2024 жылғы 14-15 наурызда Алматыда "В5+1"форматындағы бірінші форум өтті

Орталық Азиядағы ынтымақтастық рухы бұрын-соңды болмаған жоғары деңгейде, деп мәлімдеді әйгілі американдық ғалым доктор Фредерик Старр Astana Times газетіне берген сұхбатында. Орталық Азия және Кавказ институтының және Жібек жолын зерттеу бағдарламасының негізін қалаушы төрағасы Старр өңір динамикасы, өңірлік ынтымақтастықтың маңыздылығы және өңір елдері айқындайтын және олар басқаратын Орталық Азияның болашағы туралы өз көзқарасымен бөлісті.

Старр 2015 жылы Орталық Азия мен Америка Құрама Штаттары арасындағы диалогты кеңейту үшін құрылған C5+1 дипломатиялық платформасының аналогы бойынша бизнес-қоғамдастық басқаратын 13-15 наурызда Алматыда өткен B5+1 форумына қатысу үшін Қазақстанға қысқа сапармен келді.

Форум Орталық Азияда бизнес жүргізу мәселелері мен мүмкіндіктерін талқылау үшін 250-ден астам бизнес көшбасшыларын, инвесторларды, саясаткерлер мен сарапшыларды жинады. 2023 жылғы қыркүйекте Нью–Йоркте өткен С5+1 президенттік саммитінің маңызды қорытындысы болып табылатын Платформа Орталық Азияның бес мемлекетін – Қазақстан, Қырғыз Республикасы, Тәжікстан, Түрікменстан және Өзбекстан - Құрама Штаттардағы әріптестерімен жинады.

Старр Қазақстанның реформаларды жүзеге асырудағы күш-жігерін жоғары бағалап, оларды "маңызды және уақтылы"деп атады.

"Қазақстан өңірдегі және әлемдегі өз позицияларын нығайту бойынша тамаша жұмыс атқарды. Әрі қарай жүру үшін ол көршілерімен күш біріктіріп, белсенді және ұйымдасқан Орталық Азияның бір бөлігі болуы керек", - деді ұзақ уақыт бойы аймақтық агенттікті күшейтуді жақтаған Старр.

Старр сонымен қатар Орталық Азияны әлемдік нарықтармен тиімдірек байланыстыруға арналған орта дәліз деп аталатын Транскаспий халықаралық көлік бағыты туралы айтты. Дәліздің "әлі шындық емес" екенін мойындай отырып, ол оның әлеуетті маңыздылығын атап өтті.

"Жай ғана маршрут салу жеңісті білдірмейді; бұл сақтандырудан бастап қоймаға дейін барлығын қамтамасыз ету керек үш өлшемді жұмыс. Мұның бәрі жақсы болуы керек. Егер олар болса, онда бұл орта дәліз жақсы болады", - деді ол. 

Болашаққа көз жүгіртсек, Старр Орталық Азия ішінде де, көршілес өңірлермен де ынтымақтастықты кеңейту әлеуетіне оптимистік көзқараспен қарайды. Ол Орталық Азия өзінің стратегиялық маңыздылығы мен экономикалық өркендеуін арттыра отырып, көптеген бағыттарда сауда жасай алатын болашақты көреді.

Дереккөз: The Astana Times