ІІМ-де есірткінің “қолжетімділігі” талқыланды
Халықаралық нашақорлыққа қарсы күрес күні қарсаңында ІІМ-де денсаулық сақтау, білім және ғылым министрліктері, елордалық психикалық денсаулық орталығы өкілдерінің қатысуымен дөңгелек үстел өткізілді.
Кездесуге қатысушылар бірлесіп шешуді талап ететін негізгі проблемаларды анықтады: жасөспірімдер мен жастар арасында нашақорлықтың жүйелі, кәсіби түрде құрылған алдын алу; рецептілік препараттардың іске асырылуын бақылауды күшейту, мектеп әкімшіліктерінің есірткіге қарсы қызметке қатысуы және басқа да көптеген проблемалар.
Есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл департаментінің бастығы Тлеген Маткенов атап өткендей, әлемде 15 пен 64 жас аралығындағы 270 миллионнан астам адам тұрақты нашақорлар болып табылады. Жыл сайын психобелсенді заттарды қолдану 450 мыңнан астам адамның өліміне әкеледі.
Соңғы жылдары бұл жағдай есірткінің жаңа синтетикалық түрлерінің таралуымен күрделене түсті. Қазақстан да тыс қалған жоқ. Мұның себептері – өндірістің қарапайымдылығы мен арзандығы, сәйкесінше есірткінің қол жетімділігі, сондай-ақ оларды әлеуметтік желілер мен мессенджерлер арқылы таратудың байланыссыз тәсілі.
Жыл басынан бері полиция 41 кг синтетикалық есірткі тәркіледі. Олардың айналымына байланысты 526 қылмыстық құқық бұзушылық анықталды. 15 кг-нан астам пайдалануға дайын есірткі және 35 литр прекурсорларды алып, 10 есірткі зертханасы жойылды. Есірткі тарататын 740 сайт бұғатталды.
Полиция қабылдаған шараларға қарамастан, нашақорлық жасарып келеді.
Нұр-Сұлтан қаласының психикалық денсаулық орталығының ақпараты бойынша, героиндік нашақорлар сирек кездеседі, көбіне ауыр халде, терең психозы және орталық жүйке жүйесінің органикалық зақымдануы бар синтетикаға тәуелді науқастар түседі. Жасөспірімдер психоактивті заттарды қолдану тәжірибесін 13 жасында алады. Бірінші рет әдетте марихуананы қолданумен байланысты.
Орталық директорының орынбасары Әлішер Қожахметов елордалық наркологтардың жұмысын қиындататын факторлардың қатарында синтетикалық есірткі нарығының жылдам жаңаруын, сондай-ақ есірткіге тәуелділерді есепке қою тәсілдерінің өзгеруін атап өтті. Елордалық мамандардың пікірінше, алдын алу есебінің жойылуы нашақорлыққа тәуелділіктің қалыптасуының ерте сатысында анықталмауына әкелді.
Кездесу барысында бұл мәселелер өткен жылдың желтоқсан айында құқық бұзушылықтың алдын алу жөніндегі ведомствоаралық комиссияның отырысында талқыланғаны атап өтілді. Ақпан айында Парламент Сенатының депутаттарымен қаралды, олар елдегі нашақорлық деңгейінің төмендеуі барлық мемлекеттік органдардың келісілген іс-әрекеттерімен ғана мүмкін болатындығын көрсетті. Үкіметке заңнамалық деңгейде мемлекеттік органдардың нашақорлықтың алдын алу саласындағы құзыретінің бұлдырлығын жою, әрбір ведомствоға тиісті функцияларды нақты бекіту тапсырылды.
Қатысушылар барлық мемлекеттік органдар мен үкіметтік емес ұйымдарды тарта отырып, елдегі есірткіге қарсы жұмысқа жүйелі көзқарасты қалыптастыру қажеттілігі туралы ортақ пікір білдірді.