Бизнес пен мемлекет жаңа Салық кодексін енгізу аясында диалогты нығайтып жатыр

Бизнес пен мемлекет жаңа Салық кодексін енгізу аясында диалогты нығайтып жатыр

2025 жылғы 17 қазанда Астанада жаңа Салық кодексінің нормаларын түсіндіру бойынша дөңгелек үстел өткізілді. Іс-шараға орталық және жергілікті атқарушы органдардың өкілдері, қалалық мәслихаттың, бизнес-қоғамдастықтың, "Атамекен" ҰКП, екінші деңгейдегі банктер мен елордалық басқармалардың депутаттары қатысты.

Талқыланған басты тақырып — шағын және орта бизнесті қолдауға және кәсіпкерлер үшін қолайлы жағдай жасауға бағытталған салық-бюджет реформасының жаңа тәсілдері.

2026 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстан Республикасының жаңартылған Салық кодексі күшіне енеді. Ұлттық экономика бірінші вице-министрі Азамат Әмрин атап өткендей, құжат салықтық әкімшілендіруді кеңінен жеңілдетуді көздейді: есептілік көлемі 30%-ға, салық саны 20%-ға қысқарады. Жеңілдіктер мен алымдар оңтайландырылып, бірыңғай жер салығы жойылмақ. Төлемдердің жекелеген түрлері бойынша мөлшерлеме саны қысқартылады. Өзгерістер корпоративтік және жеке табыс салығынан бастап, инвестицияны ынталандыруға және салық жүктемесін қайта бөлуге дейінгі барлық негізгі бағытты қамтиды.

Азамат Әмрин арнайы салық режимі оңтайландырылатынын, яғни үшеуі қалатынын айтты: өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін, жеңілдетілген декларация негізінде және фермерлік шаруашылықтар үшін. Өзін-өзі жұмыспен қамтығандар мобильдік қосымша арқылы салықты есептеп, төлей алады.

Ол 16 қазанда "НҚА ашу" порталында талқылау аяқталған тыйым салу қызметінің тізбесіне жеке тоқталды.
"Біз бұл мәселені бірнеше ай бойы егжей-тегжейлі қарастырдық. Жаңартылған тізімде қолданыстағы заңнамаға ұқсас 44 позиция қалады — тау-кен және қаржы саласы, акцизделетін, алкоголь өнімін, қару-жарақты өндіру және өткізу және басқалар. Жақында құжат Үкіметтің қаулысымен бекітіліп, Министрліктің ресми сайтында жарияланады",-деді бірінші вице-министр.

Ол 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап салықтық әкімшілендіру кәсіпкерлерге "жаңа парақтан бастауға" мүмкіндік беретінін айтты: микробизнес үшін тексеру мен салық жүктемесі азаяды.
"Біз бизнеске деген сенімді көрсетеміз. Біздің басты мақсатымыз - қолайлы жағдай жасау және кәсіпкерлікті дамытуды ынталандыру", - деді Әмрин.

Қаржы вице-министрі Ержан Біржанов 1,9 миллионға жуық салық төлеуші арнаулы салық режимі шеңберінде жұмыс істеу мүмкіндігін сақтап қалатынын атап өтті.


"Бұған дейін кәсіпкерлер жалпы режимге көшуден қорқатын. Енді бұл мәселе шешілді. Арнайы режимге қатысушылар арасында өзара есеп айырысу кезінде шектеулер болмайды", - деп атап өтті ол.

Оның айтуынша, салықтық әкімшілендіру айтарлықтай жеңілдетілген: салық төлеушілерді тәуекел дәрежесі бойынша санаттау жойылады. Ал мемлекеттік кірістер органдарының назары заң бұзушылықтың алдын алуға бағытталмақ.

Салық есептілігінің нысандары 30%-ға қысқартылды. Мерзімінде ұсынылмаған декларация нөлдік көрсеткішпен берілген болып есептеледі. Бұл ретте кәсіпкер деректерді түзету құқығын сақтайды.

"Салықтық әкімшілендіру рәсімдері және берешекті мәжбүрлеп өндіріп алу тәртібі қайта қаралды. Әлеуметтік төлемдер үшін өндіріп алу шегі енгізілді. Ол 6 АЕК-тен жоғары. Микро- және шағын бизнес үшін қосымша шаралар қарастырылған: негізгі қарызды өтеу кезінде өсімпұлдар мен айыппұлдарды есептен шығару, таратуды жеңілдету және бизнес-қоғамдастықпен талқыланатын басқа да бастамалар", - деді Ержан Біржанов.