Кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жоба шеңберінде шағын және орта бизнеске көрсетілген қаржылық қолдау шаралары бойынша 2022 жылдың қорытындылары туралы талдамалық ақпарат

Облыста бағдарламалық міндеттерді қамтамасыз ету және шағын және орта кәсіпкерлікті (бұдан әрі – ШОБ) дамыту саласындағы стратегиялық мақсаттарға қол жеткізу бойынша жүйелі жұмыс жүргізілуде.

Қазіргі уақытта «Бизнестің жол картасы – 2025» бағдарламасын қаржылық қолдау құралдарын шоғырландыру жолымен әзірленген Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2021 жылғы 13 қазандағы № 728 қаулысымен бекітілген                     2021-2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жоба (бұдан әрі – Ұлттық жоба) іске асырылуда.

Ұлттық жоба шеңберінде кәсіпкерлерді қаржылық қолдау:

- екінші деңгейлі банктер бизнесті дамытуға беретін кредиттер бойынша сыйақы мөлшерлемесінің бір бөлігін субсидиялау;

- кепілдік беру-банктердің кредиттері бойынша кепіл ретінде ішінара кепілдік беру;

- жаңа бизнес-идеяларды іске асыру үшін гранттық қаржыландыру.

- жетіспейтін инфрақұрылымды бизнестің өндірістік объектілеріне жеткізу.

2022 жылы аталған іс-шараларды іске асыруға 8,1 млрд. теңге бөлінді, оның ішінде мемлекеттік қолдау құралдары бойынша:

- ШОБ субъектілерінің кредиттері бойынша сыйақы мөлшерлемесінің бір бөлігін субсидиялау-6,4 млрд. теңге;

- Несиелерге кепілдік беру-1,4 млрд. теңге;

– Гранттар-218,8 млн. теңге;

- Өндірістік инфрақұрылымды жүргізу-72,1 млн. теңге.

Кәсіпкерлікті қаржылық қолдау тетіктерінің бірі кредиттер бойынша сыйақы мөлшерлемесінің бір бөлігін субсидиялауды ұсыну болып табылады.

2022 жылдың қорытындысы бойынша кәсіпкерлердің 934 жобасы бойынша субсидиялау шарттарына қол қойылды, бұл 2021 жылмен салыстырғанда 106,0% құрайды (881 жоба), кредиттердің жалпы сомасы 25,1 млрд.теңге. Төленген субсидиялар көлемі 6,4 млрд. теңгені құрады.

Субсидиялаумен облыстың барлық өңірлері қамтылды, 2022 жылы Өскемен қаласында жобалардың ең көп саны-472 жоба, Зайсан ауданында - 165 жоба, Алтай ауданында - 42 жоба, Шемонаиха ауданында – 41 жоба, Риддер қаласында - 35 жоба.         Кепіл мүлкі жеткіліксіз қамтамасыз етілген жағдайда жеке кәсіпкерлік субъектілерінің кредиттері бойынша кепілдік беру жүзеге асырылады - кәсіпкерлікті қаржылық қолдаудың тағы бір тетігі.

2022 жылдың қорытындысы бойынша кәсіпкерлердің 760 жобасына кепілдік берілді, бұл 2021 жылмен салыстырғанда 108,9% - (құрайды (698 жоба), кредиттер сомасына 11,8 млрд.теңге, берілген кепілдіктер сомасы 6,8 млрд. теңгені құрады.

Облыстың барлық өңірлері кепілдікпен қамтылды, 2022 жылдың 12 айында Өскемен қаласында кепілдендірілген жобалардың ең көп саны-575 жоба, Зайсан ауданында - 154 жоба, Шемонаиха ауданында – 41 жоба, Алтай ауданында – 34 жоба, Риддер қаласында – 32 жоба.

Субсидияланатын және кепілдендірілген жобалардың салалық құрылымында өңдеу өнеркәсібі (25,6%), Көлік және қоймалау (24,1%), тұру және тамақтану қызметтері (21,5%), ауыл шаруашылығы, орман және балық шаруашылығы (16,3%), Денсаулық сақтау және әлеуметтік қызметтер (6,1%), білім беру (5,2%) және басқа қызмет түрлерін ұсыну (1,2%).

Жаңа бизнес-идеяларды іске асыру үшін шағын кәсіпкерлік субъектілеріне экономиканың басым секторларында өтеусіз негізде қаржылық гранттар беріледі.

2022 жылы 218,8 млн. теңгеге 44 грант берілді.

Өндірістік (индустриялық) инфрақұрылымды дамыту жетіспейтін инфрақұрылымды жаңа өндірістер құруға, қолданыстағы өндірістерді жаңғыртуға және кеңейтуге бағытталған ШОБ жобаларына жеткізуден тұрады.

Ағымдағы жылы өндірістік инфрақұрылым жасалған шарттарға сәйкес жалпы құны 72,1 млн теңге болатын ШОБ субъектілерінің екі жобасына тартылды.

2022 жылдың қорытындысы бойынша кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдаудың жоғарыда аталған шараларын іске асыру облыста ШОК дамыту саласындағы оң серпінді сақтауға мүмкіндік берді:

- жұмыс істеп тұрған ШОК субъектілері санының өсу қарқыны 61 475 бірлікті немесе 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 112,5% - құрады                   (54 637 бірлік).

- ШОК субъектілерінен салық аударымдарының көлемі-95,3 млрд. теңге, бұл 2021 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда 121,4% -құрайды (78,5 млрд. теңге).

2022 жылғы 01 қазандағы жағдай бойынша:

– ШОБ жұмыспен қамтылғандар саны-152 672 адам, бұл 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 101,4% құрайды (150 530 адам).

- ШОБ субъектілері шығаратын өнім көлемі-941,5 млрд. теңге, бұл 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 113,3% - (құрайды (730,4 млрд.теңге).      Шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту және қолдау бойынша 2022 жылғы алынған нәтижелер Шығыс Қазақстанның бәсекелестік артықшылықтарын күшейту жөніндегі одан әрі жоспарларды іске асыру үшін негіз жасайды.