Әрбір шетелдік турист үшін мемлекет 15000 теңге төлейді
Ағымдағы жылдың 30 сәуірінде қабылданған "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне туристік қызмет мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" ҚР Заңында саланы мемлекеттік қолдаудың бұрын-соңды болмаған шаралары қарастырылған.
Бұл сырттан келетін туристерді, инвестицияларды ынталандыруға, туристік инфрақұрылымды жақсартуға және көрсетілетін қызметтер сапасын арттыруға бағытталған.
Елімізде туризмді дамыту үшін қолайлы жағдай жасауға бағытталған, сегіз заң, 20 Нормативтік-құқықтық акт пен үш кодекс (бюджеттік, кәсіпкерлік, салық) өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.
Шетелге туристік пакеттерді сату, мысалы, барлығының сүйікті еліне айналған Туркияға туроператорлар туристік агенттер арқылы ғана жүзеге асырылады. Қазақстанға шетелдіктер үшін туристік жолдамаларды және қазақстандықтар үшін туристік жолдамаларды туроператорлар өз бетінше де, турагенттерді бизнеске тарту арқылы да сататын болады.
Кәсіпкерлерге арналған ескертулер
Заңда туристтендіру картасының республикалық деңгейдегі объектілерінің тізбесіне енгізілген туристік дамудың ерекше әлеуеті бар аумақ болып табылатын туристік аумақ ұғымы енгізілді.
Мұндай аумақтарда инвесторлар үшін және қазақстандықтардың ел ішіндегі демалысын ынталандыру үшін ерекше артықшылықтар жасалатын болады.
Инвесторларға туристік нысандар мен жол бойындағы қызмет көрсету нысандарының құрылысына, тау шаңғысы курорттары мен туристік автобустарға жабдықтар сатып алуға кеткен шығындардың бір бөлігі өтеледі.
Туристік нысандарды (қонақ үйлер, демалыс үйлері, шипажайлар) салу және реконструкциялау кезінде өтемақы мөлшері жалпы шығынның 10 пайызын құрайды.
Сонымен қатар, инвесторға корпоративтік табыс салығынан, қосымша құн салығынан, жер салығынан босату және жер учаскелері түрінде грант ұсыну түрінде жеңілдіктер беріледі. Заң сондай-ақ осы преференцияларды алу үшін инвестициялардың минималды көлемін 200 мың айлық есептік көрсеткішке дейін (2022 жылы 600 миллион теңге) төмендетуді көздейді. Салыстыру үшін: басқа салалардағы инвестициялық жобалар бойынша құю шегі екі миллион АЕК-ті құрайды, яғни 10 есе көп.
Шетелдікті шақырдыңыз ба? Ынталандыр!
2022 жылдың 3 қаңтарынан бастап Қазақстандағы туроператорлар лицензияларын жаңартып, мамандануын - шығу туризмін немесе ішкі және кіру туризмді таңдауы керек. Заң шығарушы осы және басқа түрлермен бір уақытта айналысуға тыйым салмайды.
Бүгінгі таңда қазақстандық туроператорлардың жұмысы көбірек шығу туризмге бағытталған. Кіру туризмі бойынша олардың жұмысын ынталандыру мақсатында халықаралық тәжірибе негізінде әр шетелдік туристке 15000 теңге көлемінде субсидия енгізіледі. Ұсынылып отырған субсидия жүйесі туроператорларды шетелдік туристердің кемінде бес күн болуымен пакеттік сатуды (тұру, экскурсиялар, трансферлер, тамақтану және басқалары) дамытуға ынталандырады. Мысалы, туроператор туристік пакет аясында мың шетелдік азаматты Қазақстанға әкелсе, оған мемлекеттен 15 млн бөлінеді. Алынған қаражатты шетелдік әріптестерімен серіктестікті кеңейту және біздің елге туристер тарту туралы келісімдер жасау мақсатында халықаралық көрмелерді жарнамалауға және қатысуға пайдалануға болады.
Инфрақұрылым және қызмет көрсету
Бүгінгі таңда саяхатшыларға, әсіресе республикалық маңызы бар жолдармен жүрмейтін маршруттарға қолайлы жағдай жасау қажет. Өкінішке орай, жергілікті маңызы бар жеке жолдар бойында жол бойындағы қызмет көрсету нысандары жеткіліксіз, өйткені бұл жолаушылар ағынының аздығынан бизнес үшін тиімді емес. Дегенмен, біз туристің түнеп шығу, тамақтану қызметтерін пайдалануы және қажет болған жағдайда көлік құралының техникалық жағдайын тексеруі үшін барлық қажетті жағдайларды жасауымыз керек.
Сондай-ақ, туристік бағыттардағы (бару орындарындағы) санитарлық-тұрмыстық үй-жайларды күтіп-ұстауға субсидия беру жоспарланып отыр.
Индустрия және инфрақұрылымды дамыту министрлігі және облыстық әкімдіктермен бірге 2019 жылы санитарлық-гигиеналық қондырғыларды түгендеу жүргізілді. Жуынатын бөлмелері бар 962 қызмет көрсету нысандарының қажеттілігі анықталды.
Соңғы екі жылда «ҚазАвтоЖол» ҰК »АҚ республикалық маңызы бар автомобиль жолдарының бойына санитарлық-гигиеналық қондырғылар (СМУ) орнатты. Кәсіпкерлер Бизнестің ақталмауына байланысты мұндай жұмысты жергілікті маңызы бар жолдар бойымен жүргізуге асықпайды. Сондықтан мемлекеттік қолдау шарасы айына 83 300 теңге мөлшерінде СМУ ұстауға шығындардың бір бөлігін субсидиялау түрінде енгізілуде. Субсидиялар облыстық және аудандық маңызы бар жолдар бойындағы стационарлық үй-жайлар үшін де, жол бойындағы қызмет көрсету объектілері үшін де төленеді.
Туристік қызмет көрсету кезінде пайдаланылатын автокөлік құралдарын жаңарту үшін туристік кластағы автобустар мен шағын автобустарды (жолаушылар орындарының саны сегіз және одан да көп) сатып алуға шығындардың бір бөлігін өтеу қарастырылған. Өтемақы мөлшері көлік құралының 25 пайызын құрайды.
Балаларға арналған әуе билеттеріне жеңілдіктер
Қазақстандықтар үшін көптен күткен шаралардың бірі - ішкі әуе бағыттарында балалардың ұшуы үшін төлемді өтеу болуы мүмкін («kids go free» тетігі). Бұл шара ұйымдасқан отбасылық демалысты көбейтуге бағытталған және туроператорлар арқылы жүзеге асырылатын болады. Яғни 14 жасқа дейінгі балалары бар отбасы, соның ішінде, балалар билеттерінің құнын шегергеннен кейін оларды сататын туроператорлар арқылы қазақстандық курорттарға билет сатып алуы керек.
Осылайша, мемлекет Қазақстандағы отбасылық демалысты ынталандырады және отбасы құрамына байланысты ішкі демалыстың құнын 20-30 пайызға төмендетеді.
Сарапшылардың пікірінше, бұл шараларды енгізу экономикаға бюджеттің қосымша кірісі түрінде 135 миллиард теңгені тартуға, 170 мыңнан астам жұмыс орнын құруға және кем дегенде мың жобаны іске асыруға мүмкіндік береді. Халықаралық туристік қызметтер нарығының біртіндеп қалпына келуін және коронавирустық пандемияға дейін келген туристер санының индикаторына оралуын ескере отырып, туристік жарналардың жергілікті бюджетке түсуі кем дегенде 1,7 миллиард теңгені құрайды деген болжам бар. Сонымен бірге алынған қаражат есебінен аймақтарымыздың туристік әлеуетін алға жылжытуды күшейтуге және туристік инфрақұрылымды дамытуға болады. Бұл тәжірибе әр түрлі елдерде бұрыннан қолданылып келеді.
Жомарт ХАЖЫ,
Облыс әкімдігі туризм басқармасының бөлім басшысы