Адам саудасы және онымен күресу

Адам саудасы - адам құқығын бұзудың ең қатал түрі. ХХІ ғасырда өмір сүріп жатқан әлемдегі мыңдаған әйелдер, ерлер мен балалар адам саудасының жан түршігерлік қылмысының құрбаны болып табылады. 30 шілде - Бүкіләлемдік Адам саудасына қарсы күн, ол бізді барлығының құқығын құрметтеуге және қорғауға шақырады.

Іс жүзінде әр елде жеке адамның бостандығы құқығы заңды түрде бекітілген, дегенмен, адам саудасы қазіргі қоғамдағы өткір мәселе болып қала береді. Осы уақытқа дейін адам саудасы Бангладеште, Бразилияда, Гаитиде, Үндістанда, Пәкістанда, Непалда, Ганада және басқа да бірқатар елдерде кеңінен байқалады. Адам саудасының әр түрлі мақсаттары бар, олар: мәжбүрлі еңбек, жыныстық құлдық, органдарды жинау, суррогат ана болу және басқалары.

Адам саудасының көптеген құрбандары әйелдер, алайда 2012-2013 жылдары ерлер құрбандарының жоғары пайызы анықталды. Сондай-ақ балаларға қатысты категорияда қыздар ер балаларға қарағанда көп құрбан болады.

Адам саудасына қарсы күреспен байланысты алғашқы халықаралық қозғалыстар 18 ғасырдың аяғында Еуропадағы әйелдер саудасына қарсы қозғалыстан басталды. Мысалы, 1896 жылы Халықаралық католиктік одақ Швейцарияның Фрайбург қаласында жас қыздарды қорғау институттарын құрды, ал 1899 жылы Ұлыбританияның ұлттық қырағы ұйымы 1899 жылы әйелдерді сатуға қарсы халықаралық конгресс құрды.

Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін адам саудасына қатысты мәселелер бойынша үйлестіру БҰҰ шеңберінде жүзеге асырыла бастады, сондықтан 1949 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясы Адам саудасына қарсы күрес және басқалардың жезөкшелігін пайдалану туралы конвенцияны қабылдады. 2010 жылы БҰҰ Бас ассамблеясы 64/293 қарарымен Адам саудасына қарсы іс-қимылдың ғаламдық жоспарын қабылдады. Оған сәйкес БҰҰ-ға мүше мемлекеттер адам саудасының алдын-алу, оған қарсы күрес, сондай-ақ осындай сауда-саттықтың құрбандарын қорғау және оларға көмек көрсету, сондай-ақ адамдарды сатуға қатысқан адамдарды қудалауды қамтамасыз ету жолымен адам саудасының жойылуын растайды. Бұл жоспарға сәйкес, жыныстық қанауда өздерін тапқан әйелдер мен балаларды, сондай-ақ мәжбүрлі органдарды жинап алудан зардап шеккен адамдарды оңалтуға ерекше көңіл бөлінеді. Осы мақсатта Біріккен Ұлттар Ұйымының ерікті сенім қоры құрылды.