Ветеринарлық қауіпсіздік - ұлттық қауіпсіздік

Ветеринарлық қауіпсіздік - ұлттық қауіпсіздік

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Төтенше жағдайлар жөніндегі мемлекеттік комиссияның қорытынды отырысында қазіргі жағдай белгілі шындықты айқын растады деп атап өтті: азық-түлік қауіпсіздігі - бұл жалпы мемлекет қауіпсіздігінің басты элементі.

Мал шаруашылығындағы ветеринарлық қауіпсіздік азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етеді және елдің ұлттық қауіпсіздігінің ажырамас бөлігі болып табылады.

Ветеринариялық қауіпсіздік - бұл жануарлардың денсаулығын, жануарлардан алынатын өнімдер мен шикізаттың азық-түлік қауіпсіздігін, аумақтың ветеринариялық-санитарлық саламаттылығын, халықты жануарлар мен адамдарға ортақ аурулардан қорғауды, сондай-ақ мемлекет объектілерінің талаптарын сақтауды қамтамасыз ететін мемлекеттік ветеринариялық-санитариялық бақылау және қадағалау объектілерінің жай-күйі. ветеринариялық заңнама талаптарына ветеринариялық бақылау.

Эпизоотия - бұл Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігіне елеулі қатерлердің бірі деп танылған, тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағында жануарлардың ерекше қауіпті және басқа да жұқпалы ауруларының жаппай таралуы.

Адамдардың әл-ауқатына әсер ететін, экономикалық тәуекелдерге әкелетін жануарлар аурулары - өнімділіктің төмендеуі, нарықтың тұрақсыздануы, тіршілік ету қаупі, адам денсаулығына қауіп-қатер пандемиялық, эндемиялық, тамақпен берілетін аурулар.

Инфекциялық және инвазиялық аурулар кең таралған, бұлар адамға жұғатын және зооантропоноз деп аталатын жануарлардың ауруларына жатады. 

Зооантропонозға әр түрлі этиологиямен  (сібір жарасы, маңқа, бруцеллез, туберкулез, құтыру, аусыл ауруы, эхинококкоз, трихиноз, цистицеркоз және т.б.), малмен жанасқанда немесе ауру малдың өнімдерін жегенде жұқтыруы мүмкін.

Облыс аумағында ветеринарлық қауіпсіздікті, эпизоотиялық салауаттылықты қамтамасыз ету, сондай-ақ халықты адамдар мен жануарларға ортақ аурулардан қорғау үшін облыс әкімінің тапсырмасы бойынша Шығыс Қазақстан облысында ветеринарияны дамытудың кешенді жоспары жасалды,жыл сайын ветеринариялық-алдын алу іс-шаралар  жоспар жасалып  Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің ветеринариялық бақылау және қадағалау комитетімен бекітілді.

Ветеринариялық-профилактикалық іс-шаралардың жылдық жоспарының орындау мақсаты жануарларды сібір жарасы, аусыл ауруы, құтыру, эмфизематозды карбункул, туберкулез, жылқы ФАП-ы, терінің кесек ауруы, эхинококкоз, құс тұмауы, энзоотиялық аурулар және сальмонелла аурулары сияқты аса қауіпті жұқпалы ауруларға қарсы иммундау болып табылады.

Жылқы маңқасы мен сиыр туберкулезіне қарсы аллергиялық, диагностикалық зерттеулер жүргізіледі.

Ірі қара, ұсақ мал, жылқы, марал, шошқа және иттердің бруцеллезіне серологиялық зерттеу жүргізу үшін қан алынады, аусыл ауруына иммунитеттің беріктігін зерттеу үшін қан сарысуынан сынама алу және аусыл ауруы мониториялық құрылымды емес ақуыздың далалық штаммының, нодулярлық дерматиттің болуын зерттеу.

Облыстың ветеринарлық салауаттылығын қамтамасыз етудің негізгі міндеттері оның ішінде ветеринариялық-алдын алу іс-шаралар мен диагностикалық зерттеулерді жоспары бойынша жүзеге асыруды  орындаушылар, қалалар мен аудандардың ветеринариялық қызметтеріне жүктелген. Жумыс істейтіндер саны 1,5 мыңнан асады.

Шығыс Қазақстан облысында ветеринария саласындағы бақылау мен қадағалауды базарларда, өндіріс орындарында ветеринариялық-санитариялық бақылау мен қадағалауды жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі Ветеринариялық бақылау және қадағалау комитеті аумақтық бөлімшесінің 227 ветеринариялық-санитариялық инспекторлары жүзеге асырады.

Ауылшаруашылық жануарларында бруцеллез ауруының көп болуына байланысты бруцеллезге диагностикалық зерттеу жүргізген кезде барлық шаруашылық жүргізуші субъектілер ғылыми зерттеулермен қамтылады; ветеринария қызметі облыстың бірқатар ірі ауылшаруашылық кәсіпорындарымен бірлесіп бруцеллезге қарсы іс-қимыл жоспарлары  жасады.

Қабылданған шаралар нәтижесінде 2018 жылдан бастап жыл сайын облыстық ветеринария қызметі ірі қара мал мен ұсақ малдың бруцеллез ауруына толық зерттеу жүргізу  нәтижесінде жыл сайын қолайсыз ошақтардың 2018 жылы 65-тен 2020 жылы 44-ке дейін төмендеуі байқалады.

Бруцеллезбен ауруды азайту мақсатында оның алдын-алу мал иелері есебінен ауылшаруашылық жануарларын иммундау арқылы жүзеге асырылады,  2020 жылы 85,3 мың ірі қара малы және 14,2 мың бас ұсақ мал егілді.

Шығыс Қазақстан облысында ұйымдастырушылық, экономикалық, ветеринарлық-санитарлық шаралар кешенінің нәтижесінде ауыл шаруашылығы жануарларының ерекше қауіпті аурулары бойынша  эпизоотикалық  тұрақтылық  қамтамасыз етілді.

Қорытындылай келе, ветеринария қызметінің жұмысын дұрыс ұйымдастыру, ветеринариялық-профилактикалық іс-шаралар мен диагностикалық зерттеулерді уақытылы және сапалы жүргізу, білікті кадрлардың болуы ветеринариялық  және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етудің кепілі екенін атап өткім келеді.

Ветеринарлық қауіпсіздік - бұл елдің ұлттық қауіпсіздігінің ажырамас бөлігі, эпизоотиядан қорғалуын қамтамасыз етусіз ешбір мемлекет мақсатына жете алмайды.

 

Шығыс Қазақстан облысының

ветеринария басқармасы