Үкімет отырысында Қазақстан Республикасының Премьер-министрі Олжас Бектенов Түркістан облысы Алғабас ауылында орын алған қайғылы оқиға салдарынан қаза тапқандардың туыстары мен жақындарына көңіл айтты. Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша қазіргі уақытта өрттің себептерін анықтау үшін Үкіметтік комиссия құрылып, жұмысқа кірісті. Ағымдағы жағдай туралы Премьер-министрдің орынбасары Қанат Бозымбаев баяндады.

Олжас Бектенов зардап шеккендер мен қаза тапқандардың отбасыларына барлық қажетті көмек, оның ішінде материалдық және медициналық көмек көрсетілетінін атап өтті.

«Жалпы, жылу беру маусымының басталуымен тұрғын үй секторында өрт оқиғаларының саны өсіп барады. Біз бұл мәселені қазан айында Үкімет отырысында қарадық. Алайда, жағдайдың жақсарғанын әзірге көріп отырған жоқпыз», — деді Олжас Бектенов.

Осыған байланысты Төтенше жағдайлар министрлігіне өрттерді болдырмау, адамдардың өмірін сақтау мәселелері бойынша орталық және жергілікті мемлекеттік органдардың жұмысын тиісті деңгейде үйлестіруді қамтамасыз ету тапсырылды. Өңір әкімдіктерімен және Ішкі істер министрлігімен бірлесіп, тұрғын үй секторын, әсіресе жатақханалар мен хостелдерді, халықтың әлеуметтік осал топтарының үйлерін аралап, рейдтер жүргізу қажет.

Мәдениет министрлігі мен әкімдіктер барлық масс-медиа мен әлеуметтік желілерде түсіндіру жұмыстарын жандандыру, ал өңір әкімдіктері газ жабдықтарын қауіпсіз пайдалануға бағытталған алдын алу шараларын жүргізу бойынша газ-техникалық инспекцияның жұмысын күшейту тапсырылды.

Премьер-министр орын алған жағдайдан дұрыс қорытынды шығарып, алдағы уақытта ондай оқиғаларға жол бермеу үшін нақты ұсыныстар әзірлеу керек екенін атап өтті.

Бақылау Премьер-министрдің орынбасары Қанат Бозымбаевқа бекітілді.

Түркістан облысы әкімінің орынбасары Ертай Алтаев «Qazaqstan dauiri» халықаралық қоғамдық-саяси газетінің бас директоры, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері, ҚР Журналистер одағының мүшесі Сәуле Мешітбайқызын қабылдады.

Кездесуде Президент Жолдауындағы жасанды интеллектті енгізу, ұлттық тәрбиенің рөлін арттыру, отбасы құндылықтарын насихаттау, ұрпақ тәрбиесіне басымдық беру, мәдениет пен білім беру салаларындағы реформалар, сондай-ақ балаларды ұлтжандылыққа тәрбиелеу сынды тағы басқа өзекті мәселелер талқыланды.

Сәуле Мешітбайқызы Мемлекет басшысының Жолдауын халық арасында түсіндіру және насихаттау мақсатында ұйымдастырылған республикалық экспедицияның жоспарымен бөлісті. Сонымен қатар бала тәрбиесіне қоғам болып көңіл бөлу қажеттігін айтып, балаларды мейірімділікке, бауырмалдыққа бағыттаудың маңыздылығын атап өтті. Осы бағытта маңызды іс-шаралар ұйымдастыру қажеттігін айтты.

Жиын соңында Ертай Кенжебекұлы ұлттық құндылықтарды дәріптеуге бағытталған жобаларға облыс әкімдігі тарапынан жан-жақты қолдау көрсетілетінін жеткізді.

Айта кетсек, Мемлекет басшысының «Жасанды интеллект дәуіріндегі Қазақстан: өзекті мәселелер және оны түбегейлі цифрлық өзгерістер арқылы шешу» атты Жолдауын түсіндіру және халық арасында кеңінен насихаттау мақсатында ұйымдастырылған республикалық экспедицияның жұмыс сапары Түркістан облысында жалғасты.

Экспедицияның басты мақсаты – өңірлердегі атқарушы органдармен, партия ұйымдарымен және қоғамдық институттармен бірлесе отырып, елдің цифрлық трансформациясына қатысты міндеттерді талқылау, ақпараттандыру және қоғамдық пікір қалыптастыру.

Түркістан облысы әкімінің баспасөз қызметі

Премьер-министрдің орынбасары Қанат Бозымбаев Үкімет отырысында Түркістан облысы Жетісай ауданы Алғабас ауылындағы жеке үйде болған өртке байланысты қабылданып жатқан жедел шаралар туралы баяндады.

Вице-премьер кеше сағат 05.36-да Түркістан облысы Жетісай ауданының Алғабас ауылында жеке тұрғын үйде өрт шыққанын айтты. Екі қабатты үй толығымен өртке оранып, шатыры ішінара опырылған. Оқиға орнына Төтенше жағдайлар министрлігінің күш-құралдары дереу жіберілді, өрт сағат 07.22-де сөндірілді.

Өкінішке қарай, өрт орнында 12 адам қаза тапты, олардың 9-ы бала. 3 адам зардап шекті, олар қазір Жетісай аудандық орталық ауруханасының жансақтау бөлімінде жатыр. Оқиға орнында тергеу шаралары жүргізіліп, өрттің себебі анықталуда. Әзірге қылмыстық құрам жоқ. «Өрт қауіпсіздігі талаптарын бұзу» бабы бойынша сотқа дейінгі тергеу басталды (Қылмыстық кодекстің 292-бабының 3-бөлігі).

«Сіздің тапсырмаңыз бойынша кеше мен Үкіметтік комиссияның отырысын өткіздім, жерлеу рәсімін ұйымдастыру және қаза тапқандар мен зардап шеккендердің отбасыларына көмек көрсету, өрттің туындау себептерін анықтау, сондай-ақ осындай жағдайлардың алдын алу шараларын жүргізу бойынша бірқатар тапсырма бердім», — деп баяндады Қанат Бозымбаев.

Су ресурстары және ирригация министрлігі Түркістан облысында Жетісай, Мақтаарал, Отырар және Созақ аудандарындағы 15 875 га суармалы жерге су жеткізуді жақсарту мақсатында ұзындығы 62 шақырымнан астам жер арық каналдарын ауқымды жаңғыртуды бастады. Бұл жобалар инвестициялық бағдарламалар аясында жүзеге асырылып жатыр.

Жұмыстар барысында каналдарды бетондау қарастырылған. Бұл су тасымалы кезінде су шығынын азайтып, оның тиімділігін, жылдамдығы мен көлемін арттыруға мүмкіндік береді. Жобалардың ерекшелігі – каналдарды қыркүйектен желтоқсанға дейінгі вегетацияаралық кезеңде реконструкциялау арқылы суару маусымында егістік жұмыстарына кедергі келтірілмейді.

Келесі жылы Түркістан облысы Отырар ауданында ұзындығы 3,39 км болатын «Ақарық» каналының және ұзындығы 5 км болатын «Серібек» каналының реконструкциясын аяқтау жоспарланған. Сондай-ақ Созақ ауданында ұзындығы 15 км болатын «Шұқырой» каналындағы жұмыстар аяқталады.

2027 жылдың соңына дейін Жетісай ауданындағы 7,04 шақырымдық «K-25-12» каналын толығымен бетондау жоспарланған. Ал Мақтаарал ауданындағы жалпы ұзындығы шамамен 32 шақырым болатын «K-15» және «K-17» каналдарын 2028 жылдың соңына дейін аяқтау жоспарланып отыр.

«Бұл инвестициялық жобалар сумен жабдықтау, су бұру және егістік алқаптарын суару тиімділігін арттыруға ықпал етеді. Реконструкциялаудың маңызды аспектілерінің бірі – каналдар арқылы су тасымалдаған кезде шығынды азайту. Бұл су ресурстарын үнемдеуге және жерді тұрақты әрі өнімді пайдалану мүмкіндігін береді. Іске асырылып жатқан жобалар Түркістан облысындағы ауыл шаруашылығы секторының дамуына айтарлықтай әсер етіп, жергілікті халықтың өмір сүру сапасын жақсартады», – деді Су ресурстары және ирригация министрі Нұржан Нұржігітов.

Түркістан облысының әкімі Нұралхан Көшеровтың тапсырмасына сәйкес, облыс әкімінің кеңесшісі Ержігіт Шәріпбекұлы Сарыағаш ауданына арнайы іссапармен барып, Көктерек кентіндегі кәріз жүйесінің құрылыс жобасын талқылауға арналған жиынға қатысты.

Мәжіліске Сарыағаш ауданының әкімі Арман Абдуллаев, Көктерек ауылдық округінің әкімі Үміт Тұржанова, аудандық мәслихат депутаты Қылышбек Әділбеков, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық бөлімінің басшысы Серік Қарақұлов, сондай-ақ «Сарыағаш-Аман» ЖШС-нің өкілдері қатысты.

Одан кейін облыс әкімінің кеңесшісі Көктерек кентіндегі кәріз жүйесінің құрылыс алаңында болып, атқарылып жатқан жұмыстардың барысымен танысты.

Бүгінде нысанның құрылыс жобасына сәйкес жалпы аумағы 6036 метр құбыр жүйесі, 1 дана сорғы станциясы, 3 дана сарқынды су қабылдайтын камералар орнатылған. Оған қоса 4 дана резервуардың бетондау жұмыстары толық аяқталып, нысанның айналасы 455 метр қоршаумен толық қоршалған. 2 дана өрт сөндіру резервуары орнатылған.

Түркістан облысы әкімінің баспасөз қызметі

Бүгінде Сауран ауданында мал шаруашылығын дамыту мақсатында заманауи бордақылау алаңдарын салу және инвестициялық жобалар іске асырылуда. Аудан әкімі Мақсат Таңғатаров ауыл шаруашылығы саласына инвестиция салуға ниетті ресми инвесторлармен кездесіп, Ескі Иқан ауылдық округінде құрылысы жүріп жатқан 15 мың бас ірі қараға арналған 30 мал бордақылау кластерінің алаңы таныстырылды. Бұл кешен аудандағы мал шаруашылығы инфрақұрылымын жаңа деңгейге көтеруді көздейді. Алдағы уақытта аталған аумақта 10 мың бас ірі қараға арналған 20 қора салу жоспарланған. Бұл өз кезегінде ауданның өндірістік қуатын арттырып, мал шаруашылығын қарқынды дамытуға мүмкіндік береді.

Қазіргі таңда Сауран ауданына қарасты 12 ауылдық округтің аумағынан жалпы көлемі 185 гектар жер телімі бөлініп, 2026-2027 жылдар аралығында 292 мал бордақылау алаңының құрылысы жоспарланып отыр. Жобаның басты ерекшелігі - инфрақұрылым мен қызметтерді бір орталыққа шоғырландыру арқылы тиімділікті арттырып, өндіріс шығындарын азайту және сапаны жоғарылату.

Түркістан облысы әкімінің орынбасары Ертай Алтаев «Білім беруді тұрақты дамыту» қорының өкілдерімен кездесіп, өңірдегі білім саласын дамыту мәселелері жөнінде пікір алмасты. Алдағы жоспарларды баяндап, негізгі басымдықтарға тоқталды.

– Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігінің қолдауымен «Қазақстан халқына» қоры арқылы облыс аумағында «Ауылды жерлердегі тірек мектептердің әлеуетін арттыру» жобасы іске асырылуда. Жоба аясында «Қазақстан халқына» қоры есебінен 4 млрд. теңгеге 16 мектеп жабдықталып, жаңартылды. Сонымен қатар білім сапасын арттыру мақсатында 3 мыңға жуық педагог әдістемелік іс-шаралармен қамтылды. Ал 2 мыңға жуық мұғалімге біліктілікті арттыру курсы мен семинар ұйымдастырылды, – деді облыс әкімінің орынбасары Ертай Кенжебекұлы.

Кездесу барысында «Білім беруді тұрақты дамыту» қорының Қамқоршылық кеңесінің төрайымы Күләш Шамшидинова өз пікірін ортаға салып, алдағы жоспарларымен бөлісті.

– Біздің мақсатымыз – ауыл мектебінің әлеуетін және білім сапасын арттыру. Сондықтан білім саласын дамыту үшін Сіздермен бірлесе отырып, қарқынды жұмыстар атқарамыз деп сенемін, – деді ол.

Кездесу барысында трек мектептерде әдістемелік қолдау шараларын жүзеге асыру, мұғалімдердің біліктілігін арттыру, ауыл мектептерінің бірлестігін құру, интернет желісімен мектеперді толық қамтамасыз ету мен бірыңғай цифрлық кітапхана құру және Жол картасы аясындағы жұмыстарды жандандыру мәселелері талқыланды.

Жиын соңында білім саласын дамыту бағытында бірлескен жобаларды жүзеге асыруға уағдаласты. Сондай-ақ барлық көтерілген ұсыныстар мен тапсырмалар бойынша жауапты тұлғаларға нақты міндеттер жүктелді.

Түркістан облысы әкімінің баспасөз қызметі

Вице-премьер Қанат Бозымбаев Түркістан облысының Жетісай ауданы Алғабас ауылындағы жеке үйде болған өрттің себептерін тергеп-тексеру бойынша құрылған Үкіметтік комиссия мүшелеріне бірқатар тапсырма берді.

Оқиға орнына қабылданып жатқан жедел шаралар туралы төтенше жағдайлар министрі Шыңғыс Әрінов, еңбек және халықты әлеуметтік қорғау бірінші вице-министрі Асқарбек Ертаев, денсаулық сақтау бірінші вице-министрі Тимур Сұлтанғазиев, ішкі істер вице-министрі Санжар Әділов, энергетика вице-министрі Қайырхан Тұтқышбаев, оқу-ағарту вице-министрі Асылбек Ахметжанов және «QazaqGaz Aimaq» АҚ бас директоры Бауыржан Асқаров, Түркістан облысының әкімі Нұралхан Көшеров баяндама жасады.

Қаза тапқан азаматтардың отбасыларына барлық қажетті көмек көрсетілуде. Ауруханаға түскен үш адамның жағдайы ауыр, олар жансақтау бөлімінде жатыр. Құтқарушылар келген сәтте зардап шеккендердің бірі, 1986 жылы туған азамат үйден өз күшімен шығып үлгерген. Оның жағдайы ауыр деп бағалануда, денесінің 12%-ын күйік шалған. Тағы екі зардап шегуші – 1991 және 2018 жылы туған азаматтар да, денесінің 30% және 11% күйігімен шұғыл түрде ауруханаға жеткізілді, қазір олар ӨЖЖ аппаратына қосылған. Жедел медициналық көмек көрсету үшін Шымкенттен санитарлық авиация бригадасы ұшып шықты.

Өрттің себебі анықталып жатыр. ҚК 292-бабының 3-бөлігі бойынша сотқа дейінгі тергеу жүргізілуде. Оқиға орнында Өртке қарсы қызмет комитеті мен Тергеу басқармасының басшылық құрамынан құрылған жедел топ жұмыс істеуде.

Вице-премьер әкімдікке және Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігіне қаза тапқандардың отбасыларына қажетті материалдық көмекті толық көлемде көрсетуді тапсырды.

Денсаулық сақтау министрлігіне зардап шеккендердің жағдайын тұрақты бақылауда ұстау, қажет болған жағдайда санитарлық авиацияны пайдалана отырып, оларды Астана қаласына жеткізуді ұйымдастыру жүктелді.

Ішкі істер министрлігіне адамдардың қаза болуына қатысты сотқа дейінгі тергеудің барысын ерекше бақылауға алу тапсырылды.

Төтенше жағдайлар министрлігіне өңірлердің әкімдіктерімен бірлесіп, тұрғын үйлер, әсіресе ХӘОТ жататын отбасылардың үйлеріне, жатақханалар мен хостелдерге рейд жүргізу туралы тапсырма берілді. Рейд барысында пеш жүйелерінің жағдайы тексеріліп, ақаулар анықталса, оларды жедел түрде жою қажет.

Түркістан облысының әкімі Нұралхан Көшеров Жетісай ауданына шұғыл барып, өрттен қайтыс болған отбасының жақындарына көңіл айтты. Оқиға болған үйді көріп, құзырлы орган басшылары мен жауапты тұлғаларға тиісті тапсырмалар берді. Аудандық ауруханаға барып, өрттен аман қалған тұрғындардың жай-күйімен танысты.

Өңір басшысы Президент тапсырмасымен үкіметтік комиссия құрылғанын, зардап шеккендерге тиісті көмектер берілетінін жеткізді.

– Жетісай ауданы Алғабас ауылында болған ауыр қайғылы жағдай бәpіміздің жанымызға батты. Өрт салдарынан адам шығыны мен зардап шеккендер бар. Бұл – бүкіл облыс үшін орны толмас қасірет. Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес үкіметтік комиссия құрылды. Қазір барлық жауапты органдар оқиғаның нақты себептерін анықтау бағытында жұмыс жүргізіп жатыр. Тергеу толық және жан-жақты жүргізілетін болады. Облыс әкімдігі тарапынан зардап шеккендер мен қаза тапқандардың отбасыларына барлық қажетті медициналық, психологиялық және әлеуметтік көмек көрсетілуде. Сонымен бірге марқұмдарды жерлеу рәсімін ұйымдастыруға толықтай қолдау көрсетеміз. Бұл жағдай біздің толық бақылауымызда. Қандай да бір қосымша шаралар қажет болса, жедел іске асырамыз. Қаза болғандардың жақындары мен отбасына қайғырып көңіл айтамын. Жарақат алған азаматтардың тез сауығып кетуін тілеймін. Біз мұндай оқиғалардың алдын алу үшін барлық деңгейде қауіпсіздік шараларын күшейтеміз, – деді Нұралхан Көшеров.

18 қарашада таңертең Түркістан облысы ТЖД-нің «101» пультіне Жетісай ауданының Алғабас ауылында орналасқан екі қабатты жеке тұрғын үйдің өртенгені туралы хабарлама түсті.

Оқиға орнына өрт сөндіру бөлімі келген кезде тұрғын үйдің толықтай өртке оранғаны анықталды. Өрт 360 шаршы метр аумақта толық сөндірілді.

Өртті барлау және сөндіру барысында үйдің ішінен ес-түссіз күйдегі үш адам эвакуацияланып, жедел медициналық жәрдем бригадасына тапсырылды. Үйдің ішінен тоғыз баланы қоса алғанда, барлығы 12 адамның денесі табылды.

Оқиға орнында аудан әкімі, аудандық прокурор, полиция және төтенше жағдайлар бөлімдерінің басшылары жұмыс істеп жатыр. Жедел жағдайды бағалау және көмек көрсету мақсатында ауданға облыс әкімі, Төтенше жағдайлар департаментінің бастығы және облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы келді.

Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша облыс әкімі жетекшілік ететін арнайы жұмыс тобы құрылды. Зардап шеккендерге медициналық және психологиялық көмек көрсетілуде.

Оқиға орнында барлық жедел қызметтер жұмыс істеп жатыр. Тергеу басталды, өрттің шығу себептері анықталуда.

Түркістан облысы әкімінің баспасөз қызметі

Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша Түркістан облысы Жетісай ауданы Алғабас ауылындағы жеке үйде болған өрттің себептерін тергеу жөніндегі Үкіметтік комиссия құрылды.

Премьер-министрдің орынбасары Қанат Бозымбаевтың төрағалығымен құрылған комиссия құрамына Төтенше жағдайлар, Ішкі істер, Денсаулық сақтау, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрліктерінің, Түркістан облысы әкімдігінің басшылығы енгізілді.

Зардап шеккендер мен қаза тапқандардың отбасыларына барлық қажетті медициналық және психологиялық көмек көрсетіледі. Әкімдікке өрт салдарынан қаза тапқандарды жерлеуді ұйымдастыруға жәрдемдесу тапсырылды. Тергеу қорытындысы бойынша қосымша шешімдер қабылданатын болады.

Комиссияның жұмысы ерекше бақылауда.