Қазмеханобрдың алтын өндіру өнеркәсібін дамытуға қосқан үлесі

Қазмеханобрдың алтын өндіру өнеркәсібін дамытуға қосқан үлесі

 «Қазақстан Республикасының минералдық шикізатты кешенді қайта өңдеу жөніндегі ұлттық орталығы» РМК филиалы «Қазмеханобр» мемлекеттік өнеркәсіптік экология ғылыми-өндірістік бірлестігі» (бұдан әрі – Қазмеханобр) – алтынды алудың инновациялық әдістерін әзірлеу және оларды коммерцияландыру саласында жетекші орын алады.

1990-жылдардың ортасы мен 2000-жылдардың басында Қазақстанда алтын бағасының өте төмен болуына байланысты кедей кендерді және техногендік қалдықтарды қайта өңдеу мәселесі өткір тұрды. Бұл мәселені шешу үшін Қазмеханобр ғалымдары алғаш рет алтынқұрамынды кендер мен қалдықтардан алтынды үйінді шаймалаудың жоғары тиімді инновациялық технологиясын әзірлеп, енгізді. Бұл технология Қазақстан Республикасы патенттерімен қорғалған.2007 жылға қарай бұл технологиялар 20-дан астам кәсіпорында сәтті енгізіліп, жыл сайын 10 тоннаға дейін алтынның жиынтық шығарылуын қамтамасыз еткен. Қазіргі уақытта тотыққан алтынқұрамынды кендерді — Васильевское мен Белсуды өңдеу үшін үйінді шаймалаудың екі учаскесі белсенді жұмыс істеуде.

Жыл сайын минералдық шикізаттың құрамы күрделеніп, оны өңдеуге төзімділігі артып, құрамындағы алтын мөлшері азаюда. Мұндай кен орындарын өндірістік тұрғыдан игеру үшін жаңа тиімді технологияларды әзірлеу қажет. Қазмеханобр ғалымдары Доре қорытпасы түріндегі «жылдам алтынды» ала отырып, «Алтыналмас АК» АҚ-ның сол кезеңдегі жаңа технологиясы бойынша үш алтын өндіру фабрикасының құрылысына технологиялық регламенттер әзірледі. Осы технология бойынша салынған Қазақстандағы алғашқы зауыт - Ақбақай алтын шығару зауыты. Ақбақайдағы технологияны сәтті меңгеру Пустынное мен Долинное алтын шығару фабрикаларының құрылысын жүзеге асыруға мүмкіндік берді.

Кейінірек бұл үдеріс жетілдіріліп, технология RG Processing (Райгородок) кәсіпорнында енгізілді.

Жеке атап өтуге тұрарлық жоба — оңтүстікафрикалық Biomin компаниясымен бірлесіп жүзеге асырылған HiTeCC инновациялық технологиясы. HiTeCC цехы Суздаль учаскесінде қос қиын байытылатын көміртекті-мышьякты өнімдерді өңдеу үшін салынған.

Осы кәсіпорындардың барлығы — Ақбақай, Пустынное, Долинное, RG Processing, Суздаль учаскесі, Васильевское және Бельсу — қазіргі уақытта жылына ~12,2 тонна алтын өндіруді қамтамасыз етеді. Бұл Қазақстандағы алтын өндірудің жалпы көлемінің ~10%-ын құрайды.

Қазақстанда ғана емес, әлемде де тотыққан алтын-мыс кендерін өңдеу өзекті міндеттердің бірі болып табылады. Екі тауарлық өнім - алтын мен мыс алу арқылы жаңа технологиялар әзірленіп, патенттелді. Қазіргі уақытта коммерцияландыру және өнеркәсіптік енгізу бойынша жұмыстар белсенді жүргізілуде. Бұл елдегі алтын өндіру көлемін одан әрі ұлғайту үшін айтарлықтай әлеует туғызады.