Вейптар - темекі шегуден бас тарту ма немесе зиян ба?

Қазіргі уақытта темекі өнеркәсібінің нарығы дамып, оның өнімдерінің жаңа түрлері пайда болып, дүкен сөрелерін көбірек толтыруда.

Электрондық темекі, бу генераторы, вейп - бұл буды ингаляциялау құрылғылары түріндегі электронды темекінің әр түрлі түрлері, оны пайдалану кезінде пайдаланушы ингаляциялайтын аэрозольдерді қалыптастыру үшін қызған сұйықтық буын жұтады.

Электрондық темекі сұйықтықтарында никотин, басқа қоспалар, хош иістер және адам денсаулығына улы әсер ететін химиялық заттар болуы мүмкін немесе болмауы мүмкін.

Бүгінде вейптердің, әсіресе жасөспірімдер мен жастар арасында танымалдылығының артуы байқалады.

Тұтынудан ең маңызды зиян вейптен тыныс алу жүйесі алады, өйткені оны тұтыну кезінде тыныс алу жолдарының эпителийі зақымданып, тіндердің гипоксиясы туады.

2018 жылы Қазақстанда HBSC (мінез-құлық қауіп факторларын зерттеу) зерттеуінің нәтижелері бойынша 15 жастағы ұлдардың 14%-ы және қыздардың 6%-ы вейптерді сынап көрген, 2022 жылы бұл зерттеулер алғаш рет сынап көрген ұлдар мен қыздардың саны 3,6%-ға және соңғы 30 күн ішінде - 2018 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда бұл 2,7% - ға жоғарылағанын көрсетті.

Өндірушілердің электронды тұтыну жүйелері әдеттегі темекіден электронды тұтыну жүйесіне ауысқан темекі шегушілерге зиянды азайтады деген дәлелдеріне қарамастан, клиникалық зерттеулер темекі шегуді жалғастырушылар мен вейптарға ауысқандар арасында клиникалық айырмашылықты таппайды. Керісінше, зерттеулер қазірдің өзінде вейптерді қолданудың өкпе эпителийі жасушаларының зақымдалуымен, жастарда жиі кездесетін респираторлық аурулармен, пародонтит даму қаупінің жоғарылауымен байланысын көрсетті.

Қалыптасқан жағдайға байланысты қазіргі уақытта Денсаулық сақтау министрлігі Қазақстан Республикасының аумағында вейптерді сату мен пайдалануды заңнамалық деңгейде реттеу бойынша жұмыс жүргізуде.