Кишиневте молдавандардың Қазақстандағы тың жерлерді игеруге қатысуы тақырыбында дөңгелек үстел өтті

Кишинев, 2025 жылғы 24 қараша – МР Ұлттық мұрағат агенттігі мен Ұлттық кітапханасы Қазақстан Елшілігімен бірлесіп «Молдавандардың 1950-1960 жылдары Қазақстанда тың жерлерді игеруіне қатысуы: әлеуметтік-тарихи контекст, барысы, салдары» тақырыбында дөңгелек үстел өткізді.

Дөңгелек үстел аясында ұйымдастырушылар қатысушылардың назарын Қазақстан және Молдова үшін де маңызды тарихи оқиғаға аударуға тырысты, оны тиісті әлеуметтік-саяси контексте, екі қоғамның дамуы үшін құқықтық база мен салдарларды талдай отырып ұсынды.

Іс-шара осы тақырып бойынша мұрағат, кітапхана, мұражай және университет материалдарын академиялық және мәдени пайдалану мүмкіндіктері мен перспективаларын талқылауға арналған алаң ретінде әрекет етті. Дөңгелек үстел барысында Қазақстанның тың жерлеріне келген Молдовадан келген еріктілердің жұмыс жағдайларына, жұмыс күндеріне ерекше назар аударылды.

Баяндамашылар тың жерлерді игерудің алғашқы жылдарында Қазақстанға жүздеген мың КСРО азаматтары, соның ішінде Молдова КСР тұрғындарының едәуір бөлігі келгенін атап өтті. 1954-1960 жылдардағы мелиорациялық жұмыстардың нәтижесінде 41 836 мың га жаңа жер игерілді, оның ішінде 25 484 мың га (61 %) - Қазақ КСР аумағында, негізінен солтүстік облыстарда: Көкшетау, Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан, Торғай және Целиноград облыстарында.

ҚР Елшісі Алмат Айдарбеков өз сөзінде тарихты еске түсіріп қана қоймай, Қазақстан мен Молдова жаңа байланыстар мен адам көпірлерін тапқан адамдарға дауысын қайтаруға мүмкіндік берген бұл іс-шараның маңыздылығын атап өтті. Сондай-ақ, ол тың жерлерді игерудің Қазақстан мен Молдова үшін демографиядан мәдени байланыстарға дейінгі ұзақ мерзімді салдарын зерттеуді ұсынды.

МР бұрынғы Жастар және спорт министрі Октавиан Цыку «Естелік эскпедициясы» аясында Қазақстанға сапары, оның барысында молдавандардың Қазақстанның тың жерлерін игеруге қатысуына қатысты зерттеулер жүргізгені туралы айтты. Сонымен қатар, ол қазіргі уақытқа дейін байланыстырушы рөл атқаратын молдовандықтар мен қазақстандықтар арасындағы қалыптасқан тығыз, жеке-мәдени қарым-қатынастарды атап өтті.