Отандық бизнес тұтынушылардың құқықтарының қорғалуын және сапалы өнімдерді қолдайды
Ағымдағы жылдың 29 қарашасында Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігі тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитетінде Азаматтық және бизнес қауымдастықтармен бірлескен бейнеконференция өтті.
Жобаның жаңа нормалары, «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Заңы сондай-ақ жобаның тұжырымдамасы мен «Сапалы өнім» әлеуметтік жобасының тұжырымдама мен жол картасы таныстырылды ол жөнінде Комитет төрағасының орынбасары Болат Танабергенов баяндама жасады
2023 жылғы маусымда «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Заң жобасы Парламент Мәжілісіне енгізілді. Заң жобасының жаңалықтары мынадай нормалар болып табылады:
- тұтынушылардың шағымдарын қорғау және жеңілдету тәсілдерін еркін таңдау (кедергілер мен бюрократиялық сатылар алынып тасталды);
- тұтынушылардың құқықтарын қорғаудың қоғамдық институттарының рөлін күшейту;
- адам өмірінің барлық салаларында кешенді қорғаудың негізгі принциптерін кеңейту;
- онлайн саудада тұтынушылардың құқықтарын қорғауды күшейту;
- осы саладағы омбудсмен институтын енгізу;
- қоғам қайраткерлерінің белгісіз адамдар тобын қорғауға талап қою құқығы;
- тұтынушылардың құқықтарын тиімді қорғауды қамтамасыз етуге және қоғамның өмір сүру сапасын арттыруға бағытталған басқа да нормалар.
Баяндамада ішкі нарықта азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері қозғалды, «Сапалы өнім» жаңа тұжырымдамасы іске қосылды. Жаңа модель мыналарды қарастырады:
- үкіметтік емес әлеуетін тарту секторлар;
- қауіпті, бұрмаланған және сапалы емес өнімдердің ішкі нарыққа енуіне қарсы іс-қимыл жөніндегі қоғамдық қорды құру;
- ведомствоаралық сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау бойынша кеңес құру;
- мемлекеттік органдарды салааралық үйлестіру үшін.
- отандық тауар өндірушілерді жосықсыз бәсекелестіктен қорғау
«Сапалы Өнім» бренді бірінші кезекте елдің ішкі нарығында жоғары бәсекелестік туғызуы тиіс. Қоғамдық бақылау көрсетілген процестерді бақылауға мүмкіндік береді. Аталған конференцияда тұтынушылардың құқықтарын қорғау бірлестіктері мен бизнес өкілдеріөз пікірлерін білдірді:
«Ұлттық тұтынушылар лигасының» президенті Светлана Романовская «Алтын сапа» және «Мінсіз» сапа белгісінің бар екенін атап өтті.
«Егер біз кәсіпкерлерді бәсекеге қабілетті еткіміз келсе, тұтынушылар сауатты және елдің патриоты болуы керек».
Романовская Светлана нарықты жосықсыз кәсіпкерлерден сауатты тұтынушы ғана тазарта алатынына сенімді.
Атырау облысы бойынша «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау және бәсекелестікті дамыту қоғамдық бірлестігі» ҚБ президенті Балжан Досмұхамбетова.
«Қазіргі уақытта Қазақстан нарығы отандық тауарлармен ғана емес, басқа елдердің тауарларымен де қаныққан. Өнім сапасының белгісі, ең алдымен, өнімнің сапасы мен қауіпсіздігіне кепілдік береді. «Сапалы өнім» ішкі нарықта азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, тұтынушылардың құқықтарын қорғауға және жергілікті тауар өндірушілерді қолдауға бағытталған».
Сағынғазы Құрманалин, Ақтөбе облысының сүт және сүт өнімдерін өндірушілер қауымдастығы басшысының орынбасары:
«Қазақстан Республикасы Сауда интеграция министрлігінің бастамасымен ұсынылған «Сапалы Өнім» жария тұжырымдамасы қазіргі жағдайда аса қажетті құрал деп санаймын. «Сапалы өнім» қоғамдық тұжырымдамасы аясында дүкендер мен супермаркеттердің сөрелеріне түсетін тауардың сапасына мониторинг жүргізетін топ жұмысын бастайды.Бұл қазіргі заманғы нарықтық қатынастарды құрудың пәрменді тәсілдерінің бірі, осыған байланысты ҚР сауда министрлігіне ахуалдық орталық құрып, атқарылған жұмыстар үшін алғыс айтқым келеді».
«Жас-Қанат 2006» ЖШС Бас директорының орынбасары Қостанай облысының жұмыртқа өндірушілері Сыздықов Талғат Сарданұлы:
«Кейде сөрелерде және базарларда өкінішке орай таңбаланбаған жұмыртқалар, күмәнді сапа тудыратын тауарлар болып тұрады. Әрине, қоғамдық бірлестіктің негізгі мақсаты сапасыз тауарды, таңбаланбаған қауіпсіз тауарды анықтау болғаны жөн. Біз жұмыртқа өндірушілер ретінде импорттың жүз пайызын алмастыруды қамтамасыз еттік, сондықтан біз осы «Сапалы өнім» жобасының негізгі мақсаты сапасыз өнімді анықтау болғанын қалаймыз, бұл өз кезегінде отандық тауар өндірушілердің бәсекелестігін арттырады».
Тұрсын Джагпарова «Қазақстан тұтынушыларының Республикалық қауымдастығы» төрағасының орынбасары осы жобаға қолдау білдіріп, адал кәсіпкерлерді, тұтынушылар мен қоғамдық институттарды сапалы және қауіпсіз өнімге өз құқықтарын қаттырақ мәлімдеуге шақырды. Бұл алдағы жыл үшін өркениетті нарықтық қатынастарды құру үшін өткен жылдың шешуші, бетбұрыс кезеңі болады деді.
Қорытындылай келе, тұтынушылардың құқықтарын қорғау Комитетінің төрағасы Асқар Тынысбеков конференцияны қорытындылап, «Сапалы өнім» әлеуметтік жобасының жол картасын одан әрі жетілдіру бойынша міндеттер қойды, ҚР Сауда министрлігінің аумақтық сауда және тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаменттерінің алдына осы шараларды іске асыру бойынша бірқатар міндеттер қойды және бұл тұтыну нарығындағы құқықтық реттеудің тиімділігіне, әлеуметтік тұрақтылыққа және әлеуметтік тұрақтылықтың өсуіне,азаматтарды қорғауға тиімді ықпал ететінін атап өтті.