СЕМЕЙДЕ «ҚУАТТЫ ӨҢІРЛІК ҒЫЛЫМ – ҚУАТТЫ ӨҢІР» КӨШПЕЛІ ОТЫРЫСЫ ӨТТІ

13 маусымда Семей қаласында ҚР Президентінің жанындағы ҚР Ұлттық ғылым академиясы Президиумының «Қуатты өңірлік ғылым – қуатты өңір» тақырыбында көшпелі отырысы өтті.

Академия президенті А.Күрішбаев көшпелі отырыстың жұмысын бастай отырып, Абай облысы еліміздің орасан зор даму әлеуеті бар маңызды экономикалық өңірлерінің бірі екенін атап өтті.

«Бүкіл әлем мойындаған ядролық зерттеулердің бірегей ғылыми-тәжірибелік инфрақұрылымы болып саналатын Курчатов қаласындағы бұрынғы Семей ядролық полигоны – бүгінде ерекше құнды ғылыми база. Оның әлеуетін барынша көрсете алғанда өңір атом энергетикасы саласындағы ғылыми өнімдердің әлемдік нарықтарына ірі жеткізуші бола алады. Сондықтан осы бірегей ғылыми базаны қолдау – мұрағаттық міндет», – деп атап өтті ол.

Бұдан басқа бұл өңірде мал шаруашылығын дамыту және табиғи жайылымдық жерлерді тиімді пайдалану, жем-шөп базасын құру, осы салаға ветеринариялық істің және селекциялық-асыл тұқымдық жұмыстың жай-күйін сапалы жаңа деңгейге көтеруге мүмкіндік беретін цифрлық технологияларды енгізу есебінен экспортқа экологиялық таза өнімді жеткізу үшін үлкен перспективалар бар. Сондай-ақ облыстың мал шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу бойынша әлеуеті ашылмаған күйінде қалып отыр, дегенмен осында бір кездері Кеңес Одағындағы ең ірі атақты Семей ет комбинаты болған. Сондай-ақ облыстың «Семей Орманы» мемлекеттік табиғи резерватының мүмкіндіктерін пайдалана отырып, туризмді, оның ішінде экологиялық туризмді дамытуға да орасан зор әлеуеті бар.

Күрішбаевтың айтуынша, аймақтық экономикалық дамудың әлеуетін көтеру дәрежесі олардың ғылыми қамтамасыз етілу деңгейіне байланысты. Бұл мәселеде өңірлік ғылым жетекші рөл атқаруы тиіс. Бұл – әлемдік тәжірибе және өңірлік деңгейде инновацияларды дамытудың негізі. Сондықтан Мемлекет басшысының осы мәселеге баса назар аударып, жергілікті атқарушы органдардың алдына ғылым және техника жөніндегі өңірлік кеңестер құрып, олардың қызметін қамтамасыз ету арқылы ғылым мен инновацияны дамыту жөнінде нақты міндет қоюы кездейсоқ емес екенін алға артты.

Жиын барысында Абай облысы әкімі Берік Уәли, ҚР ҒЖБМ Ғылым комитетінің төрағасы Ғ.Жанқуатов, ҚР Атом энергиясы агенттігі төрағасының орынбасары Т.Жантикин, ҚР Президентінің жанындағы ҚР Ұлттық ғылым академиясының академиктері, мемлекеттік органдардың, ғылыми ұйымдар мен жоғары оқу орындарының басшылары, атом энергетикасы, тау-кен металлургия, ауыл шаруашылығы, денсаулық сақтау саласындағы жетекші отандық және шетелдік ғалымдар және бизнес-қоғамдастық өкілдері қатысқан кең пікір алмасу өтті.

Отырыс барысында өңірлік ғылымды дамытудың өзекті мәселелері, оның өңір мен елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына ықпалы талқыланды. Қатысушылардың назарына жаңа зерттеулердің нәтижелері, өңірлік ғылымның тиімділігін арттыруға бағытталған стратегиялық тәсілдер мен бастамалар, сондай-ақ ҚР «Ғылым және технологиялық саясат туралы» қабылданған Заңы аясында өңірде қолданыстағы және болашақ өндірістердің дамуына қатысты технологиялық мәселелер мен проблемаларды шешу мүмкіндіктері ұсынылды. Сонымен қатар қатысушылар өңір ерекшеліктеріне бейімделген ғылымды дамытудың жаңа басым бағыттарымен танысты.

Көшпелі отырыс аясында ғылыми-инновациялық көрме ұйымдастырылып, Абай облысындағы өңірлік ғылымның басым бағыттарын айқындауға арналған форсайт-сессия өткізілді. Қатысушылар ғылыми қауымдастық пен бизнес арасындағы ынтымақтастық мүмкіндіктерін талқылады. Отырыс өңірдегі ғылым мен технологиялық дамуды нығайту, ғылыми зерттеулер мен өндіріс арасындағы тиімді байланысты орнату, сондай-ақ өңірлік ғылымның әлеуетін арттыру жолдарын қарастыру үшін маңызды алаңға айналды.

Академия Президиуымы көшпелі отырысының қорытындысы бойынша атом энергетикасын дамыту және саланы ғылыми сүйемелдеу мәселелері бойынша аналитикалық жазба дайындалып, өңірлік ғылымды дамыту жөніндегі бірлескен жұмыс жоспары бекітіледі.