Президент Тоқаев Қазақстанның цифрлық болашағына көзқарасын ұсынды

Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев бүгін халыққа жыл сайынғы Жолдауын жасады. Жолдаудың тақырыбы – «Жасанды интеллект дәуіріндегі Қазақстан: өзекті мәселелер және оны түбегейлі цифрлық өзгерістер арқылы шешу». Мемлекет басшысы цифрлық трансформацияға, инвестицияларды жаңғыртуға, жаһандық байланыстарды кеңейтуге және институционалдық жаңаруға бағытталған ауқымды реформалар бағдарламасын ұсынды.

Президент Қазақстанның жасанды интеллект дәуірінде көшбасшы болуға ұмтылатынын атап өтті. Ол Жасанды интеллект және цифрлық даму министрлігін құруды жариялады. Жаңа министрлікті Премьер-Министрдің орынбасары деңгейіндегі маман басқарады. Бұл құрылым үш жыл ішінде Қазақстанды «толық цифрлық ұлтқа» айналдыруды көздейді. Президент жасанды интеллект, үлкен деректер және платформалық экономиканы қамтитын кешенді Цифрлық кодекс қабылдауды жеделдетуді тапсырды.

«Жасанды интеллект енді абстрактілі ұғым емес. Ол қазірдің өзінде адамдардың, әсіресе жастардың дүниетанымы мен мінез-құлқына ықпал етіп отыр. Біз бұл шындыққа дайын болуымыз керек. Қазақстанда осы трансформацияны қабылдаудан басқа жол жоқ», – деді Тоқаев. Ол сондай-ақ Мемлекеттік цифрлық активтер қорын құруды, крипторезерв қалыптастыруды және финтехті дамыту үшін жаңа Банктік заңды жыл соңына дейін қабылдауды ұсынды.

Президент инвестициялар мен экономиканы жаңғырту мәселелеріне де тоқталды. Ол инвестиция тарту жүйесін қайта қарауды, шамадан тыс бюрократияны азайтуды талап етті. Премьер-Министр бұл процеске тікелей жауапты болатынын атап өтті. Сонымен қатар өңірлік билік органдарының тиімділігін бағалау үшін Өңірлік инвестициялық тартымдылық индексін енгізуді ұсынды. Ұлттық қордың қаражатын жоғары нарықтық әлеуеті бар жобаларды қаржыландыруға пайдалану қажеттігін айтты.

Тасымал және логистика мәселесінде Достық–Мойынты қос теміржол желісінің аяқталатынын жариялап, бұл жобаның «Шығыс–Батыс дәлізі үшін ерекше маңызы бар» екенін атап өтті. Қазан айына дейін Smart Cargo бірыңғай цифрлық кедендік және логистикалық платформасы іске қосылатынын жеткізді. Авиация саласында Еуразиялық кеңістіктегі жетекші әуе-түйінге айналу мақсатына назар аударып, ұлттық жүк әуе компаниясын шетелдік серіктестермен бірлесіп құруды ұсынды.

Сыртқы саясатта Президент көпвекторлы бағытты растады. АҚШ–Ресей диалогы, Әзербайжан мен Армения арасындағы бейбіт бастамалар, Қытай, Түркия, Орталық Азия, ЕО және АҚШ-пен әріптестіктің нығаюын атап өтті. Ол БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесін реформалау қажеттігін алға тартып, осы тақырыптағы Қазақстанның көзқарасын Нью-Йорктегі БҰҰ Бас Ассамблеясында таныстыратынын мәлімдеді.

Саяси реформаларға қатысты Мемлекет басшысы бір палаталы Парламентке көшу идеясын ұсынды. Бұл мәселе 2027 жылы бүкілхалықтық референдумда қаралады. «Халықпен ашық диалог жүргізу қажет. Әділетті әрі Қуатты Қазақстан құру жолы осылай жалғасады», – деді Тоқаев.

Сонымен бірге Алатау қаласына инновациялық хаб мәртебесін беру, жыл соңына дейін жаңа Құрылыс кодексін қабылдау, бірыңғай цифрлық жер ресурстары картасын жасау, азық-түлік қауіпсіздігі мен су ресурстарын басқару стратегияларын дамыту қажеттігін атап өтті. Аралды қалпына келтіру, Каспийді сақтау және су үнемдеудің жаңа технологияларын енгізуді жеделдету қажеттігін айтты.

Әлеуметтік салада жәрдемақы жүйесін әділ әрі тұрақты ету, зейнетақыны күшейту, денсаулық сақтау мен қаржылық сауаттылықты арттыру міндеттерін белгіледі. Білім беру саласында жасанды интеллектті мектеп бағдарламасына енгізу және ауыл оқушылары үшін цифрлық оқытуды кеңейту жоспарланғанын жеткізді.

Сөз соңында Президент заңдылық, тәртіп және отансүйгіштік қағидаттарының маңызын атап өтті: «Халқымыз тату болса, ішкі ахуал тұрақты болса, біз барлық қиындықты жеңеміз. Кез келген кедергіден өтеміз.», – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.