Полицияның жетекші қызметтерінің қызметкерлері құтқарушылармен бірге тәулік бойы су тасқынының салдарымен күресуге жұмылдырылған кезде, қала сыртындағы жолдарда қауіпсіздікті қамтамасыз ететін облыстық патрульдік полиция батальонының қызметкерлері қарқынды жұмыс істеп жатыр.
Есіл өзенінің бұрын-соңды болмаған төгілуі облыс тұрғындарының өміріне, сондай-ақ қала сыртындағы автожолдарда кезекшілік ететін патрульдік полиция қызметкерлерінің жұмысын ұйымдастыруда айқын түзетулер енгізді. Алайда автопатрульдер жаңа жағдайларда жедел қайта бағдарланды; жол қауіпсіздігін бақылаумен қамтамасыз ету штаттық режимде жүзеге асырылады.
– СҚО ПД ППБ қызметкерлері екі ауысымда су тасқыны байқалатын автожол учаскелерінде кезекшілік етеді. Біздің міндетіміз – жол қауіпсіздігін қамтамасыз ету, жазатайым оқиғалардың алдын алу, құтқарушыларға жәрдемдесу және халыққа жан-жақты көмек көрсету, – деп атап өтті СҚО ПД ППБ командирі Валихан Оразалин.
СҚО полициясы су тасқынынан зардап шеккендерге көмек жинау туралы әр үшінші хабарландыру – алаяқтардың әрекеті екенін айтты.
Бұл – су тасқыны кезінде WhatsApp мессенджерінде құрылған чаттарға солтүстікқазақстандық полицейлер жүргізген мониторингтің нәтижесі.
Петропавлдың шеткі аудандарын терең су басқаннан кейін WhatsApp мессенджерінде топтар құрылып, оларға қаланың және облыстың тұрғындары кіріп қосыла бастады. Бұл топтарда адамдар тасқын барысында туындаған проблемаларды талқылайды, ойларымен бөліседі, зардап шеккендерге көмек ұйымдастырады. СҚО полиция департаменті криминалдық полиция басқармасының қызметкерлері топтардың әкімшілерімен үнемі байланыста, алаяқтық белгілері бар болуы мүмкін әрбір ақпаратты тексереді.
– Соңғы уақытта су тасқынынан зардап шеккен адамдардың банктік карталарының нөмірлері және көмек сұрау туралы өтініштері көрсетілген хабарландырулар тарап кетті. Олардың барлығын көптеген тұрғындар көрді. Киберқылмысқа қарсы күрес бөлімінің қызметкерлері осындай хабарландыруларды, нақтырақ айтқанда, суретте, мәтінде көрсетілген адамдар жайлы, олардың есепшоттары туралы мәліметтердің шынайылығын жіті тексереді. Үш күн ішінде алты үлкен чатта 50-ге тарта жалған хабарландыру анықталды. Олардың арасындағы көмек туралы әр үшінші хабарландыру жалған болып шықты. Хабарландырулар жойылды, авторлардың чаттардағы нөмірлері бұғатталды, – дейді СҚО ПД криминалдық полиция басқармасының бастығы Иван Терзиди.
Алаяқтардың көздегені – қиын-қыстау кезеңде адамдардың жағдайын пайдаланып, оңай олжаға кенелу. Сондықтан полицейлер қаржылық сұрақтармен байланысты кез келген ақпараттың шынайылығына көз жеткізуге және барынша сақ болуға кеңес береді.
СҚО тұрғындары күмәнді хабарландырулар мен сілтемелерді тексерту үшін криминалдық полиция басқармасының қызметкеріне + 7 747 429 0203 WhatsApp нөміріне жібере алады.
Елордада полицейлер террористік тұрғыдан осал нысандарды тексеруді жалғастырып жатыр.
Полиция террористік тұрғыдан осал объектілерді терроризмге қарсы қорғауды қамтамасыз етуде бақылауды жүзеге асырады. ТТО объектілерді тексеру кезінде полиция қызметкерлері объектінің техникалық нығаюын, сондай-ақ террористік сипаттағы қауіп-қатерлерге ден қою жөніндегі персоналдың білімі мен дағдыларын тексереді.
Осы жылы ТТО объектілерден 70 нысан тексеріліп, кемшіліктерді жою үшін 35 ұйғарым енгізілді. Жүргізілген тексерулердің нәтижелері бойынша Астана қаласының мамандандырылған ауданааралық әкімшілік сотына әкімшілік жауапкершілікке тарту үшін 16 объектіге қатысты материалдар жіберілді, осы уақытта сот 9 объектіні қарастырып, айыппұл салды.
Полиция объектілердің басшыларына 1999 жылғы 13 шілдедегі “Терроризмге қарсы іс-қимыл туралы” Заңның 10-3-бабына сәйкес ТТО объектілердің терроризмге қарсы қорғалуына қойылатын талаптармен танысуға кеңес береді.
Құқық бұзушылықтың алдын алу мақсатында тәртіп сақшылары террористік тұрғыдан осал объектілердің басшыларына заңдық сауаттылықты арттыру бойынша тұрақты жұмыс істеуді ұсынады, адамдардың қауіпсіздігі мәселелерін елемеу әрқайсысына 100 айлық есептік көрсеткіштен айыппұл салуға әкеп соғады.
“Терроризмге қарсы іс-қимыл туралы” Заңның талаптарына сәйкес террористік әрекеттің алдын алу, сондай-ақ объектілерді терроризмге қарсы қорғау және олардың қауіпсіздігінің тиісті деңгейін сақтау мақсатында террористік тұрғыдан осал объектілердің басшылары немесе өзге де лауазымды адамдары мынадай іс-шаралардың іске асырылуы, атап айтқанда объектінің терроризмге қарсы қауіпсіздігінің паспорттарын әзірлеу, терроризмге қарсы іс-шаралар терроризмге қарсы қорғау үшін қызметкерлерді оқыту керек.
Сондай-ақ мүдделі мемлекеттік органдармен бірлескен іс-қимылдарды жоспарлау, бейне ақпаратты сақтау мерзімі кемінде 30 тәулік болатын сапалы телевизиялық бейнебақылау жүйесімен жарақтандыру, жекелеген жағдайларда қол жеткізуді басқару жүйесін, күзет дабылы жүйесін, сондай-ақ құлақтандыру жүйесін белгілеу қажет.
ҚР Ішкі істер министрі Ержан Сәденовтің бұйрығымен Ұлттық ұланның 3 мыңнан астам әскери қызметшісі қосымша күш ретінде су тасқыны болып жатқан Қазақстанның батысы мен солтүстігінде белсенді көмек көрсетіп жатыр.
Бүгінде табиғи апаттың салдарынан еліміздің көптеген аймағы су астында қалды және жергілікті халыққа қауіп төніп тұр. Қазіргі сәтте қауіпті аймақтардан адамдарды уақытылы эвакуациялау және су тасқынынан зардап шеккен азаматтарға қажетті көмек көрсету басты міндет болып қала береді.
Қазіргі уақытта Батыс Қазақстан және Атырау облыстарында су басу қауіпі өте жоғары. Алайда үлкен апаттың алдын алу үшін ұландықтар барын салып жатыр. Олар су басқан аудандардың тұрғындарын эвакуациялаумен белсенді шұғылданып, тұрғын алаптарда құм салынған қаптардан бөгет тұрғызып жатыр. Мәселен, Батыс Қазақстан облысының елді мекендерінен тұрғындарды эвакуациялау барысында Ұлттық ұланының 5517 әскери бөлімінің әскери қызметшісі Мәулен Марленов су ортасында қалған адамдарды дер кезінде құтқарды. Ол су тасқынының ортасында тұрып қалған жүк көлігінен 30 адамы шығарып, қауіпсіз аймаққа эвакуациялады.
Жалпы, Ұлттық ұлан жауынгерлері Қазақстандағы су тасқынына қарсы іс-шаралардың алғашқы күндерінен бастап көмекке жұмылдырылды. Жалпы алғанда 3 мыңнан астам офицер мен сержант, курсанттар мен сарбаздар халық арасынан табылды. Бұдан бөлек, ұландықтар табиғи апат аймақтарынан азаматтарды эвакуациялауға белсенді қатысып жатыр. Білгіленген нүктелерге гуманитарлық көмек жеткізеді, тонауға жол бермеу мақсатында полиция қызметкерлерімен бірлесіп құқықтық тәртіпті қамтамасыз етеді, су тасқынымен қамтылған көшелерді патрульдейді, жағалауды нығайту жұмыстарын жүргізеді, су арнасын бұруды және каналдарды тазартуды жүзеге асырады.
Орал қаласындағы Ұлттық ұланның жергілікті полкіне 300 адамнан тұратын Шымкент жедел бригадасының жеке құрамы және Қызылордадан 200 сарбаз көмекке барды. Құқықтық тәртіп сақшылары жағалауды нығайту жұмыстарына білек сыбана кірісті. Юннатов, Зачаганск, Старички аудандарында, сондай-ақ Круглозерный кентінде құм толтырылған қапшықтарды дайындауға және жағалауға төсеуге көмектеседі. Сондай-ақ қала ішінде патрульдік-бекеттік қызмет атқарады.
Атырау облысында да су тасқыны жағдайы күрделі болып тұр. 5546 (Атырау қ.) әскери бөлімінің 120-дан астам сарбазы полиция қызметкерлерімен бірлесіп Құлсары қаласының көшелерінде иесіз үйлердегі дүние-мүлікті тонауға жол бермеу бойынша қызмет атқарып жүр, сондай-ақ жеке құрамның бір бөлігі гуманитарлық жүктерді түсіруге және жағалауды нығайту жұмыстарына тартылды. Оларға Қарағанды қаласында орналасқан 5451 әскери бөлімінен 500 жауынгер көмекке барды.
Ақтөбе мен Қостанайда су тасқынына қарсы іс-шаралар мен қоғамдық тәртіпті қорғау үшін жеке құрамды тарту жалғасуда. Жергілікті 6655 және 6697 әскери бөлімдері осы мақсаттар үшін 400-ден астам әскери қызметші бөлді.
Қазақстанның солтүстік өңіріндегі жағдай да ең өзекті мәселелердің бірі. Петропавлға құқықтық тәртіп әскері академиясының 400 курсантына және жергілікті Ұлттық ұлан полкінің 200 сарбазына көмекке астаналық сарбаздар барды. Олар тонауға жол бермеу үшін Солтүстік Қазақстан облысының су басқан елді мекендерінің көшелерінде қоғамдық тәртіпті сақтауға кірісті.
Су тасқыны басталғаннан бері Ұлттық ұланның 3 мыңнан астам жауынгері, 145 автомобиль техникасы және 7 әуе транспорты іске араласты. 1644 адам эвакуацияланды, инертті материалдары бар 462 мың қапшық дайындалып, тиісті жерлерге төселді және 110 тонна гуманитарлық көмек жеткізілді.
Көкшетау қаласының аумағында интернет-алаяқтық және есірткі қылмысының алдын алуға арналған акция өткізілді.
Өткен демалыс күндері облыс орталығының аумағында Ақмола полицейлері Қазақстан Республикасы Сауда және халықты интеграциялау министрлігінің Сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментімен бірлесіп, “Феникс” еріктілер орталығының еріктілерін тарта отырып, ақпараттық акция өткізді. Іс-шараны өткізу орны Small супермаркеттері болып белгіленді. Бұл кездейсоқ емес, демалыс күндері көптеген қала тұрғындары мен келушілер ірі дүкендерге барады.
Бүгінгі таңда өзекті мәселелердің бірі – егде жастағы адамдардан бастап кәмелетке толмағандарға дейінгі халықтың барлық топтарына әсер ететін интернет-алаяқтық. Қылмыстың бұл түрі қылмыстық құқық бұзушылық статистикасында жетекші орын алады.
Азаматтарды, әсіресе жасөспірімдер мен жастарды есірткі қылмыстарын жасауға тарту соншалықты ауқымды емес, бірақ қауіпті, бұл мәселе жалпыұлттық қатерге жатқызылғаны бекер емес.
Сондықтан полицейлер алаяқтық пен нашақорлықтың алдын алу бойынша күш-жігерді біріктіріп, тақырыптық кітапшалар тарата отырып, ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізуге шешім қабылдады.
Акция барысында еріктілер мен тәртіп сақшылары банкоматтар мен терминалдардың жанында тұрған азаматтарға назар аударып, алдау фактісін анықтау белгілері және қажетті іс-қимыл алгоритмі туралы айтты. Кассадан өткен әрбір сатып алушы ақпараттық кітапшалар алды. Жұмыспен қамтылғанына қарамастан, адамдар тоқтап, өздерін қызықтырған сұрақтарын қойды, оларға толық жауаптар алды, уақтылы ескерту үшін алғыс білдірді
ҚР ІІМ Ұлттық ұланы төтенше жағдай аймағында. Тасқыннан зардап шеккен аудандарға қосымша 1200-ден астам әскери қызметші көмекке жіберілді.
Қазақстанның батысы мен солтүстігіндегі су басқан өңірлерге көмек көрсету үшін Ұлттық ұланның 1200-ден астам жауынгері жіберілді. Су тасқынына қарсы іс-шараларды үйлестіру және су тасқыны салдарын жою жөніндегі республикалық штабтың жұмыс кеңесі өтті. Күн тәртібінде су тасқынының екінші толқыны болуы мүмкін батыс өңірлердегі жағдай басты мәселе ретінде қаралды.
Премьер-Министр Олжас Бектеновтың тапсырмасы бойынша Атырау, Батыс Қазақстан және Солтүстік Қазақстан облыстарының тұрғындарына көмектесу үшін Ұлттық ұланның күштері мен құралдары жіберілді. Үкімет басшысы облыс әкімдіктеріне келетін әскери қызметшілерді барлық қажетті заттармен қамтамасыз етуді, сондай-ақ техникаға жанармай құю мәселесін шешуді тапсырды. Мынадай әскери бөлімдердің жеке құрамы мен техникалары қосымша күш ретінде жіберілді: 6506 әскери бөлімінен (Шымкент қ.) 300 әскери қызметші мен 15 автомобиль Қызылорда арқылы жолға шықты, оларға кейін 5547 әскери бөлімінің 200 әскери қызметшісі қосылды және одан әрі олар Орал қаласына дейін теміржол көлігімен 1500 шақырымнан астам жол жүріп өтеді. Шымкент жедел бригадасының су тасқыны зардаптарын жою жөніндегі жиынтық отрядын тыл бойынша құрама командирінің орынбасары Сағдат Қапашев басқарды.
– Ел үшін қиын уақытта барлығымыз қолда бар күшіміз бен құралдарымызды қолдаунуымыз керек. Бізге үлкен жауапкершілік жүктелген. Су тасқынынан зардап шеккен азаматтарға көмек көрсету үшін бар күшімізді саламыз, – деді Сағдат Қапашев.
Сонымен қатар 5451 әскери бөлімінің (Қарағанды қ.) 500 әскери қызметшісі мен 18 автомобилі теміржол көлігімен Атырау қаласында болып жатқан су тасқынына қарсы жұмыстарға атсалысу үшін жіберілді. Жолдың ұзақтығы 2100 шақырымнан асады.
Сондай-ақ елордалық Ұлттық ұланның жедел бригадасының 200 әскери қызметшісі Астанадан Петропавлға дейін 7 техникамен бара жатыр. 5573 әскери бөлімінің жеке құрамы су басқан елді мекендердің көшелеріндегі баспаналарды ұры-қарыға тонатпас үшін Солтүстік Қазақстан облысында қоғамдық тәртіпті қорғау бойынша жауынгерлік қызмет атқарады.
Айта кетейік, жалпы алғанда, Ұлттық ұланның 2700-ден астам жауынгері мен 120 техникасы және авиа транспорттары еліміздің барлық су басқан өңірінде белсенді көмек көрсетіп жатыр. Олар су басқан кенттер мен қалаларда патрульдеу арқылы тұрғындардың жеке мүліктерін қорғауды қамтамасыз етуде, жағалауды нығайту жұмыстарына қатысуда, су тасқыны болған елді мекендерде су бұруды және каналдарды тазартуды жүзеге асырып жатыр. Бұдан бөлек, адамдарды, жануарларды қауіпсіз жерлерге эвакуациялау жұмыстарымен де шұғылданып жүр.
Бүгінде құқықтық тәртіп әскерлерінің әскери қызметшілері жалпы ұзындығы 10 шақырымнан асатын арықтарды тазартып, инертті материалдары бар 233 мыңнан астам қапшық дайындады.
34 жастағы Алматы тұрғыны кәсіп үшін мемлекеттен тегін грант алып беруді ұсынды. Аңғал азаматтар бейтаныс адамға қызметі үшін сый ретінде қомақты ақша аударған. Қазір уақытта полицияға алданып қалған 5 алматылық азамат жүгінген.
– Бұл эпизодтардың барлығы ірі алаяқтық негізінде бір өндіріске біріктірілді. Қазір басқа да ықтимал деректерді анықтау жұмыстары жүргізілуде. Күдікті қамауға алынды, – деді, Бостандық аудандық полиция басқармасының бастығы Дидар Аханов.
ҚР ҚК-нің 201-бабына сәйкес өзге ақпарат тергеу мүддесіне орай жария етілмейді. ҚР Конституциясының 77-бабы 3-бөлімі, 1-тармағы, ҚР ҚК-нің 19-бабы 1-тармағына сай кез келген азамат сот шешімі заңды күшіне енгенге дейін кінәсіз деп саналады.
ІІМ-нен арнайы тексеруші топ Түркістан облысына іссапармен барды.
Түркістан облысындағы “Цифрлы Қазақстан”, “Цифрлық полицей” мен “Полицияның сервистік модельге көшуі” негізінде жүргізіліп жатқан цифрландыру бағытындағы жұмыстарды бақылау мақсатында, ҚР ІІМ мен басқа да мемлекеттік органдардың арнайы тексеруші тобы (цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі, ҰҚК, Бас прокуратура, қаржы министрлігі және т.б) ІІМ-нің орынбасары Сәкен Сәрсеновтың басшылығымен өңірге іссапармен барды.
ІІМ-нің өкілдері бірінші кезекте полиция департаментінің Жедел басқару орталығына келіп, мұндағы цифрлық шешімдердің орындалуын тексеріп шықты. Облыс жолдарындағы, білім беру орындары мен бала бақшалардағы бейнекамералардың іске қосылуына байланысты атқарылып жатқан жұмыстармен жіті танысты. Одан әрі департамент қолданысындағы соңғы үлгідегі цифрлық технологиялар, көліктердің жұмысын бақылады.
Сондай-ақ департамент қызметкерлерінің сандық технологияны меңгеріп, қағазбастылықтан арылу бойынша жасап жатқан қызметтерін қарап шықты. Яғни тергеу саласының, криминалистердің, кадр мен басқа да құрылымдардың цифрландыру бойынша атқарып жатқан жұмыстарын пысықтады.
Облыс тұрғындарына қолайлы, ашық болу мақсатында ашылған сервистік орталықтың жұмысымен танысып, қолданысқа жаңадан енген ІІМ-нің бағдарламаларының қолданылуын тексерді. Одан әрі делегация халыққа қызмет көрсету орталығына, одан әрі Кентау қаласындағы полиция бөлімі кіші ЖБО жұмысын бақылады.
Жалпы, облыстағы полицейлердің жаңа технологиялармен қамтамасыз етіліп, қолдануын тексеру шарасы Шымкент қаласында жалғасты. Мұнда тексеруші топ қылмыстық-атқару жүйесінің Шымкент қаласы мен Түркістан облысы бойынша департаментінің жұмысын тексерді.
– Цифрландыру – қазіргі уақытта жүргізіліп жатқан ауқымды реформаның негізгі құрамдас бөлігі. Яғни полицияның күнделікті қызметінде заманауи технологияларды кеңінен қолдану – Мемлекет басшысының ішкі істер органдарының алдына қойған басты міндеттерінің бірі. Бұл жұмыс ең алдымен заңдылық пен азаматтардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, олардың құқықтарын сақтауға және құқық қорғау органдары қызметкерлерінің тиімділігін арттыруға бағытталған, – деді Қазақстан Республикасы ішкі істер министрінің орынбасары С.Сәрсенов.
Іздестіру жұмысы – ішкі істер органдарының қызметіндегі негізгі бағыттардың бірі. Оның мақсаты – жазаның бұлтартпастығы қағидатын қамтамасыз ету.
Жыл басынан бері ІІМ криминалдық полициясы іздеуде жүрген 633 қылмыскерді ұстады, олардың ішінде 17 кісі өлтіруші, 15 тонаушы, 9 қарақшы, 7 бопсалаушы және 35 есірткі қылмыскері бар.
– Қылмыскерлерді іздеу тек Қазақстанда ғана емес, шет елде де жүргізіледі. Оларды ұстауға Интерпол көмектеседі. Биыл қаңтарда Анкара қаласында біз Түркияның Ішкі істер министрлігімен және Интерпол Бас хатшылығымен кездесу өткіздік. Қазіргі уақытта әр түрлі қылмыстар жасағаны үшін іздеудегі 12 қылмыскер Түркияда ұсталды, – деді ІІМ криминалдық полиция департаментінің бастығы Қанат Нұрмағамбетов.
Жалпы Қазақстан аумағынан тыс жерде барлығы 38 адам ұсталды, оның ішінде Түркия, Испания, АҚШ, Швеция, Чехия, Біріккен Араб Әмірліктері және Польша сияқты алыс шет елдерде – 19. Ресей, Қырғызстан, Грузия және Өзбекстан сынды таяу шет елдерде де – 19.
Шетелдік әріптестер үшін Қазақстан полициясы ел аумағында 150 қылмыскерді ұстады. Атап айтқанда, Ресей Федерациясы үшін – 92, Өзбекстан үшін – 30, Қырғызстан үшін – 16, Тәжікстан үшін – 8, Армения үшін – 3 және Әзірбайжан үшін – 1 қылмыскер.
– Іздеуде жүрген қылмыскер Дубай қаласында ұсталып, елге әкелінді. Ол 2010 жылы банктен 300 миллионға жуық теңгені иемденген.
Сонымен қатар Польшада тағы бір қылмыскер ұсталды. Ол 2016-2019 жылдары Астана қаласында бір компанияның бухгалтері болып жұмыс істеп, 400 миллион теңге жымқырған, – деді ІІМ криминалдық полиция департаментінің бастығы Қанат Нұрмағамбетов.
Одан бөлек, жыл басынан бері республиканың криминалдық полиция қызметкерлері хабар-ошарсыз кеткен 259 адамның орналасқан жерін анықтады.