Қайырлы күн,
құрметті журналистер!
Келе жатқан Наурыз мерекесі құтты болсын. Мереке баршамызға қуаныш пен молшылық әкелсін!
Мемлекет басшымыз өз Жолдауында жаңа өнеркәсіптік саясатқа көшуді, мықты өнеркәсіптік каркас пен экономикалық өзін-өзі қамтамасыз етуді, қайта өнделуі жоғары кластерлерін құруды, елішілік құндылықты арттыру міндетін қойды. Елдегі өндірістік циклды тұйықтауды, ал мемлекеттік қолдауды технологиялық күрделілік деңгейі бойынша саралауды тапсырды.
Бұған дейін еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуы мәселелері жөніндегі кеңейтілген кеңесте Президент олардың тиімсіздігіне байланысты Қазақстаннан шыққанын растау тетіктерін қайта қарауды тапсырды.
Слайд 2
Негізі мемлекеттік қолдау бүгінгі таңда мемлекеттік сатып алу шеңберінде ұсынылған, яғни "Самұрық-Қазынаның", «СК-Фармацияның» дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды ұзақ мерзімді сатып алулары, тауарларды, оның ішінде еркін қоймалар мен еркін экономикалық аймақтан ЕАЭО елдеріне экспорттау кезінде шығындарды өтеу бизнестің тек СТ КЗ және индустриялық сертификаттарын ұсынған жағдайда ғана көрсетіледі.
Бұл сертификаттардың әрқайсысы өз кезеңінде отандық өндірушілерді қолдауда белгілі бір рөл атқарғаны сөзсіз.
Слайд 3
Сонымен қатар, бүгінде бұл құралдардың әрқайсысының өзіндік кемшіліктері бар.
Мәселен, бүгінге:
- аталған сертификаттар белгілі бір дәрежеде бір-бірін қайталайды, бұл өндірушілердің оларды алуға шығындарының өсуіне әкеп соғады;
- сараптамалық ұйымдарға олардың біліктілігі мен жауапкершілігін, сондай-ақ салалық ерекшеліктерін растайтын талаптар жоқ;
- өндірістің нақты бар жоғын тексерудің мүмкіндігі жоқ;
- қазақстандық өндірісті растау жүйесі нақты технологиялық операцияларды растаудың орнына негізінен елішілік құндылық үлесіне және адвалорлық үлесті есептеуге негізделген;
- әр түрлі сертификаттарды алу және кейіннен әртүрлі тізілімдерге енгізу талабы;
- өндірісті растау үшін барлық интеграциялары бар бірыңғай мемлекеттік ақпараттық база жоқ.
Осыған байланысты, бүгінгі таңда ҚР Парламенті Сенатының депутаттары қазақстандық тауарлардың біріңғай тізімін құруды көздейтін "ҚР кейбір заңнамалық актілеріне тауарлардың шығарылған елін айқындау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" ҚР Заңының жобасына бастама жасады.
Слайд 4
Законопроект предусматривает:
1. Создание Реестра товаров казахстанского происхождения взамен сертификатов СТ КЗ и Индустриального сертификата.
2. Формирование отраслевыми государственными органами условий производства, направленных на повышение доли локализации, увеличение доли казахстанского содержания в производимых товарах и прозрачность механизма подтверждения происхождения (производства).
Реестр предполагает включение сведений об отечественных производителях при выполнении ими условий производства товаров, устанавливаемых уполномоченными госорганами и направленных на обеспечение максимально возможного уровня локализации или его поэтапного роста по годам.
3. Повышение статуса экспертных организаций путем введения лицензирования деятельности экспертных организаций по экспертизе определения страны происхождения товаров.
4.Вместе с тем, Проект закона предусматривает введение государственного контроля за выполнением требований к производству субъектов производства и объектов, такие как производственные помещения и оборудования.
При этом, меры государственной поддержки предлагается предоставлять только тем производителям, сведения о которых включены в Реестр, как единственный источник сведений о казахстанском происхождении товара, что исключит ведение множества существующих на сегодняшний день реестров.
Такой принцип обеспечит единую точку доступа к информации о производимых в Казахстане товарах и их производителях, а также сократится финансовая нагрузка, связанная с необходимостью включения сведений о производителях в различные реестры, а также минимизирует расходы госбюджета и квазигоссектора, связанные с формированием указанных реестров (высвобождение штатных единиц).
Предлагается взять лучшее из СТ КЗ и Индустриального сертификата, как дублирующих в некоторой степени друг друга, заменив их формированием и ведением Реестра товаров казахстанского происхождения, это единая государственная информационная система, предполагающая:
Это даст максимальное снижение человеческого фактора за счет всех интеграций, факторно-логического контроля, автоматической проверки всех заявленных документов по базам данных налоговых и таможенных органов.
Также, исходя из вышеуказанных фактов, подготовлены предложения с учетом следующих новых подходов:
Принятие проекта Закона планируется в текущем году.
5 слайд
1. Қолданыстағы механизмді жетілдіруге қатысты.
Бүгінгі таңда елішілік құндылық үлесі (ЕҚҮ) СТ-KZ тауарларының шығу тегін растайтын сертификаттарды беру кезінде айқындалады және сауда және интеграция министрлігінің бұйрығымен бекітілетін формула бойынша есептеледі.
Елішілік құндылық үлесі Мемлекеттік сатып алу кезінде, "Самұрық-Қазына" қорының компанияларын сатып алу кезінде, медициналық бұйымдар мен дәрілік заттарды сатып алу кезінде, жер қойнауын пайдалануға, өнеркәсіптік саясат саласында және басқа да салаларда келісімшарттарды орындау кезінде ескеріледі.
Іс жүзінде елішілік құндылық үлесі қандай да бір өнімде немесе жалпы алғанда – сатып алынатын тауарлар көлемінде "қазақстандық үлесті" анықтауға бағытталған. Өзгерістер оқшаулауды тереңдетуге, шикізат, жинақтауыштар өндірісін, сондай-ақ тікелей Қазақстанда орындалатын технологиялық операциялар санын ұлғайтуға бағытталған. Және елшілік құндылық үлесін есептеуді реттейтін негізгі құжатқа немесе ЕҚҮ қатысты болады.
Осыған байланысты Министрлік 2024 жылғы 23 ақпандағы №108-НҚ бұйрығымен елішілік құндылық үлесін есептеу әдістемесіне өзгерістер енгізілді.
Жергілікті қамту үлесінен тасымалдау мен логистикаға арналған шығындар, өндірістік процеске байланысты емес басқару және шаруашылық шығындар, өнімді өткізуге арналған шығыстар, сондай-ақ дайын өнімге арналған қосымша құн салығы мен оны өткізу кезіндегі пайда есептелмейді.
Осылайша, есептеу әдiстемесiн жетiлдiру көптеген салалар үшiн маңызды, өйткенi өзгерiстер бiрiншi кезекте нақты тауарлардағы да, тұтастай алғанда сатып алудағы да ЕҚҮ нақты көрсеткiштерiне қол жеткiзуге бағытталған.
Бұл өзгерістердің барлығы ағымдағы жылдың сәуір айының соңынан бастап енгізіледі.