Сауда министрлігі тауарлар мен қызметтер экспортының көлемін 29,2 млрд. долларға дейін арттыруға ниетті

Сауда министрлігі тауарлар мен қызметтер экспортының көлемін 29,2 млрд. долларға дейін арттыруға ниетті

2021 жылғы 4 мамырда Сауда және интеграция вице-министрі Қайрат Төребаев ҚР Парламенті Мәжілісінің Экономикалық реформа және өңірлік даму комитетінің отырысында "2021 жылдың қорытындысы бойынша шикізаттық емес экспортты және күтілетін көлемді ұлғайту жөніндегі шаралар туралы"тақырыбында сөз сөйледі.

Коронавирустық пандемия сыртқы сауда саласына теріс әсерін тигізуді жалғастыруда: экспорттың төмендеуі әлемнің көптеген елдерінде тіркелді.

Сонымен, а.ж. 2 айдың қорытындысы бойынша. Қазақстанның сыртқы тауар айналымы 17,5% - ға төмендеді (14,3-тен 11,8 млрд.$ - ға дейін).  

Бұл ретте өңделген тауарлардың экспорты 2,8% - ға (2,13-тен 2,17 млрд.долларға дейін) ұлғайды. Қайрат Төребаев хабарлағандай, бұл өсім РФ мен Өзбекстанның қазақстандық жалпақ илекке деген сұранысының артуымен байланысты.

Осылайша, осы кезеңде жалпақ илекті жеткізу 65,1% - ға (214,4 млн.$) өсті. Бұл оның өндірісінің өсуіне де әсер етті (26%). Қоспаланбаған болатты жеткізу 2,5 есеге (112,5 $ – ға), мыс және олардың мыс катодтарын жеткізу - 14,3% - ға, өңделмеген алюминийді жеткізу-85,4% - ға ұлғайды.

Бизнесті қолдаудың жүйелі шараларының арқасында отандық өнім экспортының тұрақты көрсеткіштерін қамтамасыз етуге қол жеткізілді.

Сауда және интеграция министрлігі экспорттаушыларға өңделген өнімді сыртқы нарықтарға жылжыту мақсатында 20-дан астам қаржылық және қаржылық емес қолдау шараларын ұсынады.

Ағымдағы жылы азық-түлік, химия және машина жасау салалары мен жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындарының экспорттық акселерациясына қатысу жоспарлануда. Ал жеделдету үшін басым бағыттар ретінде Қытай, Ресей, Өзбекстан, Қырғызстан және Біріккен Араб Әмірліктері таңдалды.

Алдын ала бағалаулар бойынша ҚХР, Өзбекстан, Қырғызстан, Тәжікстан, БАӘ және Ресейдегі тамақ өнімдерінің экспорттық әлеуеті 226,4 млн.$, осы елдерге химиялық өнімдер – 78,9 млн. $ және машина жасау өнімдері – 101 млн. $ көлемінде бағаланады.    

Шет елдерде үлкен сұранысқа ие қазақстандық тауарлар мен қызметтер анықталды. Осылайша, СИМ экспортының әлеуеті барынша жоғары 100 шикізаттық емес тауар позициясынан ҚР шетелге үздіксіз жеткізе алатын басым 16 тауар мен қызмет тізімі қалыптастырылды.

Биылғы жылы басым тауар позициялары мен қызметтердің әлеуетті қосымша экспорты шамамен 1,77 млрд.$ - ға бағаланады (ет өнімдері, тұқымдар мен майлы дақылдар, қой шаруашылығы өнімдері, майлар, трансформаторлар, металлургия, пестицидтер, мұнай-химия, туризм, IT, тасымалдау және т. б.).

"Ішкі және сыртқы факторларды ескере отырып, Сауда министрлігінің алдында ағымдағы жылы тауарлар мен қызметтер экспортының көлемін 29,2 млрд.$дейін жеткізу мақсаты тұр. Министрлік базалық және оптимистік болжамды ескере отырып, тауар позицияларына талдау жүргізді. Осылайша, базалық болжам болған жағдайда 2021 жылдың қорытындысы бойынша шикізаттық емес тауарлар экспортының жоспарланған көлемі 15,7 млрд $құрайтын болады. Кокс және мұнай өңдеу өнімдері, компьютерлік өнімдер, дайын металл бұйымдары, темекі өнімдері, құрылыс өнімдері және жеңіл өнеркәсіп өнімдері сияқты тауарлар өсу драйверлері болады. Оптимистік болжам болған жағдайда 2021 жылдың қорытындысы бойынша шикізаттық емес тауарлар экспортының жоспарланған көлемі 20,4 млрд. $ құрайтын болады", - деп түйіндеді ҚР СИМ вице-министрі Қайрат Төребаев.

2020 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстан тауарларының шикізаттық емес экспорты 15,4 млрд. $ құрады, бұл 2019 жылға қарағанда 2,8% - ға төмен (15,8 млрд.$). Көрсетілетін қызметтер экспорты 2019 жылғы деңгейге қарағанда 35,3% - ға қысқарып, 5 млрд. $ - ды құрады.