Ұлы Дала елі - Қазақстан елордасының күні
Бейресми аударма
Қазақстанның Гимараеш қаласындағы Құрметті консулы Жиль Виейраның «O Minho» газетіндегі мақаласы
6 шілдеде Қазақстанда Астана - Нұр-Сұлтан қаласының күнін атап өтеді. Мереке 1998 жылдан бастап - қазіргі қазақстандық елордасы өз мәртебесін алған кезден бастап атап өтіледі. Биыл әлемдегі ең жас астананың өзі 23 жасқа толды.
Мемлекеттің әкімшілік орталығын көшірудің, жеке қабылданған құбылыс ретінде шешуші қадам ғана емес, ең алдымен, стратегиялық қадам. Тарихта жаңа астаналар салу жағдайлары көп емес. Бұл қатарда Нұр-Сұлтан қаласы ерекше орын алады.
Осы қаланы таңдауда қолайлы географиялық орналасу, кең аумақ, маңызды демографиялық әлеует, дамыған көлік инфрақұрылымы және қолайлы қоршаған орта сияқты бірқатар артықшылықтардың арқасында жасалды.
Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың елдің орталығын көшіру идеясы Қазақстан тарихындағы бетбұрыс кезең болды. Бас қаланы Есіл өзенінің жағасында салу туралы ұсыныс елдің қоғамдық-саяси және экономикалық өміріне қуатты серпін беріп, оның әлемдік қауымдастықтағы беделін арттырды. Қазіргі Қазақстанның негізін қалаушының орасан зор үлесін ескеріп, 2019 жылдың көктемінде Астана Нұр-Сұлтан болып өзгертілді.
Миллион адам
Бүгінгі күні Қазақстанның елордасында 1 миллионнан астам адам тұрады немесе бұл ел халқының 5%-дан асады, ал қалалық тұрғындар саны 1997 жылмен салыстырғанда 3 еседен астам өсті. Астананың экономикасы қарқынды дамып келеді. Соңғы 20 жылда қаланың жалпы өнімі 190 есеге, ал өнеркәсіп 30 есеге өсті. Қала экономикасының негізін сауда, көлік және байланыс, құрылыс құрайды. Қазақстан экономикасының сауда секторының жалпы өніміне қосқан үлесі бойынша, Алматы қаласынан (елдің бұрынғы астанасы) кейін, Нұр-Сұлтан елдегі екінші орында.
ЮНЕСКО-ның Бейбітшілік қаласы
Қазіргі уақытта Нұр-Сұлтан қаласы Еуразиялық кеңістіктегі ең заманауи және қарқынды дамып келе жатқан мегаполистердің бірі болып табылады. ЮНЕСКО-ның «Бейбітшілік қаласы» жоғары атағын беруі оның жарқын дәлел болды. Мұнда Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің съездері үнемі өткізіліп тұрады, ал 2001 жылы Рим Папасы Иоанн Павел II қалаға сапармен келген еді.
Нұр-Сұлтан қаласы жылдан-жылға халықаралық ынтымақтастық пен жаңа идеяларды тарту орталығына айналуда. 2010 жылы көптеген мемлекеттердің басшылары қатысқан Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының (ЕҚЫҰ) ХХІ ғасырдағы бірінші Саммиті өтті. 2011 жылы Алматы қаласымен бірге қысқы Азия ойындары ұйымдастырылды.
ЭКСПО-2017
2017 жылы елордада 4 миллионнан астам адам қатысқан «ЭКСПО-2017» Халықаралық мамандандырылған көрмесі өтті. Көрме инфрақұрылымы негізінде, ағылшын заңдары негізінде жұмыс істейтін және аймақтық қаржылық хабқа айналуға бағытталған «Астана» халықаралық қаржы орталығы (AIFC), сондай-ақ Халықаралық жасыл технологиялар мен инвестициялық жобалар орталығы және «Astana Hub» халықаралық ІТ-стартаптардың технопаркі құрылды және сәтті жұмыс істеп жатыр.
Бүгінгі таңда Нұр-Сұлтан Қазақстанның ірі әкімшілік орталығы ғана емес, сонымен қатар елдің инновациялық дамуының қарқынын белгілейтін көшбасшысы. Бұл қала – жаңа мыңжылдықтағы Қазақстандағы өзгерістердің локомотиві.
Шығыс-Батыс
Қазақстанның елордасын салуда, оның көркін өзгертуде ХХІ ғасырдың ең озық технологиялары мен қала жоспарлау әдістері қолданылды. Дамудың негізгі идеясы - архитектурада Батыстың ұтымдылығы мен Шығыстың талғампаздығы, Еуропаның ұлылығы мен Азияның өзіндік ерекшелігінің үйлесімділігі. Қаланың ортасында Қазақстанның символы, жоғары болашаққа ұмтылған, жарқыраған Бәтерек («Бәйтерек» ежелгі көшпенділердің космогоникалық идеяларын білдіреді, оның аңыздары бойынша, Әлемдік өзен әлемдердің түйіскен жерінде ағып өтеді, оның жағасында Өмір ағашы - Бәйтерек көтеріледі (қазақ тілінен «терек», сондай-ақ «тірек, қорғаушы» деп аударылады).
Бейбітшілік және келісім сарайы
Әлемге әйгілі сәулетшілер мұнда ең керемет жобаларын іске асырды. Қазақстанның жаңа астанасының бас жоспарын әлемнің жетекші сәулетшілерінің бірі Кисё Курокава жасады. Ол қала құрылысының жаңа философиясын ұсынып, оны «симбиотикалық сәулет» деп атады.
Әлемге әйгілі тағы бір сәулетші Норман Фостердің жобасы бойынша Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің съезі үшін арнайы салынған бірегей пирамидалық ғимарат - Бейбітшілік пен Келісім сарайы, сондай-ақ алып шатыр түрінде «Хан Шатыр» (әлеміндегі ең үлкен шатыр) сауда-ойын-сауық кешені ғимараты салынды.