21 września 2022 r.
Drodzy Rodacy!
Ten rok stał się rokiem kompleksowych przeobrażeń i prawdziwej odnowy.
W wyniku czerwcowej reformy konstytucyjnej ukształtowała się optymalna równowaga między gałęziami władzy.
Państwo będzie ściśle przestrzegać zasady „silnego Prezydenta – wpływowego Parlamentu – odpowiedzialnego Rządu”. Kolejni deputowani Mażylisu (izby niższej kazachskiego Parlamentu) i maslichatów (terenowych organów przedstawicielskich) będą wybierani według nowego systemu mieszanego – listy partyjne i okręgi jednomandatowe. Powstaje Sąd Konstytucyjny, który rozpocznie pracę od stycznia przyszłego roku. Instytucja Rzecznika Praw Obywatelskich uzyskała status konstytucyjny. Zakończono redystrybucję szeregu uprawnień od Prezydenta do Parlamentu. Akimowie (marszałkowie) regionów są teraz wybierani na alternatywnych zasadach.
Do Konstytucji wprowadzono zapis, że ziemia i jej podglebie należą do narodu. W celu realizacji tego przepisu zainicjowałem zupełnie nowy program „Krajowy Fundusz na rzecz Dzieci”.
Reforma konstytucyjna jest integralną częścią szeroko zakrojonego programu modernizacji politycznej, który realizuję od momentu wybrania mnie na głowę państwa. W ramach tego programu wprowadzono zasadę powiadamiania o pokojowych zgromadzeniach. Procedura rejestracji partii politycznych została uproszczona, a bariera rejestracji obniżona. Wprowadzono 30-procentowy parytet kobiet i młodzieży na listach partii przedwyborczych oraz w podziale mandatów poselskich. Próg wejścia partii politycznych do Mażylisu został obniżony z 7 do 5%. W kartach do głosowania pojawiła się kolumna „przeciw wszystkim”. Powstała instytucja opozycji parlamentarnej. Artykuł 130 został zdekryminalizowany, a artykuł 174 Kodeksu Karnego został zhumanizowany. Zniesiono karę śmierci. Wprowadzono mechanizm bezpośrednich wyborów na urząd akimów wiejskich (burmistrzów, wójtów) i nie tylko.
Generalnie reformy przeprowadzone w ciągu ostatnich trzech lat oraz reforma konstytucyjna ukształtowały nowy model ustroju państwowo-politycznego. Dlatego w Orędziu publicznie i otwarcie przedstawiłem cały harmonogram cyklu wyborczego. W ten sposób stopniowo odnowione będą wszystkie kluczowe instytucje państwowe: prezydent, parlament, rząd, maslichaty.
Od ogłoszenia tej inicjatywy minęło około miesiąca. Tego czasu wystarczyło, aby świadomie, bez pośpiechu, przedyskutować i ocenić wszystkie kwestie.
Społeczeństwo doskonale rozumie logikę i perspektywy naszych planów transformacji ustrojowej. Dlatego zgodnie z wcześniej ogłoszonym harmonogramem wyborczym i zgodnie z Konstytucją kraju podpisałem dziś Dekret o wyznaczeniu daty przedterminowych wyborów Prezydenta Republiki Kazachstanu na 20 listopada 2022 r.
Te wybory rozpoczynają cykl wyborczy, który doprowadzi do radykalnego resetu całego systemu politycznego. Pozwoli nam to nadal koncentrować się na rozwiązywaniu długofalowych zadań zapewniających zrównoważony wzrost gospodarczy, poprawę dobrobytu i jakości życia obywateli.
W moim Orędziu zapowiedziałem zakrojony na dużą skalę szereg działań społeczno-gospodarczych, które zostaną wdrożone w najbliższej przyszłości. Platforma wyborcza, którą wkrótce przedstawię opinii publicznej, będzie reprezentować nowe inicjatywy mające na celu osiągnięcie postępu społeczno-gospodarczego.
Jako obecna Głowa Państwa gwarantuję, że kampania wyborcza odbędzie się w ścisłej zgodności z prawem, uczciwie, otwarcie i przy szerokim udziale obserwatorów krajowych i międzynarodowych.
Wzywam wszystkich współobywateli do wykazania się odpowiedzialnością, do wierności zasadom demokracji, prawa i porządku, do wykazania spójności i jedności naszego narodu.
Losy i przyszłość Kazachstanu są w rękach każdego z nas.
Razem zbudujemy Sprawiedliwy Kazachstan!