Баланың омыртқасы үлкен икемділікпен ерекшеленеді, дұрыс емес қалыптың нәтижесінде жеңіл деформацияланады.
Балалық шақтағы қалыптың бұзылуы әртүрлі факторлармен қоздырылады, уақыт өте келе сколиоз дамуы мүмкін. Мектеп оқушыларында аурудың дамуының негізгі себептері дұрыс таңдалмаған оқу жиһазы, партада дұрыс отырмау, омыртқа жарақаттары, рюкзакты дұрыс кимеу және дене шынықтырудың болмауы болуы мүмкін.
Шамадан тыс жүктелген немесе дұрыс киілмеген рюкзактар арқада, мойында және иықта ауырсынуды тудыруы мүмкін, бұл дұрыс қалыптың пайда болуына жол бермейді. Күнделікті оқу жиынтығының салмағы аспауы тиіс:
1-3 сынып оқушылары үшін - 1,5 – 2,0 кг;
4-5 сынып оқушылары үшін - 2,0 – 2,5 кг;
6-7 сынып оқушылары үшін – 3,0-3,5 кг;
8-11(12) сынып оқушылары үшін - 4,0-4,5 кг.
Партада ұзақ отыру, әсіресе оқу жиһазын дұрыс таңдамағанда, мәжбүрлі қалыпта дене тұрысының бұзылуы мен сколиозды тудырады, сондықтан үзіліс кезінде белсенді демалу және сабақта дене шынықтыру минуттары шаршауды жеңілдетіп қана қоймайды, сонымен қатар тірек-қимыл аппараты ауруларының алдын алады.
Оқу үстелі мен орындық оқушының бойына сәйкес келуі керек.
Өсу диапазоны 15 см болатын 6 өсу тобы бар, олардың әрқайсысы белгілі бір биіктіктегі үстел мен орындыққа сәйкес келеді. Кесте білім беру объектілерінің санитарлық ережелерінде көрсетілген. Мысалы, биіктігі 1-1, 15 м сәбилерге биіктігі 46 см үстел және еденнен биіктігі 26 см орындық қажет. Әрбір келесі өсу тобымен үстелдің биіктігі 6 см-ге, орындық 4 см-ге артады.
Дұрыс емес қалыптың белгілері - кеуде аймағында омыртқаның табиғи қисықтарының жоғарылауы (бүкір - омыртқаның артқа қисаюы, еңкейу); бел аймағында омыртқаның табиғи қисықтарының жоғарылауы (лордоз-омыртқаның алға қарай қисаюы); сколиоз – омыртқаның бүйірлік қисаюы.
Қалыптың бұзылуының бастапқы кезеңдерінде түзету гимнастикасы көмектеседі, күрделі жағдайларда емдік дене шынықтыруы қажет.
Сколиоздың негізгі емі - бұлшықет корсетін құратын гимнастика, ол артқы жағын бүйірге бүгуге мүмкіндік бермейді. Қалыптың бұзылған барлық балалар ортопед дәрігердің диспансерлік есебінде болуы және терапияның барлық мүмкін әдістерін (ортопедиялық құралдар, түсіру режимі, емдік дене шынықтыру, массаж, терапевтік жүзу, қолмен емдеу, физиотерапия және консервативті емдеудің басқа түрлері), ал көрсетілімдер бойынша хирургиялық емдеуді алуы керек.
Бала қалыпының қалыптасуына оның табанының жағдайы үлкен әсер етеді.
Аяқ табанының қалыпты нысанда аяқ сыртқы бойлық доғаға сүйенеді, ал ішкі жағы серіппе сияқты жұмыс істейді, бұл жүрістің серпімділігін қамтамасыз етеді.
Егер табан аяқтың доғасын қолдайтын бұлшықеттер әлсіресе, барлық жүктеме созылып, аяқты тегістейтін байламдарға түседі. Жалпақ табанмен аяқтың тірек және амортизациялық қызметі төмендейді, оның қанмен қамтамасыз етілуі нашарлайды, тек аяқта, балтыр бұлшықеттерінде ғана емес, сонымен қатар тізе буындарында, белде ауырсыну пайда болады. Секіру, жүгіру кезінде амортизациялық функцияның жоғалуына байланысты бас ауруы пайда болады.
Жалпақ аяқтарды түзету үшін, емдік дене шынықтыру қажет - шұлықпен жүру, табанның сыртқы жиектерінде, допты аяғыңызбен кем дегенде 10-20 минут айналдыру.
Күнделікті салқын ванналар табанға массажбен, және тегіс емес жерде жалаң аяқ жүруді жақсы нығайтады.
Балалардың денсаулығы – біздің жалпы қамқорлығымыз!
Железин аудандық санитарлық-эпидемиологиялық -эпидемиологиялық бақылау басқармасы