Конституциялық Сот: зейнетақылардың ең төменгі деңгейін қамтамасыз ете отырып, олардың мөлшерін заңнамалық реттеу Конституцияға қайшы келмейді
Телеграмм КС - https://t.me/consot_kz
Конституциялық Сотқа азаматтардың мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін алуға құқығы бар адамдардың санаттарын белгілейтін Әлеуметтік кодекстің 205-бабы 1) және 2) тармақшаларының Конституцияға сәйкестігін қарау туралы өтініштері келіп түсті.
Өтініш берушілер 2016 жылғы 1 қаңтардан кейін тағайындалған еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алушылар болып табылады және дауланып отырған нормаға сәйкес мемлекеттік базалық зейнетақы төлемін алуға құқығы жоқ.
Өтініш берушілердің пікірінше, зейнеткерлердің бір бөлігін базалық зейнетақы алушылар қатарынан шығару әлеуметтік мемлекеттің негізгі қағидаттарына қайшы келеді. Зейнеткерлердің жекелеген санатын мемлекеттік базалық зейнетақы төлемінен айыру олардың конституциялық құқықтарын бұзады.
Конституциялық Сот Конституцияның 28-бабы 1-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының азаматтарына ең төменгі жалақы мен зейнетақы мөлшері, жасына байланысты, ауруына, мүгедектігіне, асыраушысынан айырылуына және өзге де заңды негіздер бойынша әлеуметтік қамсыздандыру кепілдік берілетінін атап өтті.
Осылайша, Конституция еліміздегі экономикалық жағдайға, адамның өмір сүру ұзақтығының серпініне, халықтың денсаулық жағдайына және ақылға қонымды әрі негізді сипаттағы өзге де өлшемшарттарға байланысты зейнетақы төлемдерінің ең төменгі мөлшерін қамтамасыз ету шартымен, олардың мөлшерін айқындауды заңнамалық реттеу мүмкіндігін жоққа шығармайды.
Конституциялық Сот өтініш берушілерге бұған дейін де аталған мәселенің Конституцияға сәйкестігін тексеріп, 2023 жылғы 8 сәуірдегі №8 нормативтік қаулыны (https://www.gov.kz/memleket/entities/ksrk/documents/details/453757?lang=kk) қабылдағанын, онда құқықтық ұстанымдар мен тексеру нәтижелері бойынша шешімнің егжей-тегжейлі баяндалғанын еске салды. Аталған нормативтік қаулы өзінің заңды күшін сақтайды.
Өтініштерді конституциялық іс жүргізуге қабылдаудан бас тартылды.