Сеул, 2025 жылғы 5–6 сәуір – Оңтүстік Кореяда Азия елдеріндегі қазақтардың екінші құрылтайы өтіп, іс-шараға Корея, Малайзия, Жапония, Қытай және Моңғолиядан келген қазақ қауымдастығының өкілдерін қосқанда жалпы 200-ден астам қатысушы жиналды.
Іс-шараны Қазақстан Республикасының Корея Республикасындағы Елшілігі, «Отандастар Қоры» КеАҚ және Сеулдегі «Qazaq Nomad Korea» қазақ қауымдастығы ұйымдастырды. Құрылтай Хангук шет тілдері университетінің Жаһандық кампусында өтті.
Құрылтайдың негізгі мақсаты Қазақстан мен этникалық қазақтар тұратын Азия елдері арасындағы мәдени байланыстарды нығайту және экономикалық ынтымақтастықты дамыту болып табылды.
Ашылу рәсімінде Қазақстан Елшісі Нұрғали Арыстанов Қазақстан мен Оңтүстік Корея арасындағы инвестициялық ынтымақтастықтың артып келе жатқанын атап өтті. Ол 2024 жылдың қорытындысы бойынша Оңтүстік Корея Қазақстандағы шетелдік инвесторлар арасында үшінші орынға ие болып, 1,2 миллиард АҚШ доллары сомасында инвестиция салғанын айтты. Бүгінгі таңда Қазақстанда корей капиталының қатысуымен 876 компания жұмыс істейді және инновациялар мен инфрақұрылым салаларында ірі бірлескен жобалар жүзеге асырылуда.
Елші екі ел арасындағы көлік қатынасының дамып келе жатқанын да атап өтті – қазіргі уақытта аптасына 13 тікелей рейс орындалады. Ол екі ел азаматтары арасындағы өзара түсіністік пен сенімді нығайтуға ықпал ететін алмасулардың өсіп келе жатқанын тілге тиек етті. Мәселен, 2024 жылы Қазақстанға 40 180 корей туристі келді, бұл көрсеткіш алдыңғы жылмен салыстырғанда 12%-ға өсті. Сонымен бірге, 53 224 Қазақстан азаматы Оңтүстік Кореяға сапар жасап, бұл көрсеткіш өткен жылмен салыстырғанда 8%-ға артты.
Өз кезегінде, «Отандастар қоры» КеАҚ Президенті Данияр Қадыров екінші Азия қазақтарының құрылтайын өткізудің ерекше маңыздылығын атап өтті. Оның айтуынша, бұл іс-шара Азияның әртүрлі елдерінде тұратын қазақтардың бірлігін нығайтудың символы ғана емес, сонымен қатар диалог, тәжірибе алмасу, ана тілді, дәстүрлер мен мәдени құндылықтарды сақтау үшін маңызды платформа болды. Ол мұндай кездесулер этникалық қазақтар тарихи отанына тиесілі екенін сезініп, ұлтаралық және мемлекетаралық байланыстарды дамытуға белсенді қатыса алатын бірыңғай мәдени кеңістік қалыптастыруға ықпал ететінін атап өтті.
Құрылтайдың бірінші күні пленарлық мәдени және экономикалық сессиялардан тұратын конференция өтті. Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Светлана Айтбаева көрермендерге қазақ зергерлік өнерінің бай дәстүрлерін таныстырды. Этнограф Айгерім Мұсағажинова дәстүрлі қазақ тағамдарының тағамдық құндылығы туралы презентация жасады. Мәдени бөлімде белгілі қазақ әртісі Жұбаныш Жексенұлы көрермендермен бірге танымал әндерді орындады.
Іс-шара барысындағы жарқын оқиғалардың бірі Сеулдегі Қазақстан Елшілігі ұйымдастырған корей студенттері арасындағы қазақ тіліндегі шешендік өнер байқауының тарихта алғаш рет өткізілуі болды. Байқауға Хангук шет тілдері университетінің Орталық Азия зерттеулері кафедрасында қазақ тілін оқитын студенттер қатысты. Жеті финалист Қазақстанның халық әртісі Қанат Айтбаев төрағалық еткен қазылар алқасының алдында өнер көрсетті.
Екінші курс студенті Ли Со Ён қазақ тіліндегі еркін және мәнерлі сөзімен қазылар алқасын таң қалдырып, бірінші орынды иеленді. «Біздің мәдениеттерімізді жақындату үшін біз жиі кездесіп, сөйлесуіміз керек», «Мен қазақ тілін жетік меңгеріп, екі ел арасындағы ынтымақтастыққа өз үлесімді қосуды қалаймын», – деді. Ол Сеулден Алматыға немесе Астанаға екі жаққа ұшақ билетін және Pana қонақ үйінде екі күндік тұруды сыйлық ретінде алды – бұл оның Қазақстанға алғашқы сапары болмақ.
Екінші орынды төртінші курс студенті Сон Вон Джин иеленіп, сыйлық ретінде алтын зергерлік құймасын алды. Үшінші орын үшінші курс студенті Чон Чжэ Хонға берілді, оған дәстүрлі қазақ музыкалық аспабы – домбыра сыйға тартылды.
Екінші күні қатысушылар Наурыз мейрамын атап өтті, оның барысында концерттік қойылымдар, дәстүрлі билер, халық музыкасы мен ойындары, сондай-ақ қазақтың ұлттық киімдері, қолөнері және тағамдары көрмелері өтті.
Құрылтай мәдени өзара түсіністікті тереңдету, қазақ қауымдастықтары арасындағы байланыстарды нығайту және Қазақстан мен оның азиялық көршілері арасындағы ұзақ мерзімді ынтымақтастықты дамыту үшін жарқын платформа болды.