Атақты ақын, жазушы және аудармашы Мұқағали Мақатаевтың мерейтойы

2021 жылдың 9 ақпанында атақты қазақ ақыны, жазушы және аудармашы Мұқағали Мақатаевтың туғанына 90 жыл болады.

 

Ол 1931 жылы 9 ақпанда Алматы облысы, қазіргі Райымбек (бұрынғы Нарынқол) ауданының Қарасаз ауылында дүниеге келген. Ол өзінің алғашқы өлеңін 17 жасында жазған, бірақ оның алғашқы өлеңдер кітабы 33 жасында жарық көрген. Ауыр аурудың салдарынан ауруханада болған екі ай ішінде ол 4000-нан астам өлең жазады.

 

Өлеңдерінің бір бөлігі ғана көзі тірісінде жарияланған. Өлеңдерінің көпшілігі қайтыс болғаннан кейін жарық көрді. Мұқағали Мақатаев өз заманының ең сүйікті ақыны болды.

 

Ол қайтыс болғаннан кейін ғана ресми түрде танылды. Ол жоғары мемлекеттік атақтарға, ордендер мен құрметтерге 2006 жылы, кеткеннен кейін отыз жыл өткен соң ие болды.

 

Оны көбінесе біздің заманымыздың қазақтың Пушкині деп атайды. Серіктері ол туралы: «Ол әдебиетке найзағайдай жарылып, бәрімізді тамсандырды ...». Мақатаевты оның поэтикалық жолдарының ағыны және ерекше поэтикалық дауысы оңай таниды. Ол поэзияны жақсы көретіндердің барлығының жүрегіне жеткен анық және қарапайым сөздермен сөйлескен терең адами сезімдер мен эмоцияларды білдірді.

 

Оның күнделігінен: «Өлеңсіз күндердің мен үшін өмірі жоқ. Құдайға рахмет осы жайлылық үшін. Ақынның өз әлемі, өз қоғамы және өз ғаламы болады. Мен ол үшін өмір сүремін және сол үшін күресемін».

 

Аз ғұмыры ішінде бірнеше лирикалық жыр жинағы мен дастандарын ұсынған. Жыр аудармасы саласында Шекспирдің сонеттерін, Дантенің «Құдіретті комедиясын» қазақшалады. Ақынның «Саржайлау», «Сөнбейді әже, шырағың», «Кел, еркем, Алатауыңа» өлеңдеріне сазгер Н.Тілендиев ән шығарған.

 

Ақынның тұңғыш өлеңдері “Қырман басында”, “Қойшы бала — Әкітай” ауданындағы “Советтік шекара” газетінде жарияланды (1949). “Інімнің ойы”, “Шебер” өлеңдері “Жастық жыры” атты жинаққа енді (1951). Алғаш Мұқағали талантын бағалаған Ә.Тәжібаев: “Өзіңнен де жігерлілеу, оттылау жас жеткіншек жеткенде, мақтанбасқа бола ма?!” деген еді (“Қазақ әдебиеті”, 18.3.1960). 

 

Ақпарат www.adebiportal.kz сайтынан алынған