Кәмелетке толмағандардың жыныстық тиіспеушілігін қорғау ерекше бақылауда
Бүгін облыс прокуратурасының кеңейтілген алқа отырысында 2021-2022 жылдарға арналған осы санаттағы істер бойынша кәмелетке толмағандардың жыныстық тиіспеушіліген қарсы қылмыстардың алдын алу және сот-тергеу практикасы саласындағы заңдылықтың жай-күйі мәселелері қала мен аудан прокурорларының, облыстың полиция Департаменті, оның аумақтық бөлімшелері, сондай-ақ білім беру және денсаулық сақтау органдары басшылығының қатысуымен қаралды.
Отырысты ашқан облыс прокуроры А.Байшолақов кәмелетке толмағандарға қатысты жыныстық қылмыстар қоғамның ең маңызды проблемаларының бірі болып табылатынын, олардан адамдардың ең осал санаты – балалар зардап шегетінін атап өтті. Мүдделі мемлекеттік органдардың олардың алдын алу бойынша уақтылы алдын алу шараларын қабылдауы қажет, өйткені олар балалардың дене және психологиялық денсаулығына орны толмас зиян келтіреді. «Мемлекет басшысы бұған ерекше көңіл бөледі, 2022 жылды Балалар жылы деп жариялады», - деп атап өтті облыс прокуроры.
Қаралып отырған санаттағы қылмыстар үшін қылмыстық жауапкершілікті қатаңдату жөніндегі заңнамалық шараларға қарамастан, өткен жылдың қорытындысы бойынша облыс бойынша олардың саны жоғары екендігі атап өтілді, бұл осы талдауды жүргізуге негіз болды. Атап айтқанда, 2021 жылы 71 қылмыс тіркелді, оның ішінде 38 зорлық-зомбылық. Осы жылдың 5 айында 31 қылмыс, оның ішінде 21 зорлық-зомбылық қылмыстары тіркелген.
Объективті себептер бойынша қылмыстардың бір бөлігі кейіннен есептен шығарылады, бұл ретте 100 пайыздық тіркеу оларды жасыру фактілеріне жол бермейді.
Тұтас алғанда, осындай істер бойынша сот-тергеу практикасы қалыптасты. 2021 жылдың қорытындысы бойынша түрлі мерзімге 23 адам, осы жылы – 13 адам бас бостандығынан айырылды.
Бұл қылмыстарды ашудың белгілі бір ерекшелігін атап өткен жөн. Бұл көп жағдайда олардың орындалуының куәгерлерінің болмауына байланысты, ал жәбірленушілердің өздері олар туралы ұзақ уақыттан кейін хабарлайды, бұл дәлелдемелер базасын жинауды қиындатады. Сонымен қатар, қылмыстық қудалау органдары тергеудің толықтығын қамтамасыз ету үшін барлық қажетті шараларды қабылдауда. Осыған байланысты, Департамент пен аумақтық полиция органдары басшылығының алдына қылмыстық-пролцестік заңнама талаптарының бұл бөлігінде мүлтіксіз сақталуын қамтамасыз ету және ведомстволық бақылауды күшейту бойынша міндеттер қойылды. Аудан және қала прокурорларына істер бойынша ерекше қадағалаудың сапасын арттыру шараларын қабылдау тапсырылды.
Отырыс барысында кәмелетке толмағандарға қатысты жыныстық қылмыстардың алдын алу мәселелеріне ерекше назар аударылды. «Дәл осы мәселелерге біз балығымыз негізгі күш - жігерімізді жұмсауымыз керек», - деді облыс прокуроры мәжіліс залында отырғандар мен мемлекеттік органдардың басшыларына.
Осы мақсатта ағымдағы жылы облыс прокурорының тапсырмасы бойынша Өскемен қаласының прокуратурасы осы қылмыстардың алдын алуға және азайтуға бағытталған пилоттық жоба әзірледі.
Ол бойынша жұмыс 2 бағыт бойынша ұйымдастырылған – «тәуекел тобындағы» отбасылармен жеке жұмыс және балалармен және ата-аналармен жалпы алдын алу жұмыстары. Тұтастай алғанда, пилот «тәуекел тобындағы» балаларды анықтаудан бастап, кейіннен әрбір отбасымен нақты жұмыс жүргізу, жұмысқа орналасуға және мемлекеттік көмектің өзге де түрлерін алуға жәрдем көрсету, мектеп және колледж оқушылары арасында ақпараттық-профилактикалық жұмысты арттыруды іске асырудың бірнеше кезеңдерін көздейді.
Өскемен қаласының прокуратурасы, ішкі істер басқармасы, білім беру, жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар бөлімдері бірлескен іс-шаралардың тиісті жоспарына қол қойып, пилоттық жобаны іске асыруға кірісті.
Ол бойынша мерзім 2022 жылдың қорытындысы бойынша белгіленген. Алқа мүшелерінің алдын ала нәтижелерін қазан айында тыңдау туралы шешім қабылданды.
Алдын алуда жергілікті полиция қызметіне ерекше рөл беріледі. Сондай-ақ, облыс полиция департаментінің басшылығы аталған бастамаларды қолдап, өз тарапынан барлық қажетті шаралар қабылданатынына сендірді.
«Пилоттық жоба бойынша нәтижелерді талдағаннан кейін осындай жұмыс облыстың басқа өңірлерінде жалғасады», - деп атап өтті отырыс соңында облыс прокуроры.
Шығыс Қазақстан облысының прокуратурасы