ҚОҒАМНЫҢ ПРОГРЕССИВТІ ДАМУЫНЫҢ МОТИВАТОРЫ

Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына Жолдауында азаматтық қоғамды дамыту проблемалары, билік пен қоғамның өзара қарым – қатынасы жаһандық қоғамдық-саяси өзгерістердің негізінде тұрғаны және әлемдік қоғамдастықтың даму перспективаларын айқындайтыны атап өтілді.
Қазақстан халқы Ассамблеясының қамқорлығымен құрылған Қоғамдық келісім кеңестері мен медиация институты азаматтық қоғам мен биліктің өзара іс-қимылының басты құралдарының бірі болып табылады. Бүгінгі таңда олар өздерін этносаралық және конфессияаралық өзара іс – қимыл мәселелерін шешуде белсенді қатысушылар ретінде көрсете білді, ең бастысы, өз өңірлеріндегі әлеуметтік-құқықтық және экономикалық процестердің тиімді қоғамдық модераторы болды.
Ауданда 2012 жылы құрылған Медиация кеңесі 12 қоғамдық медиатордан тұрады, олар азаматтық қоғамның, жергілікті атқарушы, өкілді және мемлекеттік билік органдарының, сондай-ақ партиялық және қоғамдық ұйымдардың өзара іс-қимылын кеңейтуге ұмтылады. Өз қызметінде олар ҚР Конституциясы мен заңдарын, Мемлекет басшысы мен ҚР Үкіметінің актілерін, өзге де нормативтік – құқықтық актілерді, соның ішінде "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы", "Медиация туралы" және т. б. ҚР заңдарын қатаң басшылыққа алады.
Медиаторлар жұмысының мақсаты медиация институтының мүмкіндіктерін пайдалану арқылы өзекті әлеуметтік мәселелерді шешу нұсқаларын анықтау, анықтау, алдын алу болып табылады. Сондай – ақ қоғамдық маңызы бар бастамаларға, жобаларға, ұсыныстарға бастамашылық ету және қолдау, халық бірлігін нығайту және қоғамдық келісімді сақтау үшін сындарлы оң қарым-қатынасқа негізделген мемлекет пен азаматтық қоғамның тиімді әріптестігінің диалогтық алаңдары мен тетіктерін дамыту. Медиаторлар Назым Қуанышбаева, Серік Балабеков, Болат Шохайбаев, Раиса Хурттуева, Динара Мелдебекова және басқалары халыққа дауларды, келіспеушіліктерді шешуде әлеуметтік – құқықтық көмек көрсетеді, медиация рәсімін, дөңгелек үстелдер, семинарлар, акциялар және т. б. өткізу арқылы ағарту жұмыстарын жүргізеді. Халық арасындағы әлеуметтік - психологиялық және саяси мәдениеттің белсенді түрінің қатысуы, қалыптасуы және дамуы жүйелі іске асуда. Ауданда мектеп және отбасылық медиация орталықтарын құру бойынша үлкен жұмыс жүргізілуде.
Соңғы екі жылда шешілген даулардың саны - 265-ті құрады.  Бұл негізінен әлеуметтік-тұрмыстық, еңбек, этносаралық, отбасылық, азаматтық даулар. Ұйымдастыру-әдістемелік, консультациялық, ақпараттық-түсіндіру жұмыстары аясында облыс және ауданның ҮЕҰ-мен 25 кездесу өткізілді, олардың нысаналы топтары аудан тұрғындары, зейнеткерлер, мүгедектер, жасөспірімдер, жастар болып табылады. Сондай-ақ, диалог алаңдарын құру және өзекті мәселелерді талқылау, оларды Медиация тетіктерін пайдалана отырып шешу үшін ауданның депутаттық корпусымен, жастар ұйымдарымен, жергілікті атқарушы, сот, құқық қорғау, мемлекеттік органдармен бірлесіп 48 дөңгелек үстел, семинарлар, конференциялар, акциялар, форумдар өтті. Облыс және аудан базасында қоғамдық медиаторлар, ҮЕҰ өкілдері, мектеп әкімшілігі және ауыл тұрғындары үшін 5 оқыту семинары, психологтар, әлеуметтанушылар, ҮЕҰ, ауданның Жастар ұйымдары үшін олардың білімін, іскерлігін, өз ұжымдарында, сондай – ақ аудан тұрғындары арасында медиаторлық және әлеуметтік – психологиялық жұмыс дағдыларын арттыру бойынша 10 семинар-тренинг өткізілді. Жоғарыда аталған органдар мен ұйымдардың бірлескен күшімен медиациялық – ақпараттық технологияларды пайдалана отырып, экологиялық, әлеуметтік-экономикалық акциялар мен ашық есік күндерін, конференциялар, фестивальдар, медиа – форумдар өткізу дәстүрге айналды.
Ауданның медиаторларымен Қоғамдық келісім кеңестері өңірдің әлеуметтік – экономикалық дамуына азаматтық қоғамның ықпалын күшейтуге саналы қызығушылық таныту мақсатында ашық пікірталас алаңдарында және БАҚ арқылы үздік белсенділердің, оның ішінде "Нұрлы жер", "Туған ел" және "Нұрлы жер" бағдарламалары бойынша жемісті жұмыс істеп жатқан ЖБ, СБ, ЖК өкілдерінің жұмыс тәжірибесін жинақтайды. Олардың ішінде Сергей Лесняк, Наби Агалиев, Юрий Шерер, Вячеслав Цой, Қайрат Мәмбетов, Тұрсынбек Нұрбаев, Әли Хусейн-оглы секілді тұлғаларды ерекше атап өткім келеді.
Медиаторлардың түрлі іс – шараларға қатысуының арқасында аудан тұрғындарының құқықтық, әлеуметтік-экономикалық белсенділігі жақсарып келеді, бұл өз кезегінде қоғамдық ұйымдармен, ҮЕҰ, аудан мен облыстың мемлекеттік органдарымен бірлесіп біздің жұмысымызға оң баға береді.
Біздің қызметіміздің бір мысалын келтірейін: бір кездері ТМД елдерінен келген аудан орталығының тұрғындары ауданның медиаторларына, соның ішінде Жамбыл облысы ҚХА кабинетінің меңгерушісі Валентина Досыбиеваға жеке тұрғын үй салу мәселесін тепе-тең шешкені үшін әлі күнге дейін ризашылықтарын білдіруде. Істің мәні медиаторлар сот, құқық қорғау, жергілікті және басқа да мемлекеттік органдармен бірлесіп тұрғын үй - жер мәселелері бойынша жанжалды шешуде құқықтық көмекті уақтылы көрсеткендігінде. Көпжылдық қақтығыстың нұсқаларын білікті анықтау нәтижесінде қоғамдағы жағдайды оң тұрақтандыруға мүмкіндік беретін Медиация құралдарын қолдана отырып, келіспеушіліктің әлеуметтік – өзекті мәселесі дұрыс шешілді.
Әлеуметтік маңызы бар жобалар – іс – шараларды өткізу мемлекеттік, әсіресе сот органдарының ҮЕҰ – мен бірлескен қоғамдық жұмысын, олардың әлеуметтік тиімділігін көрсетуге, жария талқылауға шығаруға, оның ішінде БАҚ арқылы көрсетуге бағытталған.
Ерғазы Тілеубековке, аудандық соттың төрағасы, аудан әкімдігі аппаратының басшысы Еркін Заурбековке, аудандық мәслихаттың хатшысы Бақтияр Ақбаевқа және басқаларға біздің жұмысымызға үлкен әдістемелік көмек пен қолдау көрсеткені үшін алғыс білдіргім келеді.
Мемлекет Басшысының Жолдауын іске асыра отырып, біз, медиаторлар, азаматтық қоғамда лайықты орын алуға және халық бірлігін нығайту, қоғамдық келісімді сақтау және Қазақстан Республикасының гүлденуі үшін қолдан келгеннің бәрін жасауға тиіспіз.

Ғайни Көшекбаева,
аудан медиаторлары ассоциациясының төрағасы, Жамбыл облысы ҚХА медиаторы.