Қиын жағдайлар деп осындай оқиғалар түсініледі:
- форс-мажорлық ахуалдарға орай пайда болған жағдайлар;
- Қазақстан Республикасының азаматтарын шет мемлекетке заңсыз әкелу;
- Қазақстан Республикасына қарсы бағытталған құқыққа қайшы әрекеттер;
- Қазақстан Республикасы азаматтарының шетелде денсаулығының нашарлауы және күтпеген қазасына әкеліп соғатын оқиғалар.
Қаржылық көмек түрлеріне төмендегідей шығыстар жатады:
- шет мемлекеттен Қазақстан Республикасына келу үшін көлік шығыстарын өтеу (экономкласты авиабилет құнынан аспайды);
- аудармашы көрсеткен қызметті өтеу (бір күнге 15 АҚШ долларына балама сомадан аспайды);
- адвокат көрсеткен қызметті өтеу (бір күнге 45 АҚШ долларына балама сомадан аспайды);
- бір жолғы материалдық көмек:
тамақтану (бір күнге 80 АҚШ долларына балама сомадан аспайды);
тұру (бір күнге 200 АҚШ долларына балама сомадан аспайды);
бірінші қажеттіліктегі заттар болмаған жағдайда, оларды сатып алу (280 АҚШ долларына балама сомадан аспайды);
- мүрдені бальзамдауға, мәйітханада сақтауға немесе болу елінде жерлеуге жұмсалатын шығыстарды төлей отырып, жүкті жөнелтуге, "200" жүгін ресімдеуге (Қазақстан Республикасына қайтыс болған азаматтардың табыттарын және күлімен сауыттарын жөнелту) жұмсалатын шығыстар.
Шетелдегі мекеме қаржылай көмек көрсетуден келесі жағдайларда бас тартады:
- біле тұра жалған айғақтарды хабарлау;
- қиын жағдайға тап болуына себеп болған Қазақстан Республикасы азаматының болу елінің заңнамасын бұзғанын растайтын құжаттардың болуы;
- Қазақстан Республикасы азаматының кінәсінен болған оқиғалар (соның ішінде алкогольге немесе есірткіге мас болған жағдайда);
- Азаматының ықтимал тәуекелдерді сезініп, өз еркімен қалуды растайтын фактілерді анықтағанда.
Қазақстан Республикасының азаматтарын шетелде консулдық есепке қоюдың мақсаты:
- Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау;
- Қазақстан Республикасы азаматтарының болу елінің заңнамасымен Қазақстан Республикасы мен қабылдаушы болу мемлекет қатысушылар болып табылатын халықаралық шарттармен, сондай-ақ халықаралық әдет-ғұрыптармен берілген барлық құқықтарды пайдалануына жан-жақты көмек көрсету.
Консулдық есептің түрлері:
- тұрақты консулдық есеп – шетелге тұрақты тұруға кеткен және ішкі істер органдарынан тұрақты тұруға кетуге рұқсат алған тұлғалар үшін;
- уақытша консулдық есеп– уақытша болу мақсатында кеткен адамдарға арналған (оқу, іссапар, емделу, туристік сапар және т.б.).
Құжаттарды заңдастыру құжаттарды басқа мемлекетте пайдалану мақсатында лауазымды адамның қойған қолы мен құжаттардағы мөрдің түпнұсқалығын белгілеу және куәландыру болып табылады.
Құжаттарды заңдастыруды:
- Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде – Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелері;
- Қазақстан Республикасының аумағында – ҚР Сыртқы істер министрлігінің Консулдық қызмет департаменті (Астана қ.), ҚР Сыртқы істер министрлігінің Алматы қаласындағы өкілдігі жүзеге асырады.
Құжаттарды заңдастыру құжаттарды басқа мемлекетте пайдалану мақсатында лауазымды адамның қойған қолы мен құжаттардағы мөрдің түпнұсқалығын белгілеу және куәландыру болып табылады.
Құжаттарды заңдастыруды:
- Қазақстан Республикасынан тыс жерлерде – Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелері;
- Қазақстан Республикасының аумағында – ҚР Сыртқы істер министрлігінің Консулдық қызмет департаменті (Астана қ.), ҚР Сыртқы істер министрлігінің Алматы қаласындағы өкілдігі жүзеге асырады.
Азаматтығын жоғалту – Қазақстан Республикасының азаматтығын тоқтатудың түрі.
Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалту негіздері:
- Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында көзделген реттерді қоспағанда, адамның басқа мемлекетте әскери қызметке қауіпсіздік қызметіне, полицияға, юстиция органдарына немесе өзге де мемлекеттік өкімет және басқару органдарына орналасуы салдарынан;
- Егер Қазақстан Республикасының азаматтығы көрінеу жалған мәліметтер немесе жалған құжаттар табыс ету нәтижесінде алынса;
- Қазақстан Республикасының мемлекетаралық шарттарында көзделген негіздер бойынша;
- Егер адам басқа мемлекеттің азаматтығын алған болса;
- Қазақстан Республикасының азаматтығын алғаннан кейін басқа мемлекеттің азаматтығын растайтын құжаттарды пайдаланған жағдайда;
- Егер адамның Қазақстан Республикасының азаматтығын алуына негіз болған Қазақстан Республикасының азаматымен некесін сот жарамсыз деп таныса;
- Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын, шетелдіктерге асырап алуға берілген бала кәмелетке толған кезде оның ерікті қалауы бойынша;
- Адамның шетелдік қарулы қақтығыстарға, шет мемлекет аумағындағы экстремистік және (немесе) террористік әрекетке қатысуы салдарынан жоғалтады.
Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын және шет мемлекеттің азаматтығын қабылдаған адам өзге азаматтықты алған күнінен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде шетел азаматтығын алу фактісі туралы Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарына немесе Қазақстан Республикасының шет елдердегі мекемелеріне хабарлауға және Қазақстан Республикасы азаматының паспортын және (немесе) жеке куәлігін тапсыруға міндетті.
БЕРІЛЕТІН АНЫҚТАМАЛАР:
- туу туралы қайталама куәлік беру;
- неке қию (ерлі-зайыпты болу) туралы қайталама куәлік беру;
- некені (ерлі-зайыптылықты) бұзу туралы қайталама куәлік беру;
- қайтыс болу туралы қайталама куәлік беру;
- туу туралы анықтама беру;
- неке қию (ерлі-зайыпты болу) туралы анықтама беру;
- некені (ерлі-зайыптылықты) бұзу туралы анықтама беру;
- қайтыс болуы туралы анықтама беру;
- некеге құқық қабілеттілігі туралы анықтама беру.
Жетім балаларды, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды асырап алуға тілек білдірген, Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын, Қазақстан Республикасынан тыс жерде тұрақты тұратын адамдарды, шетелдіктерді есепке алу.
