МЕМЛЕКЕТ КЕПІЛДІК БЕРГЕН ЗАҢ КӨМЕГІН ҚАЛАЙ АЛУҒА БОЛАДЫ

"Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес заң көмегі барлығының заң алдындағы теңдігі, Қазақстан Республикасы Конституциясының, сондай-ақ осы Заңның және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінің талаптарын сақтау міндеттері негізінде ұсынылады.

            Осылайша, мемлекет кепілдік берген заң көмегі көрсетіледі:

            - мемлекеттік органдар "ақпаратқа қол жеткізу туралы"Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен өз құзыреті шегінде құқықтық ақпараттандыру түрінде өтеусіз;

            - "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы"Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен адвокаттар;

                        - "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы"Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен заң консультанттары;

            - нотариустар "Нотариат туралы"Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен өтеусіз;

            - жеке сот орындаушылары "атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы"Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген жағдайларда және тәртіппен істердің әлеуметтік маңызы бар санатын орындау кезінде өтеусіз.

            Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда мемлекет кепілдік берген заң көмегін өзге адамдар өтеусіз көрсете алады.

            Барлық жеке және (немесе) заңды тұлғалардың құқықтық ақпарат түрінде мемлекет кепілдік берген заң көмегін тегін алуға құқығы бар.

            Құқықтық кеңес беру түріндегі мемлекет кепілдік берген заң көмегі 

азаматтардың төмендегі санаттарына көрсетіледі:

                        1) алимент өндіріп алу, зейнетақы мен жәрдемақы тағайындау, оңалту, босқын немесе қандас мәртебесін алу мәселелері бойынша жеке тұлғаларға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған кәмелетке толмағандарға;

            2) жыныстық зорлық-зомбылық, адам саудасы, терроризм актісі құрбандарына не осы мәртебеге немесе жағдайға байланысты олардың құқықтары мен заңды мүдделерін қамтамасыз ету және қорғау мәселелері бойынша азаптауға ұшырағандарға;

            3) асыраушысының қайтыс болуынан келтірілген зиянды өтеу мәселелері бойынша жеке тұлғаларға;

            4) Жеке тұлғаларға жұмысқа байланысты денсаулығының зақымдануынан келтірілген не қылмыстық құқық бұзушылықтан келтірілген зиянды өтеу мәселелері бойынша;

            5) Ұлы Отан соғысына қатысушылар болып табылатын жеке тұлғаларға, жеңілдіктері бойынша Ұлы Отан соғысына қатысушыларға теңестірілген адамдарға, сондай-ақ басқа мемлекеттердің аумағындағы жауынгерлік іс-қимылдар ардагерлеріне, мерзімді қызметтегі әскери қызметшілерге, бірінші және екінші топтағы мүгедектігі бар адамдарға, жасына байланысты зейнеткерлерге, кәсіпкерлік қызметке байланысты емес мәселелер бойынша;

            6) кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес мәселелер бойынша көп балалы отбасыларға;

            7) Кәсіпкерлік қызметпен байланысты емес мәселелер бойынша облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада белгіленген кедейлік шегінен бір айда жан басына шаққандағы орташа табысы бар аз қамтылған адамдарға (отбасыларға).

              Соттарда, қылмыстық қудалау органдарында, өзге де мемлекеттік органдар мен мемлекеттік емес ұйымдарда жеке тұлғалардың мүдделерін қорғау және өкілдік ету түріндегі мемлекет кепілдік берген заң көмегі "адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен көрсетіледі:

            1) Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасына сәйкес әкімшілік жауаптылыққа тартылатын адамға;

            2) Қазақстан Республикасының Азаматтық іс жүргізу заңнамасына сәйкес Талапкерге Не жауапкерге және Қазақстан Республикасының Әкімшілік сот ісін жүргізу туралы заңнамасына сәйкес талапкерге;

            3) Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік заңнамасына сәйкес күдіктіге, айыпталушыға, сотталушыға, сотталушыға, оправ адамға, жәбірленушіге беріледі.

            Жоғарыда аталған адамдар тұрғылықты жеріне және орналасқан жеріне қарамастан Қазақстан Республикасының аумағында мемлекет кепілдік берген заң көмегін алуға құқылы.

            Мемлекет кепілдік берген заң көмегіне мұқтаж адамның мүддесі үшін мұндай көмек көрсету туралы өтінішпен оның өкілі заңдарда белгіленген тәртіппен жүгіне алады.

     Мемлекет кепілдік берген заң көмегіне мұқтаж адамдардың құқығы бар:

     1) мемлекет кепілдік берген заң көмегіне тең қол жеткізу;

      2) Мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсетудің өз құқықтары, міндеттері мен шарттары туралы ақпарат алуға құқылы;

      3) мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсететін адамдарға тегін заң көмегін көрсету үшін жүгінуге құқылы;

      4) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен мемлекет кепілдік берген заң көмегін алуға немесе оны алудан бас тартуға құқылы;

     5) "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсететін адамдардың әрекеттеріне не әрекетсіздігіне шағым жасауға құқылы;

      6)Мемлекет кепілдік берген заң көмегі көрсетілген мәселенің құпиялылығына.

      "Адвокаттық қызмет және заң көмегі туралы"Қазақстан Республикасының Заңында және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген жағдайларда және тәртіппен оған құқықтық консультация беру, соттарда, қылмыстық қудалау органдарында, өзге де мемлекеттік органдар мен мемлекеттік емес ұйымдарда мүдделерді қорғау және білдіру түрінде мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету туралы өтінішхат берген адам:

      1) тізбесін уәкілетті орган бекітетін мемлекет кепілдік берген заң көмегін алу құқығын растайтын құжаттарды ұсынуға міндетті;

      2) Мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету шарттарына әсер ететін мән-жайлардың өзгергені туралы уақтылы хабарлауға;

      3) мемлекет кепілдік берген заң көмегін көрсету қажеттілігі негізделген ақпараттың дұрыстығын қамтамасыз етуге міндетті.

            Жоғарыда айтылғандардың негізінде тегін заң көмегін алуға құқығы бар азаматтар білікті заң көмегін алу үшін Павлодар облыстық адвокаттар алқасына және Павлодар облысының заң консультанттары палатасына жүгіне алады.

            Толығырақ ақпаратты Павлодар облысының Әділет департаментіне 32-32-58, 32-73-10 телефондары арқылы алуға болады.

 

 

Құқықтық түсіндіру және заңгерлік

қызмет көрсету бөлімінің басшысы

Павлодар облысының Әділет департаменті

Асқар Серғазинов