Вакцина және коронавирустық вакцинация туралы не білуіңіз керек

Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік санитарлық дәрігерінің 2021 жылғы 27 қаңтардағы № 3 қаулысына сәйкес
Қазақстан Республикасы халқының арасында коронавирустық инфекция ауруларының алдын алу жөніндегі шараларды одан әрі жүргізу туралы.

Халық арасында covid-19 коронавирустық инфекциясының таралуының алдын алу мақсатында Жамбыл РБ ШЖҚ КМК "Спутник V" коммерциялық атауымен неғұрлым танымал ресейлік "Гам-КОВИД-Вак"препаратымен халықты вакцинациялауды жүргізуде. Вакцинаны Н. Гамалеи ұлттық эпидемиология орталығы әзірледі және шығарады. Бұл векторлық типтегі екі компонентті препарат, оның өндіріс технологиясы белгілі және соңғы онжылдықта бірнеше рет сыналған. Негіз-зиянсыз адам аденовирусының екі түрі, олардың мембраналары SARS-CoV-2 коронавирусының s-ақуызының ақуыз бөлшектерімен толықтырылған. Адам ағзасына енген кезде препарат иммундық реакцияны тудырады, бұл нақты антиденелердің жеткілікті мөлшерін шығарудан және COVID-19 инфекциясына тұрақты иммунитетті қалыптастырудан тұрады.

Кімге егу керек?

Коронавирустық инфекцияны жұқтыру қаупі жоғары келесі адамдар КВИ-ға қарсы вакцинациялауға жатады (басымдылығы бойынша):

1) медицина қызметкерлері, бірінші кезекте инфекциялық ауруханалардың, жедел медициналық көмектің, реанимация және қарқынды терапия бөлімшелерінің, алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының, стационарлық көмек көрсететін денсаулық сақтау ұйымдарының қабылдау бөлмелерінің персоналы, санитариялық-эпидемиологиялық қызметтің қызметкерлері;

2) педагогтар;

3) учаскелік полицейлер;

4) студенттер;

5) медициналық-әлеуметтік және жабық балалар мекемелерінің персоналы мен контингенті;

6) Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар қызметінің, Қорғаныс, Ішкі істер министрліктерінің, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің, Мемлекеттік күзет қызметінің қызметкерлері;

7) ҚР Президенті Іс Басқармасының контингенті, мемлекеттік қызметшілер, Қазақстанда аккредиттелген дипломатиялық, консулдық мекемелердің қызметкерлері болып табылатын, Қазақстан Республикасының азаматтары, ұлттық құрама командалардың мүшелері;

8) созылмалы аурулары бар адамдар (қант диабеті, өкпенің созылмалы обструктивті ауруы, жүрек-тамыр жүйесі).

Вакцинация жасау керек пе?

Спутник V вакцинасының тиімділігі сынақтарға сәйкес 96% құрайды. Бұл дегеніміз, иммундау аяқталғаннан кейін жүзден 96 адам жұқтырған адамдармен байланысқаннан кейін ауырмайды, егер инфекция әлі де болса, олар ауруды жеңіл түрде жұқтырады."Спутник V" енгізудің ауыр, тіпті одан да көп өлім салдары әлі тіркелген жоқ, ал бірқатар шетелдік вакциналарға олардың қауіпсіздігіне байланысты көптеген мәселелер бар. Коронавирустық вакцинаны енгізгеннен кейін сіз бірқатар әлеуметтік шектеулерден арылуға болады. Мысалы, көптеген елдер вакцинацияланған адамдар үшін ең қолайлы режимді енгізуді жоспарлап отыр немесе енгізуде. Препаратты енгізер алдында пациенттерді мұқият тексеру жүргізіледі. Мұндай қатаң шаралар күтпеген салдардың болмауына қосымша кепілдік береді. Коронавирусты вакцинациялауға арналған Препарат қазіргі уақытта тұрғындарға тегін беріледі.

Вакцинацияны қайда жасауға болады?

Коронавирусқа қарсы егу "Жамбыл аудандық ауруханасы"ШЖҚ КМК-да жүргізіледі. Ерікті вакцинациялауға 8-71544-7-90-40 телефоны бойынша тіркелуге болады.

Вакцинацияға дайындық

Дереу мәлімдеу керек: ресми хаттама пациенттен ешқандай дайындық әрекеттерін талап етпейді. Сізге вакцинаны тегін алу үшін өзіңізбен бірге жеке басын куәландыратын құжатты алу керек.

Коронавирусқа қарсы вакцинацияға ақылға қонымды дайындық мыналарды қамтиды:

• жалпы тәжірибелік дәрігердің қарауы;

Коронавирусқа қарсы вакцинация қалай өтеді

Коронавирусқа қарсы вакцинацияның жалпы тәртібі бірдей және келесі әрекеттерден тұрады:

1. Иммундауды жүргізу алдында егілушілердің арасында сауалнама жүргізіледі, ерікті түрде хабардар етілген келісім немесе профилактикалық егулерді жүргізуге жазбаша түрде бас тарту ресімделеді .Әрбір егілушіге КВИ-ге қарсы алдағы егу туралы хабарланады, егілушіге профилактикалық егу туралы толық және объективті ақпарат беріледі. Егілетін адамдармен иммундаудан кейін қолайсыз көріністер пайда болған жағдайда медициналық көмекке жүгіну қажеттігі туралы түсіндіру жұмыстары жүргізіледі

2. Вакцинациялауға профилактикалық егуге қарсы көрсетілімдері жоқ адамдар жіберіледі. Вакцинация жүргізер алдында дене температурасын өлшеумен, эпидемиологиялық анамнезді жинаумен, сатурацияны, жүрек жиырылуының жиілігін, артериялық қысымды өлшеумен, тыныс алу және жүрек-қантамыр жүйесін аускультациялаумен және жұтқыншақты тексерумен дәрігердің міндетті тексеруі жүргізіледі. Егер температура 37°C-тан асса, вакцинация кейінге қалдырылады

3. Вакцинация екі кезеңде жүргізіледі: алдымен I компонентімен 0,5 мл дозада, содан кейін 3 аптадан кейін (вакцинация күнін есептемегенде 21 күн) - II компонентімен 0,5 мл дозада; бұл ретте II компонентпен 21 күнге вакцинация жүргізу мүмкін болмаған жағдайда (демалыс, мереке күндеріне сәйкес келу, басқа елді мекенге шығу және т. б.) келесі 7 күн ішінде екпе жүргізуге жол беріледі; I және II компоненттерді енгізу арасындағы аралықты негізсіз ұзартуға жол бермеу ұсынылады, өйткені бұл иммундық жауаптың қалыптасуына әсер етуі және вакцинация тиімділігінің төмендеуіне әкелуі мүмкін;

4. Вакцина тек бұлшықет ішіне енгізуге арналған. Препаратты көктамыр ішіне енгізуге қатаң тыйым салынады! Вакцина дельтоидқа енгізіледі (иықтың сыртқы бетінің жоғарғы үштен бірі). Егер дельтоидты бұлшықетке енгізу мүмкін болмаса, препарат жамбастың бүйірлік кең бұлшықетіне енгізіледі;

5. Вакцинацияланған адамдар физикалық қашықтық талаптарын сақтай отырып, вакцинациядан кейін 30 минут бойы медициналық бақылауда болуы тиіс; бұл ретте КВИ-ға қарсы екпе алған адамдарға "КВИ-ға қарсы вакцинация жүргізілді; медициналық бақылау кезеңі 30 минут ішінде!"(иммундаудан кейін қолайсыз көріністердің жоқтығы туралы белгі қою үшін 30 минуттан кейін медицина қызметкеріне қайтарылуы тиіс), сондай-ақ жадынамалар және КВИ-ға қарсы вакцинация бойынша басқа да ақпараттық-білім беру материалдары

6. Үш күн ішінде медицина қызметкері телефон арқылы егілген пациенттің жағдайына (вакцинациядан кейінгі кезең) сауалнама жүргізеді.

Көбінесе қысқа мерзімді жалпы (қысқа тұмау тәрізді синдром, қалтырау, дене температурасының жоғарылауы, артралгия, миалгия, астения, жалпы әлсіздік, бас ауруы) және жергілікті (инъекция орнындағы ауырсыну, гиперемия, ісіну) реакциялар дамуы мүмкін.

Вакцинациядан кейін температураның жоғарылауымен стероид емес қабынуға қарсы препараттарды тағайындау ұсынылады. Көбінесе жүрек айнуы, диспепсия, тәбеттің төмендеуі, кейде аймақтық лимфа түйіндерінің жоғарылауы байқалады. Кейбір пациенттерде аллергиялық реакциялардың дамуы, қан сарысуындағы бауыр трансаминазалары, креатинин және креатинфосфокиназа деңгейінің қысқа мерзімді жоғарылауы мүмкін.

"Жамбыл АА" ШЖҚ КМК ЖПД дәрігері»
Майсатаева Р. Б.