Орталық Азия елдері пандемияның алдын алуға жалпы өңірлік тәсілді енгізуге дайын

Орталық Азияның барлық елдерінің денсаулық сақтау, қоршаған ортаны қорғау және ауыл шаруашылығы саласындағы мемлекеттік органдарының өкілдері бүгін Алматыда өткен "азық-түлік жүйелерін қорғау және пандемияның алдын алу" өңірлік кеңесіне қатысты. ҚР АШМ Ветеринариялық бақылау және қадағалау комитетінен төрағаның орынбасары Төлегенов Самат қатысты.

Қатысушылар "бірыңғай денсаулық" бастамасы – өңірдегі болашақ пандемияның алдын алуға бағытталған салааралық тәсіл шеңберіндегі ынтымақтастыққа дайындығын тағы да растады, "бірыңғай денсаулық" тәсілін енгізу бойынша Орталық Азия үшін іс-қимылдардың негіздемелік бағдарламасын әзірлеудің ресми басталуы туралы Коммюникеге қол қойды, сондай-ақ аталған бастаманы қолдау үшін ресурстарды бірлесіп жұмылдыруды жүзеге асыруға шақырды.

Денсаулыққа жаһандық тәуекелдерді азайту үшін ұлттық, аймақтық және жаһандық деңгейде мал шаруашылығы, қоршаған ортаны қорғау және денсаулық сақтау салалары арасындағы жан-жақты өзара іс-қимыл қажет. "Бірыңғай денсаулық" - бұл адам, жануарлар және қоршаған орта денсаулығының оңтайлы деңгейіне және осы үш компонент арасындағы тұрақты тепе-теңдікке қол жеткізуге бағытталған кешенді тәсіл. Бұл тәсіл адам денсаулығы мен үй және жабайы жануарлардың, өсімдіктердің және қоршаған ортаның денсаулығы арасындағы өзара тәуелділікке ерекше назар аударады.

"Орталық Азия елдері" бірыңғай денсаулық "бастамасы аясында ынтымақтасуы қажет", – деп атап өтті Дүниежүзілік банктің Орталық Азия бойынша өңірлік директоры Татьяна Проскурякова. - Аймақ көптеген ортақ мәселелерге тап болады, бірақ сонымен бірге "бірыңғай денсаулық"тұжырымдамасын жүзеге асырудың күшті жақтары мен мүмкіндіктері бар.

Қазіргі уақытта Орталық Азия басқа аймақтар мен елдерге болашақ ұрпақтың денсаулығы мен әл-ауқаты үшін бірлесіп жұмыс істеудің үлгісін көрсетуде".

Алматыдағы өңірлік кеңес 2022 жылдың шілдесінде Ташкентте өткен талқылаулардың жалғасы болып табылады. Содан кейін қатысушылар өңір елдеріне нақты іс-қимылдарға көшуге мүмкіндік беретін жалпы сценарий ретінде, сондай-ақ ұлттық және өңірлік деңгейлерде инвестицияларды ынталандыру үшін жол картасы ретінде "бірыңғай денсаулық" тәсілін енгізу бойынша Орталық Азия үшін іс-қимылдардың негіздемелік бағдарламасын әзірлеу қажеттігі туралы келісті.

"Бірыңғай денсаулық" өңірлік негіздемелік іс – қимыл бағдарламасының мақсаты-Орталық Азия елдеріне ортақ үш бірінші кезектегі міндеттерді шешуге ықпал ету: пандемияның алдын алу және оларға дайындықты қамтамасыз ету, азық-түлік жүйелерінің тұрақтылығын арттыру, сондай-ақ өңірлік сауданы дамыту және ауыл шаруашылығының бәсекеге қабілеттілігін арттыру. Бұдан басқа, іс-қимылдың негіздемелік бағдарламасында жұмыстың басым бағыттары, өңірлік ынтымақтастық тетіктері және туындайтын проблемаларды реттеу бойынша прогресс пен әзірлемені мониторингілеу, стратегиялық шаралар үшін "бірыңғай денсаулық" көрсеткіштер жүйесі айқындалатын болады.

""Бірыңғай денсаулыққа" салынған инвестиция-бұл адамзаттың болашағына салынған инвестиция. Ұсынылған инвестициялық тұжырымдама үкіметтер мен даму серіктестеріне дүрбелең мен проблеманы елемеудің қатал шеңберінен шығуға және қаржылық ресурстарды тиімді пайдалануға көмектеседі. Тәуекелдерді бағалауға негізделген бұл кешенді тәсіл денсаулықты сақтаудың халықаралық стандарттарын сақтауды талап етеді және оны іске асыру нәтижелері жаһандық қоғамдық игілік сипатына ие болатынын түсініп, елдердің мүдделі қатысуына ықпал етеді. Дүниежүзілік банктің ауыл шаруашылығы және азық – түлік жөніндегі жаһандық тәжірибе департаментінің директоры Мартин ван Ниукоп: "бірыңғай денсаулыққа" салынған инвестициялардың басым көпшілігі Азық-түлік қауіпсіздігін жақсарту, биоәртүрлілікті сақтау және парниктік газдар шығарындыларын азайту сияқты айтарлықтай байланысты пайда әкеледі", - дейді.

- Дүниежүзілік банк осы тәсілді іске асыруда Орталық Азия өңірінің бірқатар елдерімен ынтымақтасады және біз олардың пандемияның алдын алу, дайындығын қамтамасыз ету және оған ден қою жөніндегі жұмыстың маңызды негізі ретінде бірлесіп жұмыс істеуге және "бірыңғай денсаулыққа" инвестиция салуға дайын екендігіне қуаныштымыз".

Іс-қимылдың негіздемелік бағдарламасын әзірлеу аталған барлық үш салада басшылар мен техникалық мамандардың, соның ішінде эпидемиологтардың, ветеринарлардың және экологтардың қатысуымен өңірлік диалогты нығайтуға ықпал ететін болады. Бұл әсіресе трансшекаралық аурулардың өршуі жағдайында пайдалы болады, өйткені ол ақпарат алмасуды, тәжірибеге жаңа білімді жылдам енгізуді және аймақтық деңгейде шаралар қабылдауды қамтамасыз етеді.