Табиғаттағы және адам өміріндегі орманның маңызы

Орман адам өмірінде маңызды рөл атқарады. Ең алдымен, орман климатқа, таза судың, таза ауаның болуына мол әсер етеді, ол ауылшаруашылық жерлерін қорғайды, адамдардың жайлы өмір сүруіне және демалуына орын береді, жабайы табиғаттың алуан түрлілігін сақтайды. Бұл орманның орта құраушы немесе экологиялық рөлі.

Екіншіден, орман көптеген материалдық ресурстардың көзі болып табылады, онсыз адамзат қазір де, болашақта да өмір сүре алмайды - құрылыс, қағаз және жиһаз, отын, азық-түлік, дәрілік өсімдіктер және тағы басқалар үшін ағаш қажет. Бұл орманның экономикалық немесе ресурстық рөлі.         

Үшіншіден, орман мәдени және тарихи ортаның бөлігі, оның әсерінен бүкіл халықтардың мәдениеті мен әдет-ғұрыптары қалыптасады, халықтың едәуір бөлігінің, әсіресе ауылдар мен орман қоныстарында тұратындардың еңбек, тәуелсіздік және материалдық әл-ауқат көзі болып табылады.

Орманның «ғаламшардың жасыл өкпесі» ретіндегі рөлі де белгілі, өйткені ол атмосферадан СО2 сіңіреді және байланыстырады, тірі өсімдіктердің органикалық заттарында, олардың қалдықтары мен топырақта көміртекті сақтайды және барлық тіршілік иелеріне тыныс алу үшін қажет оттегін шығарады.

Сонымен қатар, орман керемет биологиялық ауа сүзгісі болып табылады. Ол ауаны шаңнан және басқа зиянды қоспалардан тазартуда өте тиімді. Ластанған суларды тазарту процесінде орман экожүйелерінің рөлі соншалықты маңызды, олар осы ретте көбірек қолданылады. Орман өзендер мен бұлақтардың жағалауларын эрозиядан сенімді қорғайды, осылайша топырақ бөлшектерінің су объектілеріне енуіне жол бермейді.

Ормандар біздің ғаламшарымызда бар тірі организмдер мен экожүйелердің биологиялық әртүрлілігінің негізгі бөлігінің болуымен тығыз байланысты. Орман алқаптары өсімдіктердің, жануарлардың және саңырауқұлақтардың барлық түрлерінің төрттен үшінің негізгі тіршілік ету ортасы болып табылады.

Орман табиғи ортаның ажырамас элементі екенін есте ұстаған жөн, оның әсерінен орман алқаптарын мекендейтін халықтардың мәдениеті мен өзіндік санасы тарихи түрде қалыптасады.

Орман алқаптарының жанында тұратын этникалық топтардың тарихында орманмен, оның ресурстарын тікелей пайдаланумен немесе орманмен жер үшін үздіксіз бәсекелестікпен байланысты болмайтын қандай да бір қызмет түрін табу қиын.

Бұл көбінесе мұндай ұлттардың орманға деген дәстүрлі екіжақты қатынасын анықтады: бір жағынан, қорғаушы ретінде, әртүрлі игіліктердің қайнар көзі, ал екінші жағынан, өмірлік маңызды аумақ үшін басты бәсекелес ретінде. Мұндай тенденциялар біздің заманымызда да байқалады, бұл кезде табиғат заманауи технологиялармен қаруланған адаммен бәсекелесу қабілетін жоғалтты.

Көлік және өнеркәсіптік кәсіпорындар шығаратын атмосфераға улы газдар мен шаңның шығарындылары, сондай-ақ орман өрттері орман экожүйелеріне теріс әсер етеді. Бұл мәселені шешу мақсатында тазарту құрылыстары салынып, қалдықтары аз жаңа технологиялар енгізілуде.

Ормандар адамның өзі үшін, ғаламшарымыздың келесі ұрпақтары үшін жануарлар мен өсімдіктер әлемінің үлкен байлығын сақтау үшін өмір сүруі керек.

Г. Е. Серебренников
«Булаев орман шаруашылығы» КММ
орманды молықтыру және ағаш өсіру жөніндегі инженері