Бұл туралы ҚР Көлік вице-министрі Мақсат Қалиақпаров теңізге шыға алмайтын елдердің LLDC конференциясында мәлім етті
Ереван қаласында өткен іс-шараға сондай-ақ Армения Премьер-министрі Никол Пашинян, Непалдың Сыртқы істер министрі Нараян Пракаш Сауд, Замбия Көлік және логистика министрлігінің өкілі Ирине Бвалия Мулоши Тембо қатысты.
Сессия барысында конференцияға қатысушылар «2014-2024 жылдарға арналған Вена іс-қимыл бағдарламасын іске асыру барысында көліктік өзара байланыс саласында алынған сабақтар» тақырыбын талқылады.
Айта кетерлігі, Қазақстан аумағы бойынша теңізге шыға алмайтын ең ірі дамушы ел болып табылады. Өз кезегінде БҰҰ-ның LLDC елдеріне арналған бағдарламасы 2003 жылғы Алматы декларациясында да, 2014-2024 жылдарға арналған Вена іс-қимыл бағдарламасында да теңізге шықпай-ақ елдердің қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін нақты шаралар қабылдауда аса маңызды рөл атқарады. Осы ретте вице-министр жиналған көпшілікке соңғы он жылдықта Вена іс-қимыл бағдарламасының жүзеге асырылу барысы туралы баяндап берді.
«Бүгінгі таңда біз Орталық Азия мен Еуропа арасында тасымалдау сапасын арттыру үшін барлық жағдай жасауға мүмкіндік беретін жаңа логистиканы жолға қою мүмкіндіктерін көріп отырмыз. Қазақстан Қытай, Оңтүстік-Шығыс Азия және Еуропа сияқты экономикалық алыптар арасында орналасқан және өз кезегінде өңірдегі көлік-транзиттік әлеуетті дамыту мен көлік дәліздерін жаңғырту үшін зор күш-жігер салуда. Соңғы 15 жылда Қазақстанның көлік саласына шамамен 35 млрд АҚШ доллары инвестицияланған. 2,5 мыңнан астам темір жол, 13 мың шақырым автомобиль жолдары салынған, Қытаймен шекарада «Қорғас-Шығыс қақпасы» құрғақ порты, сондай-ақ қуаттылығы жылына 21 млн тонна Ақтау және Құрық теңіз порттары нәтижелі жұмыс істеуде. Тиімді транзиттік трансконтинентальды дәліздер мен маршруттар желісі құрылды. Бүгінде еліміз бойынша 13 халықаралық көлік дәлізі өтеді, оның ішінде 5 темір жол және 8 автомобиль дәлізі», деді вице-министр Мақсат Қалиақпаров.
Жалпы Солтүстік дәліз бойында 2015 жылдан бастап бірыңғай көлік-логистикалық компания жұмыс істейді. Ол Қытай-Еуропа-Қытай бағыты бойынша бірыңғай оператор қызметін атқарып, бірыңғай өтпелі мөлшерлеме мен логистикалық қызметтерді ұсынады. Логистикадағы жаһандық өзгерістерге қарамастан, бұл дәліз транзиттік тасымалдарды жүзеге асырудағы өзектілігін жоғалтпайды және шығыс-батыс бағытындағы контейнерлік тасымалдардың шамамен 80 пайызын алады деп болжануда.
Сонымен бірге осы бағытта Транскаспий халықаралық көлік маршрутының рөлі арта түсті. Өткен жылдың қорытындысы бойынша жүктерді тасымалдау көлемінің екі есе өсуі осының бірден бір дәлелі.
Естеріңізге сала кетейік, 2017 жылдан бастап Қазақстан, Қытай, Әзербайжан, Грузия, Түркия, Украина, Румыния, Польша және Болгарияның теміржол, теңіз әкімшіліктері мен логистикалық операторларының қатысуымен халықаралық Транскаспий халықаралық көлік бағыты қауымдастығы өз жұмысын бастаған болатын.
«Өткен жылдың қараша айында Ақтауда біз Әзербайжан, Грузия және Түркиямен «тар жерлерді» синхронды жою және орта дәлізді дамыту жөніндегі 2027 жылға дейінгі Жол картасына қол қойған едік. Осы құжатты іске асыру дәліздің өткізу қабілетін жылына 6 млн тоннадан 10 млн тоннаға дейін арттыруға мүмкіндік береді», деп атап өтті М.Қалиақпаров.
Осы ретте орта дәлізді дамыту шеңберінде Ақтау және Құрық теңіз порттары арқылы жүк тасымалын арттыру бойынша маңызды шаралар қабылданып жатқанын айта кеткен орынды. Оның ішінде, 2025 жылға дейін Ақтау портында «контейнерлік хаб» салынады деп жоспарланып отыр. Бұл тасымалдау көлемін жылына қосымша 300 мың жиырма футтық эквивалентке дейін ұлғайтуға мүмкіндік береді деп күтілуде.
Көлік министрлігінде ведомство басшысы Марат Қарабаев ҚР цифрлық даму, инновация және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Бағдат Мусинмен көлік магистральдарын мобильді және спутниктік интернетпен қамтамасыз ету мәселелері бойынша онлайн форматта кездесу өткізді.
Өзекті тақырыпты талқылауға сондай-ақ байланыс операторлары мен «Қазавтожол» және «Қазақстан темір жолы» ұлттық компанияларының өкілдері қатысты.
ЦДИАӨМ басшысы қазіргі уақытта «Қолжетімді интернет» ұлттық жобасы шеңберінде цифрлық инфрақұрылымды пайдалана отырып, республикалық және негізгі облыстық жолдарды мобильді интернетпен қамтамасыз ету жөніндегі іс-шараларды іске асыру жоспарланып отырғанын хабарлады. Бұған келесі жылы 487 антенна орнату арқылы қол жеткізу жоспарлануда. Нәтижесінде мобильді интернетпен қамту 17 мың шақырым автожолды құрайды деп күтілуде.
Биыл 23 желтоқсанға дейін Автомобиль жолдары комитетінің, «ҚАЖ» және ЦДИАӨМ телекоммуникация комитетінің мамандары осы міндетті іске асырудың егжей-тегжейлі жоспарын дайындайды. Сондай-ақ Көлік министрлігінің Теміржол және су көлігі комитеті және «ҚТЖ» бірлесіп қарқынды теміржол маршрутында спутниктік интернетпен қамтамасыз етудің пилоттық жобасын және барлық магистральдық теміржолда мобильді байланыспен және интернетпен қамту картасын ұйымдастыру жөнінде жұмыс жоспарын дайындайтын болады.
Кездесу қорытындысы бойынша ведомство басшылары күн тәртібінде көтерілген мәселенің маңыздылығын атап өтіп, тиісті жоспарланған іс-шараларды жеделдету үшін бірлескен іс-шаралар өткізу туралы уағдаласты.
Соңғы күндері еліміздің республикалық маңызы бар жолдарында ауа-райының нашарлауына байланысты көлік құралдарының қозғалысына шектеу енгізілді. Атап айтқанда, солтүстік аймақтарда қатты аязға байланысты қоғамдық көліктер мен дизель отынымен жүретін көліктердің қозғалысына шектеу қойылды.
Бүгінгі таңда елдің солтүстігінде ауа-райы тұрақтанып, шектеу шаралары ауа температурасы төмендеген кезде, яғни түн мезгілінде ғана қолданылады. Күндізгі уақытта жолдармен жүру қамтамасыз етілген.
Еліміздің оңтүстік өңірлерінде, атап айтқанда Алматы, Жамбыл және Түркістан облыстарында бұған дейін енгізілген шектеу шаралары әлі де өз күшінде. Мәселен, Күйік пен Машат асуларында бүгінгі таңда ауа-райы тұрақсыз болып тұр. Желдің екпіні сағатына 40-42 шақырымға жетеді, жолда түк көрінбейді. Осыған байланысты көлік құралдарының кептелісін болдырмау үшін Жамбыл және Түркістан облыстары жағынан асулар жабылды.
«Қазавтожол», Төтенше жағдайлар департаменттері мен полиция тиісті жұмыстарды жүргізуде. Азаматтарға жақын маңдағы елді мекендерге бұрылып кету, сондай-ақ ыстық тамақ пен қонып жату жағдайы қарастырылған жылыту пунктеріне бару ұсынылады. Барлық қызмет түрі жұмылдырылған, оның ішінде жергілікті атқарушы органдар азық-түлікпен қамтамасыз ету бойынша көмек көрсетіп жатыр», - деді Көлік министрінің орынбасары Сәтжан Аблалиев.
Сондай-ақ ол автокөліктердің кептелісі жолды қардан тазалауға шыққан арнайы техникалардың қозғалысын шектейтінін және тазалау жұмыстарына кедергі келтіретінін атап өтті.
«Осыған байланысты қазақстандықтарды қыс мезгілінде «Қазавтожол», ТЖМ және гидрометеорологиялық орталық тарапынан автожолдардағы белгілі бір учаскелердің жабылуы туралы келетін хабарландыруларына ерекше назар аударуды сұраймыз», деді вице-министр.
Қысқы күтіммен қамтылған автожолдардың жалпы ұзындығы халықаралық және республикалық тас жолдарды қоса алғанда 25 мың шақырымды құрайды. Аталған көлемнің 21 мың шақырымына «КАЖсервис» ЖШС күштері, ал тағы 4 мың шақырымына реконструкциялау және күрделі жөндеу объектілерінде мердігерлік ұйымдар қызмет көрсетеді.
Қысқы күтімді қамтамасыз ету үшін 1033 бірлік қар тазалау техникасы жұмылдырылған, сондай-ақ қысқы жағдайларда сенімділік пен тиімділікті қамтамасыз ету үшін шамамен 218 бірлік қосымша техника жалға алынды.
Бүгінгі таңда 515 өндірістік база сақадай сай, оның ішінде жылыту пункттері, қазандықтар, гараждар, автотұрақтар мен қоймалар пайдалануға дайын.
Еліміз бойынша барлық қажетті жабдықтармен жабдықталған 121 жылыту пункті бар. Қиын жағдайға тап болған пайдаланушылар үшін алғашқы баспана. Бұл пункттер өздерінің ас үйімен, пайдаланушыларға арналған демалыс бөлмелерімен және көлікке арналған жылы бокстармен жабдықталған.
Сондықтан жолда «жол-пайдалану учаскесі» деген жазуы бар маңдайшаларды қадағалауға кеңес береміз.
Қысқы күтімнің ажырамас бөлігі көктайғаққа қарсы материалдарды дайындау болып табылады. Қазіргі уақытта 26 мың тонна тұз, 94 мың м3 құм, 33 мың м3 ұнтақ, 778 тонна реагент және 25 мың м3 құм-тұз қоспасы бар.
Ағаштарды кесу, шөптерді шабу, «жылдамдықты шектеу», «тайғақ жол» уақытша жол белгілерін және қардан қорғау қалқандарын орнату жұмыстары жалғасуда. Қарлы учаскелердің жалпы ұзындығы 2,5 мың шақырымды құрайды.
☎ Сондай-ақ, егер сіз жолда қалсаңыз және қоңырау шалу мүмкіндігі болса, 1403 нөмірі бойынша тәулік бойы жұмыс істейтін call-орталыққа хабарласа алатыныңызды еске саламыз.
ҚР Көлік министрлігінің жанынан қоғамдық маңызы бар мәселелер бойынша азаматтардың пікірін ескеру және ведомство қызметіне деген сенімін арттыру мақсатында Қоғамдық кеңес құрылып, құрамына 15 адам кірді.
Отырыстың күн тәртібі туралы баяндамамен қоғамдық кеңесті қалыптастыру жөніндегі жұмыс тобының жетекшісі Жамалбек Қаржау сөз сөйледі.
«Қызығушылық танытқан үміткерлердің қарасы қалың. Десе де орындар саны шектеуліболғандықтан, таңдау қажет болды. Жұмыс тобы бір айдың ішінде 34 үміткердің құжаттарын қарап, олардың әрқайсысымен әңгімелесу өткізді», – деді ол.
Қоғамдық кеңестің бірінші отырысында жаңа құрамдағы кеңестің төрағасы сайланды. Сонымен бірге кеңес туралы ереже бекітіліп, ұйымдастыру мәселелері қаралды. Ұйымның жаңадан сайланған басшысы кеңес қатысушыларына жұмыс жоспарын әзірлеуді және министрлік қызметінің бағыттары бойынша салалық комиссиялар құруды ұсынды.
«Біз бірлесе отырып, түрлі мәселелер бойынша азаматтық қоғамның пікірін білдіру үшін нақты қоғамдық институт пен сындарлы диалог алаңын құра аламыз деп үміттенемін. Сондай-ақ азаматтық авиация, теміржол және су көлігі, автокөлік, автомобиль жолдары және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша 5 комиссия құруды ұсынамын», – деді Берік Камалиев.
Министрлік Аппаратының басшысы кеңестің бұрынғы құрамына алғысын білдіріп, атқарған жұмыстары туралы есеп берді.
«Жылдың басынан бастап Қоғамдық кеңес 11 отырыс өткізіп, министрлік өкілдерінің 20-дан астам мәселе бойынша есептері тыңдалды. Сондай-ақ министрлік әзірлеген 465 нормативтік-құқықтық акті қаралды», – деп атап өтті Ерболат Мұқаев.
Жоспар бойынша Қоғамдық кеңестің келесі отырысында салалық комиссиялардың құрамы анықталатын болады.
Көлік министрлігіне қарасты Азаматтық авиация комитетімен халықаралық бағыттар бойынша ұшу географиясын кеңейту бойынша атқарылып жатқан жұмыстар өз жалғасын табуда.
Осылайша, келесі жылдың 16 қаңтарынан бастап Wizz Air Abu - Dhabi әуе компаниясы Түркістан – Әбу-Даби бағыты бойынша тұрақты рейстерді іске қосады. Рейстер Airbus A321 үлгісіндегі әуе кемелерінде аптасына 3 рейс жиілігімен орындалады деп жоспарланып отыр. Атап айтқанда, аталған рейстер сейсенбі, бейсенбі, сенбі күндері жүзеге асырылатын болады.
Жаңа әуе бағыты бойынша рейстерді іске қосу Түркістан қаласының тұрғындарына Әбу-Даби қаласы арқылы транзитпен басқа бағыттар бойынша одан әрі ұшуға мүмкіндік береді. Жаңа халықаралық әуе бағытының ашылуы Қазақстан мен БАӘ арасындағы сауда-экономикалық, іскерлік, инвестициялық, туризм және мәдени ынтымақтастықты одан әрі дамытуға ықпал етпек.
Бұл KPI және ТШО сияқты компаниялардың экспорттық мүмкіндіктерін кеңейтуге мүмкіндік береді
Үкімет отырысында Көлік министрі өзен көлігін дамыту жөнінде баяндама жасап, саланың ағымдағы жай-күйі, сондай-ақ оны дамыту үшін қабылданатын және жоспарланып отырған шаралар туралы айтып берді.
Министрдің ақпаратына сәйкес, Қазақстандағы кеме қатынайтын су жолдарының жалпы ұзындығы 2,1 мың шақырымнан асады. Кеме қатынасы Ертіс, Орал-Каспий және Іле-Балқаш бассейндерінде жүзеге асырылады. Өзен көлігінің инфрақұрылымына Атырау, Павлодар және Өскемендегі 779 кеме мен 3 өзен порты кіреді.
2023 жылы өзен көлігі 1,6 млн тонна жүк тасымалдады, оның 90%-дан астамы Ертіс бассейніне тиесілі. Ведомствоның болжамы бойынша, алдағы 3 жылда тасымалдау көлемін 4,6 млн тоннаға дейін ұлғайтуға болады.
Ресей Федерациясы мен ҚХР арасындағы байланысты дамыту үшін Семей қаласы аумағында жаңа кеме шлюзін, Тұғыл ауылы ауданындағы портты және Тұғыл - Майқапшағай учаскесінде Қытай шекарасына дейінгі теміржолды салу көзделген.
Қосымша 1 млн тонна Орал-Каспий каналы арқылы тасымалдарды қалпына келтіруді және оны Транскаспий халықаралық көлік бағыты құрамына енгізуді қамтамасыз ете алады. Бұл жобаны іске асыру KPI және ТШО сияқты компаниялардың экспорттық мүмкіндіктерін кеңейтуге мүмкіндік береді.
Алайда өзен көлігін дамытудың басты міндеті кеме қатынасының қауіпсіздігін қамтамасыз ету болып табылады.
«Қазақстан су жолдары» жыл сайын кеме қозғалысында түбін тереңдету және түбін тазарту әрі навигациялық жағдай белгілерін қою бойынша жұмыстар жүргізеді. 2023 жылы 2,5 млн текше метр көлемінде түбін тереңдету жұмыстары жүргізілді, сондай-ақ 5 мыңға жуық белгі қойылды. Сонымен бірге 6 мың тонна көлемінде түбін тазарту жұмыстары жүргізілді. Келесі жылы Орал-Каспий каналында түбін тереңдету жұмыстарын бастау жоспарланған»,- деді Көлік министрлігінің басшысы.
Оның айтуынша, қауіпсіздік бойынша қабылданып жатқан шараларды күшейту үшін Өскемен, Бұқтырма және Шүлбі кеме қатынасы шлюздері қақпаларының тозған металл конструкцияларын ауыстыру, кеме қатынасы қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша жол жұмыстарының барлық процесін автоматтандыру және өзен арналарын тазартумен айналысатын техникалық флотты жаңарту қажет.
Оның ішінде Жайық-Каспий каналының кеме қатынасы параметрлерін қолдау үшін теңіз класындағы жер снарядын сатып алу жоспарланып отыр.
Үкіметте су көлігін дамыту мәселелері бойынша отырыс өтті. Саладағы ахуал туралы Көлік министрі Марат Қарабаев баяндап берді.
Теңіз көлігі саласында аталған саланы дамыту бойынша оң серпін сақталуда. Биыл 11 айда теңіз порттары арқылы тасымалдау көлемі 6,5 млн тоннаны құрады, бұл өткен жылғы көрсеткіштен 10 пайызға артық.
Қазақстандық сауда флотының қарамағында 20 кеме бар, оның ішінде Қара және Жерорта теңіздерінде мұнай тасымалдаумен айналысатын 2 танкер, 4 құрғақ жүк, 3 контейнерлік кеме және Каспий теңізінде жұмыс істейтін 11 танкер бар (оның екеуін биыл «ҚазМұнайГаз» және «Абу Даби портс» құрған бірлескен компания сатып алған).
Саланы дамыту бойынша жақсы көрсеткіштерді Транскаспий халықаралық көлік бағыты қамтамасыз етіп отыр. Аталған бағыт бойынша тасымалдау көлемі өткен жылмен салыстырғанда 2 есеге – 2,5 млн тоннаға дейін өсті. Бұл ретте бұл бағыт бойынша қазақстандық өнімнің экспорты 3 есеге артты. Сонымен қатар импорттық жүк ағынының өсімі байқалады. Бұл еуропалық компаниялардың Транскаспий халықаралық көлік бағытына деген қызығушылығын көрсетеді.
«Мемлекет басшысы Транскаспий халықаралық көлік бағыты бойынша тасымалдау көлемін 5 есеге арттыру міндетін жүктеді. Ол үшін Әзербайжан, Грузия және Түркиямен арнайы Жол картасына қол қойылды. Аталған құжатқа сәйкес әр ел өзінің көлік инфрақұрылымын ілеспе дамыту бойынша шаралар қабылдап жатыр. Қазақстандық экспорттаушылармен және Maersk, Cosco Shipping және PSA сияқты ірі халықаралық көлік-логистикалық компаниялармен бірлесіп, аталған маршрутқа бағдарланған жүк базасына талдау жүргізілуде. Нәтижесінде біз алдағы 5 жылда Транскаспий халықаралық көлік бағытына түсетін жүктеме бойынша жағдайды алдын ала болжай аламыз», - деді министр.
Саланы одан әрі дамыту үшін тасымалдау көлемінің серпінді өсуін ескере отырып, 6 негізгі міндетті шешуге шоғырландыру қажет. Олардың қатарында, теңіз порттары акваториясының түбін тереңдету, терминалдық қуаттарды дамыту және олардың негізінде бонд аймақтарын құру, порттарға баратын теміржол инфрақұрылымын дамыту, көлік дәліздерін цифрландыру, сауда флотын арттыру, навигациялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бар.
Бұдан әрі Көлік министрлігінің басшысы аталған міндеттерді шешу үшін жүргізіліп жатқан, жоспарланған әрі ұсынылып отырған шараларды атап өтті.
Атап айтқанда, Құрық портының акваториясында түбін тереңдету жұмыстары 2024 жылдың шілдесіне дейін аяқталып, кейін Ақтау портында жүргізіледі жеп жоспарланып отыр. Каспий жағалауындағы жеке терминалдар да түбін тереңдету жұмыстарын жүргізуді қажет етеді. Алайда оларға бюджет қаражаты көзделмеген. Сонымен қатар порт инфрақұрылымын дамытудың маңыздылығын назарға ала отырып, мемлекеттік қолдау көрсету мүмкіндігі қарастырылуда.
Көлік министрлігінің басшысы қазылған топырақ терминалдық қуаттарды одан әрі ұлғайту үшін пайдаланылатынын атап өтті. Олардың есебінен ауданы 170 гектарға жуық жаңа аумақтар құрылатын болады. Перспективалы учаскелер бойынша Abu Dhabi Ports, Rhenus және Shandong port компаниялармен келіссөздер жүргізілуде.
Министрдің ақпаратына сәйкес, келесі жылдан бастап Ақтау портында контейнерлік хаб құрылысы басталады. Ляньюньган портымен тиісті келісімге қол қойылған. Жобаның техникалық-экономикалық негіздемесі 2024 жылдың сәуір айында дайын болады. Құрық портында биыл астық терминалдарының құрылысы аяқталды. Сондай-ақ портта жалпы жүктерге және «жасыл сутекті» ауыстырып тиеуге арналған терминалдар салынады.
Теңіз порттарына іргелес теміржол инфрақұрылымын дамыту үшін «Бейнеу – Маңғыстау», «Жарық – Сексеуіл» және «Шалқар – Құрық» теміржол учаскелерінде 404 шақырымды құрайтын екінші жол салу жоспарда бар. Іс-шаралар магистральдық теміржол желісін 2030 жылға дейін жаңғырту жөніндегі бекітілген жоспарға енгізілген. Сондай-ақ Ақтау портының терминалдарына апаратын қосымша жолдар салынады.
Транскаспий халықаралық көлік бағытын цифрландыру үшін сингапурлық PSA компаниясы Сиань құрғақ портының ақпараттық жүйесімен біріктірілген Digital Trade Corridor цифрлық платформасын әзірледі. Сонымен қатар Қытаймен шекарада транзиттік декларацияларды беру процесін автоматтандыру үшін пилоттық режимде Tez Customs кедендік платформасы енгізілді. Қазір оның Алтынкөл станциясындағы жұмысын PSA қызметкерлері қадағалап отыр.
«Сонымен қатар Digital Trade Corridor цифрлық платформасын Баку портының, Әзербайжан темір жолдарының және Грузияның көлік ұйымдарының ақпараттық жүйелерімен интеграциялау жүргізілуде. Наурыз айының соңына қарай цифрлық платформа өнеркәсіптік пайдалануға беріледі. Бұл Қытайдан Еуропаға дейінгі жүктер қозғалысының бүкіл процесін цифрландыруға мүмкіндік береді», – деді Марат Қарабаев.
Сауда флотын дамыту үшін қолданыстағы өндірістік объектілер базасында отандық кеме жасау зауытын құру жоспарланып отыр. Бірінші кезеңде 10 жаңа кеме салу қажет. Кемелердің жаңа үлгілерін «Қазақтеңізкөлікфлоты» жобалап жатыр. Сонымен бірге YDA, Asfat және ADP компаниялары «кеме жасау зауыты» жобасын жүзеге асыруға деген қызығушылық танытуда.
Теңізде жүзу қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін 2024 жылдың наурыз айының соңына дейін Құрық портындағы кемелердің қозғалысын басқару жүйесі өнеркәсіптік пайдалануға енгізілетін болады. Ақтау портында жүйені 2025 жылдың соңына дейін орнату көзделіп отыр.
Аталған жұмыс тобының көздеген негізгі мақсаты – заңнамалық реттеу және теміржол қызметтері нарығындағы субъектілердің өзара іс-қимыл технологиясын жетілдіру
Осылайша теміржол саласындағы нормативтік-құқықтық базаны жетілдіру мақсатында биыл Көлік министрлігінің теміржол инфрақұрылымы мен жүк тасымалдау процесін реттейтін 9 бұйрығына түзетулер енгізілді.
Сондай-ақ Үкімет Аппаратының отандық кәсіпкерлер кеңесінің мәселелері жөніндегі хаттамалық тапсырмаларын орындау мақсатында халықаралық (транзитті қоспағанда) және республика ішіндегі қатынастарда ел аумағында теміржол көлігімен жүктерді тасымалдауды жүзеге асыру кезінде тасымалдаушы мен экспедитор арасындағы үлгілік келісімшарт қайта қаралып, тиісті өзгерістер енгізілді.
Бұл түзетулер жобасы транзиттік тасымалдардың қайталанатын нормаларын жойып, елдегі бизнес-ахуалды жақсарту үшін оларды ұлттық заңнамаға сәйкес келтіруді көздейді.
Қазіргі таңда Көлік министрлігі Ұлттық кәсіпкерлер палатасы және бизнес-қоғамдастық өкілдерімен бірлесіп, транзиттік қатынаста жүктерді тасымалдауды жүзеге асыру кезінде тасымалдаушы мен экспедитор арасындағы үлгілік келісімшартына енгізілген ұсыныстарды мақұлдады. Бұйрықтың тиісті жобасы мемлекеттік органға келісуге жіберілді.
ISO TK 241 «Автомобиль жолдарының қауіпсіздігі» халықаралық стандарттау ұйымының халықаралық техникалық комитетінің жыл сайынғы отырысы алғаш рет Қазақстанда ҚР Көлік министрлігінің және Автомобиль жолдары комитетіне қарасты Қазақстан жол ғылыми-зерттеу институтының бастамасымен ұйымдастырылып отыр.
17-ші отырыс елордасы Астана қаласында 11-14 желтоқсан аралығында өтеді. Оған халықаралық техникалық комитеттің төрағасы Вивека Одлен (Швеция стандарттау институты), Көлік министрлігінің Автомобиль жолдары комитеті және «ҚазжолҒЗИ» АҚ, «Қазстандарт», Дүниежүзілік Банк, ҚР ІІМ, Қазақ жол қозғалысы қауіпсіздігі ғылыми-зерттеу институты, Q88 аумақты тұрақты дамыту қауымдастығының және Sergek Group басшылығы мен өкілдері қатысып жатыр. Алдыңғы кездесулер Канадада, Швецияда, Қытайда, Жапонияда, Ұлыбританияда және Непалда өткен болатын.
Іс-шара көлік саласында 2 жаңа халықаралық стандарттарды әзірлеу және оларды күллі әлемде енгізу мәселелеріне арналған. Атап айтқанда, автономды көлік құралдарының этикалық хаттамасын (жасанды интеллект үшін) көздейтін 39003 стандарты және такси агрегаторлары үшін 39004 стандарты. Екі стандарт та жаңа зияткерлік және пилотсыз технологияларды дамыту жағдайында автожолдардағы жол-көлік оқиғаларының санын азайтуға бағытталған.
«Аталған стандарттардың ауқымы шағын болғанымен, адамдардың өмірі үшін маңызы зор. Мысалы, сандық платформа алаңдарын пайдаланатын кейбір такси жүргізушілерінің жұмыс уақыты тек таңертең аяқталады. Ал статистика мәліметтеріне сәйкес, таңертеңгі сағат 4 пен 5-те өліммен аяқталған жол-көлік апаттарының саны өте көп. 39004 стандарты компанияларға жүргізушілер үшін нормаланған кестені өздерінің инфожүйелеріне енгізуге мүмкіндік береді. Автономды көлік үшін де солай. Яғни, 39003 стандарты автокөліктің жасанды интеллект жүйесіне төтенше жағдайда этикалық шешімдерді енгізуді көздейді», - деді «ҚазжолҒЗИ» АҚ стандарттау департаментінің директоры Нұржан Досаев.
Аталған халықаралық стандарттарды енгізу бойынша қорытындыны техникалық комитеттің жұмыс тобы 2024 жылдың соңына дейін шығарады.
*ИСО 241 «Автомобиль жолдарының қауіпсіздігі» техникалық комитеті жол қозғалысы қауіпсіздігі саласындағы халықаралық стандарттарды әзірлеу және енгізу үшін маңызды алаң болып табылады. Қазақстанды қоса алғанда, 56 елдің мамандары үнемі талдау жүргізеді және енгізілген стандарттар бойынша статистиканың корреляциясы шығарылады. Қазақстан 2021 жылы 241 комитетінің толыққанды мүшесі болды.
Бұған дейін осындай отырыстар Қазақстанда екі рет өткен. Мәселен, 2008 жылы ТК 90 «Табиғи газ», ал 2019 жылы ТК 40 «Темір жол көлігі» отырысы ұйымдастырылған.
Іс-шараның ұйымдастырушысы Қазақстан жол ғылыми-зерттеу институты, сондай-ақ Q88 аумақты орнықты дамыту қауымдастығының қолдауымен Қазақстан стандарттау және метрология институты болды.