НЕЛЬСОН МАНДЕЛАНЫҢ ЕРЕЖЕЛЕРІН САҚТАЙ ОТЫРЫП

18.03.2025
НЕЛЬСОН МАНДЕЛАНЫҢ ЕРЕЖЕЛЕРІН САҚТАЙ ОТЫРЫП…
Адам құқықтары жөніндегі Ұлттық Орталық ҰАТ мүшелеріне «Нельсон Мандела ережелері: тұтқындармен қарым-қатынастың халықаралық стандарттары және оларды ҰАТ қызметінде қолдану» тақырыбында кезекті вебинар ұйымдастырды. Вебинарды заң ғылымдарының кандидаты, құқық қорғаушы, БҰҰ ЕҚЫҰ/ДИАҚБ Адам құқықтары жөніндегі басқармасының, БҰҰ (UNODC) Есірткі және қылмыс жөніндегі басқармасының халықаралық сарапшысы Қуат Рахымбердин өткізді.
Оған Адам құқықтары жөніндегі Ұлттық Орталықтың Атырау облысы бойынша өкілдігінің қызметкерлері қатысты.
Тренинг барысында террористік және экстремистік қылмыстары үшін сотталғандарға қатысты Орталық Азия мемлекеттерінің заңнамасына салыстырмалы талдау жасалды. БҰҰДБ (UNODC) деректері бойынша "түрме тұрғындарының" әлемдік рейтингінде Қазақстан бүгінде 86 – орында (2002 жылы АҚШ пен Ресейден кейін 3-орында болған).
Бұдан әрі сотталғандарды ҚР ІІМ ҚАЖК ТМ-де жасалған қылмыстар санаттары бойынша бөлу көрсеткіштері қаралды, органдар мен осы мекемелердегі "осал" топтарға жататын сотталғандардың саны айтылды. Сондай-ақ тыңдаушылардың назарына сотталғандар мен тергеу-қамауға алынғандардың білім деңгейі туралы ақпарат берілді.
Нельсон Манделаның ережелері дегеніміз не?
2015 жылдың желтоқсанында БҰҰ Бас Ассамблеясы "БҰҰ-ның тұтқындарға қатысты ең төменгі стандартты ережелері" деп аталатын қайта қаралған ережелерді қабылдады. Сарапшылар тобының ұсынысы бойынша бұл ережелер Оңтүстік Африканың марқұм президенті Нельсон Ролихлахла Манделаның құрметіне "Нельсон Мандела ережелері" деп аталды, ол жаһандық адам құқықтары, теңдік, демократия және бейбітшілік мәдениетін насихаттау үшін күресте 27 жыл түрмеде отырды.
Ережелердің негізгі мәні: бірде-бір тұтқын азаптауға және басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын емдеу немесе жазалау түрлеріне ұшырамауы керек. Барлық тұтқындар олардан қорғалуы керек және ешқандай жағдай олар үшін сылтау бола алмайды.
Естеріңізге сала кетейік, БҰҰ-ның тұтқындарға қатысты ең төменгі стандарттары120-дан астам ережеден тұрады.