Қазақстан транзит тиімділігін арттыру мақсатында Жасыл дәліз реформаларын ілгерілетуде

18 қарашада вице премьер-министр Серік Жұманғарин төрағалық еткен жиналыста Қазақстан Жасыл дәліз жүйесін енгізу және оны негізгі еуразиялық транзит хабы ретінде нығайту бойынша қадамдарды айқындады.

Қазақстан кедендік рәсімдерді оңтайландыру, шекара инфрақұрылымын жаңғырту және логистикалық процестерді цифрландыруға бағытталған шаралардың кешенді пакетін іске асыруда. «Жасыл дәліз» бастамасының мақсаты – шекарадағы кептелісті азайту және ел аумағы арқылы өтетін транзит жүктерінің тиімділігін арттыру.

Қазіргі уақытта Қазақстанда Қытайды, Еуропаны, Ресейді, Орталық Азия мен Иранды байланыстыратын бес ірі халықаралық теміржол дәлізі өтеді. Премьер-министрдің баспасөз қызметі хабарлағандай, транзит көлемі 2020 жылғы 21,8 миллион тоннадан 2024 жылы 27,4 миллион тоннаға дейін өсті, ал 2035 жылға қарай 100 миллион тоннаға дейін жетуі күтілуде.

Жиналыста талқыланған негізгі міндеттердің бірі – вагонды ажыратуды талап ететін кедендік тексерулерді азайту, себебі олар пойыздың тұтастығын бұзып, кідірістерді ұзартады.

Қаржы министрлігі KEDEN ақпараттық жүйесі, электрондық кезек және Қытай мен Өзбекстан шекараларында шетелдік рұқсаттарды автоматты түрде беру сияқты цифрлық кеден құралдарын кеңейтуде. 2,7 миллионнан астам брондау және 160 000 электрондық рұқсат берілді.

Қытай мен Өзбекстанмен шекарадағы интеграцияланған көлік басқару жүйелері мен жаңа логистикалық орталықтар өткізу пункттерінің өткізу қабілетін арттырып, жүк көліктерінің шекарадан өту уақытын небәрі 30 минутқа дейін қысқартты.

Ұлттық теміржол операторымен бірлескен пилоттық жоба Қытай–Қазақстан–Орталық Азия бағытында транзит декларацияларын беруді автоматтандырып, контейнер пойыздарын өңдеу уақытын үш сағаттан 30 минутқа дейін қысқартты. Қытай–Еуропа бағыттарына кеңейту жұмыстары жүргізілуде.

Қазақстан сонымен қатар Орталық Азия және Оңтүстік Кавказ елдерімен көпжақты кедергісіз транзит келісімін дайындап жатыр, оны 2026 жылы Өзбекстанмен аяқтау жоспарланған, болашақта Қытайдың да қатысуы мүмкін.

Кездесуде сондай-ақ шекара бекеттерін жаңарту, теміржол станцияларын модернизациялау және Қазақстандағы вагон паркін жаңарту бойынша ілгерілеу барысы қаралды, оның жалпы саны қазір 145 700 бірлікті құрайды. Әуе жүктерінің өткізу қабілеті өсіп келеді: 2024 жылы әуежайлар 29,7 миллион жолаушы мен 171 000 тонна жүкті тасымалдады.