ҚАЗАҚСТАНДА БҰҰ ТҰРАҚТЫ ДАМУ МАҚСАТТАРЫН ІСКЕ АСЫРУҒА АЗАМАТТЫҚ ҚОҒАМ ИНСТИТУТТАРЫН ТАРТУ
2022 жылы «Жасыл экономика және G-Global Даму Коалициясы» (бұдан әрі – Коалиция)» АҚ «Азаматтық бастамаларды қолдау орталығы» КЕАҚ қолдауымен «Азаматтық қоғам институттарын тарту» жобасын іске асырды. БҰҰ-ның Қазақстандағы Тұрақты даму мақсаттарын іске асыруда», оның мақсаты тұрақты дамудың әлеуметтік мақсаттарына қол жеткізу үшін азаматтық бастамаларды ынталандыру, сондай-ақ Қазақстанда ТМД-ны іске асырудың қол жеткізілген процесін тәуелсіз бағалауды қамтамасыз ету болып табылады».
Тұрақты даму мақсаттары (ТДМ) барлық жерде кедейлік пен аштықты жоюды, елдер ішіндегі және елдер арасындағы теңсіздікті азайтуды, салауатты өмір салтын және барлығына тең сапалы білім беруді және өмір бойы білім беруді, гендерлік теңдікті, қолжетімді, сенімді, тұрақтылыққа қол жеткізуді қамтиды. энергия көздері, тұрақты және тұрақты экономикалық өсуге жәрдемдесу, толық өнімді жұмыспен қамту және барлығына лайықты еңбек, экологиялық тұрақтылық және адамдардың өмір сүру сапасын жақсартудың басқа да маңызды бағыттары. Қазақстан үшін ТМД-ны іске асыру маңызды рөл атқарады және стратегиялық сипатқа ие.
Биыл Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше мемлекеттер 2030 жылға дейінгі тұрақты даму мақсаттары деп аталатын Тұрақты дамудың 2030 күн тәртібін қабылдағанына 7 жыл толды. Біздің еліміз БҰҰ-ның басқа мүшелерімен бірге 2030 жылға дейін ТМД индикаторларын орындау бойынша міндеттемелер алды. Өкінішке орай, бүгінде Қазақстан халқы олар туралы әлі де аз хабардар және ТМД-ны жүзеге асыруда белсенділік танытпай отыр.
Жоба аясында азаматтық қоғамды Қазақстанда ТМД жүзеге асыруға тарту және жоғары ілгерілету мақсатында Қазақстанның барлық аймақтары үшін онлайн режимінде ТМД бойынша ақпараттық сессиялар, семинарлар және тікелей трансляциялар өткізілді. Іс-шаралар басқарушылық шешімдердің тиімділігін, мемлекеттік басқару қызметінің ашықтығы мен есептілігін арттыру және аудиториядан кері байланыс алу мақсатында мемлекет пен азаматтық қоғам арасындағы өзара іс-қимыл рәсімдерін, нысандары мен арналарын жетілдіру шараларын талқылау арқылы диалог алаңын құруға мүмкіндік берді. тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу тұрғысынан, сондай-ақ Қазақстанда ТЖМ іске асыру бойынша жаңа идеялар, тәсілдер мен ұсыныстар.
Бүгінгі таңда Қазақстанда ТМД-ның Қазақстанда орындалуын бақылау жүйесі жоқ. Яғни, елімізде ТМД-ның орындалуы қадағаланбайды. Сондықтан, Коалиция 4,5,14,15,16 және 17 ТМД-ның орындалу сатысын анықтау мақсатында олардың орындалуына талдау жүргізу туралы шешім қабылдады. Осы талдау негізінде ҮЕҰ жүзеге асырған тәжірибелік ұсыныстар мен сәтті істер әзірленді. Әзiрленген ұсынымдар мемлекеттiк органдардың қысқа және ұзақ мерзiмдi мерзiмге арналған стратегиялық құжаттарын қалыптастыруда ТМД қағидаттарын одан әрi ескеруге көмектеседi, сол арқылы Қазақстандағы ТДМ дамуына үлес қосады, бұл ретте қалыптасқан жағдайлар тамаша нәтижеге айналды. ҮЕҰ форматында іс-шараларды сәтті жүргізу және SDG жүзеге асыруға үлес қосу жолын көрсететін азаматтық қоғам үшін үлгі және үлгі.
Сонымен қатар, жоба аясында Коалиция ҮЕҰ үшін әрқайсысы 500 000 теңгеден шағын гранттар байқауын өткізді, бұл Қазақстандағы ҮЕҰ-ды ТЖМ жүзеге асыруға белсенді тартуға көмектесті. Бұл құрал қоғамдық ұйымдарды ТМД бойынша өз бастамаларын жүзеге асыруға ынталандырудың тиімді тетігін көрсетті. Байқау нәтижесінде азаматтық қоғам тарапынан үлкен қызығушылық танытқан 57 өтінім қабылданды.
Пандемиядан кейінгі дағдарыс жағдайында әрбір ел үшін ТМД-ны іске асыру қаупі төніп тұр, бірақ Қазақстанның ТМД-ны сапалы жүзеге асыруға бағытталған қызметі айтарлықтай ілгерілеушілікті көрсетуде. ТМД-ға азаматтар мен қоғамдық институттардың инклюзивті қатысуынсыз табысты қол жеткізу мүмкін емес. Коммерциялық емес ұйымдар мемлекет пен халық арасындағы көпір ретінде жүзеге асыру үшін ғана емес, сонымен қатар үкіметті ТМД-ға қол жеткізуде қоғамның қажеттіліктеріне белсендірек әрекет етуге ынталандыру үшін айтарлықтай әлеуетке ие. ТМД-ның орындалуына қоғамдық мониторинг жүргізуде ҮЕҰ-ның рөлі одан кем емес.
Жоба аясында ТМД-ны іске асыруға азаматтық қоғамды тарту деңгейін арттыруға, ТМД-ны іске асыру бойынша азаматтық қоғам мен мемлекеттік органдардың серіктестігін қалыптастыруға және ел тұрғындарын ТМД-ны іске асыру мәселелері жөнінде ақпараттандыруға мүмкіндік туды. SDG жүзеге асырудың өзектілігі.
Толығырақ Коалицияның www.greenkaz.org веб-сайтында
В 2022 году ОЮЛ «Коалиция за «зеленую» экономику и развитие G-Global» (далее-Коалиция) при поддержке НАО «Центр поддержки гражданских инициатив» реализовало проект «Вовлечение институтов гражданского общества в реализацию Целей устойчивого развития ООН в Казахстане», цель которого является стимулирование гражданских инициатив для достижения социальных Целей устойчивого развития, а также предоставления независимой оценки достигнутого процесса реализации ЦУР в Казахстане».
Цели устойчивого развития (ЦУР) охватывают вопросы повсеместной ликвидации нищеты и голода, сокращения неравенства внутри стран и между ними, обеспечения здорового образа жизни и справедливого качественного образования и обучения на протяжении всей жизни для всех, гендерного равенства, обеспечения доступа к недорогим, надежным, устойчивым источникам энергии, содействия поступательному и устойчивому экономическому росту, полной производительной занятости и достойной работы для всех, обеспечения экологической устойчивости и других важнейших сфер, касающихся улучшения качества жизни людей. Реализация ЦУР для Казахстана играет важную роль и носит стратегический характер.
В этом году исполняется 7 лет с момента принятия государствами-членами Организации Объединенных наций Повестки дня в области устойчивого развития до 2030 года, которые обозначаются как Цели устойчивого развития до 2030 года. Наша страна наряду с другими членами ООН приняла обязательства по исполнению индикаторов ЦУР до 2030 года. К сожалению, на сегодняшний день население Казахстана до сих пор мало осведомленно о них и не проявляют большой активности по реализации ЦУР.
В рамках реализации проекта в целях вовлечения гражданского общества в реализацию тематики ЦУР в Казахстане и высокой популяризации были проведены информационные сессии, семинары и прямые эфиры по ЦУР в формате онлайн для всех регионов Казахстана. Мероприятия дали возможность создания диалоговой площадки путем обсуждения мер по совершенствованию процедур, форм и каналов взаимодействия государства и гражданского общества для повышения эффективности принимаемых управленческих решений, прозрачности и подотчетности государственного управления и получения обратной связи от аудитории в части достижения целей устойчивого развития, а также новые идеи, подходы и предложения по реализации ЦУР в Казахстане.
На сегодняшний день в Казахстане отсутствует система мониторинга реализации ЦУР в Казахстане. То есть реализация ЦУР в стране не отслеживается. Поэтому Коалицией было принято решение о проведении анализа реализации ЦУР 4,5,14,15,16 и 17 в целях выявления их стадии реализации. На основании данного анализа были выработаны практический рекомендации и успешные кейсы, реализованные НПО. Разработанные рекомендации помогут в дальнейшем учитывать принципы ЦУР при формировании стратегических документов государственных органов на краткосрочную и долгосрочную перспективу, тем самым внесут вклад в развитие ЦУР в Казахстане, в то время как формированные кейсы стали отличной моделью и примером для гражданского общества, которые показывают как успешно вести деятельность и внести вклад в реализацию ЦУР в формате НПО.
Более того в рамках проекта Коалицией проведен конкурс малых грантов для НПО по 500 000 тенге каждый, который помог активно вовлечь НПО Казахстана к реализации ЦУР. Данный инструмент показал эффекивный механизм мотивации общественных организации для реализации собственных инициатив по тематике ЦУР. По результатам конкурса было принято 57 заявок, что показал большой интерес со стороны гражданского общества.
В условиях постпандемического кризиса реализация ЦУР для каждой страны стало под угрозой, но деятельность Казахстана, направленная на качественную реализацию ЦУР демонстрирует значительные успехи. ЦУР не могут быть успешно достигнуты без инклюзивного участия граждан, общественных институтов. Некоммерческие организации, как связующий мост между государством и населением, обладают значительным потенциалом не только для реализации, но и побуждения правительства активнее реагировать на потребности общества в достижении задач ЦУР. Не менее значима роль НПО в общественном мониторинге реализации ЦУР.
В рамках реализации проекта удалось повысить уровень вовлеченности гражданского общества к проблематике реализации ЦУР, сформировать партнёрские связей между гражданским обществом и государственными органами по вопросам реализации ЦУР и осведомить население сраны по актуальности реализации ЦУР.
Более подробно на сайте Коалиции www.greenkaz.org