Кездесу барысында «Зайырлы ел-қайырлы», «Мемлекет тарапынан діни экстремизм мен терроризмге қарсы тұру бағытында атқарылып жатқан іс-шаралар», «Дәстүрлі емес діндердің ықпалынан сақтану», «Дәстүрлі діни таным» тақырыптары қозғалды.
Кездесу барысында діндердің пайда болу тарихы, дәстүрлі дін және дәстүрлі емес діндерді ажырату жолдары, дін саласына қатысты заңдар барысы сөз етілді. Қоғамдағы конфессияаралық және дінаралық қатынасты сақтау, діни сауаттылықты қалыптастыру және интернет желісіндегі күмәнді діни парақшаларға тіркелмеу мәселелері талқыланып, деструктивті діни ағым белгілері туралы жеткізілді.
Кездесу барысында «Зайырлы ел-қайырлы», «Мемлекет тарапынан діни экстремизм мен терроризмге қарсы тұру бағытында атқарылып жатқан іс-шаралар», «Дәстүрлі емес діндердің ықпалынан сақтану», «Дәстүрлі діни таным» тақырыптары қозғалды.
Кездесу барысында діндердің пайда болу тарихы, дәстүрлі дін және дәстүрлі емес діндерді ажырату жолдары, дін саласына қатысты заңдар барысы сөз етілді. Қоғамдағы конфессияаралық және дінаралық қатынасты сақтау, діни сауаттылықты қалыптастыру және интернет желісіндегі күмәнді діни парақшаларға тіркелмеу мәселелері талқыланып, деструктивті діни ағым белгілері туралы жеткізілді.
Қазақстан Руспубликасы Мәдениет және ақпарат министрлігі Дін істері комитетінің қолдауымен а.ж. 7-11 сәуір аралығында Республикалық ақпараттық-түсіндіру тобы мүшелері Жамбыл облысына іс-сапарға барды.
Аталған іс-сапардың мақсаты Халықтың дінтанулық сауаттылығын арттыру және діни экстремизмнің алдын алу.
Облыста жалпы саны 20 іс-шара ұйымдастырылып, 400-ден астам адам қамтылды.
Аталған іс-шараға: Ботақараев Бауыржан Қуанышбайұлы – “Нұр-Мұбарак” Египет ислам мәдениеті университеті оқытушысы, PhD доктор, Оспанов Дәлелхан Қоңырбайұлы – «Ақ Ниет» Қоғамдық қорының Шымкент қаласы бойынша жетекшісі, Мутанов Самғат Маратұлы – Жамбыл облысы «Дін істері басқармасының» бас маманы, теолог, Жақыпов Ерзат Жасқанбайұлы – Жамбыл облысы Дін проблемаларын зерттеу орталығының бөлім басшысы, теолог, Тілеухан Бақдаулет Мамырханұлы -Жамбыл облысы «Дін проблемаларын зерттеу орталығы» басшы орынбасары, психолог, дін мәселелері бойынша Республикалық ақпараттық түсіндіру тобының мүшелері қатысты.
Түсіндіру тобының мүшелері Тараз қаласы, сондай-ақ Жамбыл, Байзақ және Жуалы аудандарында болды. Олар халық арасында Қазақстанда өмір сүретін барлық конфессиялар мен этностардың бейбіт қатар өмір сүруі мен әрекеттесуіне бағытталған дін саласындағы мемлекеттік саясаттың мәні, Қазақстан халқының мәдениеті мен рухани мұрасы, деструктивті жалған діни және радикалды идеялардың қауіптілігі туралы өңір тұрғындарын ақпараттандыру және т. б. тақырыптарда түсіндіру жұмыстарын жүргізді.
Іс-сапар барысындағы ақпараттық-түсіндіру жұмыстары аясында жоғары оқу орны студенттері, мектеп оқушылары, медресе-колледж студенттері, ауыл тұрғындары және т.б. топтар қамтылды.
2025 жылдың 3 сәуір күні облыс әкімдігі дін істері басқармасының бөлім басшысы Е.Ақбай мен облыстық дін проблемаларын зерттеу орталығы басшысының орынбасары Б.Тілеухан Меркі ауданындағы әзірбайжан этномәдени бірлестігінің мүшелерімен өткен кездесуге қатысты.
Аудан әкімінің орынбасары М.Өмірбектің төрағалығымен өткен жиында әзірбайжан этномәдени бірлестігінің мүшелерімен Меркі ауданында пайдаланылатын үй-жайларға қатысты мәселелер талқыланды.
Тараптар әңгіме барысында елде этносаралық және конфессияаралық ынтымақтастық, келісім мен саяси тұрақтылықты сақтау ісіне жіті көңіл бөлудің мән-маңызына тоқталып өтті.
Қазақстан тəуелсіздік жылдарында дінаралық және этносаралық татулықтың өміршең екендігін көрсетіп, оның бүкіл адамзат қауымының дамуындағы ерекше рөлін, халықтардың өзара қарым-қатынас мəдениетінің қазақстандық үлгісінің қажеттілігін танытты.Дінаралық татулық тұғырын биік әрі берік етіп, қоғамда діннің өсіп отырған рөлін толық сезіне отырып, елімізде үш жыл сайын Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің съезі өткізілуде.
Конфессияаралық келісімнің басты мақсаты – Қазақстан еліндегі діни ахуалдың тұрақтылығын қамтамасыз ету. Елдегі діни тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін тек дәстүрлі діндердің ғана емес, барлық діндердің арасында өзара келісімге негізделген қарым-қатынастардың сақталуы деп біледі. Әр түрлі конфессия өкілдерімен достық қарым-қатынас орнатып, оларға қамқорлық таныту саясаттан бөлек адами құндылық болып табылады. Қазақстанның әлемдік және дәстүрлі діндер арасында сенімді байланыстар орнықтыратын өркениетаралық алмасулардың алаңына айналғандай. Мағыналы конфессияаралық орталық болып қалыптасқан «Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлері съезі» төңірегінде діни қауымдастықтар өзара түсіністік пен сыйластық табады.
Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшылары арасындағы сенім мен өзара түсіністікке негізделген диалог осы саладағы халықаралық ынтымақтастық үшін кең мүмкіндіктерге жол ашады және заманымыздың күш көрсету, экстремизм, терроризм сияқты келеңсіз құбылыстарын еңсеруге ықпал ететін болады.Біздің еліміз этносаралық және конфессияаралық келісімді сақтау бойынша үлкен тәжірибеге ие және осы салада әрдайым тиімді ынтымақтастыққа дайын.
М.Х.Дулати атындағы Тараз университеті еліміздегі конфессияаралық келісімді сақтау мақсатында профессор-оқытушылар құрамы мен студент жастарға дін саласындағы ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізіп келеді. Осыған орай, университетте«Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлері съезін дамытудың 2023-2033 жылдарға арналған тұжырымдамасы» тақырыбында профессор-оқытушылар құрамы мен студент жастарға арналған Республикалық дөңгелек үстел өткізілді.
Іс-шараның бастамасында бейнероликтер көрсетілді. Модератор ретінде Басқарма мүшесі – Әлеуметтік-мәдени даму жөніндегі проректорТұрлыбек Аслан Еділханұлы жүргізді. Сонымен қатар қонақтарға сөз беріп, алғашқы сөзді Астана қаласында орналасқан «Конфессияаралық және дінаралық диалогтың халықаралық орталығы» КЕАҚ Басқарма төрағасының орынбасары Бакиров Бауыржан Жалелұлы және Жамбыл облысы әкімдігі дін істері басқармасы дін саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі бөлімінің бас маманыҚалмырзаев Асылхан Мұхитдинұлы өздерінің ой-пікірлерін ортаға салды.
Қазақстан тəуелсіздік жылдарында дінаралық және этносаралық татулықтың өміршең екендігін көрсетіп, оның бүкіл адамзат қауымының дамуындағы ерекше рөлін, халықтардың өзара қарым-қатынас мəдениетінің қазақстандық үлгісінің қажеттілігін танытты.Дінаралық татулық тұғырын биік әрі берік етіп, қоғамда діннің өсіп отырған рөлін толық сезіне отырып, елімізде үш жыл сайын Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің съезі өткізілуде.
Конфессияаралық келісімнің басты мақсаты – Қазақстан еліндегі діни ахуалдың тұрақтылығын қамтамасыз ету. Елдегі діни тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін тек дәстүрлі діндердің ғана емес, барлық діндердің арасында өзара келісімге негізделген қарым-қатынастардың сақталуы деп біледі. Әр түрлі конфессия өкілдерімен достық қарым-қатынас орнатып, оларға қамқорлық таныту саясаттан бөлек адами құндылық болып табылады. Қазақстанның әлемдік және дәстүрлі діндер арасында сенімді байланыстар орнықтыратын өркениетаралық алмасулардың алаңына айналғандай. Мағыналы конфессияаралық орталық болып қалыптасқан «Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлері съезі» төңірегінде діни қауымдастықтар өзара түсіністік пен сыйластық табады.
Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшылары арасындағы сенім мен өзара түсіністікке негізделген диалог осы саладағы халықаралық ынтымақтастық үшін кең мүмкіндіктерге жол ашады және заманымыздың күш көрсету, экстремизм, терроризм сияқты келеңсіз құбылыстарын еңсеруге ықпал ететін болады.Біздің еліміз этносаралық және конфессияаралық келісімді сақтау бойынша үлкен тәжірибеге ие және осы салада әрдайым тиімді ынтымақтастыққа дайын.
М.Х.Дулати атындағы Тараз университеті еліміздегі конфессияаралық келісімді сақтау мақсатында профессор-оқытушылар құрамы мен студент жастарға дін саласындағы ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізіп келеді. Осыған орай, университетте«Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлері съезін дамытудың 2023-2033 жылдарға арналған тұжырымдамасы» тақырыбында профессор-оқытушылар құрамы мен студент жастарға арналған Республикалық дөңгелек үстел өткізілді.
Іс-шараның бастамасында бейнероликтер көрсетілді. Модератор ретінде Басқарма мүшесі – Әлеуметтік-мәдени даму жөніндегі проректорТұрлыбек Аслан Еділханұлы жүргізді. Сонымен қатар қонақтарға сөз беріп, алғашқы сөзді Астана қаласында орналасқан «Конфессияаралық және дінаралық диалогтың халықаралық орталығы» КЕАҚ Басқарма төрағасының орынбасары Бакиров Бауыржан Жалелұлы және Жамбыл облысы әкімдігі дін істері басқармасы дін саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыру жөніндегі бөлімінің бас маманыҚалмырзаев Асылхан Мұхитдинұлы өздерінің ой-пікірлерін ортаға салды.
A.ж. 4-7 наурыз күндері облыс әкімдігінің дін істері басқармасының ұйымдастыруы мен Дін проблемаларын зерттеу орталығы қызметкерлерінің «Дін мен заң сабақтастығы» жобасы аясындаТ.Рысқұлов ауданында халық арасында діни қызмет саласындағы заңнама мен өзекті мәселелер бойынша профилактикалық жұмыстары басталып, кездесулер өтті. Кездесу барысында дінтанушы, теолог мамандарымен өзге ұлт өкілдері, мектеп, колледж оқушылары, жастар, мекеме ұжымдары, полиция қызметкерлері, спортшылар мен жаттықтырушылар, өзін-өзі жұмыспен қамтылғандар, кәсіпкерлер мен сауда қызметкерлері, мешіт жамағаты, шіркеу қызметшілері сынды нысаналы топтарға интернет желісіндегі деструктивті діни ақпараттар тарату қатері, лудомания, нашақорлық, ысырапшылдық және отбасындағы зорлық-зомбылық, заң-діни сенім бостандығының кепілі т.б. тақырыптары тарқатылып, талқыланды.
2025 жылғы19ақпан күні облыс әкімі орынбасары С.Салемовтың төрағалығымен өткен кеңейтілген алқа мәжілісінде Жамбыл облысы әкімдігі
дін істері басқармасының басшысы С.Мыңбаевтың 2024 жылы атқарған жұмыстары мен 2025 жылғы жоспарлары туралыесебі тыңдалды.
Басқарма басшысы ҚР Үкіметінің қаулысымен бекітілген «Экстремизм және терроризмге қарсы іс-қимылдың мемлекеттік жүйесін дамытудың 2023-2025 жылдарға арналған кешенді жоспары» аясында тиісті жұмыстар жүргізілгені және өткен жылдың қорытындысымен кешенді жоспардың нысаналы индикаторлары мен тармақтары толығымен орындалғанын баяндады.
Облыс аумағының барлық аудандарының дін саласындағы ақпараттық-түсіндіру топ мүшелері, мемлекеттің дін саласындағы саясатын іске асыруға және діни экстремизм мен терроризмнің алдын алуға мүдделі жергілікті атқарушы органдары және құқық қорғау органдарымен бірлескен жұмыстары да атап өтілді.
Сонымен бірге, өңірде мемлекеттік-конфессиялық қарым-қатынасты орнатып, конфессиялар арасындағы өзара келісім әрекеттестігін дамыту жолында бірқатар атқарылған жұмыстар туралы айтылды.
Басқармамен жастар көп пайдалатын Instagram, Facebook, Telegram, Tiktok сияқты әлеуметтік желілердің мүмкіндіктері арқылы деструктивті діни контенттерге қарсы бейнеролик, инфографика, тақырыптық мақалалар әзірленіп, әлеуметтік желілер мен бұқаралық ақпарат құралдары арқылы таратылғаны жайлы жеткізілді.
Баяндама соңында 2025 жылда алда тұрған мақсатты жұмыстармен таныстырылып, алқа мәжіліске қатысушылармен дін саласында атқарылып жатқан жұмыстарға оң баға берілді.
Telegram мобильді қосымшасында нақты уақыт режимінде мемлекеттік қызмет көрсету сапасына шағымданудың жаңа тетігі енгізілді. «EgovKzBot2.0» бот-платформасы арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер бойынша шағым беруге, бюрократияны азайту және бизнес-процестерді оңтайландыру жөнінде ұсыныс жолдауға болады.
ҚР Мемлекеттік қызмет істері агенттігі мен Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі азаматтарға арналған осы функцияны енгізуге бастамашы және әзірлеуші болды.
Ыңғайлы интерфейсі бар функцияны қолдану арнайы дағдыларды талап етпейді. Енді мемлекеттік көрсетілетін қызметтерді алу кезінде күрделі мәселелер туындаған жағдайда азаматтар «EgovKzBot2.0» Telegram-ботына мемлекеттік қызметті беруші мекеменің деректерін енгізіп, өз пікірлері мен ұсыныстарын немесе шағымдарын жібере алады. Мемлекеттік қызметті алу барысында артық құжаттарды талап ету, негізсіз бас тарту немесе уақтылы қызмет көрсетпеу және басқа да фактілер бойынша өтініш жіберуге болады.
Барлық келіп түскен шағымдар мен ұсыныстарды жауапты тұлғалар қарастырып, кері байланысты қамтамасыз ету арқылы мәселелерді қысқа мерзімде шешеді.
1) 2025 жылғы 10 қаңтарда Мемлекет басшысы Қ.К. Тоқаев «ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодексіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»Заңға қол қойды.
Аталған Заңның аясында діни қызмет саласындағы жауаптылықты көздейтін 490-баптың бірінші, үшінші және жетінші бөліктерінде «ескерту» институты енгізілді.
Сонымен қатар,490-баптың бірінші, екінші, үшінші және жетіншібөліктерді бұзу бойыншаәкімшілік айыппұлдардың мөлшері 50%-ға азайтылды.
2) Өзгерістер енгізілгенге дейін «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінің 490-баптың бірінші бөлігін бұзу жеке тұлғаларға 50, заңды тұлғаларға қызметін үш ай мерзімге тоқтата тұрып, 200 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға алып келді.
Бүгінгі таңда, «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінің 490-бабының бірінші бөлігін бұзу, жеке тұлғаларға ескерту жасауға немесе 25, заңды тұлғаларға үш ай мерзімге қызметін тоқтата тұра отырып, 100 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
3)Өзгерістер енгізілгенге дейін «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы»Қазақстан Республикасының Кодексінің 490-бабының екінші бөлігін бұзу жеке тұлғаларға 50, лауазымды адамдарға 100, заңды тұлғаларға 200 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соқты.
Бүгінгі таңда,«Әкімшілік құқық бұзушылық туралы»Қазақстан Республикасының Кодексінің 490-бабының екінші бөлігін бұзу, яғни заңды діни қызметке кедергі жасау, сол сияқты жеке тұлғалардың дінге көзқарасы себептері бойынша азаматтық құқықтарын бұзу немесе олардың діни сезімдерін қорлау не қандай да бір дінді ұстанушылар қастерлейтін заттарды, құрылыстар мен орындарды бүлдіру, егер жоғарыда аталған барлық іс–әрекеттерде қылмыстық жазаланатын іс-әрекет белгілері болмаса, жеке тұлғаларға 25, лауазымды адамдарға 50 заңды тұлғаларға 100 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
4) Өзгерістер енгізілгенге дейін «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы»Қазақстан Республикасының Кодексінің 490-баптың үшінші бөлігін бұзуҚазақстан Республикасының азаматтарына 100 АЕК мөлшерінде, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға Қазақстан Республикасының шегінен әкімшілік жолмен шығарып жібере отырып, 100 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соқты.
Бүгінгі таңда, «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінің 490-бабының үшінші бөлігін бұзу, яғни миссионерлік қызметті тіркеусіз (қайта тіркеусіз) жүзеге асыру, сол сияқты миссионерлердің дінтану сараптамасының оң қорытындысынсыз діни әдебиетті, діни мазмұндағы ақпараттық материалдарды пайдалануы, Қазақстан Республикасында тіркелмеген діни бірлестіктердің діни ілімін таратуы –Қазақстан Республикасының азаматтарына ескерту жасауға не 50 АЕК мөлшерінде, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға Қазақстан Республикасының шегінен әкімшілік жолмен шығарып жібере отырып, 50 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады.
5) Өзгерістер енгізілгенге дейін «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінің 490-бабының жетінші бөлігін бұзуҚазақстан Республикасының азаматтарына 50 АЕК мөлшерінде, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға Қазақстан Республикасының шегінен әкімшілік жолмен шығарып жібере отырып, 50 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соқты.
Бүгінгі таңда, «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінің 490-бабының жетінші бөлігін бұзу, яғни уәкілетті органмен келіспей шетелдік діни орталық тағайындаған адамның діни бірлестікті басқаруы, сол сияқты діни бірлестік басшысының кәмелетке толмаған адамның ата-анасының біреуі немесе оның өзге де заңды өкілдері қарсылық білдірген кезде кәмелетке толмағандарды діни бірлестіктің қызметіне тартуға және (немесе) қатыстыруға жол бермеу шараларын қолданбауы – Қазақстан Республикасының азматтарына ескерту жасауға немесе 50 АЕК мөлшерінде, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарға Қазақстан Республикасының шегінен әкімшілік жолмен шығарып жібере отырып, 50 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға алып келеді.
6) Ағымдағы жылғы 10 қаңтарда«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі, ақпарат, қоғамдық даму, мәдениет және архив ісі салаларында артық заңнамалық регламенттеуді болғызбау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңы қабылданды.
Аталған Заңның шеңберіндедіни әдебиетті және діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарды, діни мақсаттағы заттарды тарату үшін арнайы тұрақты үй-жайлардың орналастыру процедурасы жеңілдетілді.
Енгізілген өзгерістердің арқасында тұрақты үй-жайлардың орналастыруынбекіту рәсімі келісуге ауыстырылды.
Егер бұрын жергілікті атқарушы органдар тұрақты үй-жайлардың орналастыруын әкімдіктің қаулысымен бекіткен болса, қазір процессті жеделдетуге мүмкіндік беретін тек хатпен ресми жауап жеткілікті.
Дегенмен, тұрақты үй-жайларміндеттітүрде Қазақстан Республикасы Дін істері және азаматтық қоғам министрінің 2017 жылғы 9 маусымдағы № 89 бұйрығымен бекітілген Діни әдебиетті және діни мазмұндағы өзге де ақпараттық материалдарды, діни мақсаттағы заттарды тарату үшін арнайы стационарлық үй-жайлардың, сондай-ақ ғибадат үйлерінен (ғимараттарынан) тыс жерлерде діни іс-шараларды өткізуге арналған үй-жайлардың орналастырылуын айқындау жөніндегі нұсқаулықтыңталаптарынасәйкескелуі керектігінқызмет алушылардың есіне саламыз.