AMM 2024: Қазақстанның көмір өнеркәсібі және тау-кен жұмыстарын цифрландыру
AMM 2024 Көмір өнеркәсібі форумында тау-кен өндіру және металлургия өнеркәсібі көрмесі мен конференциясы аясында Қазақстан Республикасының Өнеркәсіп және құрылыс вице-министрі Олжас Сапарбеков сөз сөйлеп, саланы дамытудың маңызды мәселелері мен перспективаларын қозғады.
"Көмір өнеркәсібі электр энергиясын өндірудің 70%-дан астамын, кокс-химия өндірісінің толық жүктемесін қамтамасыз етіп, сондай-ақ коммуналдық-тұрмыстық сектор мен ел халқының қажеттіліктерін қанағаттандыра отырып, Қазақстан Республикасының аса маңызды ресурстық салаларының бірі болып табылады. Салада 32 мыңға жуық адам жұмыс істейді.
Олжас Сапарбеков қазіргі өндіру қуаттылығының қарқынымен Қазақстан 300 жыл бойы өзін көмірмен қамтамасыз ете алатынын, бұл елді өндіру деңгейі бойынша әлемдегі жетекші орындардың біріне айналдыратынын атап өтті. Алайда, сала жасыл энергетикаға көшумен, логистикалық проблемалармен және әлемдік нарықтағы бағаның құбылмалылығымен байланысты бірқатар қиындықтарға тап болады.
Бұл факторлар көмір өндіру көлемінің төмендеуіне әкелді: 2023 жылы 113 млн тонна өндірілді, бұл өткен жылмен салыстырғанда 1 млн тоннаға аз, ал ағымдағы жылдың алғашқы төрт айында өндіру өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2,7 млн тоннаға азайды.
Министрлік осы тәуекелдерді азайту және көмір өндіру деңгейін сақтау бойынша белсенді жұмыс жүргізуде. Вице-министр қазіргі мәселелерді шешуге көмектесетін үш негізгі бағытты атап өтті.
Біріншіден, көмір өндірісін таза көмір технологияларын қолдану арқылы сақтауға болады, бұл қазірдің өзінде бірқатар Еуропалық және Азия елдерінде қолданылады. Министрлік осы технологияларды енгізу үшін энергия өндіруші компаниялармен, Энергетика министрлігімен және шетелдік серіктестермен ынтымақтастықты күшейтуге ниетті.
Екіншіден, көмір химиясын дамыту көмір өндіруді сақтауға және ұлғайтуға ғана емес, сонымен қатар өңдеу өнеркәсібінің өсу көзіне айналатын перспективалы бағыт болып табылады. Жақында қазақстандық көмір кәсіпорындарының Қытайға сапары көмірден жоғары маржиналды өнімдерді алу мүмкіндігін растады, қазір Қазақстанда көмір химиясын дамыту үшін қытай капиталы мен технологияларын тарту бойынша жұмыс жүргізілуде.
Үшінші маңызды бағыт-логистиканы жақсарту. Шекара маңындағы елдермен байланысты конвенциялық тыйымдар жағдайында Қазақстан көмірді экспорттық жеткізудің едәуір бөлігін жоғалтты. Министрлік осы мәселелерді шешу үшін Көлік министрлігімен және шекаралас елдердің тиісті органдарымен жұмысты күшейтуге ниетті.
"AMM 2024 аясында "Ашық және жерасты тау-кен жұмыстарын цифрландыру" сессиясы өтті. Спикерлер жерасты және ашық тау-кен өндірісіндегі инновацияларды, тау-кен кәсіпорындарының табыстылығын барынша арттыруды және тау-кен кешенін дамытудағы телеком-операторлардың рөлін талқылады.
Вице-министр көмір секторының барлық қатысушыларына, оның ішінде көмір разрездерінің, ҚТЖ компаниясының және өңірлік әкімдіктердің өкілдеріне жылыту маусымын сәтті өткізгені үшін алғысын білдіріп, көмір өнеркәсібінің бизнес-қызметін жақсарту бойынша бірлесіп жұмыс істеуге шақырды.
AMM 2024 аясында "Ашық және жерасты тау-кен жұмыстарын цифрландыру"сессиясы өтті. Модератор ретінде Mindrevolve цифрлық құзыреттер орталығының директоры Жанара Аманжолова сөз сөйледі. Спикерлер Ален Тивьерж, тау-кен өнеркәсібіндегі инновацияларды коммерцияландыру (MICA) директоры, Росс Милн, тау-кен өнеркәсібіндегі технологиялық процестер жөніндегі аға кеңесші, Dassault Systèmes және Kcell бизнес-нарықты дамыту департаментінің директоры Динара Қасымова жерасты және ашық тау-кен өндірісіндегі инновацияларды, тау-кен кәсіпорындарының табыстылығын барынша арттыруды және телекоммуникациялардың рөлін талқылады.
Киберқауіпсіздік, IT және маркетинг жөніндегі тәуелсіз сарапшы Евгений Питолиннің модерациясымен "Цифрлық болжау: жасанды интеллект негізінде онжылдықтың мәселелерін қалай болжауға және шешуге болады" панельдік сессиясы ESG тәсілдеріндегі өнеркәсіптік инфрақұрылымды, саланың технологиялық тәуелсіздігін қорғау, киберқауіпсіздік және жетілу контекстіндегі маңызды жағдайларды атап өтті.