төлемдерін пайдалана отырып пәтерді Қазақстанның кез келген елді мекенінде сатып ала алады және бұл құқықты әскери қызметшілерде тек біреуі ғана бар. Екінші (өзге) тұрғын үй сатып алған жағдайда, әскери қызметшілер ағымдағы тұрғын үй төлемдерін алу құқығынан айырылады. Ипотекалық несиені кез-келген екінші деңгейдегі банктен алуға болады. Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі қолданыстағы тұрғын үй заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің қолданыстағы әскери қызметшілерін ғана қамтамасыз етеді.