Зейнетақы жүйесі туралы (Сұрақ-жауап)

Зейнетақы жүйесі туралы (Сұрақ-жауап)

Меніңфармкомпаниядадайындәрілікзаттардыөндіруцехындажұмысістеп жүргеніме бірнешеаптағана болды. Жұмысберушім мен үшінміндеттікәсіптікзейнетақыжарналарынаударуғатиіспе? Егер аударатын болса, ол оны өзесебінен жасай ма, әлде меніңжалақымнаншегере ме?

Міндеттікәсіптікзейнетақыжарналары (МКЗЖ) есебінензейнетақыжинақтарынаҚазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 31 желтоқсандағы № 1562 қаулысыменбекітілгенӨндірістердің, жұмыстардың, пайдасына міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын төлеу жөніндегі агенттер меншікті қаражаты есебінен міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын жүзеге асыратын, еңбек жағдайлары зиянды жұмыстармен айналысатын жұмыскерлер кәсіптерінің тізбесінде көрсетілген кәсіптербойыншажұмысістейтіназаматтардыңқұқығы бар.

Мамандықтартізімінhttp://adilet.zan.kz/rus/docs/P1300001562сілтемесібойыншакөругеболады.

Осы тізімге сәйкес Сіз жұмыс уақытыңыздың кемінде 80% аталған өндірістердің:

- барлық атаулардағы аппаратшы;

- біліктеуші;

- шпредингші

сияқты технологиялық үрдісінде жұмыс істеген жағдайда, Сіздің жұмыс берушіңіз міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын аударуға міндетті.

Жұмысберуші МКЗЖ салымшысыболыптабылады. Олөзқаражатыесебіненқызметкердіңпайдасынаміндеттікәсіптікзейнетақыжарналарынжүзегеасырады.

МіндеттікәсіптікзейнетақыжарналарыҚазақстанРеспубликасыныңҮкіметіайқындайтынтәртіппензейнетақыжарналарынесептеуүшінқабылданатынқызметкердің ай сайынғытабысының 5 пайызымөлшеріндебелгіленеді.


Мен еңбекшартыбойыншаекіұйымдакүзетшіболыпжұмысістеймін. Екі компания да менің БЖЗҚ-дағышотымаміндеттізейнетақыжарналарынаударуғатиіс пе?

«ҚазақстанРеспубликасындазейнетақыменқамсыздандырутуралы» ҚР Заңының (Заң) 24-бабына сәйкес БЖЗҚ-ғаміндеттізейнетақыжарналарын (МЗЖ) зейнетақы төлеу жөніндегі агенттерболыптабылатынжұмысберушілерЗаңдабелгіленгенмөлшерлемелербойыншатөлеугетиіс. Тиісінше, жекетұлғаменеңбекшартынжасасқанекіұйым да БЖЗҚ-ғажұмыскердіңпайдасына МЗЖ аударуғаміндетті.


Салымшықайтысболғанжағдайдазейнетақыжинақтарымұрағақалдырылама?

Жеке зейнетақышоттарындажинақталғанақшасалымшының (алушының) меншігіболыптабыладыжәнеолқайтысболғанжағдайда да Қорда мерзімсіз уақыт бойынасақталады.

«ҚазақстанРеспубликасындазейнетақыменқамсыздандырутуралы»ҚазақстанРеспубликасыЗаңының 31, 32, 33-баптарына сәйкесміндетті, міндеттікәсіптікжәнееріктізейнетақыжарналарыесебінензейнетақыжинақтары бар адамқайтысболғанжағдайда, оныңзейнетақы жинағыҚазақстанРеспубликасыныңзаңнамасындабелгіленгентәртіппенмұрағақалдырылады.

Зейнетақыжинақтарынмұрағақалдыруөсиетнемесезаңбойыншажүзегеасырылады. Өсиетболмаған немесебүкілмұраныңтағдырын айқындай алмаған, сондай-ақ,азаматтықзаңнамада белгіленгенөзге де жағдайларда дазейнетақы жинағы заңбойыншамұрагерлікке берілуі тиіс.

Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес мұраны алу үшін мұрагер мұраны ашу орны бойынша нотариусқа немесе заңға сәйкес мұраға құқық туралы куәлік беруге уәкілетті адамға, мұраны қабылдау туралы не мұраға құқық туралы куәлік беру туралы өтініш беру арқылы қабылдауы тиіс. Мұра ашылған күннен бастап алты ай ішінде, яғни мұра қалдырушы қайтыс болған күннен бастап алты ай ішінде қабылдануы мүмкін.


Әкем қайтыс болғаннан кейін, мен, қызы және жалғыз мұрагері ретінде оның зейнетақы жинақтарына үміткер боламын. БЖЗҚ-ға оның шотындағы сома туралы сұрау салуым керек пе немесе бірден нотариусқа жүгіне аламын ба?

        «БЖЗҚ» АҚ «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» ҚР Заңына сәйкес салымшы (алушы) қайтыс болған жағдайда нотариустарға және шетелдік консулдық мекемелерге, олардың өндірісіндегі мұрагерлік істер бойынша жеке зейнетақы шотының және онда қаражаттың бар болуы туралы анықтама береді.

        Осы мәселелер бойынша БЖЗҚ мен нотариустар арасындағы өзара іс-қимылды оңтайландыру үшін ҚР Әділет министрлігі, Республикалық нотариаттық палата, «ҰАТ» АҚ мен БЖЗҚ арасында "Е-нотариат" бірыңғай нотариаттық ақпараттық жүйесі мен БЖЗҚ ақпараттық жүйесінің өзара іс-қимылы туралы шарт жасалды.

       Аталмыш Шарт аясында нотариустар БЖЗҚ-ға «Е-нотариат» бірыңғай нотариалдық ақпараттық жүйесінің көмегімен онлайн тәртібінде, яғни БЖЗҚ-ға хат жүзінде сауалдар жолдамастан, өздерінің өндірісіндегі мұрагерлік істер бойынша қайтыс болған салымшылардың (алушылардың) Қорда жеке зейнетақы шотының және онда ақшаның болуы туралы сауалдар жолдай алады.

       БЖЗҚ өз кезегінде салымшылар мен алушылар нотариалды куәландырылған немесе расталған құжаттарды ұсынған жағдайда «Е-нотариат» бірыңғай нотариалдық ақпараттық жүйесіне сауал жолдап, салымшылар мен алушылардың қорға ұсынған құжаттарына қатысты жасалған нотариалдық әрекеттер бойынша ресми растау құжатын ала алады.

       Бұл қызмет сіздің уақытыңызды айтарлықтай үнемдейді және артық қағаз құжат айналымын жояды.


Табыстың 10%  мөлшерінде зейнетақы жарналарын төлеу – ҚР әрбір азаматының міндеті екенін білемін. Ал салымшылардың қандай құқықтары бар?

Сіз МЗЖ салымшысы ретінде ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақымен қамсыздандыру туралы шарт жасауға құқығыңыз бар.

Сондай-ақ, Қор салымшыларының белгіленген кесте бойынша, 1 және 2 топтағы мүгедектіктің мерзімсіз болып белгіленуіне, ҚР шегінен тыс тұрақты тұруға кетуіне, алушының қайтыс болуына (жерлеуге, мұрагерлікке) байланысты ерікті зейнетақы жарналары есебінен зейнетақы төлемдерін ресімдеуге құқығы бар.

Сонымен қатар, Сіз өз зейнетақы жинақтарыңызды БЖЗҚ-дан зейнетақы аннуитеті шарты бойынша сақтандыру ұйымына аударуға, сондай-ақ, өзіңіздің зейнетақы жинақтарыңыздың жай-күйі туралы ақпаратты сізге ыңғайлы кез келген күні алуға құқылысыз.

Деректемелеріңізді (жеке және байланыс ақпаратыңызды) өзгерту, сондай-ақ, жинақтаушы зейнетақы жүйесіне және зейнетақы активтерін инвестициялық басқару жөніндегі қызметке қатысты барлық мәселелер бойынша кеңес алу да Сіздің құқығыңыз болып табылады.