«Тарихи шежіре: тәуелсіздік, бейбітшілік пен келісімге 30 жыл» фотокөрме

Биыл Қазақстан Республикасы тәуелсіздіктің 30 жылдығын атап өтуде. Қазақстан мен оның азаматтарының салыстырмалы түрде, қысқа мерзімде жеткен жетістіктері мемлекеттік тұтастықты дамытуда таңдалған стратегиялық жолдың тиімділігін көрсетеді. Қысқа мерзімде еліміздің этносаралық теңдестірілген ортаны, конструктивті көпвекторлы сыртқы саясатты құра білгенін және ең бастысы жаһандық тұрақтылыққа елеулі үлес қосқанын бірге еске түсірейік.

 

• 1991 жылы, 29 тамызда Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Семей ядролық полигонын жабу туралы жарлыққа қол қойды. Бұрынғы Кеңес Одағы елдерінің бірі ретінде ХХ ғасырдың 90-шы жылдарының басында Қазақстан ядролық қару арсеналының қуаты бойынша әлемде төртінші орынға ие болды. Ядролық полигонның жабылуы әлемдік қоғамдастықтың тұрақтылығына елеулі үлес болды. Содан бері мемлекет жаһандық ядролық қауіпсіздік мәселелерінде өзіне өте маңызды рөл жүктеді.

Семей полигонында кеңестік ядролық қарудың бірінші сынағы (468-ден) (1949 ж.).

 

«Невада-Семей» антиядролық қозғалысының құрылуы (1989 ж.).

 

Семей апаты қазақ суретшісі Кәріпбек Күйіковтің көзімен.

 

• 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі жарияланды.Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев еліміздің тұңғыш Президенті болды.

Нұрсұлтан Назарбаев еліміздің сайланған Тұңғыш Президентінің антын қабылдады.

 

 

• 1992 жылы 2 наурызда Қазақстан БҰҰ-ның мүшесі атанды. Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас Ассамблеясының 46-сессиясының қорытындысы бойынша 46/224 қарармен Қазақстан Республикасы бірауыздан БҰҰ мүшелігіне қабылданды.

 

• 1992 жылы 4 маусымда егемендігіміздің мызғымас негізі болып табылатын Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері қабылданды. Жыл сайын бұл күн еліміздің Мемлекеттік рәміздері күні ретінде аталып өтеді. Біздің отандастарымыз Қазақстанның туын мыңдаған рет әлемдік жарыстар мен олимпиадалардың жеңісті жолдарымен алып жүрді, оны планетаның қол жетпейтін жерлеріне көтерді, биік тау шыңдары мен ғарыштық қашықтықтарға көтерді.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері - ту мен елтаңба.

 

Қазақстан құрамасы Токиодағы Олимпиада ойындарында (2021 ж.).

 

• 1993 жылы 5 қарашада Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың Жарлығымен «Болашақ» халықаралық стипендиясы құрылды. Осы беделді стипендия болған жылдар ішінде, 10 мыңнан астам қазақстандық әлемнің үздік университеттерінде жоғары сапалы білім алды.

 

• 1993 жылы 15 қарашада ұлттық валюта «теңге» айналымға енгізілді. Теңгенің алғашқы партиясы Англияда басылды.

Нұрсұлтан Назарбаев жаңа ақшаны көрсетіп тұр (1993 ж.).

 

• 1994 жылы 1 шілдеде Талғат Мұсабаев алғаш рет жас егеменді мемлекеттің атынан ғарышты бағындыру үшін ұшты. Қазақстан тарихында үш ғарышкер бар: Тоқтар Әубәкіров, Талғат Мұсабаев, Айдын Айымбетов.

 

• 1994 жылы 6 шілдеде Қазақстан Республикасының Жоғарғы Кеңесі астананы Алматыдан Ақмолаға көшіру туралы шешім қабылдады. Жаңа астана құру идеясы Нұрсұлтан Назарбаевқа тиесілі. 1998 жылы Ақмола Астана болып өзгертілді, ал 2019 жылдан бастап қала Нұр-Сұлтан деп аталды. Айта кету керек, 1999 жылы Қазақстанның астанасы әлем мойындады және ЮНЕСКО-ның Бейбітшілік қаласы сыйлығымен марапатталды.

 

• 1995 жылы 1 наурызда Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен Қазақстан халықтары Ассамблеясы құрылды. Бұл органның негізгі мақсаты - елдегі қоғамдық-саяси келісімді қамтамасыз ету.

 

• 1995 жылы 30 тамызда бүкілхалықтық референдумда Қазақстан Республикасының қолданыстағы Конституциясы қабылданды. Конституция еліміздің басты заңы ретінде Қазақстан халқының ерік-жігерін, олардың елді құруға деген ұмтылысын көрсетеді “демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде, оның ең жоғары құндылықтары адам, оның өмір, құқықтар мен бостандықтар” (Н.Назарбаев).

 

• 2000 жылдың 30 маусымында Қазақстан өзінің ең ірі жобасы - Қашаған мұнай-газ кен орнын іске қосты. Алып Қашаған кен орны соңғы 40 жылда әлемдегі ең ірі табылған және қоры бойынша бесінші болды. Кен өзінің атауын XIX ғасырдың атақты ақын-жырау - Қашаған Күржіманұлының құрметіне алды, өйткені ол оның 150 жылдық мерейтойын атап өткен жылы табылды.

 

• 1993-2000 жылдар аралығында Қазақстанға 14,7 млрд АҚШ доллары көлемінде шетелдік инвестициялар түсті.Бұл Орталық Азияның басқа елдерімен салыстырғанда, ең жоғары көрсеткіш болды. Бұл, сөзсіз, қазақстандық қоғамдағы тұрақтылық пен келісімді қамтамасыз ететін мемлекет басшылығы жүргізіп отырған ашықтық пен сенім саясатының табысы болды.

 

• 2001 жылы Рим Папасы Иоанн Павел II Астанаға келді. Онымен кездесу үшін Қазақстанға әлемнің көптеген елдерінен 300 мыңға жуық католиктер келді. Иоанн Павел II-нің ресми сапары Қазақстан тәуелсіздігінің 10 жылдығында болды және халықаралық саяси аренада дінаралық, конфессияаралық диалогты орнатуда баға жетпес рөл атқарды.

 

• Тәуелсіздік жылдарында Қазақстан беделді және ықпалды халықаралық платформалардың - БҰҰ, ЕҚЫҰ, ИЫҰ, ШЫҰ, ТМД, ЕАЭО, БЭК, ҰҚШҰ, ЭЫДҰ мүшесі болды. Осылайша, 2002 жылы АӨСШК бірінші саммиті (Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес) өтті. Іс-шара нәтижесінде, Азия құрлығындағы қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін тиімді және әмбебап құрылымды құруға арналған Алматы актісі қабылданды.

 

• 2003 жылдың қыркүйегінде Астанада әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының бірінші съезі өтті. Конгреске 23 елден 17 делегация қатысты. Форумда басты назар терроризм мен экстремизмге қарсы тұру мәселелеріне аударылды.

 

• 2006 жылы Қазақстанның жаңа әнұраны қабылданды.Әнұран 1956 жылы жазылған әйгілі ән болды - «Менің Қазақстаным» (музыкасы Шәмші Қалдаяқовтың сөзі Жұмекен Нәжімеденовке). Әнді біздің мемлекеттің қазіргі мәртебесіне сәйкестендіре отырып, өзгерістер енгізілді.

 

• 2010 жылы Қазақстанның астанасында Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының (ЕҚЫҰ) саммиті өтті. Шарада 28 мемлекет басшылары қатысты.

 

• 2011, Астана мен Алматы қалаларында VII қысқы Азия ойындары өткен. Қазақстан 70 медаль жеңіп алды, оның ішінде 32 алтын.

 

• 2012 жылы Қазақстан әлемдегі бәсекеге қабілетті 50 елдің тізіміне енді. Тәуелсіздік жылдарында Қазақстан 350 миллиард АҚШ долларына жуық шетелдік инвестиция тартты.

 

• Қазақстан үшін 2014 жыл Еуразиялық экономикалық одақ құру туралы келісімге қол қоюмен есте қалды. Айта кету керек, сонау 1994 жылы Нұрсұлтан Назарбаев еуразиялық кеңістіктегі интеграция тұжырымдамасын ұсынды, сондай-ақ оны жүзеге асырудағы негізгі принциптер мен практикалық қадамдарды белгіледі. Сондықтан оны жиі еуразиялық интеграцияның «бас сәулетшісі» деп атайды.

 

• 2015 жылы Қазақстан Дүниежүзілік сауда ұйымының толыққанды мүшесі болды. ДСҰ-ға кіргеннен кейін Қазақстан әлемнің 160-тан астам елінен тауар жеткізу нарығын ашты.

 

• 2016 жылы еліміздің Тұңғыш Президентінің бастамасымен, ядролық қарусыз әлем мен жаһандық қауіпсіздік үшін Назарбаев сыйлығы құрылды.

 

• 2016 жылы Қазақстан БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің 2017-2018 жылдарға тұрақты емес мүшесі болып сайланды. Ел Орталық Азияның алғашқы өкілі болды. 

 

• 2017 жылы Қазақстанның астанасында «ЭКСПО-2017» халықаралық мамандандырылған көрмесі өтті. Көрме «Болашақ энергиясы» тақырыбына арналды, оған 115 мемлекет пен 22 халықаралық ұйым қатысты.

Қазақстан павильоны «ЭКСПО-2017» Халықаралық мамандандырылған көрмесінде.

 

Мемлекет басшылары ЭКСПО-2017 көрмесіндегі Қазақстан павильонында.

 

 

• 2017 жылы Алматыда 2017 жылғы қысқы Универсиада өтті. Ашылу салтанатына 57 елдің өкілдері қатысты.

 

• 2018 жылдың 5 шілдесінде Астана халықаралық қаржы орталығы өз қызметін бастады. АХҚО Орталық Азия, Кавказ, ЕАЭО, Батыс Қытай, Моңғолия, Таяу Шығыс пен Еуропа елдерінің экономикасын байланыстыратын бизнес пен қаржының аймақтық орталығы ретінде шешуші рөл атқарады.

Нұр-Сұлтан қаласындағы Астана халықаралық қаржы орталығының (АХҚО) ғимараты.