Қазақстанда әуе кемелерінің ұшуына кедергі келтіру үшін қылмыстық жауапкершілік енгізіледі

Лазер немесе дрон арқылы ұшқыштарға кедергі келтіру — енді қылмыс.

2025 жылғы 14 қыркүйектен бастап Қазақстанда әуе кемелерін басқаруға кедергі келтіру, оның ішінде лазер сәулесі арқылы ұшқыштардың уақытша көру қабілетіне айырылуына әрекет жасау немесе пилотсыз ұшу аппараттарын әуе кемесіне бағыттау енді қылмыстық жауапкершілік болып есептеледі.

Бұл өзгерістер жолаушылар мен экипаждың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін жағдайлардың алдын алу үшін енгізіліп отыр. Енді жоғарыда аталған іс-әрекет үшін бас бостандығынан айыру жазасы қарастырылды.

Мұндай нормалар көптеген елдерде қолданылады. Мәселен, Германияда — 10 жылға дейін, Өзбекстанда — бір жылға дейін бас бостандығынан айыру жазасы бар. Сондай-ақ Канада, АҚШ, Аустралия және Жаңа Зеландияда да қылмыстық жауапкершілік қарастырылған.

Лазерлік сәулелер ұшқышты уақытша көру қабілетінен айырып, әуе қауіпсіздігіне тікелей қауіп-қатер төндіреді. Әсіресе ұшу мен қону сәтінде мұндай әрекеттер аса қауіпті.

Аталған құқықбұзушылықты тергеу және кінәлілерді жауапқа тарту ішкі істер органдарының құзыретіне жатады.

Анықтама ретінде:

«352-1-бап. Әуе кемесін басқаруға бөгеуіл жасау

1. Лазерлік құрылғыларды немесе пилотсыз ұшу аппараттарын әуе кемесіне бағыттау арқылы әуе кемесін басқаруға бөгеуіл жасау – 200 АЕК дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына, не 200 сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не 50 тәулікке дейінгі мерзімге қамауға алуға жазаланады.
2. Абайсызда адам денсаулығына ауыр немесе ауырлығы орташа зиян келтіруге не ірі залал келтіруге алып келген дәл сол іс-әрекет – 3000 АЕК дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына, не 1000 сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға, не 4 жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге, не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
3. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, абайсызда адамның өліміне алып келген іс-әрекет – 3 жылдан 8 жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.
4. Осы баптың бірінші бөлігінде көзделген, абайсызда екі немесе одан да көп адамның өліміне алып келген іс-әрекет – 6 жылдан 10 жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.».